به گزارش دريافتي از بخش نظارت و بازرسي اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان، در چند روز گذشته چهار نفر متخلف شكار و صيد، در پارك ملي و پناهگاه حياتوحش قميشلو دستگير شدند. از متخلفين ياد شده، سه قبضه سلاح كشف و ضبط و پرونده مربوطه به مراجع قضايي تحويل گرديد.
پارك ملي و پناهگاه حياتوحش قميشلو با وسعتي در حدود 113 هزار هكتار در فاصله 20 كيلومتري شمال غرب شهر اصفهان واقع گرديده و مهمترين زيستگاه قوچ و ميش اصفهان در كشور محسوب ميگردد.
نویسنده: تحریریه
-
دستگيري شكارچيان غيرمجاز در پارك ملي و پناهگاه حياتوحش قميشلو
-
دستگيری 6 شكارچي متخلف در سواحل درياچه اروميه
به گزارش روابط عمومي اداره كل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي مأمورين اجرايي پارك ملي درياچه اروميه با همكاري واحد گشت و كنترل سيار اداره كل در ماموريت گشت و كنترل سواحل پارك ملي درياچه اروميه موفق به دستگيري 6 نفر شكارچي متخلف شكار در مناطق تالاب سولدوز ، نيزارهاي گرده قيط ، ممينه ،داشخانه و تالاب گروس شدند كه از آنان 6 قبضه اسلحه شكاري و مقداري ادوات شكار كشف و متخلفين تحويل مقامات قضايي شدند. -
ممنوعيت صيد ميگو در آبهاي جنوبي خوزستان
جام جم آنلاين: معاونت صيد و صيادي شيلات خوزستان از ممنوعيت صيد انواع ميگوهاي دريايي در آبها و صيدگاههاي جنوبي خوزستان، شمال غرب خليج فارس و بحركان هنديجان خبر داد.
به گزارش فارس، محمد حسنزاده افزود: اين ممنوعيت صيد تا دهم آبان ماه و با هدف بهبود، حفظ و صيانت از ذخاير آبزيان صيدگاههاي خوزستان ادامه دارد. در اين راستا با صيادان متخلفي كه فصل (دوره) ممنوعيت صيد ميگو را رعايت نكنند طبق قانون رفتار ميشود. بعلاوه مجوز صيد ميگوي دريايي در صيدگاههاي خوزستان در دو فصل تابستانه و پاييزه صادر ميشود.وي تاكيد كرد: در دوره تابستانه فصل صيد كه از دوم مرداد تا دوم شهريور ماه 89 به مدت يك ماه صورت گرفت حدود 375 تن ميگو صيد شد كه بخشي از اين ميزان ميگوي صيد شده در بازارهاي مناطق جنوبي خوزستان به مصرف رسيد و بخشي نيز به خارج صادر شد. بيشك با توجه به كاهش جدي ذخاير ميگوي منطقه، همه صيادان بايد نسبت به رعايت زمان ممنوعيت صيد و تخمگذاري اين آبزي توجه جدي بكنند. در صورت عدم رعايت اين موضوع شاهد كاهش چشمگير اين گونه مهم و پرطرفدار خواهيم بود.
-
گونه هاي جانوري خليج فارس در قاب تصوير
خبرگزاري آريا نوشت: كاظم بايرام بخش مستند گونه هاي جانوري خليج فارس را در كيش توليد مي كند . به گزارش خبرگزاري آريا، اين مستند 800 دقيقه اي كه به گفته كارشناسان اولين مستند طولاني در عرصه معرفي انواع گونه هاي آبزي خليج فارس است به همت صداوسيماي مركز كيش توليد مي شود. مدير كل صداوسيماي مركز كيش با اشاره به چندين سال مطالعه و پژوهش گروه سازنده اين مستند گفت : 18 ماه مراحل پيش توليد مستند پايان يافته و هم اكنون امور مقدماتي و تداركاتي آن در حال انجام است تا با حضور يكي مقامات ارشد رسانه ملي يا دولت تصوير برداري آن از بهمن ماه امسال آغاز شود . احمد مهدوي ساخت اين مستند را از كارهاي فاخر رسانه ملي كه براي اولين بار توليد مي شود بيان كرد و افزود: از آنجا كه اين پروژه با نگاه ملي مورد توجه مديران ارشد سازمان و نهادهاي مرتبط قرار گرفته است لازم است در ساخت اين اثر همه امكانات لازم فراهم گردد . وي تصريح كرد :از آنجا که تجهيزات و وسايل پيشرفته و دست ساز كه تاكنون بکار گرفته نشده در توليد اين مستند به كار برده خواهد شد پيش بيني مي شود در طول تصويربرداري اين مستند گونه هاي جديد گياهي و جانوري کشف و به نام کشور عزيزمان ثبت شود لذا بسياري از اين لوازم فني از كشورهاي فرانسه –كانادا –آلمان و آمريكا فراهم و به ايران وارد شده است. مدير كل صداوسيماي كيش از دكتر بايرام بخش به عنوان يكي از موفق ترين مستند سازان در عرصه بين