برچسب: پرندگان

دیده بان حقوق حیوانات: هر ساله در فصل پاییز و زمستان تالابهای استان فارس میزبان هزاران پرنده مهاجر بود اما طی مدت اخیر با خشک شدن کامل دریاچه های استان، به نظر می رسد که امسال هم پرندگان در این استان توقفی نخواهند داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، دریاچه بختگان، پریشان، مهارلو و کافتر از جمله دریاچه های مهم استان فارس به شمار می روند که در زمان پرآبی هرساله میزبان تعداد زیادی پرنده مهاجر از منطقه سیبری بوده اند اما طی مدت اخیر به دلیل خشک شدن کامل دریاچه، پرندگان مهاجر به این استان نیامده و چرخه محیط زیست به خطر افتاده است.

تالابهای استان فارس به ویژه تالاب پریشان، ارژن و بختگان که از جمله تالابهای مهم استان به شمار می روند نزدیک به چهار سال است که به طور کامل خشک شده و با اثرات مخرب ناشی از خشکسالی دست و پنجه نرم می کنند.

در سالهایی که تالابهای استان همچنان آبدار بود گاهی تعداد پرندگانی که به این تالابها مهاجرت می کردند بیش از یک میلیون پرنده ارزیابی می شد اما طی چند سال اخیر اینگونه نبوده است.

در  گذشته بیش از 60 گونه از پرندگان نادر از جمله فلامینگو، پلیکان پا خاکستری، اردک سرسفید و اردک مرمری و… که برخی از آنها نیز از گونه های نادر هستند به تالابهای استان فارس از جمله پریشان و بختگان مهاجرت می کردند.

بر اساس نظریه کارشناسان وضعیت تالابهای استان فارس همچنان ناامید کننده است و در صورتیکه این روند ادامه داشته باشد خطرات زیادی حیات تالابها را تهدید می کند.

هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران در خصوص وضعیت تالابهای استان فارس به خبرنگار مهر گفت: وضعیت تالابهای استان همچنان نگران کننده است زیرا این تالابها به طور کامل خشک شده اند.

علمدار علمداری در رابطه با وضعیت دریاچه بختگان افزود: این دریاچه به طور کامل خشک شده و خطر سونامی نمک بختگان را تهدید می کند.

وی تصریح کرد: علاوه بر این ایجاد ریزگردها و انتشار آن در هوای نی ریز مشکلاتی را به وجود آورده و در صورت ادامه این روند مردم با مشکل روبه رو خواهند شد.

هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران با اشاره به وضعبت بحرانی تالابهای استان در خصوص دریاچه پریشان نیز گفت: در این دریاچه یک چشمه به نام بنگ وجود دارد که آخرین زهابها وارد آن می شود و این مقدار کم آب برای حفظ تعدادی از گونه ها موثر است تا گونه های آبزی به طور کامل منقزض نشوند.

وی در رابطه با دیگر تالابهای استان فارس نیز گفت: این تالابها از جمله کافتر و ارژن کماکان خشک بوده و با مشکلات عدیده ای روبه رو هستند و فقط امیدمان این است که در پاییز و زمستان با بارش برف و باران این دریاچه ها احیا و از این وضعیت بحرانی خارج شوند.

علمداری در ادامه سخنان خود در رابطه با مهاجرت پرندگان به تالابهای استان نیز گفت: تالابهای استان از جمله پریشان، بختگان و مهارلو در زمان پرآبی همواره میزبان تعداد قابل توجهی پرنده مهاجر بودند که متاسفانه در چند سال اخیر به دیل خشکی دریاچه ها به این استان مهاجرت نکرده اند.

وی گفت: در سال گذشته تعداد کمی پرنده به دریاچه بختگان مهاجرت کرده که به دلیل خشکی این پرندگان فارس را ترک کردند.

هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران ادامه داد: با توجه به ادامه خشکی تالابهای استان بعید به نظر می رسد که تالابهای فارس در سال جاری نیز میزبان پرندگان مهاجر بوده و این پرندگان در فارس توقفی داشته باشند و این امر نگرانیهایی را به دنبال دارد.

