دیده بان حقوق حیوانات: در سالی که روزهای آخر آن در حال سپری شدن است، اتفاقات خوب و بد زیادی در حیطه حقوق حیوانات رخ داد و ظاهرا باز هم اتفاقات بد بیشتر بودند یا بیشتر دیده شدند.

۱۳۹۴ با خبر دردناک ذبح گوزن‌های اروپایی در باغ وحش ارم همراه بود و اثبات می کرد که باغ وحش با هر میزان ادعا باز هم انبار حیوانات و ترویج حیوان آزاری خواهد ماند. بعدها خبری منتشر شد که در این باغ وحش فروش گوزن به قیمت یک میلیون تومان انجام شده و طبق روال همیشگی، مسوولان یا سکوت کردند یا پس از کشتار، از راه حل های بهتری گفتند که وجود داشت. بعدتر این باغ وحش معروف ادعا کرد با وارد کردن دو شیر آسیایی اسیر، قصد «احیا»ی شیر ایرانی را دارد؛ واژه ای که با لبخند تمام متخصصان همراه شد تا حتی برای توضیح واژه «احیا» وقت تلف نکنند. فعالان حقوق حیوانات گفتند این باغ وحش صلاحیت ورود ببر سفید و شیر آسیایی را ندارد و طبق روال قدیمی، این باغ وحش ببری را بدون مجوز وارد فرودگاه کرد و با راه انداختن سیاهی لشگرهایی به ظاهر مدافع حیوانات و در باطن دوستدار باغ وحش داران، موج جعلی رها کردن ببر سفید از قرنطینه راه انداخت و مسوولان را نیز وادار به صدور مجوز کرد! بعدتر ادعای مسوولان این باغ وحش مبنی بر عضویت دراتحادیه باغ وحش های اروپایی رد شد. چندی بعد محمد باقر صدوق از ماجرای اصلی مهمانان ناخوانده (ببرهای سیبری) پرده برداشت تا مشخص شود ببری که ۵ سال در قرنطینه باغ وحش ارم اسیر بود، چرا و به فشار کدام نهاد به کشور وارد شده است. ورود شخص رییس سازمان به مساله ببر سیبری و اعلام شرط اطمینان همه کارشناسان به عنوان پیش نیاز خروج ببر سیبری از قرنطینه، نگرانی های موجود در ایجاد خطر برای سایر حیوانات را رفع کرد و اندکی بعد با اعلام خبر رهایی ببر از قرنطینه، نمایش سیاهی لشگرها این بار نیز به یاری باغ وحش ارم شتافت تا این ببر به این باغ وحش هدیه شود! دامپزشک در استخدام این مجموعه نیز با ارایه پاسخی با عنوان از مرز واقعیت تا تحریف ثابت کرد که می توان با پشتوانه ارگان های متمول و مسوولان همراه، مسایل را چنان چید که حداکثر سود حاصل شود تا فعالان محیط زیست بگویند باید شیر بکشید تا ببر جایزه بگیرید!

در اولین ماه این سال، انتشار ویدیوی دردناک سگ کشی در شیراز با تزریق آنچه «اسید» نامیده شد، یک بار دیگر در سطح بین المللی با آبروی یک کشور متمدن بازی کرد. بی عملی ارگان های مسوول در این رابطه، باعث شد دوستداران حیوانات دست به دامان ریاست سازمان حفاظت محیط زیست شوند و سکوت و بی عملی در قبال سگ کشی را غیر قابل پذیرش بخوانند. تجمعی که در محکومیت این رفتار زننده در مقر اصلی سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد، پر جمعیت ترین تجمع حیوان دوستان در تاریخ کشور بود که با انتشار ۱۰ فتوا در نفی سگ کشی مشخص شد این رفتار نه تنها توجیه علمی، عقلی، اخلاقی و اجرایی ندارد، بلکه مورد مخالفت شرع اسلام نیز هست. متعاقبا یک حقوقدان نیز هشدار داد که منع حیوان آزاری و رعایت حقوق حیوانات در ایران ضروری است. فراموش شدن خواسته های مردمی، با پیگیری به دور از هیجان دیده بان و ارسال پیش نویس ضوابط برخورد با حیوان آزاری و دفاع از حقوق حیوانات به سازمان محیط زیست ادامه یافت و کمپین «سگ کشی نه!» برای پایان بخشیدن به کشتار حیوانات تشکیل شد. رییس سازمان در روز جهانی حقوق حیوانات اعلام کرد از همکاری در دفاع از حقوق حیوانات استقبال می کند. اواخر ۱۳۹۴ و قبل از انتخابات مجلس، دیده بان حقوق حیوانات با انتشار ویدیوی دهشتناک حیوان آزاری در گلستان از کاندیداهای نمایندگی مجلس خواست در رابطه با «حقوق حیوانات» و «حیوان آزاری» اعلام موضع کنند. تجمع مجددی در محکومیت حیوان آزاری موجب شد پیش نویس قانون حمایت از حقوق حیوانات به صورت فوری توسط سازمان محیط زیست در قالب طرحی به مجلس ارایه شود.

