دیده بان حقوق حیوانات: در رخدادی تعجب برانگیز، برای نگهداری گونه در معرض خطر انقراض سنجاب ایرانی در منزل کتاب چاپ شده است.
بر روی جلد این کتاب که به ظاهر یکی از مجموعه کتاب های یکناشر ناشناس در زمینه نگهداری حیوانات خانگی است، تصویری از یک سنجاب بلوچی و یک سنجاب درختی چاپ شده است که هر دو از گونه های حمایت شده حیات وحش کشور هستند.
این کتاب تالیف و ترجمه دکتر محسن نوری است و توسط انتشارات فردا منتشر شده است و به نظر می رسد مسوولان سازمان محیط زیست وظیفه دارند از انتشار چنین محتوایی جلوگیری کنند.انتشار این گونه کتاب ها به عنوان محتوای رسمی، به مخاطب القا می کند نگهداری از حیات وحش با ممنوعیتی مواجه نیست.
لازم به ذکر است که حتی در کشورهایی که سنجاب از حیات وحش شهری محسوب می شود، نگهداری از آن به عنوان حیوان خانگی ممنوع است. با اینحال در ایران در هر لحظه که اراده کنید، صدها نمونه آن رسما در سایت ها خرید و فروش می شود.
نگهداری از سنجاب به عنواناگزاتیک پتو قاچاق آن از غرب کشور صدمات جبران ناپذیری به جمعیت این حیوان و جنگل های بلوط زاگرس وارد کرده و در صورت عدم برخورد قاطع مسوولان به معضلی بسیار جدی در آینده نزدیک تبدیل خواهد شد.
پیش تر دیده بان حقوق حیوانات با انتشار گزارشی از مسوولان خواسته بود با سایت های رسمی خرید و فروش حیات وحش برخورد قانونی و قاطع کنند که تا کنون با بزرگترین این سایت ها نیز برخوردی انجام نشده است.
دیده بان حقوق حیوانات: مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان، منابع طبیعی را از سرمایه‌های کردستان برشمرد و افزود: متاسفانه قاچاق سنجاب امسال در استان کردستان افزایش یافت.
“ناصح قادری” در گفت‌وگو با ایسنا،منطقه کردستان، با اشاره به این‌كه در این فصل میزان شكار و قاچاق گونه‌های مختلف حیات وحش افزایش می‌یابد، اظهار كرد: میزان كشف قاچاق حیات وحش از ابتدای امسال تاكنون نسبت به مدت مشابه سال پيش، پنج برابر شده است. امسال قدرت کنترل و گشت نیروهای حفاظت از محیط زیست کردستان سه برابر شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان با بیان اینکه تخریب منابع طبیعی استان، بنیان‌های طبیعی استان را از بين مي‌برد، از آحاد مردم و مسوولان استانی خواست تا از هدررفت منابع طبیعی استان جلوگیری کنند.
قادري بيان كرد: به علت استفاده سودجویان از منابع طبیعی و قاچاق حیات وحش، میراث طبیعی و نایاب کردستان رو به تخریب است.
وی، عوامل تهدیدكننده حیات وحش را تخریب زیستگاه‌ها دانست و گفت: صنعتی شدن زندگی انسان‌ها، افزایش گاز دی‌اکسیدکربن و کاهش بارندگی‌ها در استان سبب تخریب منابع طبیعی استان می‌شود.
مدیرکل محیط زیست کردستان با بیان اینکه شکار بی‌رویه، نوعی تهدید برای حیات وحش است، ادامه داد: باید رسانه‌های جمعی براي اطلاع‌رسانی به منظور جلوگیری از شکار بی‌رویه در سطح استان گام بردارند، تا شاهد کاهش میزان شکار در سطح استان و نجات حیات وحش کردستان باشیم. شمار افرادي که اقدام به شکار بدون مجوز می‌کنند، بیش از تعداد کسانی است، که با اخذ مجوز شکار می‌کنند.
وی مهم‌ترین عوامل اصلی تخریب جنگلهای کردستان را افزایش جمعیت جنگل‌نشین و حاشیه‌نشین، تبدیل جنگل به اراضی زراعتی و باغات میوه، قطع درختان جنگلی برای تأمین سوخت زمستانی و پائین بودن فرهنگ حفظ منابع طبیعی در ميان اقشار مختلف دانست.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان خاطرنشان کرد: سال‌هاي پيش، نیروی انتظامی در صورت درخواست كمك حفاظت محیط زیست در صحنه حاضر می‌شد، اما امسال این نیرو بدون حضور محیط زیست با قاچاقچیان مقابله مي‌كند كه بدين ترتيب کمك فراواني به خدمات این اداره کرده است.