المللي ياد كرد و افزود : بسياري از شبكه هاي بين المللي براي مشاركت در توليد اين مستند اعلام آمادگي كرده اند به همين دليل به خاطر اينکه پس از توليد، پخش اين مستند از شبکه هاي بين المللي محتمل است به صورت غير مستقيم نام خليج فارس در اذهان مردم جهان جاودانه خواهد شد . مهدوي زمان تصوير برداري مستند گونه هاي جانوري خليج فارس را حدود 24 ماه بيان كرد و افزود : كار تدوين اين فيلم همزمان با تصوير برداري انجام مي شود . مدير كل مركز كيش تصريح كرد : قرار است مستندي با نام آبي بيكران از پشت صحنه اين مستند نيز تهيه گردد . مهدوي مدت نهائي اين فيلم را 800 دقيقه بيان كرد و افزود: قرار است اين مستند به صورت مجموعه اي 30 قسمتي با زمان 26 دقيقه در هر قسمت براي پخش آماده شود . گفتني است خليج فارس به لحاظ داشتن انواع گونه هاي نادر جانوران دريائي يكي از مناطق با ارزش جهان است .
-
قتل شنیع یک کاراکال در بادرود/ فیلم
از انتشار این تصاویر شرمگین و متاسفیم.
دیده بان حقوق حیوانات: چندی پیش از طریق ایمیل فیلمی از اقدامی شنیع به دستمان رسید. کشتن عمدی یک کاراکال جوان و زیبا توسط دو سگ تربیت شده شکاری.
به گزارش دیده بان حقوق حیوانات، در این فیلم که مربوط به منطقه بادرود است، به وضوح مشاهده و شنیده میشود که صاحب سگها، شناخت کافی از کاراکال ندارد. از طرفی به وضوح از آموزش دیده بودن سگهای شکاری برای کشتن کاراکال نگون بخت استفاده میشود. صدای سوت های خاص که به منزله دستور شکارسگهاست، در قلب انسان رسوخ می کند. جان دادن کاراکال اما، قلب آدمی را از حرکت باز می ایستاند. کاراکال زیبا، جان می بازد به نادانی آدمی سیه دل. جان می بازد که بدانیم چقدر راه نرفته هست. که چقدر اطلاعات ناگفته هست. که چقدر گام برنداشته مانده و چقدر باید بود و مفید بود.
بر خلاف تعهداتمان و بر خلاف اصولی که با کمک هم تبیین کردیم، حتی اگر حساس هستید لحظاتی از این فیلم را ببینید. مظلومیت حیات وحش کشور را نظاره کنید. ظلم را ببینید ولو با سختی، شاید، شاید و باز هم شاید برای حیوانات بی زبان، صدایی باشیم مفید.
مشاهده فیلم قتل شنیع یک کاراکال در بادرود
دیده بان حقوق حیوانات ضمن تاکید بر غیر قاونی بودن این اقدام، از ارگانهای مسوول انتظار پیگیری مناسب را دارد. متاسفانه این فیلم نیز همچون فیلمهای دیگر کشتار ناجوانمردانه حیوانات، درگوشی های موبایل دست به دست می چرخد و تبلیغ میشود. برای جلوگیری از کمک به این روند، این فیلم به فرمت غیر قابل استفاده در گوشی های تلفن همراه تبدیل شده است.
اطلاعاتی در مورد کاراکال یا سیاهگوش(از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد)
طبقهبندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: گوشتخواران
خانواده: گربهسانان
زیرخانواده: گربهسانان کوچک
سرده: Caracal
گونه: C. caracal
نام دوجملهای
Caracal caracalسیاهگوش یا کاراکال یا منگولهگوش گربهسانی کوچک است که در خاورمیانه و آفریقا میزیَد.
سیاهگوش یکی از سنگینترین و سریعترین گربههای کوچک است و مطالعات ژنتیکی نشان میدهد که گربه طلایی آفریقایی و سِروال نزدیکترین خویشاوندان این گربهساناند.
این جاندار را بهدلیل موهای بلند سیاهرنگی که بر روی گوش دارد سیاهگوش مینامند. کاراکال نام علمی این جاندار است که آن نیز برگرفته از قرهقولاق یا قرهقولاخ در زبان ترکی به معنی سیاهگوش است.کاراکال را نباید با گربهسان دیگری به نام وشق با نام علمی (Lynx لینکس) اشتباه گرفت که او نیز به جهت گوشهای سیاهش سیاهگوش هم نامیده میشود. این دو جانور شباهت ظاهری زیادی به هم دارند و تا مدتها در طبقهبندیهای علمی جانورشناختی نیز سیاهگوش را در سردهٔ Lynx قرار داده و از وی با نامهایی چون لینکس ایرانی یا صحرایی یا آفریقایی یاد میکردند. اما امروزه این جاندار را در سردهٔ خاص خود در زیرخانوادهٔ گربهسانهای کوچک قرار میدهند.
