دسته: آخرین خبرها

  • حیوانات‌ قربانی‌ معرکه‌گیران

    دیده بان حقوق حیوانات/  آذر اسفندیاری: معرکه‌گیری‌ یا نمایش خیابانی با حیوانات مدت‌ها از دید بسیاری از مردم سرگرمی تلقی می‌شده است، هرچند با ورود سرگرمی‌های متنوع دیگر این نوع سرگرمی در حال منسوخ شدن است، اما هنوز هستند کسانی که چنین معرکه‌هایی را به راه می‌اندازند.

    عموما در معرکه‌گیری‌ها شاهد زورآزمایی افرادی که خود را پهلوان معرفی می‌کنند، هستیم. آنها با اقداماتی همچون پاره کردن زنجیر سعی می‌کنند قدرت خود را به رخ بکشند و نظر مردم را جلب کرده و پولی درآورند، این زورآزمایی‌ها شاید برای کسی جز معرکه‌گیر آسیبی به همراه نداشته باشد، اما وقتی پای حیوانات و به نمایش گذاشتن آنها به میان می‌آید، آسیب‌ها به یک نفر ختم می‌شود.حافظان و دوست‌داران حیات وحش معتقدند که حیوانات به مانند انسان‌ها از حقوقی برخوردارند، و اینکه تحت شرایط نامناسب به نمایش گذاشته شوند مصداق نقض حقوق آنهاست.

    1441084985302_106489

    به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی – معرکه‌گیران به تنها چیزی که فکر نمی‌کنند و اهمیت نمی‌دهند، حقوق حیوان است و بدون در نظر گرفتن استرس و فشارهای روانی که در معرکه‌گیری‌ها به حیوان تحمیل می‌شود، وارد گود شده و با دستاویز قرار دادن حیوانات جیب خود را پر از پول می‌کنند.

    ماندانا حضرتی مدیرعامل موسسه آوای درنای خاکستری استان مرکزی که تمام تمرکز خود را معطوف به حفاظت از حیوانات، تیمار، رهاسازی و بازگشت آنها به طبیعت و زیستگاه خودشان کرده است، در خصوص وضیعت معرکه‌گیری و فشارهایی که حیوانات در این راستا متحمل می‌شوند، گفت: معرکه‌گیری مصداق تضییع حقوق حیوانات است.

    وی با تاکید براینکه نگهداری حیوانات برای اجرای نمایش‌های خیابانی زندگی یک حیوان را به مخاطره می‌اندازد، افزود: استفاده از حیوانات در معرکه‌گیری صرفا به این دلیل است که معرکه‌گیران به کار خود بعد مهمی بدهند و عموما اقدام به استفاده از مار بویژه مارهای سمی می‌کنند.

    این فعال محیط‌زیست تصریح کرد: در معرکه‌گیری عموما یا نیش مارها کشیده می‌شود که این اتفاق آسیب زیادی به مار می‌رساند و مردم نیز از آسیب وارده به حیوان هیچ اطلاعی ندارند. در برخی موارد نیز نیش را نمی‌کشند و نمایش می‌دهند که در این حالت به دلیل ترس از مارگزیدگی معرکه‌گیران خیلی به مار نزدیک نمی‌شوند و شرایط اسفباری را در این شرایط برای تسلط بر حیوان رقم می‌زنند.

    وی در خصوص مکانیزم عملکردی مار در اسارت گفت: در حالت اسارت مارها غذا نمی‌خورند، چراکه ترجیح می‌دهند همواره حالت طبیعی خود را داشته باشند و در چنین شرایطی آنقدر گرسنگی می‌کشند تا‌ می‌میرند.

    حضرتی با اشاره به قیمت کم مار افزود: معرکه‌گیران عموما برای خرید هر مار حدود 30 هزار تومان به مارگیرها می‌دهند و با توجه به قیمت کم عملا با مرگ یک حیوان معرکه‌گیر چیز زیادی از دست نمی‌دهد.

    وی با بیان اینکه معرکه‌گیران عموما مارها را گرسنه در جعبه‌های کوچک تاریک نگهداری می‌کنند که فضایی برای مانور مار باقی نمی‌ماند، اظهار کرد: این اقدام باعث می‌شود به دلیل عدم دریافت نور بدن و پولک‌های آنها دچار قارچ‌زدگی شود، حتی بیماری‌های مختلفی به حیوان تحمیل می‌شود و بدون در نظر گرفتن حقوق حیوانات مرگ آنها را باعث می‌شوند.

    این حامی حیوانات اضافه کرد: در مواقعی به منظور جلب توجه بیشتر بازدیدکنندگان از حیوانات دیگری همچون میمون در معرکه‌گیری استفاده می‌شود. معرکه‌گیران میمون‌ها را در قفس‌های بسیار کوچک با ارتفاعی کمتر از 50 سانتی‌متر نگهداری می‌کنند و حتی حیوان را با یک زنجیر به قفسی سنگین می‌بندند و با توجه به اینکه میمون حیوانی با تحرک بالاست، این بسته شدن مانع حرکت و جنب و جوش حیوان می‌شود که کاری کاملا به دور از انسانیت است.

    وی با اشاره به اینکه در بسیاری از شهرستان‌ها معرکه‌گیری رواج دارد، گفت: در شهرستان شازند این نمایش‌ها به وفور دیده می‌شود، اما عملا برخوردی با آنها صورت نمی‌گیرد. حیوانات از کوچکترین امکان زندگی محروم‌اند، پسماند هر غذایی را به آنها می‌دهند و با توجه به اینکه میمون‌ها از نظر بهره هوشی با مار متفاوت هستند، زجر بیشتری را متحمل می‌شوند و شرایط سختی را می‌گذرانند تا از بین بروند.

    حضرتی با تاکید بر اینکه متولی رسیدگی و برخورد با خاطیان محیط زیست است، اما تاکنون با وجود اینکه موارد این تخلف به گوش آنها رسیده واکنشی صورت نگرفته است، گفت: همواره برخی از مسئولین اذعان دارند که برخورد با معرکه‌گیران و خاطیان باید با نیابت قضایی انجام گیرد، اما چون عموما در روزهای تعطیل مانند جمعه این معرکه‌گیری‌ها انجام می‌شود، عملا امکان برخورد با آنها منتفی می‌شود.

    این فعال محیط‌زیست با اشاره به اینکه طبق قانون معرکه‌گیری جرم است، افزود: متاسفانه دلیل اهمال در برخورد با این جرم که تضییع‌کننده حقوق حیوانات است، مشخص نیست و همواره به سادگی از کنار آن عبور شده است.

    به گزارش ایسنا، مهرداد حاجی‌حسینی معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی نیز در خصوص معرکه‌گیری اظهار کرد: معرکه‌گیری کاملا غیرقانونی بوده و در صورتی که گزارشی از این اقدام دریافت شود، بلافاصله برخورد می‌شود.وی با اشاره به تشکیل کمپین مخالفت با استفاده از حیوانات در سیرک و نمایش‌های خیابانی گفت: این کمپین سال گذشته فعالیت خود را آغاز کرد و استان مرکزی نیز مخالفت خود با حضور حیوانات در سیرک و نمایش‌های خیابانی و حمایت از این کمپین رسما اعلام کرد و با توجه به سازوکار در پیش گرفته شده مسلما با این معرکه‌گیری‌ها برخورد می‌شود.

