دیده بان حقوق حیوانات: حدود 5 هزار قو در چند سال اخیر از سیبری در تالاب های شهر سرخ رود مهاجرت می کنند و بعد از فصل سرما به همان محل برمی گردند.
عکس: مهر/ محسن رضاپور
دیده بان حقوق حیوانات: حدود 5 هزار قو در چند سال اخیر از سیبری در تالاب های شهر سرخ رود مهاجرت می کنند و بعد از فصل سرما به همان محل برمی گردند.
عکس: مهر/ محسن رضاپور
عکس: ایسنا/ منا هوبه فكر
دیده بان حقوق حیوانات: مدیر انجمن دیده بان کوهستان گفت: قوهای مهاجر در هوای سرد فریدون کنار نیازمند کمک طبیعت دوستان برای تأمین غذای خود هستند.
عباس محمدی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این مطلب افزود: همزمان با فرود بیش از 950 قوی مهاجر در آبگیرهای فریدونکنار و با سرد شدن هوا در روزهای اخیر، کانون محیط بان از دوستداران طبیعت خواست تا در تامین غذای مورد نیاز قوهای مهاجر به منظور جلوگیری از شکار آنها توسط افراد فرصت طلب همکاری کنند.
به گفته وی، در بسیاری از پارکهای ملی دنیا از جمله آمریکا تابلوهایی وجود دارد که بازدید کنندگان را از ریختن غذا برای جانوران نهی می کند و دلیل آن هم چنین عنوان می شود که با ریختن غذا، جانوران به جاده نزدیک می شوند و این، خطر برخورد آن ها را با خودروها بیشتر می کند.
محمدی اظهار داشت: همچنین جانوران خطرناک مانند خرس ممکن است با بوی غذا به انسان ها نزدیک شوند و خطر آفرین شوند و انسانها هم برای دفاع از خود آنان را بکشند.
وی افزود: همچنین جانوران وحشی ممکن است با گرفتن خوراک از انسان، مهارتهای طبیعی خود را از دست بدهند.
به اعتقاد محمدی، اما دادن خوراک به جانوران صد در صد و به هر ترتیبی نفی نشده است و همان استدلالی که برای توجیه علوفه پراکنی حساب شده داریم در خصوص سایر جانوران هم مصداق دارد.
وی اظهار داشت: محیط بانان پارک ملی گراند تیتان، در زمستان ها در “پناهگاه ملی گوزن شمالی” (National Elk Refuge) برای این گوزن ها علوفه می ریزند.
مدیر انجمن دیده بان کوهستان تصریح کرد: این پناهگاه حیات وحش، منطقه ای است در ناحیه ی جکسون هول در جنوب گراند تیتان که در زمستان ها پذیرای تا حدود هفت هزار گوزن شمالی است. این منطقه، سالهاست که در محاصره ی پدیده های انسان ساخت شامل شهر جکسون، مزرعه ها، جاده، و دیگر تاسیسات است.
به گفته وی، در سال 1912 منطقه حصار کشی شد تا گوزن ها وارد شهر نشوند، این کار سبب شد که دشت های جنوبی تر در زمستانها از دسترس گوزن ها بیرون شود. در نتیجه، در زمستان ها غذای طبیعی کافی برای گوزن ها وجود ندارد و به این دلیل، محیط بانان اقدام به ریختن یونجه (معمولا به شکل حب های فشرده) می کنند. بسته به سخت بودن شرایط زمستان و شمار گوزن ها، مقدار یونجه متغیر است و به هر حال در هر فصل چندین تن است.
محمدی یاد آور شد: در حال حاضر نیز به دلیل شرایط سرد حاکم بر آبگیرهای فریدونکنار برای جلوگیری از آسیب رسیدن به قوهای مهاجر در این آبگیرها به دلیل کمبود مواد غذایی و جستجوی این پرندگان به دنبال خوراک در مناطق پر خطر طبیعت دوستان می توانند در تأمین خوراک برای این قو های زیبا کمک رسانی کنند.
___________________
دیده بان حقوق حیوانات: هر ساله در فصل پاییز و زمستان تالابهای استان فارس میزبان هزاران پرنده مهاجر بود اما طی مدت اخیر با خشک شدن کامل دریاچه های استان، به نظر می رسد که امسال هم پرندگان در این استان توقفی نخواهند داشت.