رابطه با شیر
این جانور را در قدیم پروانه، پروانک، فَرانَک و شاطر شیر هم میگفتند. که این نامها به ارتباط بومشناختی این حیوان با شیر اشاره دارد. در مناطقی که این دو جاندار در کنار یکدیگر زندگی میکنند ارتباط نزدیکی میان آن دو دیده میشود و سیاهگوش بسیاری از اوقات از شکار شیر تغذیه میکند.وابستگی متقابل شیر و سیاهگوش در آفریقا را بوفون، طبیعتدان قرن هجدهمی فرانسوی، توضیح دادهاست؛ در نواحی حاره آفریقا سیاهگوش در کنار شکارچیان بزرگی مثل شیر، کفتار و پلنگ زندگی میکند و به دلیل جثهٔ کوچک و ضعیفتر خود برای یافتن طعمه مشکلات زیادی دارد، از همین رو معمولأ ناچار میشود به باقیماندهٔ غذای همنوعان قدرتمند خود اکتفا کند ولی به دلایل امنیتی معمولأ ترجیح میدهد از غذای شیرها استفاده کند، چرا که شیر وقتی سیر میشود به هیچ حیوانی آسیب نمیزند، حتی در زمان برانگیخته شدن عصبانیت شیر هم با توجه به چابکی خود میتواند به سرعت خود را به نزدیکترین درخت رسانده و از درخت بالا برود و شیر برخلاف پلنگ نمیتواند بهخوبی او را تعقیب کرده و بالای درخت برود. به همین دلیل حتا گاهی دیدهمیشود که سیاهگوش برای تغذیه کاملأ در کنار شیر قرار میگیرد. از سوی دیگر سیاهگوش گاهی ناخواسته راهنمای شیر در پیدا کردن شکار میشود؛ قوهٔ بویایی سیاهگوش بسیار قویتر است و شیر با کمک شامهٔ تیز سیاهگوش میتواند حیوانات شکار را از فرسنگها دورتر پیدا کند.[۲] در ادبیات فارسی کلاسیک تفسیرهایی دیگری از این ارتباط متقابل شده است، برای مثال در آنندراج آمدهاست: «… و به شاطر شیر مشهور است که زیادتی صید شیر قسمت اوست و… جانور مسطور پیشاپیش شیر رود و بانگ دهد تا جانوران دیگر از آمدن شیر آگاه شوند و احتیاط نمایند.» و در گلستان سعدی: «به سیاهگوش گفتند ترا ملازمت شیر به چه سبب اختیار افتاد، گفت تا فضلهٔ صیدش میخورم.»[۳] و خاقانی در این دو بیت تفسیر صحیحتری از این رابطه دارد:[۴]
شاها غضنفری تو و پروانهٔ ِ تو من پروانه در پناه غضنفر نکوتر است
پروانهوار بر پی شیران نهند پی تا آید از کفلگه گوران کبابشانویژگیهای جسمی
یک سیاهگوش آماده برای شکارسیاهگوش از نظر ظاهری به سیاهگوش اورآسیا شباهت دارد ولی کوچکتر است و جثهٔ لاغرتر و ظریفتر و دست و پای کشیدهتری دارد. جنس نر کمی از ماده بزرگتر است. وزن بدن بین ۱۶ تا ۲۲ کیلوگرم، طول بدن ۵۵ تا ۹۰ سانتیمتر به اضافه ۲۲ تا ۳۴ سانتیمتر دم و ارتفاع در ناحیه شانه ۴۰ تا ۴۵ سانتیمتر است. رنگ پوست بین قرمز شرابی، خاکستری، خاکی و گاه سیاه متغیر است. بچهها خالهای قرمز رنگ در ناحیه زیرین بدن دارند و رنگ بدنشان تیرهتر از بالغان است. پوزه، گردن و قسمتهای زیرین بدن کاراکال نیز سفید است و خط ِ اشک ِ سیاهرنگی دارند که از گوشهٔ چشم تا دماغ امتداد مییابد. صورتی کوچک با گوشهای بلند دارند که موهایی سیاهرنگ به ارتفاع ۵ سانتیمتر بر آن روئیدهاند. گوشهای کاراکال از گوش تمامی گربهسانان دیگر بزرگتر است. گوشها توسط ۲۰ عضله مختلف کنترل میشوند. این دستگاه حساس شنوایی امتیاز بزرگی در یافتن شکار برای کاراکال محسوب میشود.