دیده بان حقوق حیوانات: نسل سنجاب ایرانی از پستانداران خاص به دلیل جمع آوری میوه های بلوط توسط مردم و اسارت بی اندازه این حیوان زیبا توسط شکارچیان برای فروش، به شدت در حال کاهش و انقراض است.
به گزارش خبرنگار مهر، سنجاب ایرانی 25 سانتی متر طول داشته و سر و دم قرمز از مشخصه های بارز این گونه نادر جنگلهای بلوط ایران است، این حیوان که زیستگاه اصلی آن جنگلهای بلوط پیرانشهر و سردشت در آذربایجان غربی بوده از میوه های توت، گردو، بادام، بلوط و جوانه ها و برگ درختان تغذیه می کند.
این حیوان منحصر بفرد جثه ای متوسط با طول 20 تا 24 سانتیمتر و دمی بلند و پشمالو به طول 13 تا 14 سانتیمتر دارد که از نصف طول بدن آن بلندتر است، جنگلهای بلوط زاگرس که معمولا دارای درختان بلند و کهنسال بلوط بوده زیستگاه این حیوانات است، آنها درختان بلند و کهنسال را به درختان کوتاه و پرشاخ و برگ ترجیح می دهد.
دانه های بلوطی که توسط سنجابهای ایرانی جمع آوری و زیر خاک مدفون می شود ارزش بالایی در گسترش و تجدید حیات جنگلهای بلوط غرب کشور دارد.
متاسفانه برخی سودجویان و شکارچیکان به دلیل عدم آگاهی یا منفعت طلبی از ارزش زیستی این موجود با خبر نبوده و اقداماتی در جهت انقراض این گونه با ارزش انجام می دهند که این امر صیانت و فرهنگ سازی در خصوص حفاظت از گونه های با ارزش را ضروری می کند.
کشف 6 سنجاب ایرانی از مغازه پرنده فروشی
متاسفانه طی روزهای اخیر ماموران یگان حفاظت محیط زیست بوکان در راستای برنامه های ضربتی و بازدید از پرنده فروشی های سطح شهر بوکان، 6 سنجاب ایرانی از یک مغازه پرنده فروشی کشف کردند که در روزه های آینده به دامن طبیعت رها می شوند.
رئیس اداره محیط زیست پیرانشهر در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه 30 قلاده طی روزهای اخیر در طبیعت رها شد، افزود: این سنجابها با تلاش ماموران حفاظت محیط زیست پیرانشهر از متخلفان خرید و فروش و نگهداری حیوانات وحشی کشف و ضبط شده بودند که در جنگلهای بلوط پیرانشهر که زیستگاه اصلی آنهاست، رها شدند.
سلیمانی با اعلام اینکه نسل اینگونه سنجاب در حال انقراض است گفت: انقراض این گونه ارزشمند باعث نابودی جنگلهای بلوط خواهد شد چرا که سنجابهای ایرانی دانه های بلوط را زیر خاک مخفی کرده و باعث تجدید حیات جنگلهای بلوط می شوند.
وی از برخورد قانونی و جدی اداره محیط زیست با افراد سودجو و قاچاقچیان سنجاب ایرانی خبر داد و گفت: دو نفر در این زمینه دستگیر و تحویل مقامات قضایی شدند.
موهای پشت سنجاب به رنگ خاکستری متمایل به قهوه‌ای و زیر بدن زردرنگ است، رنگ موهای سر و سطح پشتی دم قرمز حنایی و زیر بدن زردرنگ است، بطور کلی هر چه از شمال جنگلهای زاگرس به سمت جنوب پیش می رویم از رنگ حنایی کاسته می شود و به رنگ نخودی نزدیکتر می شود.
مشخصه سنجاب ایرانی رنگ قرمز حنایی سرو دم است که آن را از سایر سنجابهای ساکن در ایران جدا می کند. این حیوان از میوه ها و دانه های مختلف مانند گردو، بادام، فندق، بلوط ، توت، جوانه، برگ و پوست درختان، میوه ها و گاهی از تخم پرندگان تغذیه می کنند.
جفت گیری در اواخر زمستان و اوایل بهار صورت می گیرد و دوران بارداری حدود 30 روز است، بچه ها در هنگام تولد بی مو و با چشمان بسته هستند که در یکسالگی بالغ می شوند و حدود 12 سال عمر می کنند.