وی اظهار داشت: پرندگان یک عضو اصلی از چرخه محیط زیست هستند که نقش زیادی در حیات تالابها دارند و در صورتیکه بازهم مانند سال گذشته در استان نمانند حیات تالابهای استان به مخاطره می افتد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص طرح حفاشت از تالابها گفت: در این راستا اقدامات زیادی صورت گرفته و باید برنامه ها در یک سال و نیم باقی مانده اجرایی شود.

علمداری گفت: در راستای اجرای این برنامه ها مردم و دستگاه های ذی نفع در حوزه آب باید به صورت مشترک استفاده از آب را مدیریت کنند.

هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران ادامه داد: در این مدت باقیمانده باید اقداماتی صورت گیرد که در احیای تالابها کمک کند به عنوان نمونه ایجاد اشتغال سازگار با زیست بومها از جمله این برنامه هاست.

دیده بان حقوق حیوانات: با آغاز پاییز و همزمان با بازگشایی مدارس و سرد شدن تدریجی هوا در نیمکره شمالی و زرد شدن برگها کم کم مهمانانی زیبا به ایران کوچ می کنند.

به گزارش خبرگزاری فارس، کوچ پرندگان از نظر اقتصادی می تواند بسیار مهم باشد. صرف‌نظر از شکار پرندگان، که امروزه به علت شکار بی رویه بسیاری از پرندگان در خطر جدی انقراض قرار گرفته اند، با ورود هر پرنده به ایران می توان یک علاقه مند به مشاهده پرندگان را از نقاط مختلف دنیا به ایران جذب کرد.

پرنده نگرها birdwatchers  توریست هایی هستند که فقط با هدف مشاهده پرندگان و شکار آنها با دوربین های عکاسی و شکاری و تلسکوپ های مخصوص پرنده نگری به کشورهای مختلف سفر می کنند.

این گردشگران به علت اینکه باید با گروه های حرفه ای و آشنا به طبیعت سفر کنند، به طور متوسط از دیگر توریست ها پول بیشتری خرج می کنند.

با توجه به اینکه ایران دارای بیش از 520 گونه پرنده است که بسیاری از آنها نادر و مورد علاقه پرنده نگرها هستند به راحتی می توان اهمیت حفظ و حراست از زیستگاه های پرندگان و تهیه زیر ساخت های لازم برای این دسته از توریست ها را دریافت.

حدود 90 گونه پرنده از نقاط سردسیر اروپا و آسیا از جمله روسیه، آذربایجان، قزاقستان، تاجیکستان و ترکستان برای گذراندن زمستان به ایران مهاجرت می کنند و پس از سپری شدن زمستان در اوایل بهار ایران را ترک می کنند تا سال دیگر مجدداً میزبان آنها باشیم.

این پرندگان گاه در دسته های چندهزارتایی و گاه در گروه های بسیار کوچک به سوی ایران پرواز می کنند و در بسیاری از زیستگاه ها اعم از آبی و جنگلی و بیابانی و حتی شهرها چند ماهی را ساکن ایران هستند.

از جمله گونه های بسیار زیبایی که زمستان را در ایران می گذرانند پرندگانی هستند که در ایران به مرغابی ( مرغ آبی ) معروف شده اند. در بسیاری از مناطق شهری نیز می توان گونه های مهاجری مانند ابیا و تاج طلایی و سهره جنگلی و الیکایی را مشاهده کرد.

از میان این تعداد گونه 22 گونه در خطر جدی انقراض قرار داردند که می توان به سارگپه – پلیکان پا خاکستری – باکلان کوچک- اردک مرمری- مارگردن-زنگوله بال – خوتکای ابرو سفید – قوی گنگ-  قوی فریاد کش- عروس غاز- خروس کولی و درنای سیبری نام برد.