    1441084987159_108646

    حاجی‌حسینی با تاکید بر اینکه در این خصوص محیط‌زیست خود ضابط قضایی است و می‌تواند مستقیم برخورد کند، افزود: برخورد با معرکه‌گیران نیازی به نیابت قضایی ندارد و محیط زیست می‌تواند خود وارد عمل شود.

    معاون محیط طبیعی استان مرکزی درخصوص اینکه برخی مسئولان ورود به این بحث و برخورد با معرکه‌گیران را با حضور دستگاه قضایی میسر می‌دانند، عنوان کرد: طبق قانون، محیط زیست خود مجاز به ورود به این عرصه است، اما گاه در برخی شهرستان‌ها شیوه عمل و نوع مدیریت دادستان‌ها متفاوت است و اقدام و برخورد با خاطیان را منوط به حضور و مجوز دستگاه قضایی می‌دانند، به هرحال در صورت وجود چنین تخلفات و معرکه‌گیری‌هایی باید به سرعت برخورد قاطع صورت گیرد.‌
    ظلم آشکاری که در معرکه‌گیری به حیوانات می‌شود، کاملا با منش پهلوانی منافات دارد و چنین افرادی را نمی‌توان پهلوان نامید، هرچند افرادی همچون معرکه‌گیری در شازند که با سوءاستفاده از یک مار پیتون درآمدزایی می‌کند، خود را پهلوان معرفی کنند.

    معرکه‌گیران برای دریافت پول تمام حقوق حیوان را زیرپا می‌گذارند و به تنها چیزی که فکر می‌کنند، تحریک مردم و دریافت مبالغ بیشتر است. حتی گاهی در گرمای معرکه‌ای که به راه انداخته‌اند، اقدام به فروش دعا به منظور رفع مشکلات می‌کنند و عملا با سوء‌استفاده از مشکلات مردم دکانی باز کرده‌اند.

    فروش تکه‌ای کاغذ که خطوطی بر آن نقش بسته تحت عنوان دعا برای رفع گرفتاری‌ها به مردم بی خبر و ناآگاه و گرفتار و به جیب زدن درآمدهای حتی میلیونی در یک دوره معرکه‌گیری، ابزاری جدید برای کلاهبرداری است که این روزها در کنار نمایش حیوانات بازار معرکه‌گیران را گرم کرده و علاوه بر آسیب ‌زدن به حیات وحش باورها و آگاهی مردم را نیز‌ دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری‌ می‌کند.

  • دلیل آتش‌سوزی مرگبار مرکز نگهداری حیوانات

    دیده بان حقوق حیوانات: حادثه آتش‌سوزی در محل نگهداری حیوانات که زن مهربانی را به کام مرگ فرو برد، عمدی نبوده است.به گزارش ایسنا، حسینی – کارشناس آتش‌نشانی – در مصاحبه با روزنامه ایران گفت: این حریق به خاطر اتصال برق در محل زندگی قربانی حادثه رخ داد و عمدی در کار نبود.حوالی ساعت 6 صبح روز شنبه، مرحومه شعله رئوفی بانویی  که اقدام به نگهداری بیش از 200 گربه در حیاط خانه باغ خود کرده بود به علت وقوع حریق در خانه‌اش جان خود را از دست داد. ساعاتی پس از این حادثه خانواده و نزدیکان این بانو با حضور افرادی در محل حادثه روبه‌رو شدند که اقدام به آوردن غذا و آب به این محل کرده که در پیگیری آنان مشخص شد فراخوانی در شبکه‌های مجازی و اجتماعی به این منظور منتشر شده است.

    امیر آموزگار، پسر خانم رئوفی در این‌باره گفت: مادر من بر حسب علاقه‌ای که داشت اقدام به نگهداری بیش از 200 گربه کرده و حتی برای اینکه مزاحمتی برای دیگران ایجاد نشود به خانه باغی در کرج نقل مکان کرده بود. او با علاقه و هزینه شخصی از این حیوانات نگهداری می‌کرد، تا اینکه صبح شنبه به علت وقوع حریقی در محل زندگی‌اش جان باخت و متأسفانه پس از آن انتشار فراخوانی برای کمک از سوی برخی افراد، ما را به دردسر انداخت.

    این پسر داغدیده همچنین اظهار کرد: در برخی شایعات نیز آمده بود پناهگاه گربه‌ها دچار حریق شده که این موضوع نیز صحیح نیست. او با بیان اینکه “ما نیازی به کمک دیگران نداریم و این فراخوان تنها برای ما که به‌تازگی مادر خود را از دست داده‌ایم، ایجاد مزاحمت می‌کند”، افزود: مادرم مشکلی به لحاظ مالی نداشت و پس از مرگ وی هم مسئولیت نگهداری از این گربه‌ها به افراد دیگری که پیشتر برای نگهداری از این حیوانات با مادرم همکاری داشتند واگذار خواهد شد.

    آموزگار در عین حال از پیگیری حقوقی برای برخورد با کسانی که اقدام به راه‌اندازی چنین کمپین و انتشار اخباری از این دست در فضای مجازی کرده‌اند، خبر داد و گفت:‌ ما هیچ کمپینی برای این موضوع تشکیل نداده‌ایم و ضمن قدردانی از شهروندانی که قصد کمک به این حیوانات را داشتند، از آنها می‌خواهم از مراجعه به محل زندگی مادرم خودداری کنند.

    ثبت مجوز مرکز نگهداری از حیوانات

    شهرام مهاجر وکیل حقوقی شعله رئوفی به شوک گفت: با وجود اینکه براساس قوانین ایران، نگهداری و حمایت از حیوانات معلول و آسیب‌دیده شهری از سوی یک فرد در ملک شخصی خود نیازمند هیچ مجوزی نیست با این حال خانم رئوفی محل نگهداری حیوانات و گربه‌ها را به عنوان پناهگاه حیوانات در اداره ثبت شرکت‌ها با نام پناهگاه حیوانات رئوفی به ثبت رسانده بود.

    نام این پناهگاه به عنوان یک مؤسسه غیرتجاری ثبت شده است.

    وی ادامه داد: در این راستا جهاد کشاورزی، دامپزشکی و محیط‌زیست اشتهارد نیز در جریان فعالیت این پناهگاه بودند با اینکه نگهداری حیوانات معلول کاری غیرقانونی نیست ولی با این حال این مرکز دارای شماره ثبت است.

    این حقوقدان گفت: متأسفانه چنین کارهای انسان‌دوستانه‌ای همچنان ناشناخته است و باور اینکه یک شخص زندگی‌اش را وقف حیوانات معلول کند تا بهبود پیدا کنند برای خیلی‌ها سخت است.

    وی در ادامه با افسوس گفت: این زن 60 ساله برای حیات و زندگی دوباره حیوانات آسیب‌دیده، خانه و زندگی‌اش را رها کرد و برای رهایی از نگاه‌های تحقیرکننده افراد جامعه به دل بیابان پناه برد تا بتواند رفتار انساندوستانه‌اش را ادامه دهد هر چند که همین دوری باعث شد تا با بروز مشکل هیچ‌کس نتواند به دادش برسد و نجاتش دهد.

    وی درباره این زن مهربان گفت: تا جایی که من اطلاع دارم خانم رئوفی به حیوانات علاقه‌مند بود و به حمایت آنان می‌پرداخت اما وقتی در شهر از سوی افراد دیگر مورد تحقیر قرار گرفت، تصمیم گرفت مکانی را تأسیس کند تا جان دوباره‌ای به حیوانات آسیب‌دیده از جمله گربه، سگ، پرندگان و … بدهد.

