دیده بان حقوق حیوانات ایران: معاون حفاظت از محیط زیست استان ایلام گفت: گونه نادر و در معرض انقراض ‘گربه شنی’ در مناطق جنوبی این استان دیده شده است.
به گزارش پانا ، غلامرضا ابدالی با اعلام خبر فوق گفت: گربه شنی یکی از گربهسانهای مهم است که در مناطق گرم و کویری زندگی میکند.
وی ادامه داد: رد پای این گربه توسط برخی از مردم منطقه، کارشناسان و محیط بانان اداره کل حفاظت از محیط زیست ایلام دیده شده اما این دستگاه اجرایی برای مستندسازی بیشتر موضوع از ابتدای سال جاری با نصب دوربینهای تلهای فعالیت هایی را آغاز کرده است.
این مسئول گفت: این دستگاه اجرایی بدون سند و مدرک معتبر نظر و توضیح بیشتری در این زمینه ارایه نمی دهد و باید منتظر ثبت تصویر این گربه توسط دوربینهای تلهای بود.
استان ایلام با اقلیم متنوع کوه، جنگل و بیابان واقع در منطقه زاگرس غربی یکی از زیست گاه های مهم جانوری است.
دیده بان حقوق حیوانات: طی دو هفته اخیر سه قلاده گربه شنی در منطقه دشت سمسور واقع در شهرستان ایرانشهر مشاهده شد
به گزارش ایرن،طی بازدید از زیستگاه گربه شنی در منطقه دشت سمسور که به همراه کارشناسان دفاتر حیات وحش و زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست در دی ماه90 صورت گرفت سه قلاده گربه شنی در سه موقعیت جغرافیایی متفاوت مشاهده شد.
همچنین مامورین محیط زیست اداره حفاظت محیط زیست ایرانشهر برای دومین بارموفق به فیلمبرداری از یک قلاده گربه شنی شدند که پس ازانجام بیومتری و فیلمبرداری، حیوان رهاسازی شد.
نتایج بیومتری نشان می دهد که طول دم این گربه شنی 29 سانتی متر، طول سر و تنه آن 48 سانتی متر، طول پا آن11سانتی متر، ارتفاع آن25 سانتی متراست.
این گزارش می افزاید، اگر چه پیش از این گمان میرفت که این گونه در زیستگاههای شرق کشور ازبین رفته باشد اما با تصویر برداریهای صورت گرفته اخیر حضور این گونه در منطقه به اثبات رسیده است. لازم به ذکر است که یکی از فیلمهای اخذ شده در فروردین ماه 89 در کارگاه تخصصی مدیریت گربه سانان که در آذر ماه سال جاری در دانشگاه محیط زیست برگزار شده بود، ارائه شد.
متاسفانه مشکلی که حیات این گربه کمیاب،نادر و زیبا را تهدید می کند وجود تله های مخصوص شکار هوبره،بوته کنی،قطع درختچه های بیابانی،تخریب مراتع وچرای بیش از حد دام ها است.
گربه شنی گربهسان کوچکی است در زبان بلوچی گیابان گربگ نامیده می شود و در مناطق شنزار بیابانی آفریقای شمالی،عربستان، آسیای مرکزی، ایران و پاکستان زندگی می کند.
گربه شنی کمی از گربههای خانگی بزرگتر است، سری پهن، گوش بزرگ و دست و پای کوتاه دارد و در کف پنجهها موهای بلند قهوهای یا سیاه دارد که پینه ها را می پوشاند و آنها را از گرمای شدید کویر حفظ میکند و با پراکندن وزن بدن موجب میشود تا بهخوبی بر روی شنهای روان حرکت کنند.
این گربه در ایران در پارک ملی کویر، مناطق جنوبی کویر لوت در استان کرمان، محدوده دو شاخ در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه حفاظت شده بهرام گور و منطقه شکار ممنوع دره باغ بوانات در فارس، غرب پناهگاه حیات وحش عباسآباد و منطقه حفاظت شده موته در اصفهان زیست می کند، دشت ترکمن صحرا و نواحی شمالی خراسان رضوی دیده شدهاست. پراکنش جهانی هم شامل شمال آفریقا، عربستان تا ترکمنستان میشود.