به گزارش خبرنگار مهر، دریاچه بختگان، پریشان، مهارلو و کافتر از جمله دریاچه های مهم استان فارس به شمار می روند که در زمان پرآبی هرساله میزبان تعداد زیادی پرنده مهاجر از منطقه سیبری بوده اند اما طی مدت اخیر به دلیل خشک شدن کامل دریاچه، پرندگان مهاجر به این استان نیامده و چرخه محیط زیست به خطر افتاده است.
تالابهای استان فارس به ویژه تالاب پریشان، ارژن و بختگان که از جمله تالابهای مهم استان به شمار می روند نزدیک به چهار سال است که به طور کامل خشک شده و با اثرات مخرب ناشی از خشکسالی دست و پنجه نرم می کنند.
در سالهایی که تالابهای استان همچنان آبدار بود گاهی تعداد پرندگانی که به این تالابها مهاجرت می کردند بیش از یک میلیون پرنده ارزیابی می شد اما طی چند سال اخیر اینگونه نبوده است.
در گذشته بیش از 60 گونه از پرندگان نادر از جمله فلامینگو، پلیکان پا خاکستری، اردک سرسفید و اردک مرمری و… که برخی از آنها نیز از گونه های نادر هستند به تالابهای استان فارس از جمله پریشان و بختگان مهاجرت می کردند.
بر اساس نظریه کارشناسان وضعیت تالابهای استان فارس همچنان ناامید کننده است و در صورتیکه این روند ادامه داشته باشد خطرات زیادی حیات تالابها را تهدید می کند.
هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران در خصوص وضعیت تالابهای استان فارس به خبرنگار مهر گفت: وضعیت تالابهای استان همچنان نگران کننده است زیرا این تالابها به طور کامل خشک شده اند.
علمدار علمداری در رابطه با وضعیت دریاچه بختگان افزود: این دریاچه به طور کامل خشک شده و خطر سونامی نمک بختگان را تهدید می کند.
وی تصریح کرد: علاوه بر این ایجاد ریزگردها و انتشار آن در هوای نی ریز مشکلاتی را به وجود آورده و در صورت ادامه این روند مردم با مشکل روبه رو خواهند شد.
هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران با اشاره به وضعبت بحرانی تالابهای استان در خصوص دریاچه پریشان نیز گفت: در این دریاچه یک چشمه به نام بنگ وجود دارد که آخرین زهابها وارد آن می شود و این مقدار کم آب برای حفظ تعدادی از گونه ها موثر است تا گونه های آبزی به طور کامل منقزض نشوند.
وی در رابطه با دیگر تالابهای استان فارس نیز گفت: این تالابها از جمله کافتر و ارژن کماکان خشک بوده و با مشکلات عدیده ای روبه رو هستند و فقط امیدمان این است که در پاییز و زمستان با بارش برف و باران این دریاچه ها احیا و از این وضعیت بحرانی خارج شوند.
علمداری در ادامه سخنان خود در رابطه با مهاجرت پرندگان به تالابهای استان نیز گفت: تالابهای استان از جمله پریشان، بختگان و مهارلو در زمان پرآبی همواره میزبان تعداد قابل توجهی پرنده مهاجر بودند که متاسفانه در چند سال اخیر به دیل خشکی دریاچه ها به این استان مهاجرت نکرده اند.
وی گفت: در سال گذشته تعداد کمی پرنده به دریاچه بختگان مهاجرت کرده که به دلیل خشکی این پرندگان فارس را ترک کردند.
هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران ادامه داد: با توجه به ادامه خشکی تالابهای استان بعید به نظر می رسد که تالابهای فارس در سال جاری نیز میزبان پرندگان مهاجر بوده و این پرندگان در فارس توقفی داشته باشند و این امر نگرانیهایی را به دنبال دارد.
وی اظهار داشت: پرندگان یک عضو اصلی از چرخه محیط زیست هستند که نقش زیادی در حیات تالابها دارند و در صورتیکه بازهم مانند سال گذشته در استان نمانند حیات تالابهای استان به مخاطره می افتد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص طرح حفاشت از تالابها گفت: در این راستا اقدامات زیادی صورت گرفته و باید برنامه ها در یک سال و نیم باقی مانده اجرایی شود.
