برچسب: روز جهانی

  • در روز جهانی فیل هادرباره فیل‌ها بیشتر بدانید

    دیده بان حقوق حیوانات: دوازدهم اوت، روز جهانی فیل‌هاست و این روز به منظور افزایش حفاظت و نگهداری از بزرگترین پستاندار خشکی‌زی و در معرض خطر انقراض، تعیین شده است.

    به گزارش ایسنا، ‌روز جهانی فیل‌ها در سال 2012 میلادی از سوی یک فیلمساز کانادایی و طرفدار فیل‌ها به اسم «پاتریشیا سیمز» و بنیاد «رهاسازی فیل‌ها در تایلند» نامگذاری شده است. اکنون پس از گذشت حدود دو سال، بیش از 65 سازمان مرتبط با حیات وحش در سراسر جهان از این رویداد حمایت می‌کنند که این نشان‌دهنده افزایش نگرانی‌ها و آگاهی‌ نسبت به وضعیت نامساعد فیل‌های آفریقایی و آسیایی است.

    بنابر اعلام صندوق جهانی طبیعت (WWF)، فیل‌ها بزرگترین پستاندار ساکن خشکی هستند و در این بین فیل‌های آفریقایی تا هشت تُن وزن دارند. از ویژگی‌های ظاهری این فیل‌های آفریقایی می‌توان به داشتن جثه بسیار بزرگ، گوش‌های پهن و بزرگ و خرطومی اشاره کرد که کاربردهای مختلفی نظیر جابه‌جایی و برداشتن اشیاء، شیپور هشدار و شیلنگی که با آن آب بنوشند و یا حمام کنند، دارد. در نقطه مقابل فیل‌های آسیایی جثه کوچکتری دارند و گوش‌های آنها مانند گوش‌های فیل‌های آفریقایی بادبزنی شکل نیست.

    فیل‌ها را می‌توان از روی تعداد انگشتان پاهایشان از هم تشخیص داد. فیل‌های آسیایی چهار انگشت در پاهای پشتی و پنج انگشت در پاهای جلویی دارند. این در حالیست که فیل‌های آفریقایی سه انگشت در پاهای پشتی و پنج انگشت در پاهای جلویی دارند. این پستاندارِ دارای گوش‌های آویزان به طرز شگرفی از نظر برخی احساسات به انسان شباهت دارد. بنابر اعلام شبکه دیسکاوری نیوز، فیل‌ها نیز همچون انسان احساس خودآگاهی، غم، همدلی و همدردی دارند. آنها همچنین دارای ساختار پیچیده اجتماعی هستند.

    به گزارش ایسنا به نقل از نیچر ورلد ریپورت، این پستاندار عظیم‌الجثه همچنین برای گشت‌وگذار و تغذیه نیازمند فضای وسیعی هستند و روزانه صدها کیلوگرم میوه و گیاه می‌خورند.

    اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN)‌،‌ هر دو گونه فیل‌های آفریقایی و آسیایی را در «سیاهه قرمز IUCN» قرار داده که فیل‌های آفریقایی جزو گونه‌های آسیب‌پذیر و فیل‌های آسیایی در گروه گونه‌های در معرض خطر دسته‌بندی شده‌اند. در حال حاضر جمعیت فیل‌های آفریقایی در حیات وحش 400 هزار و فیل‌های آسیایی 40 هزار راس تخمین زده می‌شود.

    بنابر اعلام شبکه جهانی طبیعت نیز سالانه 30 هزار راس فیل برای استفاده از عاج آنها کشته می‌شوند که افزایش تقاضا برای عاج در بازارهای سیاه چین از عوامل اصلی در افزایش شکار غیرقانونی فیل‌ها محسوب می‌شود. از دیگر نگرانی‌های موجود رویارویی فیل‌ها و انسان‌ها و نزدیک شدن محل زندگی آنها است چرا که با افزایش جمعیت انسان از وسعت قلمرو و زیستگاه‌های فیل‌ها کاسته می‌شود. از آنجا که جمعیت فیل‌ها طی دهه گذشته 62 درصد کاهش یافته بدون کمک برای حفاظت، جمعیت این پستاندار تا پایان دهه آینده منقرض خواهد شد.

    __________________________

    ۱۲ آگوست روز جهانی فیل/ به مناسبت این روز زنجیر فیل های اسیر در باغ وحش ارم را باز کنید!/ تصویری

  • روز جهانی محیط بان مبارک/ در جمع آوری اسامی و تصاویر شهدای محیط بان همراه شوید

    Animal-Rights-Watch-ARW-6326

    دیده بان حقوق حیوانات: امروز 31 ژوئیه مصادف با 9 امرداد به عنوان روز جهانی محیط بان یا World Ranger Day در کشورهای مختلف جشن گرفته می شود.