زیستگاهزیستگاه سیاهگوش استپهای خشک، نواحی نیمهبیابانی، بوتهزارها، ساوانا و جنگلهای کمدرخت است و بهندرت در نواحی همیشه سبز و جنگلهای کوهستانی دیده میشود.
این حیوان در آفریقا (بهویژه در نواحی جنوبی) و آسیا از شبه جزیره عربستان تا غرب هندوستان زندگی میکند.
طعمه
انواع جوندگان از جمله خرگوشها شکار اصلی این حیوان است. گاه به حیوانات بزرگتر از خود همچون غزال، بزهای کوهی کوچک و بچههای شترمرغ هم حمله میکند و از کوچکترین گربهسانانی است که توانایی شکار حیوانات بزرگتر از خود را دارند. وی برای شکار حیوانات بزرگ پس از پریدن بر پشت آنها و گرفتن گردن با آرواره، گلوی آنها را میدرد. در هنگام شکار حیوانات بزرگ (بزرگتر از خرگوش صحرایی) به خوردن امعا و احشای داخلی بدن و بخشهای مرغوبتر گوشت اکتفا میکنند.
مهارت وی در شکار پرندگان نیز ستودنی است. کاراکال میتواند با پریدن در هوا یک یا حتی چند پرنده را بقاپد. توانایی بالای کاراکال در پرش و کوهنوردی موجب شده تا احتمالاً بهترین شکارچی خرگوش صحرایی باشد.
کاراکالها میتوانند به مدت طولانی بدون آب زندگی کنند و آب بدن خود را از تا حد زیادی از بدن شکار تأمین میکنند.
رفتار
سیاهگوش تکزی و بهشدت قلمروطلب است. عمدتاً شبگرد و شبکارند ولی گاهی، بهویژه در نواحی خنکتر، در روز هم دیده میشوند. محدودهٔ قلمرو برای نرها بین ۳۱ تا ۶۵ کیلومتر مربع و برای مادهها ۴ تا ۳۱ کیلومتر مربع است.
تولید مثلکاراکالها چند همسر اند. جفتگیری کاراکالها در تمام طول سال امکانپذیر است اما در زمانیکه تغذیه مناسبتر باشد محتملتر است چون تغذیه مناسب به باروری جنس ماده کمک میکند.
دورهٔ بارداری ۶۸ تا ۸۱ روز است و تعداد تولهها بین ۱ تا ۶ است، البته کاراکالهایی که در طبیعت زندگی میکنند حداکثر ۳ توله به دنیا میآورند اما در مورد حیوانات در اسارت که تغذیه مناسبی دارند این رقم میتواند بالاتر رود. تولهها از ۴ تا ۶ هفتگی گوشت میخورند و مادر آنان را در ۴ تا ۶ ماهگی از شیر میگیرد. تولهها در ۹ یا ۱۰ ماهگی مستقل میشوند ولی معمولاً تا ۱۴ یا ۱۵ ماهگی بالغ نمیشوند.
سیاهگوش و انسان
طبیعت رامشونده و مهارت شکارگری بالای این حیوان موجب شده تا آن را از روزگاران باستان به عنوان حیوان شکاری اهلی کنند. به روایت شاهنامه فردوسی، تهمورث اولین کسی بود که سیاهگوش را به همراه یوز، شاهین و باز اهلی کرد. البته سیاهگوش در مقایسه با خویشاوند گربهسان خود یوز، حیوانی کوچکتر، ضعیفتر و کندتر است به همین جهت یوز حیوان شکاری بسیار مرغوبتر و محبوبتری از سیاهگوش بود و سیاهگوش بیشتر برای شکار حیوانات کوچک مثل خرگوشها و غزالهای جوان پرورش داده میشد. علی نسوی که خود متخصص نگهداری از حیوانات شکاری بود در بازنامه خود مینویسد که سیاهگوش فقط برای شکار خرگوش صحرایی مناسب است با این حال از یک استاد دیگر این فن، ابوالقاسم اصفهانی، نقل میکند که سیاهگوش توانایی شکار مرغابی، هوبره و درنا را هم دارد.[۲]
سیاهگوش امروزه نیز گاهی به عنوان حیوان خانگی نگهداری میشود و بهخوبی با زندگی در کنار انسان خو میگیرد. شکار این حیوان برای استفاده از پوستش بهویژه در غرب و مرکز آفریقا تهدیدی برای ادامهٔ حیات اوست.
بسیاری از کشاورزان این حیوان را آفت میدانند چون ممکن است به حیوانات خانگی همچون ماکیان یا گوسفند و بز حمله کند. دیدن سیاهگوشها در حیات وحش حتی در مناطقی که فراوانی زیادی دارند، بهندرت اتفاق میافتد چراکه این حیوان خود را بهخوبی پنهان میکند.
