دیده بان حقوق حیوانات: به گزارش خبرنگار علمی ایرنا چهارمین مناظره زیست محیطی با موضوع تنوع زیستی و تعامل با حیوانات امروز یکشنبه با حضور دکتر عبدالحسین وهاب زاده استاد دانشگاه، دکتر جمشید منصوری اکولوژیست و جمعی از تشکل های مردم نهاد فعال در زمینه حمایت از حیوانات در سیزدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست برگزار شد.
در این مناظره که با مدیریت محمد درویش مدیر دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، عبدالحسین وهاب زاده اظهار داشت: انسان همه چیز محیط زندگی اش را دستکاری کرده و این دستکاری روز به روز بیشتر می شود به طوری که تصور می کنم انسان نمی تواند به روزی فکر کند که عرصه ای را دستکاری نکرده باشد.
وی ادامه داد: این دستکاری 2 میلیون ساله اکنون که تعداد انسان ها تا 7 میلیارد نفر افزایش یافته است، خطرناک می شود. شاید این میل به دستکاری بوده که انسان غارنشین را تا مرحله ای پیش برده که اکنون توسعه تبدیل به طناب دارش شده است.
وهاب زاده تاکید کرد: از نظر فلسفی و اخلاقی هم می شود به این موضوع پرداخت آیا دخالت در زندگی جانوران و درمان و غذا دادن آنها صحیح است. به نظر می رسد دراین عرصه آنقدر پیش رفتیم که احساس می کنیم حق داوری داریم. محیط بان ما طعمه را از دهان گرگ بیرون می کشد تا آهو را نجات دهد و این نشان می دهد تا چه حد انسان ذهنیت مداخله گرایانه دارد.
ایمان ابراهیمی فعال محیط زیست در واکنش به گفته های وهاب زاده اظهار داشت: دخالت در طبیعت غذا دادن به حیوانات و درمان آنها در طبیعت نیست بلکه دخالت، ویلا ساختن و نابود کردن اکوسیستم های طبیعی است. ما باید به این سمت برویم که به حیوانات کمک کنیم تا آنها تشویق به ماندن در زیستگاه هایی شوند که از حیات وحش خالی شده است.
وی ادامه داد: اعتراض ما باید به ورود سموم و آلودگی های صنعتی به تالاب هایی باشد که موجب شده از هزاران گونه پرنده ای که هر سال به تالاب سرخ رود در استان مازندران می آمدند امسال فقط چنگر، درنا و خوتکا بیاید.
رسول محمدی به عنوان فعال محیط زیست موافق غذادهی به حیوانات نیز در تایید صحبت های ابراهیمی گفت: غذادهی به قوهای سرخ رود موجب شده تا مرگ و میر و شکار قوها در این منطقه 99درصد کاهش یابد.
وی خطاب به وهاب زاده گفت: ما در مورد حیات وحش داوری نمی کنیم بلکه ما به دنبال درمان آن هستیم.
جمشید منصوری اکولوژیست نیز در موافقت با وهاب زاده گفت: همگان فکر می کنند که دخالت در طبیعت و انقراض گونه ها همه بر اثر فعالیت های انسانی است چرا که از زمان پیدایش حیات بر روی زمین بارها در اثر عوامل طبیعی حیوانات منقرض شده اند و دوباره گونه های جدید شکل گرفتند.
وی ادامه داد: جنبه های احساسی و یا اخلاقی نباید بر روابط طبیعی و کارکرد اکوسیستم ها و موجودات زنده اثر بگذارد باید به این نکته توجه کرد که طبیعت نظم وقاعده خاص خود را دارد. برای مثال علت مهاجرت پرندگان دسترسی به غذاست، هنگامی که پوشش گیاهی و مواد غذایی مورد نیاز یک پرنده مانند قو تمام می شود آن هنگام پرنده تصمیم به مهاجرت می گیرد و این قانون طبیعت است.
منصوری توضیح داد: اما هنگامی که ما به صورت دستی و آن هم در اکوسیستم های محدود اقدام به غذادهی به حیوانات می کنیم در واقع تمایل حیوانات به کوچ را از بین می بریم؛ مانند ییلاق و قشلاق کردن عشایر که به طور طبیعی در سال های دو انجام می شد اما روند شتابان توسعه این فرایند را متوقف و عشایر را یکجانشین کرد.
وی ادامه داد: اگر ما امروز به یک حیوان غذا بدهیم فردا باید دوباره به او غذا بدهیم و این روند هر روز ادامه پیدا می کند تا زمانی که حیوان آنقدر به انسان وابشته شود که چاره ای جز نگهداری آن در باغ وحش نداشته باشیم.
این اکولوژیست خاطرنشان کرد: غذا دادن به گونه های جانوری حساب و کتاب دارد اگر می خواهیم به گونه ها غذا هم بدهیم باید در زمان های خاص و به تدریج و با برنامه باشد وگرنه غذا دادن بدون حساب و کتاب خود آرام آرام تبدیل به معضلی برای حیات وحش خواهد شد و موجب تغییر ویژگی های رفتاری حیوانات می شود.