درباره رفتار این گربه اطلاعات ناچیزی در دست است. عمدتاً شبگرد است و روزها در لانه خود که به طور عمودی بر زمین حفر کرده یا زیر بوتهها و شکاف سنگها استراحت میکند، با آنکه روی زمین فعالیت میکند اما به خوبی می تواند از درخت بالا رود. پس از غروب به شکار جوندگان، مارمولک ها،پرنده ها و حشرات میرود. البته خوراک اصلی وی جوندگان کوچک همچون جربیل، پامسواکی و هامستراست. جز در هنگام جفتگیری تنها زندگی میکند.با توجه به اینکه تمام آب مورد نیاز بدن خود را از غذایش به دست میآورد از منابع آبی دوری میگزیند.
دیده بان حقوق حیوانات: با تلاش محيط بانان استان سمنان تصوير گربه شني در پارك ملي كوير ثبت شد محيط بانان استان سمنان موفق به ثبتتصويرگربه شني در پارك ملي كوير مركزي شدند.
به گزارش روابط عمومي حفاظت محيط زيست استان سمنان، محيط بانان پارك ملي كوير مركزي، در يك اتفاق نادر پس از سال ها موفق شدند از گونه كمياب گربه شني تصويربرداري نمايند.
يادآور مي شود گربه شني يكي از كمياب ترين و زيباترين حيوانات ايران است و به سختي مي توان آن را مشاهده كرد. داراي سر پهن ، گوش هاي بزرگ و پهن ، و دست و پا كوتاه است . برخلاف ساير گربه ها كف دست ها و پاها موهاي بلند قهوه اي يا سياهي دارند كه پينه ها را مي پوشانند. رنگ موهاي پشت ، زرد شني گاهي با نوارها و خال هاي نسبتاً تيره بدن سفيد است و اندازه ي طول سر و تنه 43 تا 52 سانتي متر ، دم 23 تا 31 سانتي متر ، ارتفاع 24 تا 30 سانتي متر ، وزن 5/1 تا 3 كيلوگرم مي باشد.
از معدود زيستگاه هاي اين جانور منحصر به فرد مي توان به پارك ملي كوير و پارك ملي توران در استان سمنان اشاره كرد.
دیده بان حقوق حیوانات: تلاش و پیگیری های گسترده دو تن از علاقمندان محیط زیست حضور گربه شنی (Felis Margarita) در زیستگاه های شرق کشور را به اثبات رساند.
آقای محمدرضا بسملی کارشناس محیط زیست با همکاری آقای ابراهیم غضنفری از همیاران افتخاری محیط زیست موفق به عکسبرداری از گربه شنی در منطقه حفاظت شده دق پترگان شدند. منطقه حفاظت شده دق پترگان با ۲۱۲/۵ کیلومتر مربع وسعت در بخش زیر کوه قائن در محدود مناطق مرزی شهرستان قائن در خراسان جنوبی واقع شده است.
عکس: محمدرضا بسملی
به گزارش مرجع حیات وحش ایران، در این بررسی ها محمد رضا بسملی از مشاهده سه لانه در دیواره ساحلی رودخانه و یک لانه در زیر درخت تاغ خبر داد همچین موفق به ثبت و مشاهده دو بچه گربه و یک گربه شنی بالغ شدند. این کارشناس افزود: مشکلی که حیات این گربه را در این زیستگاه تهدید میکند وجود تله های مخصوص شکار هوبره، بوته کنی، قطع درختچه های بیابانی جهت سوخت، تخریب مرتع و چرای دام بیش از ظرفیت محیط است. صید و قاچاق هوبره به روش کارگذاشتن تله های مخصوص در بیابان، باعث شده زمانیکه این گربه به جستجوی غذا می پردازد در دامهای کارگذاشته شده گرفتارو توسط قاچاقچیان هوبره از بین بروند. متاسفانه این مسأله بصورت حاد در سطح بیابانهای مرزی شهرستان در حال اتفاق است.
حفظ این گونه در معرض تهدید نیازمند توجه بیشتر مسئولین و سازمان حفاظت محیط زیست در اینگونه مناطق است.
___________________________________
گربه شنی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
Status iucn3.1 NT.svg
در مرز تهدید (IUCN 3.1)
طبقهبندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: گوشتخواران
خانواده: گُربهسانان
گونه: F. margarita
نام دوجملهای
Felis margarita
گربه شنی (نام علمی: Felis margarita) گربهسان کوچکی است که در مناطق شنزار بیابانی آفریقای شمالی، عربستان، آسیای مرکزی، ایران و پاکستان زندگی می کند.