-
هوبره در تیررس شکارچیان عرب
مهرنوشت:شکار غیرقانونی و درخواست مجوز از سوی عربها همواره تهدیدی برای شکارگاههای هوبره در ایران است اما مسئولان محیط زیست اعلام کرده اند نه تنها مجوز شکار “هوبره” برای شکارچیان عرب صادر نشده بلکه اقدامات گشت و کنترل نیز تشدید شده است.
علیرضا خلیلی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه قانون به ما چنین اجازه ای را نمی دهد که مجوز شکار برای اعراب صادر کنیم اظهار داشت: تا کنون هیچ مجوزی برای هیچ گروهی صادر نکرده ام و تحت فشار هیچ مقامی نیز چنین مجوز غیر قانونی صادر نمی شود.
وی افزود: صدور این مجوز خلاف قانون است و طبق ضوابط جاری در دستورالعملهای سازمان محیط زیست چنین مجوزی به کسی داده نمی شود اگر چه بر اساس ضوابط درخواست مجوز شکار برای اتباع خارجی باید با هماهنگی وزارت امور خارجه کشور باشد.
خلیلی با اشاره به نامه شماره 108/41-6937 دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان محیط زیست گفت: به محض اطلاع از انتشار خبر ورد اتباع خارجی به مناطق دشتی کشور نامه ای در تاریخ پنجم دیماه جاری به تمامی واحدهای مربوط ارسال شد تا به محض اطلاع از ورود گروههای شکارچی عرب برخورد قانونی و پیشگیرانه انجام شود.
وی افزود: در این نامه تاکید شده که “پیرو اطلاع واصله از حضور اتباع بیگانه در مناطقی مانند آبادان، خرمشهر، شوش، رامهرمز، دشت آزادگان و ماهشهر منطقی است با تشدید گشت و کنترل در مناطق درگیر نهایت دقت انجام شود و مراتب پیگیری و در صورت مشاهده جرم اقدام لازم برای جلوگیری، دستگیری و برخورد احتمالی طبق قانون صورت پذیرد.”
مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان محیط زیست تاکید کرد که موافقتی با هیچ مقامی در سازمان محیط زیست برای صدور مجوز شکار انجام نشده و حتی زمینه مراقبت بیشتر نیز فراهم شده است.
قاچاقچیان عرب بارها اقدام به قاچاق و کشتار این گونه نادر در مناطق جنوبی ایران کرده اند. پیش از این در سال 87 یک شکارچی سابقه دار کویتی که در حال شکار پرنده در خوزستان دستگیر شده بود تنها به یک و نیم سال حبس تعلیقی و 56 میلیون تومان (یک و نیم میلیون دینار کویت) جریمه نقدی محکوم شد و قبل از آنکه دوره محکومیتش تمام شود کشور را ترک کرد.
در این رابطه هرمز محمودی راد مدیرکل سابق اداره محیط زیست خوزستان به خبرنگار مهر گفت: علاوه بر “سعود عبدالعزیز بابتین” شکارچی معروف عرب، 9 شکارچی متخلف عرب و راهنمایان ایرانی آنها چند روز پیش در حال شکار پرندگان مورد حفاظت سازمان توسط نیروهای ارتش و اعضای گارد حفاظتی سازمان محیط زیست استان بازداشت شدند و هر کدام به یک سال و نیم حبس تعلیقی و در مجموع به 56 میلیون تومان جریمه نقدی محکوم و تمام وسایل شکار آنها نیز به نفع دولت ضبط شد.
شکار غیرقانونی و درخواست مجوز شکار هوبره در حالی در ایران دائما در حال تکرار است که کنوانسیون بین المللی گونه های مهاجر (cms) در رم هوبره را به عنوان یک گونه مهاجر حفاظت شده و در معرض خطر معرفی کرده است. همچنین تفاهمنامه ای بین دو کشور ایران و عربستان برای جلوگیری از شکار هوبره در منطقه خاورمیانه به عنوان گونه ای حفاظت شده امضا شده است.
از سوی دیگر در ماده یک آیین نامه اجرایی شکار ویژه مصوب 31 فروردین 81 به شماره 22805 ت/3346 سازمان محیط زیست آمده است که “اجرای برنامه شکار توسط مقامات عالی رتبه کشورهای خارجی در ایران از شمول ضوابط و دستور العمل هایی عمومی مستثنی بوده و تابع مقررات این آیین نامه است و تمام دستگاههای دولتی و مراجع ذیربط موظف به رعایت این مقرارت هستند.”
همچنین در تبصره ای در این آیین نامه توضیح داده شده که: “در صورت ابهام در تشخیص مقامات و شخصیتهای موضوع این ماده نظر وزارت امور خارجه مناط اعتبار است.”
