دسته: حیوانات در خطر انقراض

دیده بان حقوق حیوانات: تلاش و پیگیری های گسترده دو تن از علاقمندان محیط زیست حضور گربه شنی (Felis Margarita) در زیستگاه های شرق کشور را به اثبات رساند.

آقای محمدرضا بسملی کارشناس محیط زیست با همکاری آقای ابراهیم غضنفری از همیاران افتخاری محیط زیست موفق به عکسبرداری از گربه شنی در منطقه حفاظت شده دق پترگان شدند. منطقه حفاظت شده دق پترگان با ۲۱۲/۵ کیلومتر مربع وسعت در بخش زیر کوه قائن در محدود مناطق مرزی شهرستان قائن در خراسان جنوبی واقع شده است.

به گزارش مرجع حیات وحش ایران، در این بررسی ها محمد رضا بسملی از مشاهده سه لانه در دیواره ساحلی رودخانه و یک لانه در زیر درخت تاغ خبر داد همچین موفق به ثبت و مشاهده دو بچه گربه و یک گربه شنی بالغ شدند. این کارشناس افزود: مشکلی که حیات این گربه را در این زیستگاه تهدید میکند وجود تله های مخصوص شکار هوبره، بوته کنی، قطع درختچه های بیابانی جهت سوخت، تخریب مرتع و چرای دام بیش از ظرفیت محیط است. صید و قاچاق هوبره به روش کارگذاشتن تله های مخصوص در بیابان، باعث شده زمانیکه این گربه به جستجوی غذا می پردازد در دامهای کارگذاشته شده گرفتارو توسط قاچاقچیان هوبره از بین بروند. متاسفانه این مسأله بصورت حاد در سطح بیابانهای مرزی شهرستان در حال اتفاق است.
حفظ این گونه در معرض تهدید نیازمند توجه بیشتر مسئولین و سازمان حفاظت محیط زیست در اینگونه مناطق است.

___________________________________

گربه شنی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Status iucn3.1 NT.svg
در مرز تهدید (IUCN 3.1)
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو:     جانوران
شاخه:     طنابداران
رده:     پستانداران
راسته:     گوشت‌خواران
خانواده:     گُربه‌سانان
گونه:     F. margarita
نام دوجمله‌ای
Felis margarita

گربه شنی (نام علمی: Felis margarita) گربه‌سان کوچکی است که در مناطق شن‌زار بیابانی آفریقای شمالی، عربستان، آسیای مرکزی، ایران و پاکستان زندگی می کند.

خصوصیات

گربه شنی کمی از گربه‌های خانگی بزرگتر است، سری پهن، گوش بزرگ و دست و پای کوتاه دارد و در کف پنجه‌ها موهای بلند قهوه‌ای یا سیاه دارد که آن‌ها را از گرمای شدید کویر حفظ می‌کند و با پراکندن وزن بدن موجب می‌شود تا به‌خوبی بر روی شن‌های روان حرکت کنند. رنگ موهای پشت زرد، و با نوارها و خال‌های نسبتا تیره، ولی زیر بدن سفید می‌باشد. شنوایی فوق العاده قوی دارند که حتی امواج ماورای صوت ناشی از حرکت جانوران در زیرزمین را هم دریافت می‌کند.

طول سر و تنه به‌طور میانگین ۵۰ سانتی‌متر و دم ۲۸ سانتی‌متر است. ارتفاع بدن در ناحیهٔ شانه ۲۴ تا ۳۰ سانتیمتر و میانگین وزنش ۲٫۷ کیلوگرم است.

تولید مثل

فصل تولید مثل در زمستان، طول دوران بارداری ۶۳ روز و تعداد بچه‌ها ۲ تا ۴ است. در هنگام تولد ۲۵۰ گرم وزن دارند. چشم‌ها پس از ۲ هفته باز می‌شود و توله‌ها تا ۴ ماهگی وابسته به مادرند و در یک سالگی بالغ می‌شوند. وزن بچه گربه‌ها ظرف سه هفته دو برابر و تا هفته ششم سه برابر می شود. هیچ فصل خاصی برای تولید مثل آن‌ها وجود ندارد. گربه شنی نر در پرورش بچه‌ها نقش فعالی دارد.