    با شرایطی که کمابیش همه از آن مطلعیم، شاید اگر هر 365 روز و چند ساعت و دقیقه و ثانیه هر سال را با نام محیط بانان جشن بگیریم کم باشد. در ایران روز تولد ضامن آهو در تقویم رسمی به عنوان روز محیط بان ثبت شده و مانند برخی مناسبات دیگر، این روز معادل جهانی نیز دارد. در این روز یاد محیط بانانی که حین انجام وظیفه زخمی شده یا جانشان را فدا کرده اند گرامی داشته می شود؛ همچنین از تلاش محیط بانان (و جنگل بانان و دریابانان) در محافظت از محیط به شکل های مختلف قدردانی می شود.

    به گزارش دیده بان حقوق حیوانات این روز برای اولین بار در سال 2007 و همزمان با پانزدهمین سالگرد تاسیس فدراسیون بین المللی محیط بانان (International Ranger Federation – IRF) جشن گرفته شد. گروه های 63 گانه عضو رسمی این فدراسیون، فعالیت های مختلفی را برای این روز پیشنهاد می کنند: از روشن کردن شمع و یک دقیقه فکر کردن به محیط بانانی که حین انجام وظیفه جان باخته اند تا کاشت یک درخت به عنوان ادای احترام به رنجرهای جهان و آموزش های عمومی و بحث و گفتگو و چانه زنی با مسوولان حکومت ها.

    برای آگاهی از فعالیت های این فدراسیون در روز جهانی رنجرها این لینک را ببینید: http://internationalrangers.org/celebrate-world-ranger-day/

    در ایران تا کنون به قول های مختلف 111، 113 یا 116 شهیدِ محیط بان، طبیعت را با خونشان رنگین کرده اند و تعداد بسیار بیشتری با زخمهایشان این رنگ را تازه نگه داشته اند. به منظور گرامیداشت این روز بر آن شدیم تا مجموعه ای از تصاویر و نام های شهدای محیط بان ایرانی جمع آوری کنیم اما در کمال تعجب در هیچ منبعی لیست کامل این عزیزان را نیافتیم. حتی اعداد اعلامی شهدا نیز چندان دقیق نیستند.

    اینک راهی و گامی جدید برای همگامی در انتظار است. از امروز قرار است تا این مجموعه عکس و اسامی را تهیه کنیم. از محیط بانان عزیز و مطلعانی که مشخصاتی از محیط بانان شهید و زخمی دارند می خواهیم در کامل شدن این لیست یاری رسانی کنند. این لیست از اینجا قابل دسترسی است: http://arw.ir/?p=50507

    رنجرها! روزتان مبارک و یاد شهدایتان گرامی!

    _________________

    روز محیط بان را تبریک نمی گوییم!

    روز محیط بان مبارک!

  • ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    دیده بان حقوق حیوانات: از دور و اطرافیان خود مناسبت امروز را بپرسید و از روی جوابهایی که می‌دهند، قضاوت کنید. قضاوت کنید که در عصر تکنولوژی تا چه اندازه از ثروتی که قصد داریم از آن بگوییم، آگاهی دارند و به تناسب میزانی آگاهی شان، چقدر مانع از تاراجش می‌شوند؟

    به گزارش «تابناک»، سازمان ملل متحد در نشست عمومی خود در بیست و نهم آذرماه امسال (بیستم دسامبر 2013)، دوازدهم اسفندماه (سوم مارس) مصادف با تاریخ پذیرش کنوانسیون منع تجارت جهانی گونه‌های در معرض خطر انقراض (سایتیس) به عنوان روز جهانی حیات وحش معرفی کرده است؛ روزی جهانی که جا داشته در تقویم رسمی کشورمان، به عنوان آغاز هفته‌ای ملی به این مناسبت به ثبت رسیده و پاس داشته شود.

    از این رو می‌گوییم روز جهانی حیات وحش می‌بایست در کشورمان تبدیل به هفته‌ای ملی شود که می‌بینیم حیات وحش کشورمان به تنهایی حکم گنجینه‌ای منطقه‌ای و حتی جهانی دارد اما به این دلیل که کمتر از آن سخن گفته و در شناساندن آن همت گمارده‌ایم، اغلب از آن بی اطلاع هستند و متاسفانه در سایه این بی اطلاعی روز به روز بر شمار ضرباتی که بر پیکره آن وارد می‌شود، افزوده می‌گردد.