رئیس سازمان محیط زیست نیز در گفتگو با خبرنگار مهر مصرانه از برخود قاطع سازمان محیط زیست با همه فعالیتهای غیر قانونی از جمله شکار غیر مجاز هوبره خبر داده و می گوید:معتقدیم برای جلوگیری از شکار این گونه های در معرض خطر باید کار فرهنگی کرد.
محمد جواد محمدی زاده تاکید کرد: از جهت فرهنگی و سیاسی این موضوع برای ما اهمیت دارد و متاسفانه در بین برخی شیوخ عرب همواره تمایل به شکار وجود داشته اما با اجرای برنامه پرورش گونه های مثل هوبره و برگزاری مسابقات (قوش بازی) این تخریب را محدود و مدیریت می کنیم.
-
یوزپلنگ ایرانی دومین گربه سان درمعرض خطر دنیا
خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) نوشت: امروزه یوزپلنگ ایرانی پس از پلنگ آمور دومین گربه سان درمعرض خطر دنیا به شمار می آید.
به گزارش ایانا یوزپلنگ آسیایی دارای نام علمی Acinonyx jubatus venaticus بوده و روزی را در تقویم حیاط وحش به خود اختصاص داده است.
انجمن یوزپلنگ ایران در مقاله ای در این باره آورده است: تقریبا در هر جایی که سخنی از یوزپلنگ به میان آمده و یا مطلبی راجع به آن نوشته می شود، اولین چیزی که گفته می شود و یا ذهن شنونده یا خواننده را به خود معطوف می کند، آن است که “یوزپلنگ سریعترین پستاندار جهان است!” امروزه یوزپلنگ آسیایی یکی از درمعرض خطرترین حیوانات دنیاست که گستره پراکنش آن از بخشهای وسیعی در غرب و جنوب آسیا در قرن گذشته به بخشهای بیابانی کشورمان محدود شده و از این جهت شاید نام یوزپلنگ ایرانی برای آن برازنده تر باشد. امروزه یوزپلنگ ایرانی پس از پلنگ آمور که تنها 30 تا 40 قلاده از آن در طبیعت باقی مانده، دومین گربه سان در معرض خطر دنیا به شمار می آید.
این مقاله درباره پراکندگی یوزپلنگ می افزاید: حدود دو هزار سال پیش پراکندگی یوزپلنگ بسیار گسترده بوده و شامل مناطق وسیعی از آفریقا و آسیا می شده است. در آسیا، اکثر زیستگاههای دشتی و استپی در جنوب غربی این قاره از هندوستان، پاکستان، افغانستان، ایران، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان و قفقاز تا عراق، سوریه، اردن، فلسطین و شبه جزیره عربستان محدوده قلمرو این جانور به شمار می رفت. درآفریقا نیز از کِیپ در جنوب تا دریای مدیترانه در شمال به جز جنگلهای انبوه و صحراهای خشک این جانور به وفور یافت می شده است. در واقع پراکندگی یوزپلنگ از گذشته در آفریقا شباهت زیادی به پراکندگی شیر داشته است و سلطان جنگل از گذشته همواره یک رقیب جدی برای این جانور به شمار می آمده است. ولی شرایط در آسیا با آفریقا تفاوت داشته و از آنجا که شیر درآسیا عمدتا در بیشه زارها و جنگلها زندگی می کرده و از طعمه های موجود در این نوع زیستگاهها تغذیه می کرده، همپوشانی کمتری با پراکندگی یوزهای دشتزی داشته و لذا رقابت چندانی میان این دو گونه وجود نداشته است.
یوزپلنگ آسیایی که زمانی از شبه قاره هند تا افغانستان، ترکمنستان و ایران تا شبه جزیره عربستان و سوریه پراکنده بود، یکی از در معرض خطرترین اعضای خانواده گربه سانان است. آخرین گزارش مستند از یوزپلنگ در هندوستان به سال 1947 برمی گردد که حاکم ایالت کوروای با شلیک دو گلوله به سه یوز که در تاریکی شب در نور ماشین بی حرکت مانده بودند، آنها را از بین برد. از آن زمان به بعد یوزپلنگ به سرعت از سرتاسر قلمرواش ناپدید شد. امروزه بیش از 20 سال است که ایران آخرین پناهگاه یوزپلنگ آسیایی در دنیا به شمار می رود. معذلک هر از چند گاهی گزارشهای غیر مستندی مبنی بر وجود یوزپلنگ در مرز پاکستان با ایران به گوش می رسد.