پراکنش

این گربه بیشتر مناطق استپی و بیابانی را برای زیست انتخاب می‌کند. این گربه در ایران در پارک ملی کویر، مناطق جنوبی کویر لوت در استان کرمان، محدودهٔ دو شاخ در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه حفاظت شده بهرام گور و منطقه شکار ممنوع دره باغ بوانات در استان فارس، غرب پناهگاه حیات وحش عباس‌آباد و منطقهٔ حفاظت شده موته در استان اصفهان زیست می کند، دشت ترکمن صحرا و نواحی شمالی خراسان رضوی دیده شده‌است. پراکنش جهانی هم شامل شمال آفریقا، عربستان تا ترکمنستان می‌شود.

رفتار

درباره رفتار این گربه اطلاعات ناچیزی در دست است. عمدتاً شبگرد است و روزها در لانهٔ خود که به طور عمودی بر زمین حفر کرده یا زیر بوته‌ها و شکاف سنگ‌ها استراحت می‌کند، با آنکه روی زمین فعالیت می‌کند اما به خوبی می تواند از درخت بالا رود. پس از غروب به شکار جوندگان، مارمولک‌ها، پرنده‌ها و حشرات می‌رود. البته خوراک اصلی وی جوندگان کوچک همچون جربیل، پامسواکی و همستر است. گربه شنی در بین کوچ‌نشینان صحرای آفریقا به‌دلیل مهارتش در شکار مار معروف است. هرچند فوق‌العاده درنده‌خو است اما در اسارت بسیار رام و سربه‌راه است.

جز در هنگام جفت‌گیری تنها زندگی می‌کند ولی با وجود انزواطلبی شدید قلمروطلب نیست. با توجه به اینکه تمام آب مورد نیاز بدن خود را از غذایش به دست می‌آورد از منابع آبی دوری می‌گزیند. انسان، پرندگان شکاری، گرگ‌ها و مارها دشمنان طبیعی اویند.

زیرگونه‌ها

Felis margarita margarita شمال آفریقا از الجزایر تا عربستان
Felis margarita airensis نیجر
Felis margarita harrisoni شبه‌جزیره عربستان
Felis margarita meinertzhageni صحرای آفریقا
Felis margarita thinobia ایران، ترکمنستان و قزاقستان (این زیرگونه را برخی یک گونه مستقل می‌دانند.)
Felis margarita scheffeli پاکستان (CIITES این زیرگونه را در فهرست در معرض خطر انقراض قرار داده‌است)

دیده بان حقوق حیوانات: به گزارش روابط عمومي اداره كل حفاظت محيط زيست چهار محال و بختياري، امروز يك بهله عقاب طلايي در منطقه حفاظت شده تنگ صياد به طبيعت بازگشت.

اين عقاب طلايي نزديك به دو ماه است كه در كلينيك دامپزشكي دانشگاه شهركرد معالجه و نگهداري مي شود. عقاب مذكور يكي از سه عقابي است كه تحت مراقبت و درمان قرار داشت و امروز پس ازبهبودي اين گونه با ارزش نهايتاً در طبيعت رها سازي شد.

اين عقاب بعلت برق گرفتگي در اثر اصابت با سيم برق و جراحت هر دو بال به شدت آسيب ديده بود. درحاشيه اين مراسم آزادسازي؛ مسئول نظارت و بازرسي اداره كل در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: گزارشات مردمي درخصوص حيات وحش آسيب ديده سريعاً از سوي اين واحد پيگيري خواهد شد.

احمدي از برنامه ي اين اداره كل درخصوص تشويق از همياران و دوستداران محيط زيست خبر داد و افزود: از فعالان محيط زيستي كه اقدامات چشمگير داشته باشند به نحو شايسته تقدير به عمل خواهد آمد.

گفتني است عقاب طلايي در زمره پرندگان حمايت شده از سوي سازمان حفاظت محيط زيست مي باشد.

دیده بان حقوق حیوانات: کانون پژوهشهای ایران باستان در دانشگاه لندن اعلام کرد بقایای قدیمی ترین اسب خزری که به دلیل شهرت در میان خاندانهای سلطنتی به “اسب پادشاه” نیز شهرت دارد در شمال ایران کشف شده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، این بقایا که بیش از سه هزار سال قدمت دارند در منطقه ای از شمال ایران به نام “گوهر تپه” یافته شده اند. در زمانهای قدیم، مقامات سلطنتی معمولا این گونه اسبها را برای راندن در میان میدانهای مبارزه و یا راندن ارابه ها به کار می گرفتند، این گونه از اسبها قدیمی ترین گونه شناخته شده از اسبها به شمار می روند که هنوز در جهان در حال پرسه زدن هستند.

