دیده بان حقوق حیوانات/ فاطمه صابری*: رشت حدود ۳ ماه است شهردار ندارد، مشکلات بنیادین زیادی در شهر وجود دارد که در کشمکش میان برکناری و انتخاب و چند هفته گذشته تایید حکم شهردار منتخب شورا بر زمین مانده است. اما شهرداری رشت از چند روز پیش به شهروندان مژده داد که یکشنبه شب ۱۴ دی ماه «سگ کشی» بزرگی را در۱۲ خیابان اصلی به راه خواهد انداخت.

با انتشار این خبرموج مخالفت با روش مورد نظر شهرداری یعنی کشتن سگ‌ها در نیمه‌های شب در خیابان‌های اصلی با استفاده از گلوله و تفنگ در رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی و همچنین از سوی حامیان حقوق حیوانات به راه افتاد.

تصور این بود که شاید علی بهارمست، معاون خدمات شهری شهرداری رشت به عنوان مجری این طرح با اطلاع از این مخالفت‌ها حداقل در اجرای این پروژه تعلل خواهد کرد. اما صبح روز یکشنبه و با انتشار تصاویر و خبر اجرای این طرح مشخص شد که بهارمست هم مشی برگزیده از سوی اکثریت شورای شهر رشت را انتخاب کرده که به نظر افکار عمومی و رسانه‌ها وقعی نمی‌گذارند و هیچ انعطافی در رای و قانون مصوب داخلی ندارند.

این موضوع سبب شد تا در ‌‌نهایت یکشنبه شب ساکنان و رهگذران خیابان‌های امام، شریعتی، مطهری، رودبارتان، دانشسرا، لاکانی، حافظ، دباغیان، تختی، احسان‌بخش، منظریه، نامجو و کلیه مسیر‌ها و کوچه‌های منشعب در محدوده آن منطقه صدای زوزه سگ‌های بی‌پناه را در سکوت زمستانی رشت بشنوند. هر چند به روایت شاهدان عینی بعضی از سگ‌ها این شانس را داشتند که با اصابت گلوله به قلب یا سر در جا کشته شوند! اما تعدادی از آن‌ها هم ساعت‌های طولانی زجر کشیدند تا به علت خونریزی جانشان گرفته شود.

یکی از دلایل طولانی‌تر شدن مرگ سگ‌ها این بود که مامور سگ‌کشی برای ستاندن جان این موجودات حتی زحمت پیاده شدن از ماشین را به خود نمی‌داد و از روی صندلی اتومبیل در حال حرکت به سمت حیوان شلیک می‌کرد تا گلوله سرگردان به هر نقطه از بدن سگ در حال فرار و بی‌خبر از ماجرا اصابت کند.

طبیعتا وقتی گلوله به دست یا پای سگ شلیک شود حیوان در جا کشته نمی‌شود به همین دلیل تعدادیشان تا صبح زوزه کشیدند و به روایت یک شاهد عینی هنگام عبور اتومبیل شهرداری از روی دست‌انداز‌ها صدای زوزه‌شان از درد بلند‌تر بود و تا حدود ۸ صبح که جمع آوری و انتقال لاشه‌های این حیوانات ادامه داشت صدای ناله آن‌ها هم بلند بود.

ده‌ها سگ کشته شده در حالی صبح روز یکشنبه به نقطه‌ای نامعلوم در رشت منتقل شدند که محمدرضا برجی، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست استان گیلان که کمتر عادت به پاسخگویی به تلفن خبرنگاران را دارد و معمولا از صبح تا شب هنگام در پاسخ به تماس‌ها از حضور در جلسه یا ماموریت خبر می‌دهد ازاخبار مختلف حاکی از انهدام سگ‌های ولگرد در رشت اظهار بی‌اطلاعی کرد.