علمداری گفت: در راستای اجرای این برنامه ها مردم و دستگاه های ذی نفع در حوزه آب باید به صورت مشترک استفاده از آب را مدیریت کنند.
هماهنگ کننده استانی طرح حفاظت از تالابهای ایران ادامه داد: در این مدت باقیمانده باید اقداماتی صورت گیرد که در احیای تالابها کمک کند به عنوان نمونه ایجاد اشتغال سازگار با زیست بومها از جمله این برنامه هاست.
دیده بان حقوق حیوانات: رییس انجمن دیده بان میانکاله گفت: هر سال حدود 50 میلیارد پرنده در کل دنیا مهاجرت می کنند و حدود 68 درصد از پرندگان ایران نیز مهاجر هستند.
حر منصوری در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان این مطلب افزود: بر اساس مطالعات موسسه علمی طبیعت پژوهان زیما موضوع مهاجرت پرندگان، اگر با اعداد و ارقام در میان نهاده شود، بسیار شگفت آور است و طبق برآورد “بِرتهُلد” تعداد پرندگانی که هر سال مهاجرت میکنند رقمی بالغ بر پنجاه میلیارد است.
به گفته وی، در ایران نیز پرندگان از این لحاظ در خور توجه ویژه اند، زیرا کشور ما برای مهاجرت بسیاری از گونه ها یکی از مناطق مهم دنیا است، در واقع تقریبا 340 گونه از پرندگان ایران، یعنی حدود 68 درصد، مهاجرند.
منصوری اظهار داشت: روش هایی که برای تحقیق درباره مهاجرت پرندگان به کار برده می شود شامل مشاهده عینی، شکار، ضبط صدا، رادار، تله گذاری و حلقه گذاری است که در این بین رادار تا به حال بیشترین و بهترین نتایج را داده است.
رییس انجمن دیده بان میانکاله تصریح کرد: در این روش دسته پرنده به صورت ابر در صفحه رادار ظاهر می شود اما حرکت یک پرنده به صورت یک خط است. با رادار تعقیبی حتی سرعت بال زدن پرنده را می توان ضبط کرد که این موضوع راهنمایی برای تعیین گونه پرنده در شب است.
به گفته وی، حلقه گذاری نیز یکی از روش های خوب برای گردآوری اطلاعات مربوط به مهاجرت است که از آن می توان برای همه گونه ها استفاده کرد، این روش هم کم هزینه است و هم اطلاعات لازم را از طریق پارامترهایی مانند مسیر، زمان، سن و دوره پرریزی فراهم می سازد. به عنوان مثال برای این روش که در اکثر کشورها مرسوم است حلقه گذاری در پای پرنده است.
منصوری یادآور شد: مهاجرت هر گروه یا گونه از پرنده ها خاص خود آن گروه یا گونه است یک شرح کلی مربوط به جهات جغرافیایی، مدت، مسافت و بافت مهاجرت بسیار مشکل است در واقع پرندگان به دلایل اکولوژیک و میراث ژنتیک هزاران ساله خود نقل مکان می کنند.
به گفته وی، پرندگان در مدت مهاجرت خود تمام مناطق بر سر راه را پوشش قرار می دهند. هم رشته کوه هایی چون آلپ و هیمالیا و البرز، هم دریای مدیترانه و دریای سیاه، و هم صحاری بسیار خشک آفریقای شمالی، ایران و جز اینها، همگی شرقی غربی اند، در نتیجه نسبت به جهت طبیعی مهاجرت پرندگان زاویه قائم دارند که واکنش پرندگان در مقابل این موانع بزرگ مختلف است و موجب انحراف ها و استراتژی های دیگر می شود و بافت پیچیده ای را در مسیر های گوناگون به وجود می آورد.
رییس انجمن دیده بان میانکاله گفت: برعکس، سواحل، رودخانه ها، تالاب ها و امثال آنها در حکم عوامل کمکی برای مهاجرت هستند پدیده هایی که پرندگان را به طرف خود جلب می کنند و به همین دلیل به آنها خطوط هادی نیز گفته می شود. در مواقعی که مهاجرت به صورت جبهه ای پهن آغاز و در مراحل بعدی به خطوط هادی سوق داده می شود، پدیده ای به نام دالان مهاجرت یا پرواز راه حاصل می شود.