در ادامه محمد درویش به جمع بندی گفته های موافقان و مخالفان پرداخت و گفت: از یک سو طرفداران غذا دادن به حیات وحش معتقدند که تخریب زیستگاه های حیات وحش را به خطر انداخته و آنها با غذا دادن به حیوانات آسیب پذیر سعی در حفظ تنوع زیستی دارند و از سوی دیگر اساتید دانشگاه آقایان وهاب زاده و منصوری معتقدند که غذا دادن به حیوانات آن هم بدون چارچوب خاص ضریب آسیب پذیری حیات وحش را افزایش می دهد.
حر منصوری فعال محیط زیستی نیر در ادامه مناظره گفت: متاسفانه این روند غذادهی به حیوانات موجب شده که مسیر گونه های قو مانند قوی فریاد کش از سمت میانکاله منحرف شود و درحال حاضر حضور قوها در منطقه سرخ رود بیش از توان اکولوژیکی منطقه است.
وی ادامه داد: متاسفانه ما در تمام کارها افراط و تفریط داریم به عنوان مثال یک گروه زیست محیطی در یک تالاب در استان مازندران 53 تن گندم به عنوان غذا به پرندگان تالاب داده اند که 40 تن از این مقدار که مورد استفاده حیوانات قرار نگرفته فاسد شده و بوی تعفن تالاب را فرا گرفته است.
منصوری خاطرنشان کرد: غذا دادن دستی حیوانات را آسیب پذیر می کند برای نمونه در سواحل دریای خزر ، پرندگان به غذای دستی عادت کرده اند و به هر چیزی به عنوان غذا نگاه می کنند که در این میان برخی افراد به جای غذا ترقه به سمت آنها پرتاب می کنند که پرندگان آنرا به عنوان غذا می خورند که در نهایت در درون شکم آنها منفجر و پرنده متلاشی می شود.
وی با بیان اینکه هرجا غذا فراوان باشد مسیر کوچ ها به آن سمت منحرف می شود اظهار داشت: زمانی در میانکاله 45 هزار قو وجود داشت اما اکنون مهاجرت قوها به سمت سایر تالاب ها موجب شده تا برخی بگویند که این زیستگاه ها پرنده ندارد بنابراین چرا نباید در آنجا هتل احداث کرد.
منصوری خاطرنشان کرد: روشی که اکنون برای غذادهی پرندگان استفاده می شود به هیچ وجه کارشناسی شده نیست و موجب شده پرندگان هم به سرخ رود بیشتر مهاجرت و مناطق اطراف آنرا دچار چالش کنند.
در ادامه ابراهیمی گفت: آنانی که به غذا دادن به حیوانات انتقاد دارند بگویند چرا باید قوها به میانکاله بروند در حالی که وقتی در این منطقه حفاظت شده قدم می زنیم انگار در میدان تیر قرار داریم و دیگر اینکه چه کسی باید کار کارشناسی در رابطه با غذا دادن به حیوانات انجام دهد.
پس از شنیدن نظرات موافقان و مخالفان، وهاب زاده گفت: ما به طور کامل لا غذا دادن مخالف نیستیم غذا دادن در باغ وحش و یا یک منطقه محصور اشکالیس ندارد اما این فرهنگ غذا دهی که اکنون در میان مردم ما رواج یافته صحیح نیست.
وی توضیح داد: اکنون مردم ما وقتی برای خرید به یک سوپرمارکت می روند پس از خروج از آن یک تن ماهی را باز کرده و آنرا جلوی گربه ای می گذارند که کنار در سپر مارکت دراز کشیده است این حس افراطی گری هیچ ثمره ای جز وابستگی بیش از پیش این موجودات به انسان و خروج آنها از روند طبیعی زندگی شان ندارد.
به گفته وهاب زاده بهتر است نیروهای خود را به جای غذا دادن به حیات وحش صرف حفظ زیستگا هها و جلوگیری از ساخت و ساز در طبعیت و تخریب محیط زیست کنبم . چرا بابید جانوران را در بلرخی مناطق مانند بیماران یک بیمارستان وابسته کنیم چرا در کار طبیعت دخالت می کنیم.حیوانات قبل از اینکه انسان باشد مگر از گرسنگی تلف می شدند حال نیز بگذاریم طبیعت کار خود را انجام دهد.
وی ادامه داد: فرهنگ مردم یک روزه درست نمی شود و باید برای کار فرهنگی اقدام طولانی مدت انجام شود در کنار آن اقصاد نیز می تواند به عنوان ابزار نیرومندی برای کم کردن آسیب ها مورد استفاده قرار گیرد.
این استاد دانشگاه متذکر شد مردم به دولت رای می دهند تا به نیابت از آنها اداره کشور را بر عهده بگیرند و این جای تاسف است که دولتی 100 میلیارد دلار نفت بفرشد و هنگامی که وقت جبران خسارت یک پلنگ می رسد بگوید بودجه نداریم.
محمد درویش در جمع بندی این مناظره گفت: حرف موافقان غذا دادن به حیوانات این است که چرا کارشناسان و مسوولان زیست محیطی ساکت مانده اند تا وضعیت حیات وحش به این شکل اسفناک درآید، اما فعالان محیط زیستی نمی توانستند نسبت به رنج کشیدن حیوانات بی تفاوت باشند و سکوت کنند.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر اساتید دانشگاه معتقدند که باید فکری به حال حل مساله کرد و غذا دادن به حیات وحش مشکلات این بخش را وخیم تر می کند.
__________________________