او که ظهر روز یکشنبه به صورت کوتاه پاسخگوی سوال پایگاه خبری شمال ما شده بود اعلام کرد: تا همین الان که من دارم با شما صحبت می‌کنم هیچ گونه صحبتی در اینکه سازمان محیط زیست باید این کار را انجام دهد نشده است و من برای اولین بار چنین چیزی را می‌شنوم.برجی البته توضیح داده که وظیفه معدوم کردن سگ‌های ولگرد، که البته معدوم سازی نباید شود بلکه باید آن‌ها را مدیریت و کنترل کرد، بر عهده ستاد اتلاف سگ‌های ولگرد است که مربوط به شهرداری‌ها است و در این ستاد راه‌های کنترل و مدیریت جمعیت سگ‌های ولگرد تعریف شده و بر اساس آن باید اقدام به کنترل و مدیریت آن‌ها کنند. برجی با تأکید بر اینکه شهرداری نباید معدوم سازی کند تصریح کرد: سازمان محیط زیست اجازه معدوم سازی را نمی‌دهد. معدوم سازی حیوان در سطح معابر شهری درست نیست و ما این اجازه را نمی‌دهیم.

این اظهارات رییس سازمان محیط زیست گیلان درحالی بود که یکی از مدیران عالی رتبه شهرداری رشت پیش از این اعلام کرده بود که معدوم کردن سگ‌های ولگرد با هماهنگی سازمان محیط زیست انجام گرفته است. شنیده‌ها اما حکایت از موافقت مدیر سازمان محیط زیست شهرستان رشت و بی‌خبری رییس سازمان در گیلان دارد. برای پاسخگویی به چرایی کشتن سگ‌ها در رشت با روش برشمرده ظهر روز یکشنبه با علی بهارمست معاون خدمات شهری شهرداری رشت تماس گرفتیم که بعد از عدم پاسخگویی موضوع را با اس‌ام اس مطرح کردم که پاسخ آمد: «در جلسه‌ام». البته مطلع بودم که از صبح همین روز چند خبرنگار هم برای برقراری تماس با این مدیر شهری به بن بست خورده بودند در نتیجه موضوع را از طریق پیام کوتاه جویا شدم و او به صورت کوتاه و تلگرافی به گیلان امروز گفت: از بین بردن حیوانات ولگرد در شهر‌ها از جمله رشت موضوع تازه‌ای نیست و سالهاست که در تمام کشور هدم سگ‌های ولگرد صورت می‌گیرد. او با ذکر این نکته که از پیگیری رسانه‌ها درباره موضوع خوشحال است تاکید کرد که اجرای این طرح تصمیم تازه‌ای نبوده که مربوط به دوره مدیریتی او باشد. بهارمست در پاسخ به این سوال که افراد زیادی مخالف به کارگیری کشتن حیواناتی مانند سگ بوسیله گلوله هستند توضیح داد: ما در شهرداری رشت به دنبال یافتن روش‌هایی با خشونت کمتر مانند عقیم سازی هستیم و اگر مجبور به استفاده از روش‌های قبلی هستیم به دلیل نامشخص بودن نتایج طرح‌هایی است که در حال حاضر به صورت پایلوت در چند شهر ایران در حال آزمایش است. او مدعی شد که شهرداری در حال اعزام کار‌شناس به شهرهای مورد نطر برای اطلاع از تجربیات آن‌ها است تا در صورت مثبت بودن در رشت هم بتوان به آن روش مبادرت کرد.

به زعم این مدیر شهری، مدیران شهر نمی‌توانند در برابر افزایش حیوانات ولگرد در محیط زندگی شهروندان بی‌تفاوت باشند و برخورد با آن‌ها را موکول به یافتن راهکارهایی کنند که ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد.

روایت عکاسی که شاهد سگ کشی بود

راما موسوی عکاسی که بعد از انتشار اطلاعیه «معدوم کردن سگ‌های ولگرد» رشت از موضوع با خبر شده و علی رغم تکذیب تلفنی بعضی از مدیران شهری درباره عدم اجرای طرح شبانه از اجرای آن مطلع شده و به شکار صحنه‌های دلخراش پرداخته درباره تجربه عکاسی از کشتن سگ‌ها در خیابان‌ها به گیلان امروز گفت: من به عنوان یک عکاس در جایگاهی نیستم که بگویم راه حل اصلی از بین بردن مزاحمت حیوانات ولگرد و موذی چیست اما این را می‌دانم که به عنوان یک انسان باید روش اخلاقی تری برای موضوع انتخاب شود.

