دیده بان حقوق حیوانات: معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد گفت: در یک تعریف علمی از اکوتوریسم به عنوان «سفری مسوولانه به طبیعت» یاد می‌شود.
“حسن اکبری” در گفت‌وگو با ایسنا خاطرنشان کرد: گردشگری شاخه‌های متعددی دارد که یکی از آنها اکوتوریسم است و جاذبه‌های طبیعی مرتبط با حیات وحش، چشمه‌ها و چشم اندازها و تمام موارد مرتبط با طبیعت را در بر می‌گیرد.
وی با بیان اینکه اکوتوریسم یکی از شاخه‌های سریع الرشد توریسم است و منبع درآمدزایی برای بسیاری از کشورها شده است، ادامه داد: هرساله میلیون‌ها نفر برای مشاهده حیات وحش به کنیا، تانزانیا و دیگر کشورهای آفریقایی سفر می‌کنند و یا برای دیدن جاذبه های بیابانی مانند اسکی روی شن به کشورهای عربی سفر می‌کنند.
اکبری تصریح کرد: در بسیاری از کشورها بخشی از درآمدهای حاصل از اکوتوریسم به حفاظت بر می‌گردد و اگر اکوتوریسم با روش صحیح انجام شود، می‌تواند به حفاظت کمک کند اما همین اکوتوریسم در بعضی از موارد، مخرب طبیعت و محیط زیست هم بوده و اگر گردشگران آموزش کافی ندیده باشند حضور آنها در طبیعت اثرات منفی بر چشم اندازها و رستنی‌ها بر جای می‌گذارد.
ایران جزء 10 کشور برتر دنیا از نظر تنوع زیستی
وی خاطرنشان کرد: جاذبه‌های اکوتوریسمی تنوع وسیعی دارند و هر منطقه‌ای به تناسب اهمیت جاذبه‌ها، برد متفاوتی از سطح منطقه‌ای تا بین المللی دارد؛ به عنوان مثال ایران جزء 10 کشور برتر دنیا از نظر تنوع زیستی است بنابراین تنوع زیستی ایران می‌تواند از جاذبه‌های با برد بین المللی باشد.
اکبری بیان کرد: برخی از گونه های بومی ایران جاذبه‌های ارزشمندی برای گردشگران محسوب می‌شوند؛ به عنوان مثال در مناطق بیابانی و کویری ایران گونه‌هایی از جنس آهو و پرندگان کویری مانند زاغ بور و هوبره برای بسیاری از گردشگران جالب توجه است.
شاخه پرنده نگری از پررونق‌ترین شاخه‌های اکوتوریسم
وی، شاخه پرنده نگری به عنوان یکی از پررونق ترین شاخه های اکوتوریسم در برخی از کشورها به ویژه کشورهای اروپایی دانست.
معاون اداره کل محیط زیست استان یزد افزود: امروزه بعضی از مردم که تخصصی در زمینه اکولوژی هم ندارند با تهیه کوله پشتی، دوربین چشمی و سایر وسایل مختصر طبیعت گردی، اوقات فراغت را به مشاهده، شناسایی و عکس برداری از پرندگان می‌گذرانند و بدین ترتیب پرنده شناسان غیرحرفه‌ای از این طریق بوجود آمده‌اند. بی تردید در ایران هم نقاط مناسبی برای پرنده نگری وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: برای رونق صنعت اکوتوریسم نیاز به معرفی جاذبه‌ها و تشکیل شرکت‌هایی که وظیفه تورگردانی را برعهده دارند و نظارت دستگاه‌های حاکمیتی بر اجرای صحیح برنامه‌های تورگردانی است که در این راستا توجه به ظرفیت گردشگاه‌ها بسیار مهم است زیرا در بعضی از مراکز شناخته شده در مناطق خوش آب و هوا بیش از حد مجاز بهره برداری انجام می‌شود.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد اضافه کرد: نکته مهمتر اینکه برخی اشکال توسعه به ویژه معادن و جاده‌سازی موجب تغییرات اساسی در ارزش برخی از جاذبه‌های گردشگری شده و بعضا منجر به تخریب آنها می‌شود که در کشور ما هم همین طور است.
وی گفت: در استان یزد 15 منطقه تحت مدیریت محیط زیست وجود دارد که بعضی از جاذبه‌های گردشگری استان در این مناطق وجود دارد. از 130 گونه پرنده شناسایی شده نیز بسیاری از آنها گونه‌های بومی ارزشمندی هستند که توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند. همچنین در شکارگاه‌های استان پستاندارانی مانند کل و بز، قوچ و میش وجود دارد که در مناطق تحت مدیریت محیط زیست به آسانی قابل مشاهده هستند.
معاون محیط طبیعی محیط زیست استان یزد تصریح کرد: تپه‌های ماسه‌ای در بیابان‌های استان یزد از جمله جاذبه‌های با برد بین المللی هستند که در بهره برداری از آنها هنوز توفیق چندانی حاصل نشده است.