    هرچند که اهالی این روستا و تعدادی از کارکنان این مرکز هم بارها به وی اعتراض کرده و مهربانی‌های او را نمی‌دیدند. شاید اگر ارگان‌هایی مانند محیط‌زیست و دامپزشکی از این زن حمایت می‌کرد هرگز این اتفاق رخ نمی‌داد و امیدوارم این حادثه غیرعمدی بوده باشد چرا که خانم رئوفی همه زندگی‌اش را وقف این کار کرده بود و مرگ ناگهانی وی داغ سنگینی را در سینه خانواده و عزیزانش گذاشت.

    وی در پایان گفت: در این پناهگاه 14 سگ و حدود 250 گربه نیز تحت حمایت بودند و این زن به تنهایی آمپول، سرم، قطره و … حیوانات را فراهم می‌کرد تا هر چه سریع‌تر حال این حیوانات خوب شود اما این آتش‌سوزی مرگبار همه چیز را از بین برد.

  • سیری؛مکانی برای پرورش جبیر

    دیده بان حقوق حیوانات: جزیره سیری  به جز آنکه جزیره‌ای کاملا مردانه است از جذابیت خاص دیگری هم برخوردار است و آن جمعیت قابل توجه جبیر آن است. جبیر دارای موهای کوتاه به رنگ زرد تیره و متمال به قرمز است و رنگ آن در قسمت‌های شکمی سفید رنگ است، در صورتی که آهو به رنگ زرد شنی است. این حیوانات  در تمام محدوده جزیره فضای اداری، رستوران و تاسیسات و حتی فرودگاه خودنمایی می‌کنند.نخستین گروه از این جبیرها سال 1369 به منظور تلطیف هوای جزیره توسط  شرکت نفت فلات قاره ایران از جزیره خارک به این مکان منتقل شده اند و طی این سال‌ها تعداد آنها از 14 رأس ابتدایی به بیش از 1000رأس رسیده است.

    Animal-Rights-Watch--ARW-1-1451

  • پیشت

    دیده بان حقوق حیوانات: یک مرکز درمانی و نگهداری از حیوانات دچار آتش‌سوزی شد که طی این حادثه، یک خانم 60 ساله و 200  گربه جان خود را از دست دادند. روابط عمومی شهرداری اشتهارد- شهری که این مرکز در آن واقع بود- گفته هیچ حیوانی در آن مرکز زنده نمانده و علت حادثه در دست بررسی است. ایشان گفته این مرکز که 10 سال فعالیت می‌کرد، چون 100 متر بوده، کار را برای مهار آتش سخت کرده و به همین خاطر همه موجودات آنجا جان باخته‌اند و هیچ حیوانی زنده نمانده‌ است. البته عکس‌هایی که پس از این حادثه منتشر شد نشان می‌دهد تعدادی گربه زنده مانده‌اند که این با صحبت‌های روابط عمومی شهرداری تناقض دارد، چون ایشان با تحکم خاصی گفته‌اند هیچ، یعنی قشنگ هیچ حیوانی آنجا زنده نمانده است. فکر می‌کنم یا به نظرشان آن چند گربه خیلی ارزش خبری نداشتند یا خواستند خیال برخی که پیگیر فعالیت این مرکز بوده‌اند را راحت کنند.
    خدا می‌داند.
    هم‌اکنون در سرتاسر جهان، فعالیت‌های بسیاری برای حفظ محیط‌زیست و دیگر موجودات غیراز انسان می‌شود و آموزش‌های ویژه‌ای به خصوص به کودکان درجهت فرهنگ سازی دراین باره انجام می‌شود. در کشور ما اما آموزش‌ها به صورتی دیگر پیگیری می‌شود. یکی از آموزش‌هایی که من خودم به صورت تجربی و کاملا میدانی از هم‌سن و سال‌هایم در سنین کودکی یافتم این بود که زمانی که گربه‌ای زیر یک خودرو است، بهترین زمان برای پرتاب کردن سنگ به اوست.
    آموزش دیگری که از سنین پایین به کودکان داده می‌شود این است که به محض دیدن گربه باید آن را «پیشت» کرد. بله، پیشت! پیشت یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباط با موجودات در کشور عزیزمان ایران است. یعنی پیش از آنکه به فرزندمان یاد دهیم که مثلا به آن گربه‌ای که گرسنه است خوراکی بدهد و باهاش دوست باشد، پیشت کردنش را ياد می‌دهیم. خودم دیروز دیدم یک پدر دلسوز به فرزند کمِ دو ساله‌اش می‌گفت «بابایی، دیدی گربه میو میو کرد، بگو پیشته، پیشته. اگه نرفت با سنگ بزنش. اینجوری.. ببین..» یا مادر پیگیری را دیدم که به فرزند روروئَکی‌اش می‌گفت «مامان اون گربه سیاهه رو می‌بینی؟ اینا بدذاتن.» بچه هه پرسید «مامان بدذات یعنی چی؟» مامان پاسخ داد «یعنی این.» و گربه سیاه را نشان داد.
    به هرحال در کشورهای مختلف، متدها و آموزه‌های جداگانه‌ای در جهت حمایت از طبیعت و موجودات روی آن به‌کار گرفته می‌شود. مثلا داعشی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که فرق نگذارند؛ هم آدم‌ها را می‌کشند و هم مثلا سگ‌ها را. لااقل تکلیف‌شان معلوم است؛ هدف‌شان ریختن خون است که این هدف خونین، وسایل و سوژه‌های‌شان را توجیه می‌کند.
    حالا این وسط خانم رئوفي که نگهبان این حیوان‌ها در آن محل بوده هم البته دچار حریق شده و جان خود را از دست داده‌اند که شواهد نشان می‌دهد از چندی پیش به ایشان تذکرات جدی داده شده بود و سهل‌انگاری خودشان باعث شده دچار این حادثه شوند و احیانا از دنیا هم بروند.
    باز یاد فرمایش شهرداری اشتهارد می‌افتم که با تحکم خاصی گفته بعد از این حادثه «هیچ» موجودی در آن مکان زنده نماند. فقط یادش رفت اضافه کند «ببینید! این است عاقبت نگهداری از سگ و گربه.»
    امضا: چرت‌نویس
    مطلب امروز تقدیم می‌شود به یاد و خاطره خانم رئوفي مهربان‌‌

  • همایش خطرات همزیستی حیات وحش و پسماند در اصفهان برگزار شد

    دیده بان حقوق حیوانات: به مناسبت 9 شهریور گرامیداشت روز جهانی حفاظت از یوزپلنگ ، همایش خطرات همزیستی حیات وحش و پسماند در اصفهان برگزار شد.به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست اصفهان «پاما»، به مناسبت نهم شهریور،روز حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، همایش”خطرات همزیستی حیات وحش و پسماند”آسیایی، با همراهی اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان و همکاری مدیریت پسماند منطقه 2 شهرداری اصفهان در محل فرهنگسرای معلم برگزار شد.

    حمید ظهرابی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: سازمان های مردم نهاد در توسعه فرهنگ حفاظت از محیط زیست و انتقال آگاهی و دانش زیست محیطی بین اقشار مختلف مردم در اصفهان نقش بسیار کلیدی و مهمی به عهده دارند و مناسبت های زیست محیطی فرصت بسیار خوبی برای طرح مباحث تخصصی به زبان قابل درک برای اقشار مختلف جامعه است که اجرای این برنامه گواه صادقی بر این موضوع است.