با بالاتر رفتن سن گوهر تپه تاریخچه مصور این اسبهای زیبا به بیش از سه هزار سال پیش باز می گردد. برخی از کشفیات این منطقه سنی بیش از 12 هزار سال دارند اما باستان شناسان باور دارند بقایای جدید نشان می دهند این اسب در اواخر عصر برنز زندگی می کرده است.

“علی مهفروزی” رئیس تیم باستان شناسی در گوهر تپه می گوید با توجه به شکل، حالت و ابعاد بقایای کشف شده از اسب، اکنون می دانیم که قدیمی ترین نژاد از اسبهای خزر را در اختیار داریم. باید به تحقیقات خود ادامه دهیم تا به خاک دست نخورده ای که با قدیمی ترین زمانی که انسانها این منطقه را تصرف کرده اند، در ارتباط است دست بیابیم.

دفن کردن اسبها در کنار انسانها در این منطقه یکی از نکات جالب توجه است که در عین حال در دوران باستان امری رایج به شمار می رفته و نشان می دهد اسبها در آن زمان تا چه اندازه ارزشمند بوده اند.

بر اساس گزارش دیسکاوری، اسبهای خزر از اسبهای مدرن کوچکتر بوده و ابعاد بدن آنها 3/2 ابعاد بدن اسبهای امروزی است اما به گفته “لوئیس فیروز” فردی که احیای گونه خزر را به وی نسبت می دهند، اسبهای خزر جاندارانی مهربان، باهوش و همراه هستند. این اسبها استخوانهای باریکی داشته، قد کوتاهند و از چشمهای بزرگ، گوشهای کوتاه و پوزه کوچک برخوردارند. این اسبها بسیار سریع بوده و به شکل شگفت انگیزی قدرتمندند.

__________________________________________

خبر مرتبط:

ثبت اسب خزر ایرانی به نام دیگران

شیر ها قبل از مرگ اسب خزری هم می خوردند

اسب کاسپین در معرض انقراض

انگلستان به دنبال ثبت اسبچه خزر

دیده بان حقوق حیوانات ایران : به نقل از سبز پرس – گروه محیط طبیعی: جمعیت گوزن های زرد در جزیره «اشک» به 310 رسید.

معاون محیط طبیعی اداره محیط زیست استان آذربایجان غربی به سبز پرس گفت: جمعیت گوزن زرد در جزیره «اشک» و «اسپیر» به 310 رسیده و گوزن ها با توجه به امنیت زیستگاه در شرایط  مناسبی به سر می برند.

حمید رعنا قد، درباره تامین آب شیرین برای گوزن های زرد جزیره گفت: جزیره اشک یک چشمه آب شیرین دارد که از قدیم منبع آب گوزن ها به شمار می رفت همچنین دو منبع آب جدید هم توسط اداره محیط زیست در آنجا احداث شده است.

وی در مورد اینکه تنها گونه حیات وحش در این جزیره گوزن است، گفت: در جزایر اشک و اسپیر صرفا گوزن های زرد زندگی می کنند و هیچ دشمن طبیعی ندارند، دو سال پیش جمعیت گوزن ها زیاد شده بود و در راستای حفاظت از آنها 68 گوزن زرد زنده گیری شدند و به منطقه حفاظت شده دز و کرخه  و مناطق حفاظت شده در ایلام و کردستان منتقل شدند.

رعنا قد با اشاره به این نکته  که گوزن های زرد بین جزایر اشک و اسپیر در پارک ملی دریاچه ارومیه مهاجرت می کنند، گفت: در گذشته وقتی آب دریاچه بالا بود ما شاهد شنا کردن گوزن ها از یک جزیره به جزیره دیگر بودیم اما با خشک شدن آب دریاچه هنوز هم گوزن ها حد فاصل این دو جزیره را در خشکی می پیمایند. در اسپیر هم پوشش گیاهی و آب شیرین وجود دارد که باعث جذب این حیوان می شود.

وی در ادامه گفت: در حال حاضر گوزن زرد از جمعیت مناسبی برخوردار است و پوشش گیاهی جزایر به دلیل بارندگی های اخیر مناسب است، اما منابع آب شیرین برای گوزن ها کم است و امیدواریم با افزایش بارندگی در سطح جزیره آب چشمه ها بیشتر شود، مخازن آبهای شیرین موجود در جزایر تا 50 درصد پر است و در حال حاضر 100 هزار لیتر موجودی آب این جزایر است.