این مقاله درباره سابقه یوز در ایران آورده است: تا پیش از جنگ جهانی دوم، جمعیت یوزپلنگ در حدود 400 قلاده بود که تقریبا در تمام مناطق استپی و صحرایی نیمه شرقی کشور و بخشهایی از نواحی غربی کشور نزدیک مرز عراق دیده می شد. ولی ورود جیپ بعد از جنگ باعث شد که جمعیت این حیوان رو به اضمحلال نهد که دلیل اصلی آن عمدتا به خاطر کشتار گسترده طمعه مورد علاقه یوز بوده است. در نتیجه این کار جمعیت یوزپلنگ به شدت کاهش یافت. در سال 1338 کانون شکار وقت ایران یوزپلنگ را حمایت شده اعلام کرد. با اعمال اقدامات حفاظتی، جمعیت طعمه در بسیاری از مناطق کشور روبه افزایش نهاد که این باعث افزایش جمعیت یوزپلنگ نیز شد. مشاهده یوزپلنگ در مناطق مختلف افزایش یافت که این احیا جمعیت نتیجه تاثیرات قوانین و مقررات حفاظتی بود که اعمال شد. در اواسط دهه 1350، جمعیت یوزپلنگ در ایران 300-200 قلاده تخمین زده می شد. در آن زمان، قلمرو یوزپلنگ تقریبا تمام مناطق کویری نیمه شرقی کشور را در بر می گرفت که از جمعیت انسانی کمی برخوردار بود.
در اواخر دهه 1350 حفاظت از حیات وحش برای چند سال دچار اختلال شد. اکثر مناطق به وسیله دامداران اشغال و دشتهای صاف و استپها جولانگاه ماشینها و موتورسیکلتهای قدرتمند صحرایی گردید که گونه های کویری مثل آهوی ایرانی، جبیر، گورخر و همچنین یوزپلنگ را تعقیب و شکار می کردند. منطقه حفاظت شده خوش ییلاق که زمانی مناسبترین زیستگاه یوزپلنگ در آسیا بود تقریبا از بین رفت و برای آخرین بار در سال 1362 یوزپلنگ در آن دیده شد. یوزپلنگ از بسیاری از مناطق زیست خود ناپدید شد و محدوده پراکنش آن به بعضی مناطق دور دست که در آنجا طعمه کافی و امنیت نسبی وجود داشت محدود شد.
امروزه جمعیت یوزپلنگ در کشورمان در خطر انقراض قرار دارد، ولی خوشبختانه وضعیت آن درحال حاضر با اقدامات انجام گرفته مناسبتر از گذشته است.
سخن آخر اینکه: یوزپلنگ میراث طبیعی ماست و نه تنها به ایرانیان بلکه به تمام انسانهای سرتاسر این کره خاکی تعلق دارد. این وظیفه ماست که این امانت را به نسلهای بعد از خود برسانیم. بیش از 40 سال است که برای حفاظت از این گونه در کشورمان اقداماتی صورت گرفته که بعضا نتایج قابل توجهی نیز به دنبال داشته است و بیش از 20 سال است که در میان کشورهای آسیایی یوزپلنگ توانسته تنها در کشور ما به بقای خود ادامه دهد و این مایه غرور و افتخار ما ایرانیان است که توانستیم این میراث طبیعی را همچنان حفظ کنیم.
-
عقاب طلایی در بوکان به دامان طبیعت بازگشت
مهر نوشت: یک قطعه عقاب طلایی توسط یکی از دوستداران محیط زیست تحویل اداره کل حفاظت محیط زیست بوکان تحویل شد.
به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، این پرنده شکاری پس از معیانه از سوی کلینیک دامپزشکی و اظمینان از توانایی پرواز به دامان طبیعت و در منطقه ای امن رها سازی شد.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در این خصوص به خبرنگار مهر در ارومیه گفت: پرنده عقاب طلایی از پرندگان شکاری در تهدید است.
حمید رعناقد ادامه داد: در حال حاضر تمامی پرندگان شکاری در سطح کشور از گونه های در معرض تهدید هستند که این ضرورت توجه مردم و دوستداران طبیعت را دوچندان می کند.
عقاب طلایی از بزرگ ترین پرندگان شکاری است که در مناطقی نظیر دشتهای کم گیاه و خشک، جنگلهای کوهستانی و صخره های ساحلی زندگی می کند.
این جانور در ایران در امتداد دو رشته کوه البرز و زاگرس سکونت دارد.
عقاب طلایی از خانواده قوشها است و نام گذاری آن به دلیل پرهای طلایی – برنزی تاج ، سر و پشت گردن است.
تصویر زیبایی از عقاب طلایی با کیفیت بالا را از اینجا دریافت کنید.