موسوی که مجموعه عکس‌هایش از کشتن سگ‌ها در رشت که روز گذشته در خبرگزاری مهر منتشر شد در مدت کمی به یکی از پرمخاطب‌ترین مطالب در شبکه‌های اجتماعی و پایگاههای اجتماعی تبدیل شد می‌گوید که از صبح روز گذشته تاکنون نتوانسته است زوزه سگ‌هایی که به دلیل ناکافی بودن یک گلوله نتوانسته بودند در جا جان بدهند را از یاد ببرد.

این عکاس اجتماعی ادامه داد که کار کشتن سگ‌ها از ساعت ۱ تا حدود ۴ بامداد ادمه داشت و بعد از کشتن سگ‌ها از سوی یک تفنگچی که سوار اتومبیل بود با کامیون جمع آوری لاشه‌ها تماس گرفته می‌شد و ماموران جمع آوری زباله‌های شهرداری با حضور در محل مورد نظر سگ‌ها را در عقب کامیون تلنبار می‌کردند. این عکاس جوان تاکید کرد که من با کشتن حیوانات مخالفم اما حالا که تصمیم به این کار گرفته شده بود شهرداری می‌توانست شرایطی ایجاد کند که این حیوانات زبان بسته زجر کمتری بکشند و حداقل با دو گلوله کشته می‌شدند تا صدای زوزه‌های متناوبشان ساعتهای متمادی ادامه نداشته باشد. به گفته او اگر شهردار در این ارتباط اطلاعیه‌ای می‌داد قطعا افرادی بودند که علی رغم آنکه دوستدار حیواناتند اما به دلیل آنکه نمی‌خواهند این موجودات زجر زیادی بکشند هزینه گلوله دوم را پرداخت می‌کردند.

همه‌ی مردم دشمن حیوانات نیستند

دکتر وحید رضاخانی دامپزشک و حامی حقوق حیوانات در گیلان هم با ابراز تاسف از اینکه در کشور ما در بسیاری از مواقع ازموده‌ها، آزموده می‌شوند گفت: کسی ما منکر بیماری‌های مشترک انسان و حیوان نیست اما در همه جای دنیا برای حل این مشکل راهکارهای مناسب انتخاب می‌شود نه آنکه با تفنگ حیوانات را در وسط خیابان از بین ببرند.

این دامپزشک با ذکر این نکته که در حال حاضر در دنیا تلاش می‌شود از ازدیاد حیوانات از این دست با روش‌هایی مانند عقیم سازی یا ساخت پناهگاههایی که ازسوی ان جی او‌ها تشکیل شده جلوگیری کنند گفت: همچنین در بعضی از کشورهای دیگر مانند ترکیه و آلمان از سوی شهرداری غذاهایی به این حیوانات خورانده می‌شود که در دراز مدت بدون آزار خاصی باعث عقیم شدن آن‌ها می‌شود و اگر حیوانی هم به دلیل بیماری خطرناک ممکن است برای شهروندان آسیب زا باشد به روش اتانازی و با رعایت استانداردهای اخلاقی از بین می‌رود.

او با ذکر این نکته که اصولا در ایران برای به بار نشستن تصمیمات صبوری لازم به خرج داده نمی‌شود هر سال دور باطل کشتن سگ‌ها با تفنگ ادامه پیدا می‌کند و اگر آماری گرفته شود روشن می‌شود که جمعیت ان‌ها به حیات خود ادامه می‌دهد و سگ‌های دیگر به چرخه وارد می‌شوند.

رضاخانی توضیح داد که به هر حال شهرداری برای کشتن هر سگ مبلغی را هزینه می‌کند که طبق آمار اعلام شده در بعضی از شهر‌ها این هزینه‌ها در طول سال بسیار هنگفت است در حالی که می‌توان این بودجه را به طور اصولی هزینه کرد و بهداشت روانی شهروندان را هم دچار اختلال نکرد.

این دامپزشک با تاکید بر اینکه تجربه ثابت کرده است نمی‌توان با پاک کردن صورت مساله مشکل را حل کرد گفت: طرح‌های زیادی در ارتباط با جمعیت سگ‌ها وجود دارد که می‌تواند مانند بسیاری از شهرهای جهان برای شهرداری رشت هم درآمدزا باشد. اشاره او نگه داری این سگ‌ها در محلی خاص و واگذاری آن‌ها به افراد متقاضی به عنوان نگهبان یا سگ خانگی است.

