دیده بان حقوق حیوانات/ آذر اسفندیاری: معرکه‌گیری یا نمایش خیابانی با حیوانات مدت‌ها از دید بسیاری از مردم سرگرمی تلقی می‌شده است، هرچند با ورود سرگرمی‌های متنوع دیگر این نوع سرگرمی در حال منسوخ شدن است، اما هنوز هستند کسانی که چنین معرکه‌هایی را به راه می‌اندازند.
عموما در معرکه‌گیری‌ها شاهد زورآزمایی افرادی که خود را پهلوان معرفی می‌کنند، هستیم. آنها با اقداماتی همچون پاره کردن زنجیر سعی می‌کنند قدرت خود را به رخ بکشند و نظر مردم را جلب کرده و پولی درآورند، این زورآزمایی‌ها شاید برای کسی جز معرکه‌گیر آسیبی به همراه نداشته باشد، اما وقتی پای حیوانات و به نمایش گذاشتن آنها به میان می‌آید، آسیب‌ها به یک نفر ختم می‌شود.حافظان و دوست‌داران حیات وحش معتقدند که حیوانات به مانند انسان‌ها از حقوقی برخوردارند، و اینکه تحت شرایط نامناسب به نمایش گذاشته شوند مصداق نقض حقوق آنهاست.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی – معرکه‌گیران به تنها چیزی که فکر نمی‌کنند و اهمیت نمی‌دهند، حقوق حیوان است و بدون در نظر گرفتن استرس و فشارهای روانی که در معرکه‌گیری‌ها به حیوان تحمیل می‌شود، وارد گود شده و با دستاویز قرار دادن حیوانات جیب خود را پر از پول می‌کنند.
ماندانا حضرتی مدیرعامل موسسه آوای درنای خاکستری استان مرکزی که تمام تمرکز خود را معطوف به حفاظت از حیوانات، تیمار، رهاسازی و بازگشت آنها به طبیعت و زیستگاه خودشان کرده است، در خصوص وضیعت معرکه‌گیری و فشارهایی که حیوانات در این راستا متحمل می‌شوند، گفت: معرکه‌گیری مصداق تضییع حقوق حیوانات است.
وی با تاکید براینکه نگهداری حیوانات برای اجرای نمایش‌های خیابانی زندگی یک حیوان را به مخاطره می‌اندازد، افزود: استفاده از حیوانات در معرکه‌گیری صرفا به این دلیل است که معرکه‌گیران به کار خود بعد مهمی بدهند و عموما اقدام به استفاده از مار بویژه مارهای سمی می‌کنند.
این فعال محیط‌زیست تصریح کرد: در معرکه‌گیری عموما یا نیش مارها کشیده می‌شود که این اتفاق آسیب زیادی به مار می‌رساند و مردم نیز از آسیب وارده به حیوان هیچ اطلاعی ندارند. در برخی موارد نیز نیش را نمی‌کشند و نمایش می‌دهند که در این حالت به دلیل ترس از مارگزیدگی معرکه‌گیران خیلی به مار نزدیک نمی‌شوند و شرایط اسفباری را در این شرایط برای تسلط بر حیوان رقم می‌زنند.
وی در خصوص مکانیزم عملکردی مار در اسارت گفت: در حالت اسارت مارها غذا نمی‌خورند، چراکه ترجیح می‌دهند همواره حالت طبیعی خود را داشته باشند و در چنین شرایطی آنقدر گرسنگی می‌کشند تا می‌میرند.
حضرتی با اشاره به قیمت کم مار افزود: معرکه‌گیران عموما برای خرید هر مار حدود 30 هزار تومان به مارگیرها می‌دهند و با توجه به قیمت کم عملا با مرگ یک حیوان معرکه‌گیر چیز زیادی از دست نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه معرکه‌گیران عموما مارها را گرسنه در جعبه‌های کوچک تاریک نگهداری می‌کنند که فضایی برای مانور مار باقی نمی‌ماند، اظهار کرد: این اقدام باعث می‌شود به دلیل عدم دریافت نور بدن و پولک‌های آنها دچار قارچ‌زدگی شود، حتی بیماری‌های مختلفی به حیوان تحمیل می‌شود و بدون در نظر گرفتن حقوق حیوانات مرگ آنها را باعث می‌شوند.