-
کشف پرنده جاسوس در عربستان + عکس
تابناک نوشت: اخبار رسیده از عربستان سعودی حاکی از آن است که یکی از شهروندان این کشور یک پرنده وحشی را شکار کرد و پس بررسی مشخص شد که زیر بال آن دستگاه های جاسوسی اسرائیلی نصب شده بود. به گزارش برنا، روزنامه “الوئام” چاپ عربستان سعودی در مطلبی نوشت: یکی از شهروندان شهر “حائل” متوجه سقوط یک پرنده وحشی در حیاط منزلش شد. پس از اینکه برای نجات این پرنده از مرگ و کمک کردن به آن، نزدیکش شد متوجه نصب دستگاهی جاسوسی زیر بالاهای این پرنده شد. این روزنامه سعودی در ادامه نوشت: به نظر می رسد این دستگاه در محل نامناسبی در بدن این پرنده جاسازی شده و یا اینکه وزن آن به گونه ای بوده که در زمان پرواز موجب ایجاد زخم در بدن پرنده شده و در نهایت توان آن را گرفته و موجب زمین خوردنش شد. “الوئام” همچنین افزود: این شهروند سعودی پس از اینکه متوجه وجود این دستگاه شد، بلافاصله نیروهای پلیس را با خبر کرده که در پی آن این پرنده به مرکز پلیس انتقال یافت تا به نیروهای امنیتی تحویل داده شود. گفته می شود بر روی دستگاهی که بر بدن این پرنده نصب شده، کلمه “اسرائیل” هک شده و شماره پرسنلی این پرنده جاسوس x63 بوده و این به معنی آن است که علاوه بر این پرنده، بدون شک پرنده های دیگری نیز از سوی رژیم صهیونیستی برای جاسوسی علیه عربستان سعودی و دیگر کشورها ارسال می شود. قابل ذکر است در خبری مشابه نیز چند روز پیش فاش شد که رژیم صهیونیستی از کوسه های دریایی برای جاسوسی در مناطق آبی و دریایی کشورهای مختلف جهان به ویژه سواحل غزه و لبنان استفاده می کند.
دیده بان حقوق حیوانات: چند سال قبل نیز در ایران مشابه چنین خبری منتشر شد ولی پرنده صید شده یک پرنده شکاری بود که برای قوش بازی آموزش دیده بود. با پیشرفت تکنولوژی، قوش بازها برای جلوگیری از مفقود شدن پرندگان شکاری بسیار گران قیمتشان، از سیستم جی پی اس نصب شده بر بدن پرنده کمک می گیرند. در شکار به این روش، مفقود شدن پرنده شکاری در تعقیب و گریز طعمه محتمل است.
از طرفی به نظرنوشتن نام کشور بر روی تجهیزات جاسوسی اقدامی منطقی بنمی رسد.
-
تصویب قوانین سختگیرانه برای مقابله با تجارت باله کوسه
سبزپرس نوشت: با تشدید شدن شرایط ناگوار کشتن کوسه ماهی ها در آب های دنیا، قوانین برای تجارت باله کوسه و کشتن کوسه ها برای استفاده از باله هایشان شدت می گیرد. هفته گذشته سنای آمریکا قانونی را در حفاظت از کوسه ماهی ها تصویب کرد که مبارزه با کشتن کوسه ها از طریق قطع باله ها را تقویت می کند و ایالات متحده آمریکا را در صف اول مبارزه با شکار کوسه در جهان قرار می دهد. این در حالی است که برآورد می شود سالانه 73 میلیون کوسه ماهی در تجارت بال کوسه کشته می شوند.
به گزارش سبزپرس و به نقل از شبکه جهانی خبری محیط زیست، کشتن از طریق قطع باله ها یا shark-finning عبارت است از گرفتن کوسه و جدا کردن باله های آن و سپس بازگرداندن این جانور به اعماق دریا. این اقدام مرگی تدریجی و دردناک را برای کوسه ماهی ها رقم می زند. این باله های جدا شده خشک یا منجمد می شوند و به مقصد شرق آسیا، جایی که سوپ بال کوسه غذایی گرانقیمت و لذیذ است فرستاده می شوند.
در سال های اخیر و در جایی که گونه های بسیاری از کوسه ماهی ها در معرض خطر انقراض قرار دارند، تجارت باله کوسه آسیب زیادی به جمعیت این جانور وارد کرده است.
در همین حال دو گونه scalloped hammerhead و dusky sharks از سال 1970 تاکنون تا 80 درصد کاهش جمعیت داشته اند.
کوسه ها از قدیمی ترین مهره داران زمین هستند که در طول چندین میلیون سال توانسته اند از تهدیدهای مختلف جان سالم به در ببرند. این جانوران حتی توانسته اند بحران دوران کرتاسه را که منجر به نابود شدن دایناسورها و از بین رفتن 90 تا 95 درصد حیات در کره زمین شد را پشت سر بگذارند. اما در حال حاضر انسان ها تاثیراتی روی حیات کره زمین و در نتیجه کوسه ماهی ها گذاشته اند که در طول میلیون ها سال مشاهده نشده بود.