    بنابراین گزارش، عمرانی در این همایش از صاحب نظران حوزه بازیافت سخنرانی با موضوع “تفکیک زباله از مبدا” و” تهیه کود کمپوست خانگی” ارایه کرد و ضرغام کنشگر زیست محیطی درباره “خطرات همزیستی حیات وحش و پسماند” و مخصوصا” بیماری هایی که یوزپلنگ آسیایی را تهدید میکند، سخنرانی کردند.

    حمید ظهرابی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان، مهندس اسدالهی از شهرداری اصفهان و مهندس خسروی از مدیریت پسماند،ازجمله میهمانان این برنامه بودند که در پایان از بخش های جانبی این همایش در قسمت کارگاه نقاشی و کاردستی کودکان و تهیه روزنامه دیواری توسط نوجوانان دیدن کردند.

  • ایران تنها مامن یوزپلنگ آسیایی/معادن در کمین یوزها

    دیده بان حقوق حیوانات: ایران تنها زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در جهان است و وجود قطعی بیش از 50 قلاده یوز در کشور به ثبت رسیده است اما این گونه ارزشمند برای بقا بیش از پیش به کمک و حمایت نیاز دارد.
    ایران تنها مامن یوزپلنگ آسیایی/معادن در کمین یوزها
    تاخت و تاز خودروهای معدنکاوی، بیل های مکانیکی، جاده کشی و چرای دام ها در زیستگاه های یوزپلنگ ایرانی برخی از عواملی است که حیات این گربه سان ارزشمند را تهدید می کند.

    Animal-Rights-Watch--ARW-1-1445
    امروزه یوزپلنگ آسیایی فقط در ایران یافت می شود، در واقع خاک ایران تنها میراث دار این گونه ارزشمند آسیایی است از این رو به آن یوزپلنگ ایرانی نیز گفته می شود، این موضوع مسوولیت ایرانی ها در مقابل حفاظت از این گربه سان در خطر انقراض را بیش از پیش پررنگ می کند.
    نقش بستن طرح یوز بر روی پیراهن تیم ملی در بازی های جهانی 2014 برزیل، امضای تفاهم نامه برای بیمه کردن یوزها، عدم صدور مجوز فعالیت و احداث معادن در زیستگاه های یوز، ممانعت از جاده کشی در مسیر تردد این گونه ارزشمند برخی از اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در راستای حفاظت از یوزپلنگ ایرانی است.

    *** یوزها بیمه شدند
    در راستای حفا ظت بیشتر از یوزپلنگ آسیایی تفاهم نامه همکاری با هدف حمایت از یوزپلنگ آسیایی میان سازمان ملل متحد و بیمه دانا به امضا رسید که بر اساس آن این گربه سان ارزشمند بیمه شد.
    تفاهم نامه امضا شده میان برنامه توسعه ملل متحد و بیمه دانا نوعی از پوشش بیمه ای فراهم می کند که طبق آن بیمه دانا با ارایه کمک های مالی مورد نیاز برای اجرای جنبه های مختلف پروژه، خطراتی که یوزپلنگ ها را تهدید می کند، کاهش می دهد.
    این تفاهم نامه همچنین تلاش دارد تا از پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی حمایت کند که با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست در حال اجرا است.
    بر اساس این تفاهم نامه بیمه دانا به ازای مرگ هر یوزپلنگ به دلیل عوامل انسانی مبلغ 500 میلیون ریال را به پروژه پرداخت می کند، این پول صرف کاهش خطراتی خواهد شد که یوزپلنگ ها را تهدید کرده و باعث مرگ آنها در وهله اول شده است، این مبلغ تا سقف پنج یوزپلنگ در سال به پروژه اهدا خواهد شد.

    *** پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی
    ایران آخرین زیستگاه یوزپلنگ آسیایی است، تا حدود یک قرن پیش این گونه در حال انقراض در سراسر شبه قاره هند، جنوب و غرب آسیا پراکنده بود اما در سال های گذشته با توجه به فشارهای زندگی پیشرفته، ساخت جاده ها، تعارضات بین انسان و محیط زیست به علاوه شکارهای غیرقانونی تعداد یوزپلنگ های آسیایی که در ایران زندگی می کردند به طرز خطرناکی کاهش یافت.
    سازمان حفاظت محیط زیست، برنامه توسعه ملل متحد و تعدادی از نهاد های متعهد ملی و بین المللی از سال 1380 با همکاری یکدیگر به حفاظت از این گونه شاخص در قالب پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی پرداخته اند.
    از حدود 15 سال پیش این پروژه به تنهایی توانسته است روند انقراض این گونه را در ایران به کمک روش های علمیِ حفاظت، معکوس کند.
    پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با همکاری جوامع محلی، حمایت از محیط بانان و تقویت مناطق حفاظت شده ایران و کمک به تحقیق و پژوهش موفق به انجام این کار شده است.

    *** وجود قطعی بیش از50 قلاده یوز در کشور
    با کار گذاشتن دوربین های تله ای در زیستگاه های یوز، وجود قطعی بیش از 50 قلاده از این گونه ارزشمند در کشور به ثبت رسیده است.
    بر اساس اسناد و شواهد ثبت شده از 62 سال قبل در کشورهایی که مدعی حضور این گونه بوده اند به جز ایران هیچ شاهدی مبنی بر حضور این حیوان به ثبت نرسیده است.

    *** معادن در کمین یوزها
    معدن کاوی، تهدیدی برای زیستگاه یوزپلنگ آسیایی است، تردد بی امان خودروها و کارکردن بیل های مکانیکی علاوه بر تخریب محیط زیست و زیستگاه جانوران از جمله یوزها، نوعی آلودگی صوتی در منطقه ایجاد می کند که خطرش کمتر از تخریب زیستگاه نیست.
    خوشبختانه سازمان محیط زیست در مقابل صدور مجوز برای فعالیت معدن در زیستگاه یوزها مقاومت می کند و قطعا ادامه این روند نتیجه مثبتی به همراه خواهد داشت.
    زمانی که معدنی فعالیت می کند قطعا باید جاده هم داشته باشد از این رو جاده کشی تهدید دیگری برای زیستگاه یوزها است.
    علاوه بر این عبور جاده از میان زیستگاه یوز هم باید جدی گرفته شود به عنوان مثال جاده یزد به بندرعباس که از میان زیستگاه کالمند می گذرد در گذشته یک بانده بود اما اکنون دو بانده شده است در واقع با این کار تهدید حیات یوزهای این منطقه دو برابر شده است.
    علاوه بر دو بانده شدن وسط جاده گاردریل کار گذاشته شده است که این کار موجب بریده شدن خط عبوری حیوانات در دو قسمت زیستگاه کالمند شده است.
    اینها موضوعاتی که باید مورد توجه مسوولان امر از جمله سازمان حفاظت محیط زیست قرار گیرد.

    *** چرای بی رویه دام تهدید دیگر یوزها
    همواره چرای دام توسط دامداران ساکن در پیرامون زیستگاه یوزپلنگ ها تهدیدی برای این گونه های ارزشمند است، علاوه بر این موجب بروز درگیری میان دامداران و یوز می شود زیرا حضور دام در زیستگاه یوز موجب تحریک و حمله این حیوان به آنها می شود.
    بر این اساس، برای حفظ زیستگاه یوزپلنگ در ایران رویکرد جدیدی در قالب متعادل سازی روابط جوامع محلی با ادارات محیط زیست استانی در دستور کار سازمان محیط زیست کشور قرار گرفته است.