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    ایران ما به لحاظ موقعیت جغرافیایی ویژه و اقلیم گسترده‌اش، یکی از متنوع ترین ساختارهای حیات وحش دنیا را میزبانی می‌نماید. شناسایی بیش از 1140 گونه جانوری شامل 196 گونه انواع پستانداران، 530 گونه انواع پرندگان که خود به تنهایی معادل کل گونه های شناسایی شده در قاره اروپا و دو سوم گونه های شناسایی شده در خاور میانه را شامل می‌گردد، 227 گونه انواع خزندگان، 20 گونه انواع دوزیستان و 174 گونه انواع مختلف ماهیان آبهای داخلی، سندی‌ست بر این مدعا.

    Animal-Rights-Watch-ARW-7232

    این در حالی‌ست که به گفته احمد علی کیخا، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست هفتاد و چهار گونه جانوری از گنجینه غنی محیط زیست کشورمان در معرض تهدید هستند؛ یعنی در فهرست قرمز رنگ IUCN قرار دارند و اگر در امر حفاظت از آنها سستی کنیم، به سرنوشت شیر ایرانی و ببر مازندران دچار خواهند شد.

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    اگر در این فهرست حساب چهار گونه یوز آسیایی (یوز ایرانی)، گور ایرانی، خرس سیاه بلوچی و گوزن زرد را که از وضعیت به مراتب نگران کننده‌تری نسبت به 70 گونه در معرض خطر دیگر قرار دارند، جدا کرده و در نظر داشته باشیم که جز یوز و گوزن زرد، تقریبا آمار سایر گونه های در معرض خطر را تنها بر اساس تخمین می‌دانیم، درخواهیم یافت که چه بسا از خوش اقبالی مان بوده که این تنوع عظیم به رغم تهدیدات روز افزونی چون شکار، تصادف با خودرو، از بین رفتن زیستگاه ها و دیگر عوامل تهدید کننده نسل ایشان هنوز در بوم کشورمان می‌زیند.

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    اما تا چه زمان این خوش اقبالی می‌تواند دوام داشته باشد؟ آیا توانسته‌ایم نقش موثری در ثبات جمعیت گونه های مختلف حیات وحش کشورمان داشته باشیم؟ آیا تلاش کرده‌ایم که این گنجینه را به مردم معرفی کرده و قدمی، ولو کوچک، در راه بهره گرفتن از آن در صنعت عظیم گردشگری برداشته باشیم؟ در پاسداری از زیستگاه ها یا زدودن مخاطراتی که برایشان ایجاد کرده‌ایم، چطور؟

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    کافی است لختی درباره پرسش هایی از این دست تامل کرده و بعد به قدر آزمودن شرایط هم که شده، به سراغ پرسشی برویم که در ابتدا مطرح کردیم: از دور و اطرافیان خودمان مناسبت امروز را بپرسیم و از روی پاسخی که می‌دهند، با یک استقرای ریاضی وضعیت حیات وحش کشور را حدس بزنیم. اصلا به مددشان آمده و مناسبت امروز را برایشان بازگو کرده و بعد از ایشان بپرسیم که ایا می‌دانند جبیر چیست؟ مرال و شوکا چه تفاوتی دارند؟ گوزن زرد ایرانی با آن تصویری که از گوزن های سورتمه بابانوئل در کارتون ها برایمان تصویر شده چه شباهتی و چه وجوه تمایزی دارد؟ پرندگان مهاجری که هزاران کیلومتر تا کشورمان بال می‌زنند، از کجا می‌ایند و فصل کوچشان چه زمانی است و… .

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    بی شک پاسخ دادن به سوالاتی از این دست که حتی برای نگارنده این سطور امری دشوار می‌نماید، برای بسیاری از دور و اطرافیانمان سخت تر از مسائل معمولی ریاضی و فیزیک است چراکه اگر برای آن دروس ساعت ها، روزها، ماه ها و سال ها انرژی گذاشته و هرگز درکی از کاربرد بسیاری شان در زندگی روزمره نیافته‌ایم، برای دانستن تفاوت شاهین با سنقر، با قوش، با بالابان و چه بسا حتی با عقاب فرصتی قائل نشده‌ایم؛ شاید به این دلیل که نمی‌دانستیم چه فایده‌ای دارد.

    ثروت بزرگی که در بی خبری عمومی به تاراج می‌رود!