این سنجاب روزها فعال است و بیشتر به صورت انفرادی زندگی می کند، در هنگام خطر با ناخنهای تیزش به سرعت از درختان بالا می رود و به وسیله دم پشمالویش که وسیله تعادلی آن است از این شاخه به آن شاخه می پرد و معمولا خودش لانه نمی سازد و از حفره های درختان استفاده می کند و سطح آن را با علفهای نرم می پوشاند.
سنجاب ایرانی علاقه کمی به آبتنی دارد اما شناگر ماهری است. در تابستان بیشتر فعالیت سنجاب حدود 2 تا 3 ساعت بعد از طلوع خورشید است و بعد از ظهر را در لانه خود استراحت می کند و بعد از کمی فعالیت قبل از غروب خورشید به لانه خود می رود و به ندرت آشیانه های خود را در تاریکی ترک می کند.
هنگام توفان زمستانی یا سرمای سخت سنجاب ممکن است روزها آشیانه خود را ترک نکند. در سرمای شدید برای نگه داشتن دمای بدن خود لانه خود را با سنجابهای دیگر تقسیم می کند و با گرم شدن هوا میهانان لانه را ترک می کنند.
اگر آشیانه سنجاب با هجوم کک ها یا مزاحمهای دیگر مواجه شود ، سنجاب از آنجا رفته و آشیانه جدید انتخاب می کند، سنجابها با یک سری صدای جیر جیر با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند که این صدا همراه با حرکات دم انجام می شود.
نجات 30 قلاده سنجاب ایرانی از دست قاچاقچیان و کشف شش قلاده از مغازه پرنده فروشی زنگ خطری است برای مردم و مسئولان تا راههای صیانت از گونه های در خطر انقراض و با ارزش را تقویت کنند، اگرچه نسل این سنجاب در حال انقراض نیست اما از آنجا که بسیارى از جنگلهاى بلوطى غرب کشور از طرق مختلف نابود مى شوند و شکار و قاچاق این حیوان نیز روز به روز بیشتر مى شود، انقراض نسل این نوع سنجاب دور از ذهن نیست.
در کشور ایران دو نوع سنجاب زندگى مى کنند که یکى سنجاب ایرانى و دیگرى سنجاب بلوچى نام دارد، در حالى که نسل سنجاب ایرانى به دلیل تخریب زیستگاههایشان و نیز عوامل انسانى به سرعت در حال کاهش است، سنجابهاى بلوچى به دلیل زندگى در میان نخلستانهاى جنوب و جنوب شرقى کمتر در معرض تهدید قرار دارند .
دیده بان حقوق حیوانات: مدیرکل دفتر حیات وحش و آبزیان سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای سال 90 بودجه هشت میلیارد تومانی برای بررسی و حفاظت زیست بوم های خشکی و آبی در نظر گرفته شده که پیش بینی می کنیم حدود 3 تا 4 میلیارد تومان از این بودجه برای حفاظت از گونه‌ها به دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست اختصاص یابد.
حسین محمدی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اگر بودجه مذکور برای حیات وحش در نظر گرفته شود جبران بسیاری از محدودیت های گذشته به لحاظ کمبود اعتبار برای حفاظت از حیات وحش خواهد شد.
محمدی با بیان اینکه 7 درصد از گونه های جانوری مهره دار ایران در لیست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارند یاد آورشد: دفتر حیات وحش در حال تدوین برنامه جامع مدیریت برای 24 گونه اولویت دار در معرض انقراض و آسیب پذیر است که با اختصاص بودجه مذکور این برنامه به نحو بهتر ی اجرا می شود.
در ایران هزار و 131 گونه جانوری مهره دار وجود دارد که حدود 2 درصد از کل 54 هزار گونه جانوری مهره دار دنیا را تشکیل می دهد که این رقم بسیار قابل توجه است.
از کل گونه های جانوری جهان 10 درصد در لیست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت قرار دارند.
دفتر حیات وحش و آبزیان سازمان حفاظت محیط زیست شرح خدماتی برای 30 گونه در معرض انقراض و آسیب پذیر کشور تهیه کرده است که می توان به ماهی کور غار، ماهی آپینوس گنو، سمندر، سنجاب ایرانی و خرس سیاه اشاره کرد.
لیست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت شامل گونه های به شدت در معرض انقراض، در معرض انقراض و در معرض تهدید است که گونه هایی مانند گوزن زرذ ایرانی، گور ایرانی، یوز آسیایی و تعدادی از سمندرها از گونه های به شدت در معرض انقراض این لیست در کشور هستند.