    *** کمک های بین المللی به پروژه حفاظت از یوز
    هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به ایرنا گفته بود: بعد از تحریم ها همکاری صندوق تسهیلات محیط زیست جهانی ( جف) با این پروژه از سر گرفته می شود که در این صورت اعتبارات بیشتری به آن تعلق خواهد گرفت.
    از حدود سه سال گذشته به دلیل برخی مشکلات از جمله تحریم ها سازمان ملل تمایلی به تمدید پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نداشت این در حالی بود که کارهای نیمه تمام زیادی در پروژه باقی مانده بود که جوکار در این باره گفت: با توجه به اهمیت حفاظت از یوزپلنگ آسیایی این پروسه نباید متوقف می شد، از این رو تلاش شد تا سازمان ملل برای ادامه همکاری و تمدید پروژه مجاب شود.
    در ابتدا متقاعد کردن سازمان ملل کار بسیار دشواری بود اما در نهایت و با تلاش فراوان پذیرفتند که پروژه با اعتبار اندکی تمدید شود که به محض تمدید کارها در پروژه از سر گرفته شد، این اقدامات به حدی موثر بود که اکنون سازمان ملل علاقه مند شده است تا زمانی که می تواند از این پروژه حمایت کند.
    در روزهای اولی که دکتر ابتکار ریاست سازمان حفاظت محیط زیست را بر عهده گرفت، تفاهم نامه ای را با گری لوییس نماینده مقیم سازمان ملل در ایران امضا کرد که بر اساس آن قرار شد همکاری سازمان ملل با پروژه یوزپلنگ همچنان ادامه یابد و بر این اساس سند جدیدی نوشته و امضا شد.
    این سند در سال 2013 به صورت باز امضا شد و اگر همکاری جف با پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از سر گرفته شود، قطعا این پروژه تا سال 2020 تمدید خواهد شد.

    *** تاریخچه روز ملی یوز
    در نهم شهریورماه 1373 در حالی که یک یوزپلنگ ماده به همراه سه توله اش برای نوشیدن آب به سوی نخلستان های اطراف بافق آمده بود در میان تعدادی از مردم محلی نا آگاه محاصره می شود و مادر پس از مدتی مقاومت در برابر حملات و ضربات سنگ و چوب اهالی فرار می کند اما سه توله اش گرفتار می شوند.
    بعد از آن یکی از شاهدان، خود را به اداره محیط زیست بافق رساند و ماموران محیط زیست را مطلع کرد زمانی که ماموران به محل می رسند با لاشه بی جان یکی از توله ها مواجه می شوند اما دو توله دیگر با وجود جراحات شدید همچنان زنده بوده اند و به یزد منتقل می شوند، شدت ضربات وارده بر سر و روی یکی از توله ها باعث مرگ او در میانه راه می شود.
    توله سوم در یزد توسط دامپزشک مداوا می شود اما برای نجات از مرگ بلافاصله به تهران منتقل می شود. طبق گزارش های محیط بانان بافق، ماده یوز هر روز به نزدیکی شهر و نخلستان می آمده تا توله های خود را جستجو کند اما بعد از یک هفته جستجوی ناکام، دیگر در محیط دیده نشد.
    توله بازمانده ‘ ماریتا ‘ نام گرفت و بعد از مدتی بهبود یافت اما تا دی ماه 1382 در پارک پردیسان تهران باقی ماند و در همانجا پس از 9 سال مرد، هر چند دو توله جان باختند و ماریتا نجات یافت اما ماریتا بازمانده ای بود که به دلیل تنهایی و نبود جفت، هرگز نتوانست کمکی به رفع انقراض یوزپلنگ ها کند.
    از این رو نهم شهریور، روز ملی یوزپلنگ ایرانی نام گرفت و دوستداران محیط زیست این روز را پاس می دارند.

    ** یوزپلنگ ایرانی
    یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی با نام علمی Acinonyx jubatus venaticus یک زیرگونه به شدت در معرض خطر انقراض از یوزپلنگ است که اکنون تنها چند ده قلاده از آن در ایران یافت می شود.
    این گونه ارزشمند در مناطق بیابانی زندگی می کرد و سالهاست که نسل آن در معرض نابودی قرار دارد. اکنون یوزپلنگ در مناطق حاشیه کویر مرکزی ایران از جمله خارتوران، نایبندان، دره انجیر و میاندشت زیست می کند.
    ایران از دهه 1970 به عنوان تنها زیستگاه یوزپلنگ های آسیایی (ایرانی) شناخته شده است. یوزپلنگ ایرانی تنها نژاد این حیوان است که یال دارد.

    ———————————————————————————————————————-

    نهمین جشنواره روز ملی یوزپلنگ ایرانی برگزار می شود

    یوز پلنگ آسیایی

    شکار یوز پلنگ آسیایی در خراسان برای پوست/ تصویری

  • بررسی دلایل تلفات گوزن های زرد در حین انتقال/بی تجربگی عامل اصلی

    بررسی دلایل تلفات گوزن های زرد در حین انتقال/بی تجربگی عامل اصلی

    دیده بان حقوق حیوانات: مسئولان استانی درحالی بی تجربگی و عدم تخصص کافی را علت اصلی تلف شدن گوزنهای زرددر حین انتقال به خوزستان ویزدعنوان می کنندکه مدیرکل حیات وحش سازمان محیط زیست تلفات دراین پروژه رااجتناب ناپذیر می داند.

    Animal-Rights-Watch--ARW-1-1450
    به گزارش خبرنگار مهر، گوزن زرد ایرانی گونه ای در معرض انقراض است که از چندین دهه پیش در زیستگاههای طبیعی کشور دیده نشده است.با این حال چندی پیش سازمان محیط زیست برنامه عملی برای گوزن هایی که در اسارت هستند تدوین کرد تا با همکاری مشاوران خارجی تعداد این گوزن ها را افزایش دهد و ساماندهی سایت های تکثیر در اسارت و تجمیع آنها به تدریج این گونه را در زیستگاههای طبیعی رها سازی کند.

    آنطور که مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست می گوید:این دفتر ساماندهی سایت های تکثیر در اسارت گوزن زرد را آغاز کرده و بنا دارد از ۱۴ سایت موجود در کشور ۶ تای آنها را به دلیل استاندارد نبودن و نداشتن تجهیزات کافی حذف و به دنبال آن ۵۵ راس گوزن موجود دراین سایتها را به سایت های مجهز تر از جمله سایت دز در خوزستان و باغ شادی در یزد منتقل کنند.

    مجید خرازیان مقدم تأکید می کند: هدف ما این است که با دوبرابر کردن تعداد گوزن های زرد در سایت ها و شناسایی زیستگاههای طبیعی مستعد پس از ۴۰ سال گوزن زرد را که یکی از سمبل های حیات وحش کشور است از قفس در آوریم و به دامن طبیعت بازگردانیم و در این راه اجازه نمی دهیم کسی با سیاه نمایی کارشکنی کند.

    به گفته او، برای انتقال ۵۵ راس گوزن زرد از سایت های غیر استاندارد که تا پایان امسال حتما انجام می شود اعتباری معادل ۹۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده تا از مجرب ترین تیم های زنده گیری و بهترین داروهای بیهوشی استفاده شود.

    اما درهمین ابتدای کار و در حین انتقال ۱۰ راس گوزن زرد از ایلام و کرمانشاه دو راس از آنها تلف شد ه و برخی منابع از مصدومیت و آسیب دیدگی مابقی آنها خبر می دهند.