    غافل از آنکه اگر حال این گونه ها خوب باشد، یعنی حال انسان ها خوب است و اگر حال این گونه ها خوب نباشد، اگر شکار نسلشان را تهدید کند، اگر چراگاه برای علف خواران و علف خواران برای شکار گوشتخواران نباشد، اگر بی آبی تهدیدشان کند، اگر قاچاق چیان از آنها نردبان ثروت اندوزی بسازند، اگر برخی به دلایل خرافاتی نابودشان کنند و اگر و اگر …، آن گاه حال انسان ها نیز نمی‌تواند خوب باشد.

  • 12 آگوست روز جهانی فیل/ به مناسبت این روز زنجیر فیل های اسیر در باغ وحش ارم را باز کنید!/ تصویری

    Animal-Rights-Watch-ARW-6477

    دیده بان حقوق حیوانات: دوازدهم اوت مصادف با 21 امرداد ماه خورشیدی روز جهانی فیل نامگذاری شده است.

    این روز برای حفاظت از این فیل ها در برابر تهدیداتی که موجودیتشان را به خطر میاندازد نامگذاری شده است.

    به گزارش دیده بان حقوق حیواناتهدف از چنین اقدامی در این روز که امسال برای دومین بار گرامی داشته می شود، جلب توجه عامه به شرایط اسفناک فیل های آسیایی و آفریقایی است. فیل ها در فرهنگ های مختلف جهان مورد عشق و علاقه و احترام قرار دارند، اما با این وجود خطر انقراض این موجودات زیبا را تهدید می کند.

    افزایش شکار، از بین رفتن زیستگاه، تقابل فیل با بشر و بدرفتاری با فیل ها در اسارت تنها برخی از تهدیدهای فیل های آسیایی و آفریقایی است.

    فعالیت برای حفاظت بهتر از فیل های وحشی، ارتقاء سیاستهای اجرایی برای جلوگیری از شکار و قاچاق عاج، حفاظت زیستگاه فیل، رفتار  بهتر با فیل های اسیر در اسارتگاه هایی نظیر باغ وحش ها و معرفی مجدد فیل های اسیر به مناطق حفاظت شده از اهداف گوناگون موسسه های مختلفی است که در سرتاسر جهان در این زمینه فعال هستند.

    روز جهانی فیل، بیانگر این خواسته است که فیل ها باید در محیط زیست طبیعی و غیر استثماری حفظ شوند. بیست و یکم مرداد روزی است که باید نگرانی هایتان در رابطه با فیل ها و دانشتان در این زمینه را با سایرین به اشتراک بگذارید و از روش های بهتر برای حفاظت از فیل های وحشی و اسیر حمایت کنید.

    متاسفانه فیل ها نیز یکی از موجودات طبیعت هستند که در میان نیاز بشر از یک سو و حرص و طمع بشر از دیگر سو اسیر شده اند.

    http://arw.ir/wp-content/uploads/2013/08/Animal-Rights-Watch-ARW-6478.jpg

     

    http://arw.ir/wp-content/uploads/2013/08/Animal-Rights-Watch-ARW-6479.jpg

    فیل های اسیر در ایران

    دیده بان حقوق حیوانات در این روز از مسوولان باغ وحش ارم می خواهد از دو فیل اسیر در این اسارتگاه به روش بهتری مراقبت کنند و با رعایت استانداردهای فضای زیستی مناسب برای این دو حیوان ارزشمند، زنجیر از پای آنان باز کنند.

    قلمرو زیست فیل ها در طبیعت بین صدها تا 5000 کیلومتر مربع است. این موجودات نیز مانند سایر حیوانات اسیر در این گونه اسارتگاه ها، در معرض انواع و اقسام خطرات و تهدیدهای جسمی و روانی هستند. بر اساس استانداردهای اعلامی توسط کانون صنفی باغ های وحش و آکواریوم ها، حداقل فضای قابل تحمل برای هر یک فیل 167 متر مربع است. در اکثر کشورهای متمدن فضای سرانه هر فیل بسیار بیش از این حداقل در نظر گرفته شده است. بر همین اساس حداقل فضای داخلی برای هر فیل 37.2 متر مربع اعلام شده است.