جمعیت پرندگان مهاجرت هر سال رو به کاهش است با توجه به اینکه چهار عامل آب و غذا و امنیت و پناهگاه در انتخاب یک منطقه برای زمستان گذرانی بسیار مهم است با از میان رفتن این عوامل جمعیت این پرندگان هر سال کمتر می شود به طوری که گمان بر این می رود که جمعیت آنها در سالهای گذشته به یک پنجم کاهش یافته است.

تعدادی از تالابهای ایران از جمله میانکاله و انزلی و شادگان و دریاچه پریشان و دریاچه ارومیه از جمله زیستگاهای بسیار مهم پرندگان در جهان هستند که در ایران قرار دارند.

از جمله این عوامل می توان به خشکسالی های گذشته  صیادی بی رویه، رفت و آمد در تالابها، تغییر کاربری ها، آلوده شدن مناطق زیست پرندگان و سد سازی های بی رویه اشاره کرد.

در ایران سازمان محیط زیست و تعدادی از تشکل های غیر دولتی با انجام سرشماری و پلاک گذاری هر سال ضمن تحقیق در مورد پرندگان مهاجر تعداد آنها و علل کاهش آنها را مطالعه می کنند.

بدین ترتیب، با در نظر گرفتن حداقل یک هزار دلاری که ورود هر توریست به ایران درآمد ایجاد می کند و هزینه های بعدی آنها برای رسیدن به مناطق پرنده نگری و گستردگی مقصد کوچ بیش از 300 هزار پرنده ای که هر ساله به ایران مهاجرت می کنند، می توان میلیاردها ریال ازین طریق به اقتصااد کشور وارد کرد.
امید اکبر زاده شیرازی

دیده بان حقوق حیوانات: مهندس غلامحسن كاظمي با اعلام اين خبر اظهار داشت: با سرد شدن تدريجي هوا نخستين پرندگان مهاجر وارد مناطق گرمسيري جنوب استان ايلام از جمله شهرستان مرزي و گرمسيري دهلران شدند.

وي ادامه داد: استان ايلام به ويژه مناطق جنوبي و گرمسيري آن هر ساله پذيرايي پرندگان مهاجر از مناطق مختلف است.

اين مقام مسئول اضافه كرد: معمولا پرندگان مهاجر از مناطق مختلف از جمله نواحي عرض شمالي، آسياي مركزي و حتي از سيبري به استان ايلام مهاجرت مي‌كنند.

مهندس كاظمي تصريح كرد: در حال حاضر دسته دسته پرنده هوبره از مناطق ذكر شده وارد مناطق گرمسيري استان ايلام شده‌اند.

مديركل حفاظت محيط زيست استان ايلام خاطرنشان كرد: اين پرندگان تا چند هفته ديگر به طور كامل وارد مناطق گرمسيري استان ايلام مي‌شوند.

دیده بان حقوق حیوانات: به گزارش روابط عمومي و امور رسانه،برآورد جمعيت سالانه پستانداران و پرندگان خشكزي حائز اهميت به منظور ظرفيت سنجي تنوع زيستي و حيات وحش در مناطق تحت مديريت استان خراسان جنوبي آغاز شد.
اين گزارش مي افزايد:امسال نيز مطابق هر سال برآورد جمعيت سالانه پستانداران و پرندگان خشكزي حائز اهميت به منظور ظرفيت سنجي تنوع زيستي و حيات وحش در مناطق تحت مديريت استان آغاز گرديد كه نقش موثري در برنامه ريزي آينده براي تامين زير ساخت هاي زيستگاه ها و حيات وحش و مديريت بهينه آنها خواهد داشت. در اين طرح كه بمدت يك ماه ادامه خواهد داشت حيات وحش پنج منطقه حفاظت شده آرك و گرنگ، درميان، مظفري، شاسكوه و كمرسرخ و همچنين دو پناهگاه حيات وحش تالاب كجي نمكزار نهبندان و رباط شور و نيز منطقه شكارممنوع دشت اسفدن مورد بررسي و تخمين جمعيت قرار خواهد گرفت.
هدفاز سرشماري برآورد جمعيت حيات وحش ، اطلاع از جابجايي جمعيت و علل آن ،اطلاع ازميزان زاد و ولد و مرگ و مير حيات وحش ،علل و وعوامل تهديد حيات وحش ،شناسايي مناطقمستعد جهت ارتقاء سطح حفاظتي مي باشد .لازم به يادآوري است استان خراسان جنوبي داراي بالغ بر40گونه پستاندار  و 150 گونه پرنده ساكن و مهاجر  مي باشد