    در حقیقت یکی از آنها در پی انتفال از سایت ۱۰ هکتاری کرمانشاه به سایت دز در استان خوزستان تلف شد که به گفته مسئولان محلی و شاهدان ماجرا دلیل اصلی این تلفات عدم تجربه کافی و همچنین استفاده نکردن از تجهیزات تخصصی برای زنده گیری توسط تیم زنده گیری عنوان شده است .

    دامپزشکان و کارشناسان دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست که مسئولیت زنده گیری این حیوانات را به عهده داشته اند بدون انجام بیهوشی تخصصی ، گوزنها را به محیط کوچکی داخل سایت هدایت کرده و سپس اقدام به زنده گیری کرده اند که به علت استرس زیاد حیوانات خود را به فنس زده و آسیب زیادی دیده اند . پس از این اقدام این افراد موفق به زنده گیری ۴ راس از ۶ راس گوزن این سایت شده اند سپس بدون رسیدگی به وضعیت زخمها و آسیب های شدید گوزنها آنها را داخل جعبه گذاشته و شبانه به سمت خوزستان فرستاده اند که متاسفانه به دلیل این جراحات یک راس از این گوزنها تلف می شود .

    اینها مطالبی است که ازسوی مسئولان محلی درارتباط با تلف شدن گوزن زردی که از کرمانشاه به خوزستان منتقل شده مطرح شده است.

    به گفته معاون محیط طبیعی محیط زیست خوزستان مراحل و مراقبت های بعد از بیهوشی حیات وحشی که قراراست زنده گیری شوند درانتقال گوزنها ی کرمانشاه به خوزستان به درستی انجام نشده و به همین دلیل یکی ازآنها به دلیل تقلای زیاد موقع به هوش آمدن تلف شد.

    آنطور که عادل مولا می گوید: در انتقال گوزن های دنا به دز خوزستان مسئولیت این انتقال را به عهده گرفت و با استفاده از متخصصان مجرب بدون هیچ مشکل و تلفاتی این انتقال انجام شد به طوریکه حتی یک زخم هم بربدن آن حیوانات در حین انتقال نیافتاد.

    رییس پارک ملی دز نیز با تأیید ضرب دیدگی و آسیب به گوزن های زرد پس از بیهوشی می گوید: در حال حاضروضعیت ۳ گوزنی که به خوزستان منتقل شده بودند با تیمارهای انجام شده مناسب است و لی همچنان در قرنطینه هستند.

    به گفته علی جهانی میر، اما آثار ضرب دیدگی و کوفتگی بر تن این گوزنها نیززمانی که منتقل شدند کاملا مشهود بود که خوشبختانه با مراقبت های لازم در حال حاضر در سلامت کامل هستند.

    با این حال مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست معتقد است، اگرچه تیم زنده گیری باید نهایت تلاش برای انتقال سالم گوزن ها را داشته باشند اما این میزان تلفات در حین انتقال حیات وحش کاملا طبیعی است و ارزیابی واقعی باید در پایان پروژه و پس ازانتقال تمام گوزن ها انجام داد.

    مقدم با تکذیب اینکه تیم زنده گیری سازمان از تخصص و تجربه کافی برای بیهوش کردن گوزن ها برخوردارد نبوده اند می گوید: این تیم از رزومه بسیار قوی و چندین بار تجربه این اقدام برخوردار بوده ، علاوه براین ناظران مجرب و دامپزشکان سازمان محیط زیست این تیم را همراهی می کنند.

    به گفته او، گوزن ها زنده و سالم تحویل داده شده و تا خوزستان هیچ مشکلی نداشته اند بنابراین نمی توان علت تلف شدن گوزن را نحوه نادرت بیهوشی عنوان کرد.مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست تأکید می کند بعد از این برای اینکه مشکلی پیش نیاید تیم را موظف کرده ایم که تحویل سالم گوزن ها را در مقصد صورت جلسه کنند تا مشکلات مشابه رخ ندهد.

    مقدم در پاسخ به اینکه اگر زنده گیری گوزنها به درستی انجام شده پس دلیل اصلی تلفات چیست می گوید: هنوز نتایج کالبد شکافی که سازمان محیط زیست پیگیر آن است نیامده و پیش از آن نمی توان علت اصلی را متوجه شد اما به طور کلی درمان حیات وحش پس از مصدوم شدن کار بسیار دشواری است.

    عدم حضور متخصصان صاحب نام در کمیته مدیریت راهبردی گوزن زرد که در سال جاری توسط دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست تشکیل شده و دعوت از یک کارشناس آفریقایی برای مدیریت این گونه در حالیکه یک کارشناس در آفریقا هیچ شناختی از این گونه و یا از زیستگاههای کشور ما ندارد از اقدامات عجیب این بخش از سازمان محیط زیست است و به جای صرف هزینه گزاف می توانستند از کارشناسان با سابقه ایرانی که عمر خود را برای این گونه صرف کرده اند استفاده کنند و از سوی دیگر انتخاب زیستگاههایی همچون باغ شادی یزد برای رها سازی این گونه از جمله کارهای غیر تخصصی و غیر علمی در این کمیته است در صورتیکه این منطقه در گذشته به هیچ عنوان زیستگاه گوزن زرد نبوده و معرفی مجدد این گونه به این منطقه اشتباه بسیار بزرگی است و به اعتقاد کارشناسان مجموعه این عوامل موجب بروز چنین حوادثی می شود که نه تنها اجتناب ناپذیر نبوده که با تجربه و تخصص کافی کاملا قابل پیشگیری هستند.

  • 66 محیط بان نمونه کشور را بشناسید

    دیده بان حقوق حیوانات: در مراسم گرامیداشت روز محیط بان و تجلیل از محیط بانان برگزیده کشوری و استانی 66 نفر به عنوان محیط بان های نمونه معرفی شدند.
    66 محیط بان نمونه کشور را بشناسید.

    26574_696
    به گزارش زیست بوم و بر اساس اعلام پام، در این مراسم که در مرقد مطهر امام خمینی(ره) برگزار شد، 63 محیط بان استانی و 3 نمونه کشوری معرفی شدند.

    جواد رضوی از استان آذربایجان شرقی
    میلاد شیرزاد، عزیز محمدلو، رامین رضاپور از استان آذربایجان غربی
    لطیف عزیزی ازاستان اردبیل
    رضا نامدار، صرد خزاعی، محمد عباسی، رضا بقائی از استان اصفهان
    شمس الدین درویشی،کامران طاوسیان مقدم از استان ایلام
    داود بهاء از استان البرز
    غلامحسن حاجیانی از استان بوشهر
    اسماعیل میرزاکریمی،محمود رضا خسروی از استان تهران
    عباس مرتضوی، اصغرمحبی نورالدین وند از استان چهار محال بختیاری
    امیربرزگر، امیر کوهستانی حقیر از استان خراسان جنوبی
    رضا قاسمیان جواد قربانی از استان خراسان رضوی
    فرزاد فیروزبندپی از استان خراسان شمالی
    رضا قپانچی پور، سالار کیانی شاهوند، نعیم دبات از خوزستان
    غلامرضا افشاری از استان زنجان
    یوسف یوسفی، حسن سربازی، محمد قندالی از سمنان
    بجار سوراب از استان سیستان و بلوچستان
    حمیدرضا حیدری نقدعلی، سید امان اله زارع، علی افتخار نیا،علی جامیشی از استان فارس
    مصطفی قندی از استان قزوین
    مهدی ابوالقاسمی از استان قم
    دلسوز میرزایی، عبداله کریم قاسمی پور از استان کردستان
    علی سرخوش، علی تاج الدینی، محسن علیپور، عطااله شفیعی از استان کرمان،
    کشتمند استاک از استان کرمانشاه
    ابوطالب دهبان زاده، مجتبی آتش زر از استان کهگیلویه وبویراحمد
    سید کاظم سیدالنگی، مظاهر کاوردوین، یوسف جمنی از استان گلستان
    غلامرضا محمد زاده،رمضانعلی حسن پور،حسن صابر از استان گیلان
    رسول عمرانی،ستار زنگنه بهراموند از استان لرستان
    مهدی دادار، علیرضا یخکشی، حسن شمس ناتری، شهرام بیگلر از استان مازندران
    سعید حسنی از استان مرکزی
    احسان شهریاری،مختار بذرافشان از استان هرمزگان
    جاسم غیاثوند شیرین آبادی، مهدی عبدالمحمدی از استان همدان
    رضا محمدعلیان از استان یزد در این مراسم بعنوان محیط بانان نمونه استانی سال 94 معرفی شدند.