    زیستگاه فیل های آسیایی (و آفریقایی) دمای پایین مشابه آنچه در تهران رخ می دهد را ندارد. با اینکه پیشنهاد می شود فیل ها در دمای زیر 5 الی 10 درجه در فضای بسته باقی بمانند، با اینحال توجه به این نکته نیز ضروری است که محبوس ماندن این حیوانات به مدت طولانی منجر به عوارض جسمی و روحی شدید خواهد شد. سرخوردگی، خستگی مفرط، رفتارهای غیرطبیعی، مشکلات اساسی در پاها، مشکل گردش خون و چاقی از این دسته هستند. با اینحال سرما نیز خطر ابتلا به ورم مفاصل را افزایش می دهد. گونه های موجود فیل، بر خلاف گونه های منقرض شده توان تحمل هوای سرد را در بازه های زمانی ممتد ندارند و بر خلاف این گونه ها از پوشش پشمی بلند و ضدیخ طبیعی در خون بهره مند نیستند.

    تامین محیط اجتماعی مناسب

    فیل ها زندگی اجتماعی مادرسالارانه دارند و در گله های محدود 9 تا 11 فردی زندگی می کنند. ساختار گله محیط اجتماعی خوبی است برای فیل های جوان تا رفتارهای اجتماعی مناسب را آموزش ببینند. برای این منظور انجمن باغ های وحش سراسر جهان توصیه می کنند کمتر از 3 فیل در اسارت نگهداری نشوند و برخی متخصصان تعداد حداقلی 5 الی 10 فرد را با تامین فضای نیمه اسارت وسیع پیشنهاد می کنند. در غیر اینصورت فیل های جوان امکان آموزش مهرت های صحیح زیستی را نداشته و موجوداتی ناسالم خواهند بود.

    تحریک و فعالیت

    فیل ها حیوانات بسیار باهوش و فعالی هستند و روزانه بین 18 تا 20 ساعت در حال فعالیت و جستجوی غذا هستند. برای تحریک فیل های اسیر به تحرک لازم، باید فضای اسارت آنها شامل نمونه ای از انواع مختلف زمین از قبیل زمین خاکی، جنگلی، چمن، بوته زار، چاله های شنا، و فضایی به عنوان حریم خصوصی باشد.

    http://arw.ir/wp-content/uploads/2013/08/Animal-Rights-Watch-ARW-6480.jpg

  • چرا روز جهانی پرندگان مهاجر؟/ وبلاگ میهمان

    http://www.worldmigratorybirdday.org/2013/templates/wmbd2009/images/banner_world.png

    دیده بان حقوق حیوانات/ سام خسروی فرد*: برای نخستین بار در سال ۲۰۰۶ روز جهانی پرندگان مهاجر بر پایه یک توافق‌نامه بین‌المللی شکل گرفت. دبیرخانه موافقت‌نامه پرندگان آبزی مهاجر آفریقا-اروآسیا (AEWA) با همکاری دبیرخانه کنوانسیون بین‌المللی حفاظت از گونه‌های مهاجر وحشی (CMS) دومین آخر هفته ماه می را به عنوان روز جهانی پرندگان مهاجر انتخاب کردند. ایده اصلی این روز به سال ۱۹۹۳ بر می‌گردد وقتی که سازمان شکار و صید آمریکا، مرکز پرندگان مهاجر اسمیت‌سونین و آزمایشگاه پرنده‌شناسی کورنل تصمیم گرفتند روزی را به نام پرندگان مهاجر اختصاص دهند و با برپایی جشن و گردهمایی در این زمینه اطلاع‌رسانی کنند. 

     اما قرار است در این روز چه اتفاقی بیافتد؟ تمرکز این روز همان گونه که در سایت آن هم آمده چیزی نیست جز اطلاع‌رسانی و توجه بیشتر به پرندگان مهاجر که در آداب و رسوم، سنت‌ها و عقاید مردمان جهان نقش داشته‌اند. کافی است به یاد بیاوریم که در ایران، همچنان در برخی مناطق، این اعتقاد وجود دارد وقتی لک‌لک‌ها مهاجرت می‌کنند به مکه می‌روند و برای همین به آنها حاجی لک‌لک می‌گویند.

    اهمیت پرندگان مهاجر حتی از منظر سلامتی آدمیان نیز مورد توجه بوده است. به عنوان مثال رابطه‌ معنی‌داری بین شیوع آنفلوانزای مرغی در جوامع انسانی و مسیر مهاجرت پرندگان به دست آمده است. همچنین پرندگان مهاجر می‌توانند نشانه‌هایی از تخریب محیط‌زیست باشند. باز کافی است به یاد بیاوریم که چه تعداد پرنده مهاجر (نظیر پلیکان و فلامیگو) به دریاچه ارومیه مهاجرت می‌کرد و از اوایل دهه ۱۳۸۰ این روند به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرد. هشدار کارشناس‌ها را هیچ کس جدی نگرفت تا این که بالاخره خشک شدن دریاچه ارومیه به سر خط مهمترین خبرهای ایران بدل شد.

    بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل، امسال در ارتباط با روز جهانی پرندگان مهاجر پیامی فرستاده است. در این پیام آمده است: «من قویا از کمپین جهانی حمایت می‌کنم که در راستای افزایش آگاهی عمومی در ارتباط با پرندگان مهاجر فعالیت می‌کند. پرندگانی که به دلیل آلودگی، تخریب زیستگاه، استفاده مفرط و تغییرات اقلیمی در معرض تهدید قرار دارند. من خواهان توجه و تلاش بیشتر جامعه جهانی هستم تا با حفاظت پرندگان مهاجر و شبکه زیستگاه‌های آنها بقای این بخش مهم از محیط‌زیست‌ که حیات‌‌مان به آن وابسته است تامین شود.»

    موضوعی که امسال روز جهانی پرندگان مهاجر روی آن تمرکز کرده ، شبکه ارتباطی (networking) است. منظور از شبکه، تالاب‌هایی است که پرندگان مهاجر از آنها در مسیر مهاجرت‌شان برای استراحت، تغذیه، زادآوری و زمستان‌گذرانی استفاده می‌کنند. البته موضوع شبکه ارتباطی، مفهوم دیگری را نیز در برمی‌گیرد؛ اهمیت ایجاد ارتباط میان دولت‌ها، سازمان‌های حفاظت از طبیعت و مردم با بنیان نهادن روابط جهانی.

    نکته جالب این که هر اقدامی به مناسبت این روز در زمینه افزایش آگاهی عمومی و آموزش (نظیر جشن گرفتن، گردهمایی، نوشتن مقاله، تولید برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و …) انجام شده باشد را می‌توان روی وب‌سایت روز جهانی پرندگان مهاجر به اشتراک گذاشت.

    *منبع: آتش نوشت

    Animal-Rights-Watch-ARW-5975

  • روز جهانی تنوع زیستی؛ خطر انقراض بیخ گوش حیات وحش و زیستگاههای ایران

    تنوع زیستی

    دیده بان حقوق حیوانات: ایران دارای شرایط اقلیمی متفاوت و تنوع زیستی زیاد است اما کارشناسان با هشدار در مورد ادامه روند برداشت بی رویه از طبیعت با اهداف اقتصادی از احتمال انقراض برخی گونه‌های گیاهی و جانوری و نابودی زیستگاهها خبر می‌دهند.

    به گزارش خبرنگار مهر، روند ترکیب و تکامل گونه های جدید و نیز انقراض گونه‌هایی که توان سازگاری با تغییرات شرایط محیطی را نداشتند، بیش از چند میلیارد سال به طول انجامید تا سرانجام کره زمین به وجود آمد که ارزشمندترین منبع آن تنوع زیستی است. این تنوع زیستی در ایران در بخش مهره داران شامل 165 گونه پستاندار، 517 گونه پرنده، 209 گونه خزنده، 174 گونه ماهی و 22 گونه دوزیست است.

    شکل گیری چهره های متفاوت طبیعت و تنوع زیستی بالا در این مرز و بوم زاییده شرایط متعددی نظیر وضعیت زمین شناسی، عوامل خاکی، اقلیمی، روند تکامل حیات و عوامل زیستی  بوده است. در حقیقت تنوع زیستی نوعی بیمه طبیعت در برابر حوادث بد و ناگوار است لیکن وضعیت و روند کنونی محیط زیست جهان، در واقع چالشی نگران کننده در آستانه هزاره سوم است. چالشی میان انسان و طبیعت که به دنبال بهره برداری بی رویه و خطرناک عصر کنونی پدید آمده است.

    توسعه بی رویه فعالیتهای اقتصادی تهدید جدی اکوسیستم ها

    متاسفانه توسعه بی رویه فعالیتهای اقتصادی انسان از یک سو و اتکای بلاواسطه و وابستگی معیشتی قشر کثیری از جمعیت رو به رشد جهان به طبیعت از سوی دیگر، روز به روز از تنوع طبیعی اکوسیستم ها می کاهد و محدودیتهای بیشتری برای زندگی و بقای حیات وحش فراهم کرده و همین طور عرصه های زیستی آنها را تنگ تر می کند.

    با آن که سیر تکاملی موجودات جهان چند میلیون سال طول کشیده است، امروزه به دلیل بد رفتاری انسان با طبیعت پیرامون خود و تخریب زیستگاهها، پراکندن آفتهای گیاهی و جانوری، تخلیه آلاینده ها در هوا، خاک و آب، روند انقراض گونه ها با سرعت بسیار نگران کننده ای افزایش یافته است.