خصوصیات
گربه شنی کمی از گربههای خانگی بزرگتر است، سری پهن، گوش بزرگ و دست و پای کوتاه دارد و در کف پنجهها موهای بلند قهوهای یا سیاه دارد که آنها را از گرمای شدید کویر حفظ میکند و با پراکندن وزن بدن موجب میشود تا بهخوبی بر روی شنهای روان حرکت کنند. رنگ موهای پشت زرد، و با نوارها و خالهای نسبتا تیره، ولی زیر بدن سفید میباشد. شنوایی فوق العاده قوی دارند که حتی امواج ماورای صوت ناشی از حرکت جانوران در زیرزمین را هم دریافت میکند.
طول سر و تنه بهطور میانگین ۵۰ سانتیمتر و دم ۲۸ سانتیمتر است. ارتفاع بدن در ناحیهٔ شانه ۲۴ تا ۳۰ سانتیمتر و میانگین وزنش ۲٫۷ کیلوگرم است.
تولید مثل
فصل تولید مثل در زمستان، طول دوران بارداری ۶۳ روز و تعداد بچهها ۲ تا ۴ است. در هنگام تولد ۲۵۰ گرم وزن دارند. چشمها پس از ۲ هفته باز میشود و تولهها تا ۴ ماهگی وابسته به مادرند و در یک سالگی بالغ میشوند. وزن بچه گربهها ظرف سه هفته دو برابر و تا هفته ششم سه برابر می شود. هیچ فصل خاصی برای تولید مثل آنها وجود ندارد. گربه شنی نر در پرورش بچهها نقش فعالی دارد.
پراکنش
این گربه بیشتر مناطق استپی و بیابانی را برای زیست انتخاب میکند. این گربه در ایران در پارک ملی کویر، مناطق جنوبی کویر لوت در استان کرمان، محدودهٔ دو شاخ در منطقه حفاظت شده توران در استان سمنان، پناهگاه حیات وحش بختگان، منطقه حفاظت شده بهرام گور و منطقه شکار ممنوع دره باغ بوانات در استان فارس، غرب پناهگاه حیات وحش عباسآباد و منطقهٔ حفاظت شده موته در استان اصفهان زیست می کند، دشت ترکمن صحرا و نواحی شمالی خراسان رضوی دیده شدهاست. پراکنش جهانی هم شامل شمال آفریقا، عربستان تا ترکمنستان میشود.
رفتار
درباره رفتار این گربه اطلاعات ناچیزی در دست است. عمدتاً شبگرد است و روزها در لانهٔ خود که به طور عمودی بر زمین حفر کرده یا زیر بوتهها و شکاف سنگها استراحت میکند، با آنکه روی زمین فعالیت میکند اما به خوبی می تواند از درخت بالا رود. پس از غروب به شکار جوندگان، مارمولکها، پرندهها و حشرات میرود. البته خوراک اصلی وی جوندگان کوچک همچون جربیل، پامسواکی و همستر است. گربه شنی در بین کوچنشینان صحرای آفریقا بهدلیل مهارتش در شکار مار معروف است. هرچند فوقالعاده درندهخو است اما در اسارت بسیار رام و سربهراه است.
جز در هنگام جفتگیری تنها زندگی میکند ولی با وجود انزواطلبی شدید قلمروطلب نیست. با توجه به اینکه تمام آب مورد نیاز بدن خود را از غذایش به دست میآورد از منابع آبی دوری میگزیند. انسان، پرندگان شکاری، گرگها و مارها دشمنان طبیعی اویند.
زیرگونهها
Felis margarita margarita شمال آفریقا از الجزایر تا عربستان
Felis margarita airensis نیجر
Felis margarita harrisoni شبهجزیره عربستان
Felis margarita meinertzhageni صحرای آفریقا
Felis margarita thinobia ایران، ترکمنستان و قزاقستان (این زیرگونه را برخی یک گونه مستقل میدانند.)
Felis margarita scheffeli پاکستان (CIITES این زیرگونه را در فهرست در معرض خطر انقراض قرار دادهاست)