دیده بان حقوق حیوانات: درحالی که به عقیده بسیاری از کارشناسان قدمت حضور ماهی قرمز بر سر سفره‌های هفت سین به 100 سال هم نمی‌رسد، چند سالیست حیوانات دیگری همچون مارآبی، لاک‌پشت و سمندر، مهمان ناخوانده سفره‌های هفت سین برخی خانواده‌های ایرانی شده است.
به گزارش خبرنگار «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، هر سال نزدیک عید نوروز، خیابان‌ها پر میشود از آکواریوم‌های کوچک ماهی قرمزهایی که نماد مهر، پیروزی، شادی، سرزندگی و برکت محسوب می‌شوند. اما چندسالی است که در کنار ماهی، حیوانات خزنده‌ی دیگری هم برای فروش دیده می‌شوند تا بلکه به زور و قدم این حیوانات بی‌زبان، شانس و ثروت در سال جدید به خریداران آنها روی آورد!.
مهندس عبدوس مدیر کل محیط زیست استان گیلان در این رابطه به ایسنا می‌گوید: با نزدیک شدن به شروع سال نو، چهره معابر عوض شده و فعالیتهای اقتصادی حاشیه‌ای، آغاز میشود و متاسفانه به دلیل سودجویی برخی افراد سودجو در سالیان اخیر علاوه بر فروش ماهیهای سفره هفت سین، عرضه سایر جانوران نیز مرسوم شده و انواع دوزیستان از قبیل سمندر و خزندگان از قبیل لاک پشت و مار در پیشخوانهای فروش معابر دیده می شود. شکی نیست که چه در فرهنگ دینی و اسلامی و چه در فرهنگ باستانی ایرانیان حق حیات جانوران محترم شمرده شده و استفاده ابزاری از این گونه، تضاد تاریخی با اسلام و آئین های کهن این سرزمین دارد.
سفره هفت‌سین چندسالی است که جولانگاه فعالیت سودجویانی است که با ترویج خرافه و ادعای افزایش ثروت و خوشبختی، اقدام به فروش حیوانانی از جمله مارآبی، لاک پشت و سمندر می‌کنند. خزندگانی که بهار را به جای طبیعت سرسبز، در قفس‌ها و آکواریوم‌های خانگی سپری می‌کنند و در آخر هم دور از مامن اصلیشان می‌میرند.
به راستی قرار دادن مار و سمندر در هفت سین سال نو برای اعضای خانواده “شانس و ثروت” می‌آورد؟
امان الله قرائی‌مقدم- جامعه شناس- آن را نشات گرفته از خرافه می‌داند و در عین حال می‌گوید: ایرانیان در طول تاریخ به حیوانات توجه داشته اند اما اکنون به نظر می رسد براساس تأثیرات زندگی غربی، برخی از ایرانیان از حیواناتی که کوچک ترین توجیهی برای نگهداری آنها وجود ندارند، نگهداری می کنند!
در روزهای پایانی سال بازارهای اطراف مولوی و تجریش پر میشود از حیوانات نادر و کمیابی که نسل‌شان رو به انقراض است، نکته ای که قرائی‌مقدم نیز بر آن تاکید و خاطرنشان میکند: آزار حیوانات آثار بدی روی جامعه می گذارد و شکار این حیوانات روی طبیعت و حیوانات نیز اثر منفی دارد. جدا از آن برخی از این حیوانات از لحاظ بهداشتی نیز مشکل‌ساز است.
به گفته قرائی‌مقدم، برخی افراد نوکیسه برای خودنمایی وفخرفروشی دست به این کار می‌زنند به همین دلیل است که در قشر تحصیل کرده کمتر چنیین اقداماتی را مشاهده می‌کنیم.
مدیر کل محیط زیست استان گیلان در این باره معتقد است : بدون شک این تنوع طلبی که در حوزه تقاضای بازارعید خود را نشان می دهد، نه ریشه در رسوم باستانی ایرانیان دارد و نه ارتباطی به آئین نوروزی و تنها دلیل آن می تواند از عدم توجه به حق حیات جانوران و بدعتی در جهت سودجویی باشد.
باراز خرید و فروش حیوانات خزنده و دوزیستی همچون مار و لاک پشت و سمندر در حالی این روزهای به بهانه نوروز داغ است که کارشناسان حیات وحش نسبت به خطر انقراض برخی گونه‌های لاک پشت ایرانی و سمندر ابراز نگرانی می‌کنند، دبیر انجمن حامیان زمین در این باره به ایسنا می‌گوید: از دو سال پیش برخی افراد محلی گونه سمندر لرستانی را جمع آوری کرده و با انتقال به تهران می‌فروشند که اگر این روند ادامه پیدا کند مطمئنا این گونه حیوانی با خطر انقراض مواجه میشود.
به گزارش ایسنا، نوروز سال گذشته بود که فرمانده یگان حفاظت محیط زیست تهران از جمع‌آوری 450 سمندر لرستانی و مار آبی در میدان میوه و تره‌بار شهر تهران خبر داده بود، عملیاتی که اگرچه به بازداشت تعدادی افراد سودجو پایان یافت، ولی خط بطلانی برای مقابله با این سوداگری نبود.
با فروشندگان حیوانات برخورد میشود
عبدوس درخصوص برخورد با متخلفین ضمن درخواست از مردم جهت عدم خریداری حیوانات به جز ماهی قرمز برای سفره‌های هفت سین، به کلیه فروشندگان گونه‌های جانوری نیز هشدار می‌دهد: در صورت مشاهده عرضه این گونه‌ها، با خاطیان برخورد قانونی کرده و متخلفان به محاکم قضائی معرفی خواهند شد.
به گفته این مقام مسئول، براساس بند (ج) ماده 10 قانون شکار و صید، حمل، عرضه، فروش و صدور جانداران وحشی زنده یا کشتن آنها بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست جرم است و خاطیان به پرداخت یک میلیون ریال و یا حبس از یک تا شش ماه محکوم می‌شوند.
بی شک حیات وحش هر کشور یکی از مهمترین دارایی‌های آن محسوب میشود و به همین منظور است هر ساله معاهدات بسیاری برای حفظ گونه‌های حیوانی بسته شده و قوانین و مجازات‌های شکار تشدید میشود. آزار و نابودی حیوانات به خودی خود ناپسند محسوب میشود چه رسد به آنکه با بدعت در فرهنگ و آیین ملی نیز همراه باشد.