از سال 56 تا سال 65 در عرض 10 سال 56 گوزن زرد به جزیره اشک در پارک ملی دریاچه  ارومیه آورده و رها سازی شدند، جمعیت این گوزن ها که از«دشت ناز» ساری زنده گیری شدند در وسعت 125 هزاری جزیره اشک افزایش یافته تا به امروز که به 310 گوزن رسیده است. جزیره اشک در سال 54 عنوان پارک ملی را به خود اختصاص داد.

دیده بان حقوق حیوانات ایران : به نقل از سبز پرس – گروه محیط طبیعی: با وجود داشتن تنها دو دوربین تله ای با مشارکت عشایرمنطقه، اداره محیط زیست استان بوشهر برای دومین بار موفق به ثبت تصویر پلنگ شد.

کارشناس محیط طبیعی اداره محیط زیست بوشهر به سبز پرس گفت: با اطلاعاتی که از مردم محلی از مشاهده پلنگ و محل های حضور آن با توجه به نمایه ها و محل های گذر این گربه سان دریافت کردیم، توانستیم تصویر دیگری از پلنگ بو شهر را ثبت کنیم.

حسین جعفری در ادامه گفت: این تصویر در منطقه “تنگه رود” کنار بیشه در “کوه سیاه” واقع در شهرستان “دشتستان” گرفته شده است.

وی در مورد تشخیص پلنگ نر و ماده از روی عکس گفت: از روی تفاوت خال های صورت، سینه و دم می توان تفاوت پلنگ ها را مشخص کرد، این عکس زمانی گرفته شده که پلنگ در حال حرکت بوده و به خاطر تاری و لرزش عکس قابل تشخیص نیست.

حسینی در مورد ارزش علمی این تصاویر در ثبت پراکنش پلنگ گفت: در راستای اجرای طرح شناسایی زیستگاه گربه سانان در استان بوشهر تا به حال تصاویری از پلنگ و گربه جنگلی به ثبت رسیده  که این نشان دهنده محل های حضور این گونه ها در استان است.

وی در ادامه در مورد تعداد دوربین های تله ای موجود در اداره محیط زیست بوشهر گفت: قرار است در آینده تعداد این دوربین ها افزایش یابد با این وجود با مشارکت مردم محلی به خصوص عشایر که همواره اطلاعات درستی از مشاهده پلنگ در اختیار ما گذاشته اند با داشتن دو دوربین تله ای موفق به ثبت تصاویر از پلنگ شدیم.

نخستین تصویر دوربین های تله ای از پلنگ بوشهر در اواخر پاییز 87 توسط “انجمن طرح سرزمین” طی همکاری که با دانشگاه شهید بهشتی در زمینه تهیه اطلس مهره داران در بوشهر داشت در منطقه “خاييز” در جنوب شرقي شهرستان “تنگستان” گرفته شد.

 

دیده بان حقوق حیوانات ایران : معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي اداره كل حفاظت محيط زيست با اعلام اين خبر گفت: بر اساس گزارشات مردمي و گشت و كنترل نامحسوس گارد اجرائي حفاظت محيط زيست خراسان رضوي در سطح شهر مشهد 24 قطعه پرنده وحشي از نوع كبك ، مرغ مينا و چكاوك كاكلي كشف و ضبط شد.

رمضان علي تقي پور  اظهار داشت: متاسفانه تعدادي از پرنده فروشي هاي سطح شهر مشهد به دليل ناآگاهي از قوانين و مقررات پرندگان حمايت شده اقدام به فروش اين گونه هاي بارزش مي نمايند.

وي تصريح كرد: به تمام متصديان اين صنوف توصيه كرد: براي آشنايي به قوانين شكار و صيد ، ليست گونه هاي حمايت شده و در خطر انقراض به اداره كل حفاظت محيط زيست و كارشناسان معاونت محيط زيست طبيعي و تنوع زيستي مراجعه نمايند.

تقي پور ، ضمن در خواست از اين فروشندگان به رعايت كليه ضوابط و مقررات صيد و شكار تاكيد كرد: در صورتي كه بنابر مقتضياتي از قبيل حفظ نسل پرندگان، مسائل بهداشتي و ساير ملاحظات زيست محيطي تغييرات يا ممنوعيت‌هايي دراين ضوابط و مقررات به وجود آيد، كليه اين صنوف ملزم به رعايت آن خواهند بود.