دیده بان حقوق حیوانات: بهروز بهروزي‌راد در گفت‌وگو با (ايسنا)، اظهار کرد: استان خوزستان و رودخانه‌هاي و تالاب‌هاي موجود در اين استان هميشه در فصل زمستان پذيراي گونه‌هاي مختلفي از پرندگان بوده است؛ هر زمان که شرايط اکولوژيکي و زيست‌محيطي استان براي مهاجرت پرندگان فراهم باشد، تالاب‌ها و رودخانه‌هاي استان مي‌توانند دوباره پذيراي پرندگان مهاجر باشند.
وي افزود: با توجه به کاهش بارندگي در سال‌هاي اخير و همچنين بروز پديده خشکسالي‌، مشکلات بسياري براي تالاب شادگان ايجاد شده است و جمعيت پرندگان اين تالاب کاهش يافته است، با اين وجود تنوع گونه‌اي در اين تالاب قابل قبول است.
بهروزي‌راد تصريح کرد: به عنوان مثال گونه “عروس‌غاز” يکي از گونه‌هاي نادر در دنياست که در دهه 40، 50 و 60 به خوزستان مهاجرت مي‌کرد، ولي در حال حاضر اين پرنده ديگر به استان مهاجرت نمي‌کند. در گذشته اين پرنده زمستان‌هاي خود را در خوزستان مي‌گذراند.
اين مدرس محيط زيست خاطرنشان کرد: اين گونه پرنده مسير مهاجرت خود را تغيير داده است و در حال حاضر پس از مهاجرت از سيبري، زمستان خود را در سواحل رود نيل مي‌گذراند. در زمستان‌هاي دهه 50، جمعيت اين گونه پرنده در تالاب‌هاي خوزستان به بيش از 10 هزار قطعه هم مي‌رسيد.
وي با بيان اين‌که گونه “غاز پيشاني‌سفيد” هم در معرض انقراض است، ادامه داد: تالاب‌هاي خوزستان در گذشته از زيستگاه‌هاي اصلي اين گونه پرنده بودند، اين در حاليست که به مرور زمان با تغيير شرايط تالاب‌ها، اين پرنده هم مسير مهاجرت خود را تغيير داده است.
عضو گروه محيط زيست دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات اهواز اظهار کرد: گونه “هوبره” هم در دهه‌هاي 40 و 50 و اوايل دهه 60 به تالاب‌هاي خوزستان مهاجرت مي‌کرد و جمعيت زيادي در استان داشت؛ اين گونه پرنده در حال حاضر هم به استان مهاجرت مي‌کند، ولي جمعيت آن بسيار کاهش يافته است. شکار بي‌رويه اين گونه پرنده توسط شکارچيان کشورهاي عربي، حيات اين پرنده را با تهديد مواجه کرده است.
بهروزي‌راد گفت: “اردک مرمري” گونه‌ ديگري است که در سال‌هاي گذشته در تالاب هورالعظيم جوجه‌آوري داشته، اين در حالي است که بر اساس آخرين آمار در دهه 70، حدود 100 جفت اردک مرمري در قسمت شمالي تالاب شادگان و هورالعظيم وجود داشته است. در حال حاضر هم به دليل خشک شدن منطقه، اين گونه پرنده ديگر در استان مشاهده نمي‌شود.