    این گزارش می افزاید، از میان محیط بانان نمونه استانی، سه نفر از محیط بانان نمونه با نام های محمدباقرعبدالمحمدزاده بناب از استان آذربایجانشرقی، محمد علی آتشکار از سیستان و بلوچستان، جواد شکوهی از استان یزد که دارای بالاترین امتیاز ارزشیابی باشند بعنوان نمونه کشوری سال 94 معرفی و به دریافت نشان خدمت مفتخر شدند.

  • برای نجات فک خزری چه باید کرد؟

    دیده بان حقوق حیوانات/معصومه اشتیاقی*:   فک دریای خزر (Pusa caspica) یکی از پستانداران کمیاب آبزی دنیاست که فقط در دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن زندگی می‌کند. ساحل نشینان شمال کشورمان به آن «سگ آبی» می گویند. جانور ارزشمندی که نقش مهمی در حفظ تعادل اکوسیستم دریای خزر دارد.به گزارش زیست بوم،متاسفانه در تقسیم بندی اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، فک های خزری نیز در فهرست قرمز جانوران آسیب پذیر و در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند. در گفتگویی با دکتر امیر شیرازی مسؤل مرکز درمانی و تحقیقاتی فک خزری در ایران در شبه جزیره میانکاله مشخص گردیده که «بنا به آخرین سرشماری رسمی و علمی بین المللی 100 هزار فوک در دریای خزر هستند».

    26550_859

    مقایسه آمارهای ده سال قبل با وضعیت فعلی مؤید کاهش چشمگیر این گونه ارزشمند که یکی از دو سمبل دریای خزر (فک خزری و خاویار) است، می باشد. به عبارتی یکی از عواملی که می تواند فرایند زوال اکوسیستم دریای خزر را تسریع نمایند انقراض این گونه حیاتی است.

    دریای خزر به واسطه پساب‌های صنعتی، آلودگی های نفتی، فاضلاب‌های خانگی، سموم کشاورزی و آلودگی های صوتی در وضعیت نامناسبی از لحاظ زیستگاه قرار دارد. در کنار این موارد تخریب سواحل به انحای مختلف، گرم شدن زمین که منجر به ذوب یخ ها شده (زیستگاه فک ها) و تغییراتی که موجب برهم زدن اکوسیستم دریای خزر شده همگی شرایط را برای زیست فک¬های خزری دشوار کرده است.
    برای نجات فک خزری چه باید کرد؟
    در سالهای اخیر تلاش های بین المللی و داخلی مهمی برای حفظ حیات فک های خزری صورت گرفته است. تقریبا 5 سال است که مرکز درمانی و تحقیقاتی فک خزری در آشوراده استان گلستان فعال است. اما همچنان فعالین محیط زیست نگرانی های شدیدی درباره تهدید انقراض حیات فک های خزری ابراز میکنند و به مناسبت های مختلفی چون روز دریای خزر در قالب حرکت های نمادین در عرصه عمومی فعالیت می کنند.
    اگرچه این حرکت های نمادین چون رکاب زنی اخیر آقای ایرج روغنچی از بندر آستارا در استان گیلان تا بندر تركمن در استان گلستان با شعار «حفاظت از فك های دریای خزر»، ارزشمند است اما در شرایطی که مواجه با وضعیت خطر هستیم محتمل است که بیشتر باید فعالیت ها به سمت حرکت های عمیق تر، گسترده تر و مهمتر از همه با تمرکز بر عامل های انسانی اثرگذار در رویه بحران صورت گیرد.
    در ذیل تمام عواملی که به عنوان تهدیدات حیات فک خزری اشاره شده مجموعه ای از سازمان های داخلی و نهادهای بین المللی دخیلند و در کنار آن با جامعه محلی صیادان دریای خزر مواجهیم. بنا به اظهارات دکتر شیرازی «یکی از عوامل بسیار مهم در مرگ فک ها در کشور ما صیادان هستند. صیادان فک‌ها را رقیب خودشان می‌دانند چون غذای فک، ماهی کپور است لذا صیادان آن ها را به مثابه تهدید قلمداد کرده و رفتارهای خشنی را در مواجه با آنها اعمال می کنند».
    اما گفتگویی که با دکتر شیرازی داشته ایم حول این محور بوده که اساسا چقدر آموزش و آگاهی به صیادان به مثابه مهمترین قشر اجتماعی که مستقیما با حیات فک های خزری در ارتباط هستند صورت گرفته است؟
    ایشان اظهار داشتند که «در چند سالی که در حال فعالیت در مرکز درمانی و تحقیقاتی فک ها هستند سعی کردند در فصل صیادی (پاییز و زمستان و ماه اول بهار) به طریق تعاملات حضوری در کنار صیادان یا گاها به واسطه سازمان شیلات استان ها از طریق نمایندگان شرکت های صیادی آموزش ها و آگاهی های لازم را به صیادان منتقل نمایند و به نتایج مثبتی هم رسیده اند».

    مطابق با اظهارات ایشان بیش از همه این آموزشها در میان صیادان شرکت¬های تعاونی پره حاشیه آشوراده متمرکز بوده است و بیشترین تعداد فک هایی که توانستند زنده از دام صیادی نجات دهند در همین منطقه بوده است.
    در زمینه آموزش دکتر شیرازی روند آموزش و آگاهی بخشی را خیلی خوب ارزیابی نکرده و اشاره داشتند که در صورتی آموزش اثرگذار خواهد بود که در یک فعالیت همسو از سوی نهادهای دولتی و غیردولتی قرار گیرد که این امر کمتر محقق می شود. از سوی دیگر بر توجه به آموزش کودکان درباره محیط زیست و ارزش گونه های جانوری و گیاهی در مدارس تاکید داشتند.
    برای نجات فک خزری چه باید کرد؟
    یکی دیگر از سوالاتی که ذیل گفتگو با دکتر شیرازی مسؤل مرکز درمانی و تحقیقاتی فک خزری در ایران مطرح شده درباره هماهنگی سازمان های دخیل در موضوع حفظ فک های خزری بوده است. دکتر شیرازی، سازمان شیلات و محیط زیست را دو نهاد دولتی اثرگذار در موضوع فک های خزری برشمردند که متاسفانه نتوانستند به درستی رسالت خودشان را انجام دهند. ایشان اظهار داشتند که شیلات در مجموع بیشتر به بحث اقتصادی توجه دارد و سیاست های عملی قوی چندانی برای حفظ این گونه در حال انقراض دنبال نکرده است. به اعتقاد ایشان اگر این عزم در شیلات پررنگ باشد این توانایی و ظرفیت را دارند که در پروسه کوتاه آموزش و آگاهی برای حفظ حیات فک¬های خزری را در میان صیادان داشته باشند. اما از این حیث فعالیت چندانی به طور عملی در بخش آموزش و سیاست های تشویق و تنبیه میان شرکت های صیادی در شمال کشور صورت نگرفته است.