    احتمال انقراض برخی گونه‌های گیاهی و جانوری

    به گفته بسیاری کارشناسان چنانچه روند تخریبی زیستگاه ها بر همین منوال ادامه یابد، امکان دارد در 50 سال آینده بسیاری از گونه های گیاهان و جانوران منقرض شوند چنانچه تا به حال گزارشات زیادی درباره ناپدید شدن بسیاری از گونه ها شنیده ایم. به عنوان مثال، گونه بی نظیر و با شکوه ببر مازندران و یا گونه ارزشمند شیر ایرانی را دیگر نخواهیم دید، چون به دست خودمان برای همیشه از طبیعت حذف شده اند.

    سالهاست که طرفداران و فعالان و کارشناسان محیط زیست در ایران نسبت به تخریب، آتش سوزی، شکار غیرقانونی، انقراض گونه های اندمیک، خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها و آلوده شدن شتابان آب، هوا و خاک هشدار می دهند ولی پرسش این است که چرا این روند هنوز متوقف نشده است؟

    کهرم: مسئولان نتوانستند گونه‌های در معرض خطر انقراض و تهدید را نجات دهند

    در این رابطه دکتر اسماعیل کهرم پدر محیط زیست ایران به خبرنگار مهر می گوید: متأسفانه مسئولان و متولیان حفاظت از محیط زیست ایران در طی سالهای گذشته نتوانستند گونه‌های در معرض خطر انقراض و تهدید را نجات دهند چنانچه با وجود اینکه سالهاست گونه هایی مانند تمساح پوزه کوتاه و گور ایرانی که گونه های در معرض انقراض بوده و تحت برنامه های احیا هستند هنوز تعدادشان از حدود چند صد عدد تجاوز نکرده است.

    به گفته وی، تعداد گوزن های زرد تکثیر شده در اسارت نیز بعد از حدود 40 سال از 500 رأس تجاوز نمی کند که البته بر اساس معیار های تنوع زیستی جهانی این گونه، پرورش جانوران در محیط های بسته را نمی توان کمکی به غنای حیات وحش و تنوع زیستی تلقی کرد.

    کهرم فاصله تعداد برآورد شده از یوزپلنگ آسیایی در کشور را که تحت برنامه های متعدد و پر هزینه حفاظتی بوده برای اینکه از لیست گونه های در معرض خطر خارج شود بسیار زیاد می داند.

    به اعتقاد او پرنده شاخص و بومی کشور ما یعنی زاغ بور هم اگر در لیست گونه های در معرض انقراض نیست به دلیل این است که از دخالتهای نابجا و مدیریت های نا بخرادانه بشر به دور بوده و با پناه آوردن به مکانهایی مانند کویر لوت و خار توران از پروسه انقراض مصون مانده است.

    کهرم معتقد است برای دیگر گونه های پرنده شاخص، بومی و آسیب پذیر کشور مانند هوبره ، میش مرغ، دارکوب سوری و چاخلغ نیز برنامه مدیریتی اصولی و احیایی انجام نشده است.

    ایران دارای متنوع ترین پوشش گیاهی در جنوب غربی آسیا

    ایران در میان تمام کشورهای جنوب غربی آسیا متنوع ترین و پر جاذبه ترین شرایط را از نظر پوشش گیاهی داراست که 20 درصد از گونه های موجود، انحصاراٌ بومی ایران هستند.

    کاهش زیاد تنوع زیستی در سالهای گذشته

    اما دکتر هادی کیادلیری رییس انجمن جنگلبانی ایران این سیر قهقرایی را برای تنوع زیستی در میان گونه های گیاهی کشور نیز متصور است و می گوید: اگرچه در کشور ما اصولاً معیاری برای کنترل و اندازه گیری میزان تنوع زیستی و روند آن وجود ندارد ولی با توجه به تخریب شدید زیستگاههای طبیعی که مأمن گونه های مختلف گیاهی و جانوری هستند می توان به درستی دریافت که تنوع زیستی در سال های گذشته روند به شدت رو به کاهشی داشته است.

    به گفته وی، گذشته از دخالت های بی رویه بشر و تخریب زیستگاهها در طی سالیان گذشته عوامل طبیعی مانند خشکسالی های پیاپی در روند رو به کاهش تنوع زیستی در ایران نقش داشته است.