وي افزود: شرايط اکولوژيکي منطقه و تشديد خشکسالي‌ موجب شده تالاب‌ها که زيستگاه‌هاي اصلي پرندگان‌ مهاجرند، وضعيت نامناسبي پيدا کنند. سدسازي بي‌رويه يکي از عوامل اساسي تشديد اين مشکل است، ولي تنها عامل نيست. هر عاملي که موجب کاهش ميزان آب تالاب‌هاي شادگان، هورالعظيم، ميانگران و ديگر تالاب‌هاي خوزستان شود، شرايط حيات پرندگان را هم دشوارتر مي‌کند و در نتيجه توان بقاي آن‌ها کمتر مي‌شود، در چنين شرايطي پرنده تصميم مي‌گيرد که مهاجرت کند.
اين مدرس دانشگاه تصريح کرد: “اردک سرسفيد” هم گونه ديگري است که در گذشته و تا دهه 60 در آب‌گيرهاي خوزستان جوجه‌آوري داشته، ولي در حال حاضر مشاهده نمي‌شود. 75 درصد جمعيت جهاني اين گونه پرنده در گذشته زمستان‌هاي خود را در خوزستان مي‌گذرانده، ولي اکنون جمعيت اين پرنده در استان تقريبا به صفر رسيده است.
بهروزي‌راد خاطرنشان کرد: “اردک بلوطي(بلوچي)” و “پليکان پاخاکستري” هم از ديگر گونه‌هاي پرندگان آبزي‌ هستند که در گذشته بسيار به خوزستان مهاجرت مي‌کردند، ولي جمعيت فعلي آن‌ها به شدت کاهش يافته است. سال گذشته 6 جفت پليکان پاخاکستري در نزديکي خرمشهر تخم‌گذاري کردند، ولي اين پرنده‌ها توسط صيادان شکار شدند و هيچ‌کدام از تخم‌ها به جوجه تبديل نشد. معضل صيادي بي‌رويه ازجمله مشکلاتي است که پرندگان مهاجر به خوزستان با آن مواجه‌اند.
عضو گروه محيط زيست دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات اهواز اظهار کرد: “ليکوي خوزي” ازجمله پرنده‌هاي کمياب بوي منطقه است که از گذشته‌هاي دور در اطراف تالاب شادگان و به‌ويژه “هويزه” و دشت‌هاي اطراف تالاب “هوالعظيم” ساکن بوده و به راحتي در نيزارهاي منطقه قابل مشاهده بوده است. به دليل آلوده شدن منطقه، تغيير شرايط اکولوژيکي و ورود پساب‌هاي نيشکر به تالاب، اين پرنده ديگر توان توليدمثل و جوجه‌آوري ندارد و به دليل اين‌که گونه‌اي بومي است و مهاجرت نمي‌کنند، جمعيت آن بسيار کاهش يافته است.
وي تاکيد کرد: ورود بيش از حد مواد آلوده‌کننده به “خورموسي” و تردد بيش از حد کشتي‌ها، شرايط را براي زيست پرندگان نامناسب کرده و امکان رشد و توليدمثل آن‌ها را کاهش مي‌دهد. دگرگوني در محيط زيست خوزستان در سطح وسيعي قابل مشاهده است.

بهروزي‌راد به ايسنا گفت: يک پرنده براي مهاجرت به يک زيستگاه به چهار فاکتور ‌آب، غذا، امنيت و پناهگاه نياز دارد. تشديد خشکسالي‌ها، افزايش رفت و آمد‌ها در تالاب‌ها، توسعه صنعت و کشاورزي و تغيير کاربري پناهگاه‌ها و تصرف زمين‌ها موجب از بين رفتن فاکتورهاي مورد نياز براي بقاي پرندگان در مناطق مختلف استان شده است. جمعيت پرندگان خوزستان نسبت به دهه‌هاي 50، 60 و 70 بسيار کاهش يافته است. جمعيت نزديک به يک‌ميليوني پرندگان خوزستان در دهه‌هاي گذشته، امروز به کمتر از 200 تا 300 هزار پرنده در فصل زمستان رسيده است.