    در کنار شیلات به سازمان محیط زیست اشاره شده است. به اعتقاد دکتر شیرازی از آن جایی که دریای خزر مسئله ای فراملی است لذا باید به سیاست های منطقه ای و بین المللی توجه شود. برقراری ارتباط با نهادهای بین المللی و سازمان های مردم نهاد در کشورهای عضو دریای خزر از جمله سیاست های الزامی سازمان محیط زیست به طور کلی و در موضوع فک های خزری به طور خاص است. اما ایشان روند را چندان مطلوب ارزیابی نکردند. از دید ایشان هنوز از این حیث به رغم حرکت های خوبی که در دولت یازدهم شده، مسیر طولانی برای نیل به این هدف باقی مانده است. ایشان نداشتن بودجه و قدرت در بدنه سازمان محیط زیست را از عواملی برشمردند که روند اتخاذ سیاست های اثرگذار در این سازمان را کند نموده است. در ذیل این بحث اشاره ای به طرح اخیر گردشگری در آشوراده داشته اند که یکی از مهمترین مناطق امن فک های خزری در حاشیه دریای خزر است.

    در مجموع نداشتن قدرت اجرایی کافی در سازمان محیط زیست کشور از عواملی است که منجر می شود تا حرکت ها در سطح و به طریق نمادین بیشتر بروز کند و سیاست های بنیادی کمتر در راس قرار گیرد. در موضوع فک های خزری نیز اگر بخواهیم این گونه ی جانوری ارزشمند دریای خزر را حفظ نماییم لازمست، در درجه اول سازمان محیط زیست و شیلات تعاملات تعریف شده مشخصی با هم داشته تا زمینه برای آموزش بیشتر صیادان فراهم گردد. در کنار این موضوع سرفصلی الگویی برای گسترش تعاملات کشورهای حاشیه دریای خزر در حل مسائل دریای خزر منجمله فک خزری تدوین گردد. اگرچه حرکت های فردی برای آموزش و آگاهی بخشی عمومی در حفظ محیط زیست و گونه های ارزشمندی گیاهی و جانوری چون فک خزری نقشی مهمی دارد اما این روند زمانی اثرگذاری قوی ای برجای می نهد که با فعالیت های نهادی هماهنگ همراه باشد.

    *فعال محیط زیست و پژوهشگر اجتماعی

  • سیاست سازمان محیط زیست ایجاد شرایط مناسب برای ببر سیبری است

    دیده بان حقوق حیوانات: مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان محیط زیست با تاکید بر اینکه اولویت سازمان تلاش برای حفظ گونه های جانوری اندمیک و در معرض خطر است گفت:درخصوص ببر سیبری نیز سیاست ما ایجاد شرایط مناسب است.
    به گزارش خبرگزاری مهر، مجید خرازیان مقدم با بیان این مطلب افزود: با توجه به اینکه ببر سیبری که در قرنطینه است، از نظر بین المللی بعنوان یک ذخیره ژنتیکی با ارزش محسوب می شود، همواره درخواست سازمان حفاظت محیط زیست انجام آزمایشات مجدد برای حصول اطمینان از وضعیت سلامتی این حیوان بوده است.

    سید مجید خرازیان مقدم مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، با یادآوری انتقال یک جفت ببر سیبری به کشور در سال ۸۹ به منظور احیای گونه ببر در ایران، گفت: در آن زمان بنا به درخواست سازمان دامپزشکی کشور، گواهی سلامت ببرها توسط دامپزشکی دولتی فدراسیون روسیه تهیه و در زمان ورود حیوانات مذکور به فرودگاه مهرآباد در اختیار نماینده سازمان دامپزشکی کشور قرار گرفت.

    مقدم ضمن تاکید این مطلب که همان زمان هم ورود ببرهای سیبری به ایران مورد مخالفت بسیاری از کارشناسان و متخصصان محیط زیست قرار گرفت، تصریح کرد: اعتقاد کارشناسان این حوزه بر این بود که تلاش سازمان حفاظت محیط زیست به جای احیاء یا نگهداری از گونه های غیر بومی باید معطوف به حفاظت از گونه های بومی در معرض خطر تهدید باشد.

    وی ادامه داد: این ببرها پس از پنج ماه نگهداری جداگانه در باغ وحش ارم، برای چند ساعت در روز در کنار یکدیگر قرار می گرفتند و حتی در بیشتر مواقع غذای آن ها نیز به صورت جداگانه بود.

    مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست ضمن یادآوری این موضوع که به محض مشاهده علایم بیماری در حیوان نر، دو حیوان کاملا از هم جدا شدند و نمونه برداری از ترشحات بینی ببر نر و آزمایش نمونه ها توسط آزمایشگاه بخش خصوصی پاستور آغاز شد، گفت: نتایج آزمایش های صورت گرفته منجر به تایید وجود باکتری مشمشه در حیوان نر و عدم تایید این بیماری در حیوان ماده شد.

    مقدم با تاکید بر اینکه تا کنون به رغم آزمایش های متعدد توسط موسسه رازی و آزمایشگاه بخش خصوصی پاستور هیچگونه علایمی از بیماری مشمه در ببر ماده مشاهده نشده است، افزود: آزمایش PCR نمونه های ببر ماده از نظر عامل بیماری مشمشه (Burkholderia mallei) منفی بوده است و فقط نمونه های سرم خون ببر ماده که در کشور آلمان آزمایش شدند، تیتر داشتند.

    این مقام مسئول اظهار کرد: این تیتر نشان دهنده وجود بیماری نیست بلکه تنها گویای آن است که ببر مشکوک به این بیماری است.

    وی در خصوص اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست برای ببر سیبری گفت: به رغم تلاش این سازمان در راستای ایجاد شرایط مناسب و مطلوب برای این حیوان اولویت سازمان حفاظت محیط زیست تلاش جهت حفظ گونه های جانوری اندمیک و در معرض خطر تهدید ایران است و با همین رویکرد تهیه، تدوین و اجرای برنامه عمل گونه های در معرض خطر تهدید کشور در دست اقدام است.

    مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش با یادآوری این موضوع که ببر سیبری از نظر بین المللی بعنوان یک ذخیره ژنتیکی با ارزش محسوب می شود، تاکید کرد: همواره درخواست سازمان حفاظت محیط زیست انجام آزمایشات مجدد برای حصول اطمینان از وضعیت سلامتی حیوان بوده است.

    مقدم افزود: به منظور جلوگیری از معدوم شدن حیوان و فراهم نمودن شرایط نگهداری مناسب برای آن، این سازمان طی پنج سال گذشته با جدیت موضوع را پیگیری کرده و نهایتا بر اساس تصمیمات متخذه در جلسه ۱۵ اردیبهشت ۹۴، با حضور نمایندگان سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت مقرر شد ببر مذکور معدوم نشود و در صورت امکان نسبت به انتقال حیوان به محل قرنطینه جدید اقدام شود.

    وی گفت: تصمیم گیری در مورد خروج و یا عدم خروج حیوان از قرنطینه به نتایج آزمایش های مجدد بستگی دارد و در صورت مهیا شدن شرایط برای انتقال ببر به محل قرنطینه جدید، در اسرع وقت ضمن هماهنگی با سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت برای این امر اقدام خواهد شد.