منضوری تأکید کرد: اکثر پرندگانی که زمستان را در ایران می گذرانند، به پرواز راه سیبری خزر تعلق دارند این جمعیت در حوضه رودهای اُب و ایرتیش- حدود مدار 60 درجه – و در مناطق غربی سیبری تخم گذاری می کنند و پرریزی را در مصبهای رود ولگا و در سواحل شمالی دریای خزر انجام می دهند و زمستان را در تالاب های ایران به سر می برند، و بخشی از آنها سپس راهی بین النهرین و مناطق دیگر خاورمیانه می شوند.
این کارشناس محیط زیست افزود: مطالعات همچنین نشان می دهد پرنده قبل از مهاجرت مرحله تغذیه بیشتر را می گذراند و در این مدت به طور متوسط گونه ها حدود 25 تا 30 درصد به میزان تغذیه عادی خود اضافه می کنند که نیت اصلی از این تغذیه اضافی ذخیره کردن چربی است ، این کار عملا سوختگیری پرنده برای مهاجرتی طولانی است.
وی افزود: مشاهده با رادار نشان داده است که بسیاری از اوقات پرنده ها در صدد بر می آیند تا با پرواز در ارتفاعات مختلف بهترین سطح را برای خود از لحاظ وزش باد بیابند، در بین عوامل مختلف زیست محیطی برای یک پرنده طبیعتا باد مهمترین عامل است، باد موافق پرواز باعث می شود پرندگان در ارتفاعات بالاتر پرواز کنند و از آن برای پرواز خود کمک بگیرند پرندگان، در مقابل بادهای مخالف، نزدیک به زمین می پرند و از موانع و عوارضی که سبب تقلیل باد می شود سود می برند.
منصوری اظهار داشت: در زمینه هوانوردی پرندگان نیز آزمایش های جالبی به دست آمده است؛ این آزمایش ها روی پرنده ها نمایان کرده که پرندگان برای هوانوردی قادرند هم از خورشید و هم ستارگان و هم نیروی مغناطیسی زمین استفاده کنند و به عبارت دیگر دارای سه نوع قطب نما هستند اگر چنین نبود پرنده نمی توانست هم در روز آفتابی، هم در شب صاف، و هم در شب و روز کاملا ابری جهت یابی کند.
وی تصریح کرد: خاصیت هوانوردی سه گانه مزبور در این است که اگر یکی از قطب نما ها به عللی دقت مورد لزوم را فراهم نکند قطب نمای دیگر مکمل می شود، و در صورت اقتضا دو سیستم جانشین اولی می شوند. پس پرندگان نیز مانند دستگاه های الکترونیک حساس مدرن دارای سیستم های جانشین یا یدک هستند.
منصوری افزود: مکان وفایی بسیاری از پرندگان به قدری دقیق است که می توانند سال ها و هر دفعه پس از پروازهای طولانی به آشیانه اصلی خود برگردند. مکان وفایی در میان چلچله ها زیاد دیده می شود حلقه گذاری نیز ثابت کرده است که حتی در استراحت گاه های بر سر مسیر نیز پرندگان هر ساله به یک توده از درخت یا حتی به یک تک درخت یا بوته مراجعت می کنند.
دیده بان حقوق حیوانات: مهندس غلامحسن كاظمي با اعلام اين خبر اظهار داشت: با سرد شدن تدريجي هوا نخستين پرندگان مهاجر وارد مناطق گرمسيري جنوب استان ايلام از جمله شهرستان مرزي و گرمسيري دهلران شدند.
وي ادامه داد: استان ايلام به ويژه مناطق جنوبي و گرمسيري آن هر ساله پذيرايي پرندگان مهاجر از مناطق مختلف است.
اين مقام مسئول اضافه كرد: معمولا پرندگان مهاجر از مناطق مختلف از جمله نواحي عرض شمالي، آسياي مركزي و حتي از سيبري به استان ايلام مهاجرت ميكنند.
مهندس كاظمي تصريح كرد: در حال حاضر دسته دسته پرنده هوبره از مناطق ذكر شده وارد مناطق گرمسيري استان ايلام شدهاند.
مديركل حفاظت محيط زيست استان ايلام خاطرنشان كرد: اين پرندگان تا چند هفته ديگر به طور كامل وارد مناطق گرمسيري استان ايلام ميشوند.