وي، با اشاره به اينكه حفظ تنوع زيستي منطقه يك وظيفه عمومي تلقي مي شود افزود: متاسفانه قالب پرندگاني كه پس از زنده گيري به طبيعت باز ميگردند پس از بازگشت توانايي حضور در طبيعت را به مانند سابق ندارند و اين مي تواند ضربه جبران ناپذيري را به تنوع زيستي كشور وارد آورد.

وي ضمن تشكر از همكاري مردم در گزارش تخلفات زيست محيطي تاكيد كرد: صورت مشاهده تخلف زيست محيطي مراتب را به اداره كل حفاظت محيط زيست اطلاع دهند.

تقي پور اظهار داشت : گونه هاي مذكور در يكي از مناطق تحت مديريت حفاظت محيط زيست به آغوش طبيعت بازگردانده شد.

دیده بان حقوق حیوانات ایران : «میش مرغ» به عنوان یکی از نادرترین و زیباترین پرندگان جهان رو به انقراض است بطوریکه هم اکنون تنها 35 قطعه از آن باقی مانده که این تعداد نیز در آذربایجان غربی زندگی می کنند.

به نقل از مهر، مراحل زیست گونه نادر و در حال انقراض پرنده «میش مرغ» در دشت «سوتاو» شهرستان بوکان به عنوان اصلی ترین زیستگاه این جاندار مستند سازی می شود.

میش‌ مرغ، پرنده ‌ای از خانواده «هوبرگان» بوده که در دشت های وسیع و بی‌ درخت، زمین های استپی و کشت زارهای پهناور حبوبات و علفزارها زندگی می کند که با توجه به در معرض خطر و انقراض بودن این جانوار گروهی مستند ساز به کارگردانی فتح الله امیری، کارگردان فیلم های حیات وحش ایران، به مدت یک سال از مراحل زیست این پرنده در حال انقراص فیلم تهیه می کند.

هم اکنون مراحل فیلم برداری این مستند آغاز شده و تاکنون مراحل رفتارهای جنسی این پرنده به تصویر کشیده شده است.
بر اثر شکار بی رویه ، خشکسالی و از بین رفتن پوشش گیاهی هم اکنون تنها از این گونه در حال انقراض فقط 35 قطعه در جهان باقی مانده که این تعداد نیز در بوکان زیست می کنند.
هدف از ساخت این فیلم مستند به تصویر کشیدن مراحل زیست این پرنده زیبا و منحصر به فرد و تشویق مردم به حفظ و حراست از گونه های در حال انقراض حیات وحش ایران عنوان شده است.
میش مرغ، یکی از بزرگترین پرندگان ایران است که از نظر شکل و جثه شباهت زیادی به بوقلمون دارد و دارای گردن و پاهایی کشیده، بال ها و منقار پهن و پرهای رنگارنگ است و روی زمین لانه‌سازی می‌کند.
میش مرغ در فصل بهار تخمگذاری می‌کند و در هر دوره دو تا چهار تخم می‌گذارد و پس از 25 تا 27 روز جوجه‌ها به دنیا می‌آیند.
این پرنده، در بهار که زمان جوجه آوری است آشیانه خود را در قسمت‌های انبوه این مزارع می‌سازد اما در پاییز و زمستان نیز می‌توان آنها را در مزارع درو شده مشاهده کرد.
میش مرغ در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از جمعیت و منابع طبیعی میش مرغ‌ها به محض احساس خطر، به طرف نقاط مرتفع پرواز کرده و در آنجا به دیده بانی می‌پردازند، هم اکنون دشت «سوتاو» بوکان به دلیل شرایط مطلوب و منحصر بفرد خود به مهمترین زیستگاه این پرنده تبدیل شده ‌که یک پهنه تپه ماهوری به وسعت 400 هکتار است و درروستای حمامیان از توابع بوکان قرار دارد.این پرنده در سال‌های گذشته به دلیل محدود شدن زیست‌ گاه‌های طبیعی، شکار بی‌رویه و اختلال در مناطق زیست و تخمگذاری آن، در معرض انقراض قرار گرفته ‌است.میش مرغ، یک پرنده نادر در جهان به شمار می‌رود که در زمان حاضر در فهرست سرخ اتحادیه بین‌المللی حفاظت از جمعیت و منابع طبیعی قرار دارد.با تلاش محیط بانان محیط زیست شهرستان بوکان و حمایت مردم به ویژه روستایان از جوجه های این پرنده حفاظت و نگهداری می شود.
در بوکان، قوچ و میش ارمنی، میش مرغ، سمندر کردستانی، کبک چیل و به تازگی درنای طنازمشاهده شده که از گونه های نادر و در حال انقراض هستند.