کشتار حیات وحش در این سال هم ادامه داشت و موارد شنیعی که با خرس کشی با فیلمبرداری و قلدری همراه شد، خبرساز شدند اما متاسفانه از دستگیری متخلفان خبری نشد! انتشار فیلم فخر فروشی «بچه پولدارهای تهران» با نگهداری یوزپلنگ ایرانی در خانه با عکس العمل طنز مسوولان همراه شد که در این زمینه گزارشی دریافت نکرده اند و این ویدیو بلافاصله از منبع انتشار حذف شد. خبر مشابه فخرفروشی «بچه پولدارها» با پلنگ  تاکسیدرمی شده در یک ویلا، نیز در عین مشخص بودن شماره پلاک خودروی حاضر در عکس، با برخورد مشابه مسوولان همراه شد و پیگیری نشد! قاچاق حیات وحش نیز مکرر رخ داد و در برخی موارد چون کشف ۱۶ پرنده شکاری کمیاب با پلک دوخته شده در سمیرم با برخورد مسوولان همراه شد. این همه در حالی بود که با تصویب قطعنامه سازمان ملل برای مقابله با قاچاق حیوانات علی القاعده مسوولان باید برخورد با قاچاق حیات وحش را جدی تر در دستور کار قرار می دادند! فعالیت مجموعه دیده بان در زمینه مبارزه با قاچاق حیات وحش با ارایه گزارش های پر تعداد و کلان به مسوولان پیگیری شد که با توجه به خواسته مسوولان جهت از دست نرفتن سر نخ ها، بدون خبررسانی عام انجام شد.

ادامه مطالبه عمومی برای برخورد با مهمان‌نوازی دردناک در فریدونکنار، منجر شد تعهدات مسوولان به «کمپین پرواز» شکل عملی به خود بگیرد و برای نخستین بار در دو گام این تورها تا حدودی جمع آوری شوند. در حالی که دام های هوایی بسیاری باقی ماندند و کشتار همچنان ادامه داشت، برداشتن یک گام در این منطقه پرخطر را باید به فال نیک گرفت!

در اردیبهشت ماه این سال، پیشنهاد سال های گذشته دیده بان حقوق حیوانات جهت درج تصویر حیات وحش بر اسکناس های کشور که با سکوت مسوولان همراه شده بود رسانه ای شد و با بازخورد های مثبت از جانب مسوولان محیط زیست و پیگیری این پیشنهاد زیست محیطی و توصیه برای اینکه به جهان بگوییم حافظ حیات وحشیم همراه شد. سیاسیون و آنها که با نام «دلواپسان» شناخته می شوند، این پیشنهاد را سیاسی خواندند و به دلیل پیشنهاد دیده بان حقوق حیوانات، رییس سازمان محیط زیست را آماج حمله قرار دادند! در شهریورم ماه نیز طبق روال سال های گذشته، گرامیداشت روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات با اعلام منتخبان نشان خرس قهوه ای ۱۳۹۴ و برگزاری کارگاه یک روزه در شهر سمیرم همراه شد.

فعالیت جمعی در مخالفت با سیرک های حیات وحش که از سال ۱۳۸۶ آغاز شده بود و در سال ۱۳۹۴ در قالب کمپین «سیرک نه!» ادامه داشت، با کارشکنی برخی کارمندان سازمان محیط زیست که اخیرا به مسوولیت های مرتبط گمارده شده بودند و مخفیانه از تهران به شهرستان ها جهت صدور مجوز فعالیت فشار می آوردند همراه شد. این فشارها منجر به صدور بیانیه های مختلف در حمایت از این کمپین با این مضمون شد که مسوولان به هرگونه استفاده از حیوانات وحشی در قالب سیرک خاتمه دهند. توصیه های همراه با فشار برای صدور مجوز فعالیت سیرک ها که مخالف دستور صریح رییس سازمان در همراهی با کمپین سیرک نه بود، با تاکید مجدد مدیر کل دفتر شکار و صید مبنی بر حذف کامل حیات وحش در سیرکها تا پایان سال کمرنگ شد تا همراهی افرادی ظاهرا حیوان دوست که در پس پرده مسوولان را برای حمایت از دو سیرک پولدارتر کشور تشویق می کردند نیز راه به جایی نبرد. حمایت تمام شبکه های استانی سمن های محیط زیستی کشور از این کمپین موجب شد حتی کارمندان حامی امتداد فعالیت سیرک ها در سازمان محیط زیست نیز مجبور به تمکین از دستور رییس سازمان شده و آغاز سال ۱۳۹۵ را به عنوان پایان فعالیت سیرک های حیات وحش بپذیرند. با اینکه شنیده شده رایزنی هایی برای امتداد فعالیت دو سیرک متمول تر کشور با اسامی دیگری غیر از سیرک در سال آتی در حال انجام است، انتظار می رود با آغاز سال جدید استفاده سیرک ها از حیات وحش پایان یابد. «کمپین سیرک نه!» با قدر دانستن این پیروزی تاریخی، یک گام به هدف نزدیک تر شده و گام های بعدی را با قدرت بیشتر بر خواهد داشت.