رضاخانی با تاکید بر اینکه در سال‌های گذشته شرایط مناسب تری در زمینه برخورد با حیوانات از سوی مردم ایجاد شده است ابراز امیدواری کرد که با فرهنگ سازی بیشتر به این باور برسیم که ما به عنوان انسان این حق را نداریم که برای تمام موجودات طبیعت تصمیم بگیریم آن هم به بد‌ترین شکل ممکن.

برخورد نادرست با مخلوق وفادار

دکتر کورش خزلی هم که دارای مدرک دکترای حقوق سیاسی است اما به نوعی زندگی‌اش را وقف کمک به حیوانات کرده از اقدام شهرداری رشت بسیار ناراضی است.

این کار‌شناس ارشد محیط زیست که در کوچصفهان پناهگاهی برای حیوانات آسیب دیده ایجاد کرده به گیلان امروز گفت: به نظر من بیراه نیست که سگ‌کشی توسط شهرداری را به نوعی سرپوش گذاشتن بر روی نارسایی‌های شهری از جمله آسفالت کوچه‌‌ها و خیابان‌ها که حقیقتا مایه شرمساری است تلقی کنیم.

این حامی حیوانات با ذکر این نکته که در کلانشهر رشت یک کوچه و یا خیابا‌ن آسفالت شده‌ای که معیار استاندارد را داشته باشد پیدا نمی‌شود گفت: مساله زباله و آلودگی شهر هم که جای خود دارد اما با این تفاصیل آیا وظیفه اصلی و مهم شهرداری رفع معضلات است یا سگ‌کشی؟

خزلی با برشمردن پاره‌ای از ویژگی‌های مثبت این حیوان تاکید کرد که سگ‌ها چندین حکمت خوب خدادادی خلق شده‌اند مانند هوشیاری، وفاداری و برپایی پاسداری. او اضافه کرد که سگ‌ها تنها موجودی در عالم خلقت هستند که نه به خاطر جفتشان و نه به خاطر فرزند بلکه به خاطر امنیت جان و اموال صاحب خود، خود را به کشتن می‌دهند.

او با مخاطب قراردادن مدیران تصمیم گیر به طرح این سوال پرداخت که چگونه خود را در جایگاهی قرار می‌دهید که درباره زندگی این مخلوق به بد‌ترین شکل ممکن تصمیم بگیرید؟

سگ‌های ولگرد یکی از عوامل اصلی حمله به انسان

ساعاتی بعد از تماس‌های مکرر اهالی رسانه با مدیران شهری و محیط زیست، روابط عمومی شهرداری رشت با انتشار جوابیه‌ای برروی سایت خود درباره کشتن سگ‌ها توضیحاتی ارایه کرد که بدون قضاوت در ادامه می آید.

در این اطلاعیه می خوانیم: پیرو درج مطلبی در خصوص هدم سگ‌های ولگرد، شهرداری رشت ضمن تقدیر از دقت نظر و سپاس از تعهد کلیه رسانه‌های محترم به پیگیری مطالبات شهروندان و توجه به مسائل زیست محیطی شهر باران، و محفوظ دانستن رسالت رسانه‌ها در نشر اخبار و انعکاس صادقانه وقایع، ذکر چند نکته را ضروری می‌داند.

۱٫ مجموعه شهرداری رشت علیرغم اذعان به تاثیرات محیط‌ها و عوامل طبیعی در پویایی و نشاط شهری، بنابر بند ۱۵ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها در خصوص جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی و جمع آوری حیوانات بلاصاحب، مریض، مضر و ولگرد و بر اساس تقاضای شهروندان که نسبت به حضور سگ‌های ولگرد و بعضا بیمار در محلات سطح شهر معترض بوده‌اند و به مناطق پنج گانه ارسال می‌گردد، جهت حفظ آرامش و امنیت شهری و جلوگیری از شیوع بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان نظیر هاری، کیست هیداتیک، سالک و…، اقدام به هدم سگ‌های ولگرد نموده است. و این طرح متاسفانه سالیان متمادی است که در کلیه شهرداری‌های سراسر کشور با همین شیوه در حال اجرا بوده و مختص شهرداری رشت و مجموعه مدیریتی حال حاضر نمی‌باشد.