وی یادآور شد: تنوع اکوتوریسم‌های استان یزد از جنگل با تراکم نسبتا مطلوب مانند جنگل باغ شادی شهرستان خاتم، کوهستان‌های با چشم اندازهای متنوع مانند شیرکوه، دشت های استپی، تپه‌های ماسه‌ای و غیره از دیگر جاذبه‌های استان محسوب می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های زیستی خاص خود را دارد.
بهره برداری بدون مطالعه جاذبه‌های گردشگری ازعوامل مخرب جاذبه ها
اکبری بیان کرد: تمام فعالیت‌هایی که ماهیتا با تخریب طبیعت همراه است از جمله معادن، جاده سازی و کشاورزی می‌تواند مخرب جاذبه‌های طبیعی هم باشند و حتی بهره برداری بدون مطالعه و برنامه ریزی از جاذبه‌های گردشگری می‌تواند مخرب جاذبه‌ها باشد.
وی گفت: از آنجایی که متولی اصلی مسائل گردشگری در کشور، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است، لیکن برخی مولفه‌های اکوتوریسم که با طبیعت سر و کار دارند، در حوزه عمل اداره کل منابع طبیعی و در مناطق تحت مدیریت در حوزه محیط زیست قرار می‌گیرد.
معاون حفاظت محیط زیست استان یزد ادامه داد: بنابراین ضرورت دارد هرگونه برنامه ریزی در دستگاه‌های متولی با نگاه به ضرورت حفظ این جاذبه‌ها و پایدار بودن توسعه این صنعت انجام شود و نگاه صرف بهره برداری گردشگری بدون زمینه سازی آموزشی و رعایت چارچوب‌های توسعه پایدار می‌تواند برای طبیعت زیان بخش باشد.
به بهانه ورود گردشگر، محیط زیست را تخریب نکنیم
بهرام رضایی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نیز به خبرنگار ایسنا گفت: محیط زیست یکی از جذابیت‌ها و قابلیت‌های هر کشوری محسوب می‌شود و نباید به بهانه ورود گردشگر آن را تخریب کنیم.
وی با بیان اینکه بالغ بر یک میلیارد نفر گردشگر در کشورهای میزبان هستند، ادامه داد: تاسیسات گردشگری در تقویت توسعه پایدار و بهینه سازی انرژی و جایگزینی انرژی‌های قدیمی سهم بسزایی دارند.
رضایی گفت: از آنجایی که در کشورمان نسبت به کشورهای پیشرو تاسیسات گردشگری کمتری داریم، بر تخریب محیط زیست هم تاثیر کمتری می‌گذاریم.
وی تصریح کرد: وسایل نقلیه مانند هواپیما، قطار، اتومبیل و کشتی که گردشگران را جابه‌جا می‌کنند، تاسیسات گردشگری محسوب می‌شوند و هتل‌ها و مراکز اقامتی که گردشگران در آنها استقرار می‌یابند، نیز در این دسته قرار می‌گیرند و اکنون دنیا به این نتیجه رسیده است با توجه به رشد گردشگری در جهان و تبعاتی که گردشگران بر محیط زیست بر جای می‌گذارند، روی مقوله توسعه پایدار کار کنند.
رضایی با بیان اینکه محیط زیست بستر طبیعی برای جاذبه‌های گردشگری است، افزود: براساس اعلام سازمان ملل در سال 2030 انرژی پایدار برای همه جوامع باید به گونه‌ای باشد تا کمترین لطمه را به محیط زیست بزند.
وی افزود: محیط زیست یکی از جذابیت‌ها و قابلیت‌های هر کشوری محسوب می‌شود و نباید به بهانه ورود گردشگر آن را تخریب کنیم چراکه جوامع میزبان و محلی آسیب می‌بینند. همچنین دخالت‌ها و دخل و تصرف‌هایی که در محیط زیست مشاهده می‌کنیم، نظام تولید و بازتولید را به خطر می‌اندازد.
این مسوول بیان کرد: بشر در طول تاریخ با بهره‌گیری از بستر طبیعی، مصنوعات خود را از طبیعت، آب و هوا و اقلیم تهیه کرده و در شهر یزد هم با استفاده از خشت و گل، باورها و تفکرات خود را فرم داده، بنابراین ماده اصلی برای گردشگری، طبیعت است.
وی در ادامه گفت: کشورهای پیشرفته جهان به این نتیجه رسیده‌اند، از آلایندگی صنایع جلوگیری کرده و فعالیت‌هایی که کمترین تخریب را به محیط زیست وارد کند را انجام دهند.
رضایی خاطرنشان کرد: در استان یزد هم با دو مساله مواجه هستیم، به طوری که این استان از استانهایی است که در موضوع میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و جاذبه‌های گردشگری و همچنین حوزه طبیعی در صدر قرار گرفتیم و از سوی دیگر نگران هستیم توسعه صنعتی استان منابع طبیعی را تحت تاثیر قرار داده و به آلاینده‌های زیست محیطی دامن بزند.