    کیادلیری اضافه می کند: البته تنوع زیستی بر خلاف تصور عموم فقط شامل عناصر بزرگ طبیعت مانند درختان جنگلها و یا شیر و پلنگ نیست بلکه تک تک عناصر موجود در طبعیت  مانند میکرو ارگانیسم ها بخشی از تنوع زیستی محسوب می شوند که در تکامل و تعادل  اکوسیستمها نقش دارند و نبود هریک از آنها این تعادل طبیعی را بر هم می زند اما متأسفانه بیشتر کارشناسان و مسئولان تنها هنگامی نسبت به تهدید تنوع زیستی هشدار می دهند و نگران می شوند که عناصر کلی و بزرگ طبیعت در معرض تهدید و نابودی قرار می گیرند.

    به گفته وی، زنگ خطر تخریب جنگلهای زاگرس زمانی باید به صدا در می آمد که اجزا کوچکتر این اکوسیستم در حال نابودی بودند نه اکنون که این نابودی گریبان گیر بلوطهای زاگرس شده است.

    گونه ای گیاهی ایران معادل کل گونه های قاره اروپا

    او تعداد گونه های گیاهی کشور را معادل کل گونه های گیاهی قاره اروپا عنوان می کند: اما همین تنوع بالا اگرچه در تمام دنیا نوعی مزیت و برتری است اما به دلیل تخریب زیستگاههای کشور ما و کاهش روز افزون فضا برای گونه های متعدد، نوعی تهدید به شمار می آید و گونه های موجود را شکننده تر کرده است.

    به هر حال بی گمان، اگر مردم هر کشوری ضرورت دفاع و پاسداری از محیط زیست را درک کنند، باعث خواهند شد که مسئولان  به سمت حفاظت از این مواهب طبیعی سوق یابند. در حقیقت یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیست ایران فقر فرهنگی است؛ فقری همراه با فقر اقتصادی.

    متاسفانه از آنجا که دغدغه های محیط زیستی از وزن سیاسی درخور در جامعه ما برخوردار نیست، دولتمردان به حمایت از مولفه های زیست محیطی توجه نمی کنند و به همین دلیل با وجود برنامه های گاهاً  پرهزینه و طولانی مدت در زمینه حفظ تنوع زیستی طی سالیان گذشته شاهد اقدام اساسی و ودرخور نبوده ایم.

    __________________

    گزارش از: بهار سلاحورزی

    __________________

    خطر انقراض ۵۰ گونه جانوری در استان مرکزی

    تهیه طرح جامع حفاظت و مدیریت گربه‌سانان ایران تا سال ۲۰۱۴

  • فرهنگ نگهداري سگ هاي گله و سگ هاي خانگي

    دیده بان حقوق حیوانات: سالانه درصدي از افراد جامعه دچار گزش سگ هاي نگهداري شده در منازل خود مي شوند كه اين امر مي تواند زمينه ابتلاي آنان به بيماري هاري را فراهم كند.

    به گزارش ایرنا، با توجه به اينكه بيماري هاري درمان ناپذير است، كارشناسان بهداشتي شيوه نامه هايي را براي فرهنگ نگهداري سگ در منزل و سگ هاي گله، طراحي كرده اند.

    براساس اين شيوه نامه ها، افرادي كه اقدام به نگهداري سگ مي كنند بايد حتما حيوان خود را در قلاده و زنجير يا محيط بسته نگاه دارند و از رها كردن اين حيوانات در داخل كوچه و محيط روستا جدا خودداري كنند.

    صاحبان سگ ها حتما بايد نسبت به قلاده گذاري و واكسيناسيون حيوان از طريق اداره دامپزشكي اقدام كنند.

    همچنين محل نگهداري سگ در حياط منزل بايد به گونه اي باشد كه از عبور و مرور افراد به ويژه اطفال دور بوده و موجب گزش نشود.

    افرادي نيز كه از سگ گله استفاده مي كنند بايد هنگام نزديك شدن به روستا و در محيط روستا، حيوان را مهار كرده و قلاده آن را در اختيار بگيرند و وسيله نگهداري و مهار حيوان بايد از جنس مقاوم و محكم باشد.

    واحد پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي مراكز بهداشتي همچنين به برخي از قوانين و مجازات هايي در اين رابطه اشاره كرده است از جمله آنكه طبق قانون كوتاهي در نگهداري سگ در گذرگاه ها و اماكن عمومي كه موجب گزيدگي ديگران شود، يك تا هفت روز حبس يا پرداخت غرامت و در صورت تكرار هر دو مجازات را دارد.

    امروز 28 سپتامبر برابر با ششم مهرماه به عنوان روز جهاني هاري نامگذاري شده است.