۲٫ در خصوص تاکیدات رسانه‌ها مبنی بر عقیم نمودن سگ‌ها ی ولگرد، لازم به ذکر است، اگرچه طرح مذکور در برخی از شهر‌ها در حال اجرا می‌باشد لیکن به علت عدم حصول نتیجه مطلوب تا کنون، به صورت قطعی و حتمی در هیچ یک از شهر‌ها به انجام نرسیده، و شهرداری رشت در تلاش است با پیگیری‌های بیشتر از نتایج طرح‌های مطلوب‌تر در دیگر شهر‌ها استفاده نماید. همچنین سگ‌های ولگرد به عنوان یکی از عوامل اصلی حمله و گزش به انسان مطرح هستند، که در موارد عدیده‌ای، بالخص در اطفال، منجر به مرگ می‌گردد و در صورت اجرا نشدن هدم سگ‌ها که دارای قابلیت بالا در زاد و ولد می‌باشند، مخاطرات فراوانی برای شهروندان به همراه خواهد داشت، و استفاده از روش عقیم سازی سگ‌ها، تنها به جلوگیری از گسترش آن‌ها منجر شده و کمکی به تعداد و تعدد سگ‌ها در حال حاضر نمی‌نماید.

۳٫ مجموعه مدیریت شهری بر این عقیده است که بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی شیوه‌ی حال حاضر هدم سگ‌ها، از مطلوبیت برخوردار نبوده و وجه و وجدان عمومی را خدشه دار می‌سازد، لیکن آنچه مسلم است ترجیح آسایش و آرامش شهروندان و حفظ بهداشت عمومی بر حفظ و درمان سگ‌های ولگرد می‌باشد.

۴٫ در پایان شهرداری رشت از کلیه متخصصین، کار‌شناسان و اساتید دانشگاه می‌خواهد تا با ارائه راهکارهای مناسب، این مجموعه را در جایگزینی روش‌های بهتر در این امر، یاری نمایند.

سگ کشی ادامه دارد؟

در حالی که پیش تر اعلام شده بود هدف شهرداری از بین بردن حدود ۲۰۰ سگ «ولگرد» در رشت است حال مشخص نیست که آیا شهرداری رشت درصدد ادامه ماجرا است یا خیر.شاید ساعتی بعد از اتمام این گزارش بازهم تفنگچی شهرداری مشغول پاک کردن لوله تفنگ خود برای ادامه عملیات! بزرگ سگ کشی در رشت باشد و باز هم داستان تکراری روز یکشنبه در روز دوشنبه هم ادامه پیدا کند؛داستانی که همه می گویند روش غلط و ناپسندی دارد اما از انجام آن ابایی ندارند!

این امید هم وجود دارد که مدیران شهرداری رشت در غیاب شهردار، روز گذشته سری به پایگاههای خبری،خبرگزاری ها و شبکه های اجتماعی زده باشند و بخشی از مخالفت های گسترده کاربران این شبکه ها از سراسر ایرانرا با روش به کار گرفته شده خوانده باشند. تنها برای یکی از گزارش های خبری و تصویری مرتبط با سگ کشی در رشت بیش از ۲۰۰ ایرانی در عرض ۴ ساعت به اظهار نظر پرداخته و مخالفت خود را با چنین روشی نشان دادند و تعدادی هم انتخاب این روش در شهری مانند رشت را باعث مخدوش شدن چهره فرهنگی آن دانسته بودند.

* گیلان امروز

________________________

جوابیه شهرداری رشت در خصوص کشتار شبانه سگ های شهری

سگ کشی با گلوله در شهر رشت به بهانه هاری!/ تصویری

فوری: آگهی سگ کشی این بار در رشت؛ فرصت ۴ روزه برای حامیان حیوانات

سگ کشی وحشیانه با گلوله؛ از ریختن آبروی کشور با لبخند تا تفریح سرباز ناجا با سگ کشی/ تصویری

گزارش هافینگتون پست از پیکار موفق بانوی تبریزی با سگ کشی