دیده بان حقوق حیوانات / آرمین صفرنژاد*: محیط زیست از جمله موضوعاتی است که سهمی مهم در زندگی ما انسانها دارد که باید به آن توجهی ویژه داشته باشیم، حیات در این کره به طور گسترده، رابطه مستقیم با موجودات پیرامون ما داشته که حفظ و نگهداری از آنها به حفظ زندگی سالم ما انسانها کمک میکند.
با نگاهی به آمار و جستوجو در اینترنت در مییابیم که سالانه تعداد زیادی از حیوانات اهلی و وحشی دچار حادثه مرگ و میر جادهای کشور میشوند و با اینکه در بسیاری از جادهها، تابلوهای اعلان خطر برای عبور حیوانات نصب شده، اما گویا هنوز به آنها توجهی نمیشود.
این مهم از یک سو ناشی از فرهنگ ضعیف توجه به حفظ محیط زیست حیوانات و از سوی دیگر نبود قوانین سختگیرانه که باعث شده بسیاری از حیوانات در حال انقراض نیز از اینگونه خطرات دور نباشند.همواره در کنار جادههای بیرون شهری شاهد اجساد بیجان این موجودات هستیم، صحنهای که هر دوستدار محیط زیست را آزرده میکند، این در حالی است که نباید فراموش کنیم این موجودات، سرمایههای سرزمینمان هستند که در حفظ اکوسیستم ما تأثیرگذارند. حتی در بسیاری از کشورهای آفریقایی با وجود فقر و نبود امکانات کافی، همین حیوانات وحشی منبع سرشار جذب گردشگر است و باعث درآمدزایی و تقویت اقتصاد آن مناطق میشود،آنان با تأسیس پارکهای حیات وحش و حفاظت و نگهداری از این حیوانات علاوه بر ایجاد اشتغال، درآمدزایی میکنند و شاید اکنون زمان آن رسیده که با تفکر در این باره، ما نیز راهی برای نجات و حفظ این بخش از محیط زیست ایران بیابیم.
بیشک تنها سازمان محیط زیست ایران را نباید متولی این امر بدانیم بلکه بدون همکاری وزارتخانههای کلیدی مانند راه و شهرسازی، بهداشت، آموزش و پرورش و وزارت کشور و حتی مجلس شورای اسلامی برای تصویب قوانین مرتبط، این امر میسر نخواهد شد.
به طور مثال برای جلوگیری از مرگ و میر و تصادفات جادهای میتوان در جادههایی که از اعماق جنگلهای کشور عبور میکند و به تبع عبور حیوانات وحشی ازآن امری طبیعی است،با استفاده از جداول بتونی کنار جاده،حصارکشی، نصب گاردریل و حتی برای عبور حیوانات میتوان از پلهایی با رمپ مخصوص حیوانات و نیز نصب لولههایی در زیر جاده برای عبور و مرور استفاده کرد،استفاده از سیمهایی با ولتاژ کم در کنار جادهها برای جلوگیری از ورود حیوانات به جاده نیز در بسیاری از کشورها اجرا شده که موفقیتآمیز نیز بوده است.البته تجربه در سایر کشورها نشان داده که تصویب قوانین سختگیرانه برای حفظ محیط زیست تأثیرگذار است و از ابزارهای مهم بازدارندگی عاملان کشتار حیوانات است. از سوی دیگر فرهنگسازی و تبلیغات و آگاهسازی مردم نیز یکی دیگر از ابزارهای حفظ محیط زیست است که باید به آنها توجهی ویژه داشت.
متأسفانه هنوز هم بسیاری از مردم در حال عبور از جادهها با پرتاب زباله به حاشیه جاده،باعث مسمومیت غذایی موجودات میشوند، البته در این سالها با تبلیغات گستردهای که انجام گرفته بخشی از مردم حفظ محیط زیست را از جمله دغدغههای خود میدانند اما هنوز هم زبالههای بسیاری مانند شیشه و پلاستیک در مکانهای عمومی کنار جادهها،سواحل دریا و رودخانهها دیده میشود و این مسأله حکایت از آن دارد که حفظ محیط زیست هنوز هم برای برخی از مردم اهمیت چندانی ندارد.
_________________________