این حامی حیوانات اضافه کرد: در مواقعی به منظور جلب توجه بیشتر بازدیدکنندگان از حیوانات دیگری همچون میمون در معرکه‌گیری استفاده می‌شود. معرکه‌گیران میمون‌ها را در قفس‌های بسیار کوچک با ارتفاعی کمتر از 50 سانتی‌متر نگهداری می‌کنند و حتی حیوان را با یک زنجیر به قفسی سنگین می‌بندند و با توجه به اینکه میمون حیوانی با تحرک بالاست، این بسته شدن مانع حرکت و جنب و جوش حیوان می‌شود که کاری کاملا به دور از انسانیت است.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از شهرستان‌ها معرکه‌گیری رواج دارد، گفت: در شهرستان شازند این نمایش‌ها به وفور دیده می‌شود، اما عملا برخوردی با آنها صورت نمی‌گیرد. حیوانات از کوچکترین امکان زندگی محروم‌اند، پسماند هر غذایی را به آنها می‌دهند و با توجه به اینکه میمون‌ها از نظر بهره هوشی با مار متفاوت هستند، زجر بیشتری را متحمل می‌شوند و شرایط سختی را می‌گذرانند تا از بین بروند.
حضرتی با تاکید بر اینکه متولی رسیدگی و برخورد با خاطیان محیط زیست است، اما تاکنون با وجود اینکه موارد این تخلف به گوش آنها رسیده واکنشی صورت نگرفته است، گفت: همواره برخی از مسئولین اذعان دارند که برخورد با معرکه‌گیران و خاطیان باید با نیابت قضایی انجام گیرد، اما چون عموما در روزهای تعطیل مانند جمعه این معرکه‌گیری‌ها انجام می‌شود، عملا امکان برخورد با آنها منتفی می‌شود.
این فعال محیط‌زیست با اشاره به اینکه طبق قانون معرکه‌گیری جرم است، افزود: متاسفانه دلیل اهمال در برخورد با این جرم که تضییع‌کننده حقوق حیوانات است، مشخص نیست و همواره به سادگی از کنار آن عبور شده است.
به گزارش ایسنا، مهرداد حاجی‌حسینی معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی نیز در خصوص معرکه‌گیری اظهار کرد: معرکه‌گیری کاملا غیرقانونی بوده و در صورتی که گزارشی از این اقدام دریافت شود، بلافاصله برخورد می‌شود.وی با اشاره به تشکیل کمپین مخالفت با استفاده از حیوانات در سیرک و نمایش‌های خیابانی گفت: این کمپین سال گذشته فعالیت خود را آغاز کرد و استان مرکزی نیز مخالفت خود با حضور حیوانات در سیرک و نمایش‌های خیابانی و حمایت از این کمپین رسما اعلام کرد و با توجه به سازوکار در پیش گرفته شده مسلما با این معرکه‌گیری‌ها برخورد می‌شود.
حاجی‌حسینی با تاکید بر اینکه در این خصوص محیط‌زیست خود ضابط قضایی است و می‌تواند مستقیم برخورد کند، افزود: برخورد با معرکه‌گیران نیازی به نیابت قضایی ندارد و محیط زیست می‌تواند خود وارد عمل شود.
معاون محیط طبیعی استان مرکزی درخصوص اینکه برخی مسئولان ورود به این بحث و برخورد با معرکه‌گیران را با حضور دستگاه قضایی میسر می‌دانند، عنوان کرد: طبق قانون، محیط زیست خود مجاز به ورود به این عرصه است، اما گاه در برخی شهرستان‌ها شیوه عمل و نوع مدیریت دادستان‌ها متفاوت است و اقدام و برخورد با خاطیان را منوط به حضور و مجوز دستگاه قضایی می‌دانند، به هرحال در صورت وجود چنین تخلفات و معرکه‌گیری‌هایی باید به سرعت برخورد قاطع صورت گیرد.
ظلم آشکاری که در معرکه‌گیری به حیوانات می‌شود، کاملا با منش پهلوانی منافات دارد و چنین افرادی را نمی‌توان پهلوان نامید، هرچند افرادی همچون معرکه‌گیری در شازند که با سوءاستفاده از یک مار پیتون درآمدزایی می‌کند، خود را پهلوان معرفی کنند.
معرکه‌گیران برای دریافت پول تمام حقوق حیوان را زیرپا می‌گذارند و به تنها چیزی که فکر می‌کنند، تحریک مردم و دریافت مبالغ بیشتر است. حتی گاهی در گرمای معرکه‌ای که به راه انداخته‌اند، اقدام به فروش دعا به منظور رفع مشکلات می‌کنند و عملا با سوءاستفاده از مشکلات مردم دکانی باز کرده‌اند.
فروش تکه‌ای کاغذ که خطوطی بر آن نقش بسته تحت عنوان دعا برای رفع گرفتاری‌ها به مردم بی خبر و ناآگاه و گرفتار و به جیب زدن درآمدهای حتی میلیونی در یک دوره معرکه‌گیری، ابزاری جدید برای کلاهبرداری است که این روزها در کنار نمایش حیوانات بازار معرکه‌گیران را گرم کرده و علاوه بر آسیب زدن به حیات وحش باورها و آگاهی مردم را نیز دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌کند.