برچسب: زیستگاه

دیده بان حقوق حیوانات: معاون دریایی سازمان محیط زیست از احیای زیستگاههای حساس دریایی و ساحلی در سال جاری خبر داد.

عبدالرضا کرباسی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: پایش، احیا و بازسازی زیستگاههای حساس ساحلی و دریایی کشور در دستور کار سازمان محیط زیست قرار دارد که در سال جاری انجام خواهد شد.

معاون سازمان حفاظت از محیط زیست در ادامه با اشاره به طرحهای این مرکز برای حفاظت و احیای محیط زیست دریایی کشور اظهار داشت: چندین طرح مطالعاتی در دستور کار سازمان قرار دارد که بزودی تهیه و تدوین خواهد شد.

به گفته وی، برنامه هایی که در سال جاری اجرا می شود مانند سال گذشته بر اساس ماده 187 قانون برنامه پنجم توسعه تهیه و تدوین می شود که در این طرحها بر حفظ محیط زیست دریایی کشور تاکید شده است.

وی با تأکید بر اینکه تخریب محیط زیست دریایی بسیار هزینه بر خواهد بود، تصریح کرد: از این رو ضرورت طرحهایی به منظور حفاظت از محیط دریایی کشور احساس می شود که خوشبختانه سازمان محیط زیست بر این امر اهتمام لازم را دارد.

کرباسی با اشاره به زمان اجرایی طرحهای حفاظت از محیط زیست دریایی یادآورشد: در حال حاضر این طرحها در دست تهیه است که پس از آن اگر تایید شد، اجرایی می شود.

دیده بان حقوق حیوانات: ایران دارای شرایط اقلیمی متفاوت و تنوع زیستی زیاد است اما کارشناسان با هشدار در مورد ادامه روند برداشت بی رویه از طبیعت با اهداف اقتصادی از احتمال انقراض برخی گونه‌های گیاهی و جانوری و نابودی زیستگاهها خبر می‌دهند.

به گزارش خبرنگار مهر، روند ترکیب و تکامل گونه های جدید و نیز انقراض گونه‌هایی که توان سازگاری با تغییرات شرایط محیطی را نداشتند، بیش از چند میلیارد سال به طول انجامید تا سرانجام کره زمین به وجود آمد که ارزشمندترین منبع آن تنوع زیستی است. این تنوع زیستی در ایران در بخش مهره داران شامل 165 گونه پستاندار، 517 گونه پرنده، 209 گونه خزنده، 174 گونه ماهی و 22 گونه دوزیست است.

شکل گیری چهره های متفاوت طبیعت و تنوع زیستی بالا در این مرز و بوم زاییده شرایط متعددی نظیر وضعیت زمین شناسی، عوامل خاکی، اقلیمی، روند تکامل حیات و عوامل زیستی  بوده است. در حقیقت تنوع زیستی نوعی بیمه طبیعت در برابر حوادث بد و ناگوار است لیکن وضعیت و روند کنونی محیط زیست جهان، در واقع چالشی نگران کننده در آستانه هزاره سوم است. چالشی میان انسان و طبیعت که به دنبال بهره برداری بی رویه و خطرناک عصر کنونی پدید آمده است.

توسعه بی رویه فعالیتهای اقتصادی تهدید جدی اکوسیستم ها

متاسفانه توسعه بی رویه فعالیتهای اقتصادی انسان از یک سو و اتکای بلاواسطه و وابستگی معیشتی قشر کثیری از جمعیت رو به رشد جهان به طبیعت از سوی دیگر، روز به روز از تنوع طبیعی اکوسیستم ها می کاهد و محدودیتهای بیشتری برای زندگی و بقای حیات وحش فراهم کرده و همین طور عرصه های زیستی آنها را تنگ تر می کند.

با آن که سیر تکاملی موجودات جهان چند میلیون سال طول کشیده است، امروزه به دلیل بد رفتاری انسان با طبیعت پیرامون خود و تخریب زیستگاهها، پراکندن آفتهای گیاهی و جانوری، تخلیه آلاینده ها در هوا، خاک و آب، روند انقراض گونه ها با سرعت بسیار نگران کننده ای افزایش یافته است.

احتمال انقراض برخی گونه‌های گیاهی و جانوری

به گفته بسیاری کارشناسان چنانچه روند تخریبی زیستگاه ها بر همین منوال ادامه یابد، امکان دارد در 50 سال آینده بسیاری از گونه های گیاهان و جانوران منقرض شوند چنانچه تا به حال گزارشات زیادی درباره ناپدید شدن بسیاری از گونه ها شنیده ایم. به عنوان مثال، گونه بی نظیر و با شکوه ببر مازندران و یا گونه ارزشمند شیر ایرانی را دیگر نخواهیم دید، چون به دست خودمان برای همیشه از طبیعت حذف شده اند.

سالهاست که طرفداران و فعالان و کارشناسان محیط زیست در ایران نسبت به تخریب، آتش سوزی، شکار غیرقانونی، انقراض گونه های اندمیک، خشک شدن تالاب ها و دریاچه ها و آلوده شدن شتابان آب، هوا و خاک هشدار می دهند ولی پرسش این است که چرا این روند هنوز متوقف نشده است؟

کهرم: مسئولان نتوانستند گونه‌های در معرض خطر انقراض و تهدید را نجات دهند

در این رابطه دکتر اسماعیل کهرم پدر محیط زیست ایران به خبرنگار مهر می گوید: متأسفانه مسئولان و متولیان حفاظت از محیط زیست ایران در طی سالهای گذشته نتوانستند گونه‌های در معرض خطر انقراض و تهدید را نجات دهند چنانچه با وجود اینکه سالهاست گونه هایی مانند تمساح پوزه کوتاه و گور ایرانی که گونه های در معرض انقراض بوده و تحت برنامه های احیا هستند هنوز تعدادشان از حدود چند صد عدد تجاوز نکرده است.

به گفته وی، تعداد گوزن های زرد تکثیر شده در اسارت نیز بعد از حدود 40 سال از 500 رأس تجاوز نمی کند که البته بر اساس معیار های تنوع زیستی جهانی این گونه، پرورش جانوران در محیط های بسته را نمی توان کمکی به غنای حیات وحش و تنوع زیستی تلقی کرد.

کهرم فاصله تعداد برآورد شده از یوزپلنگ آسیایی در کشور را که تحت برنامه های متعدد و پر هزینه حفاظتی بوده برای اینکه از لیست گونه های در معرض خطر خارج شود بسیار زیاد می داند.

به اعتقاد او پرنده شاخص و بومی کشور ما یعنی زاغ بور هم اگر در لیست گونه های در معرض انقراض نیست به دلیل این است که از دخالتهای نابجا و مدیریت های نا بخرادانه بشر به دور بوده و با پناه آوردن به مکانهایی مانند کویر لوت و خار توران از پروسه انقراض مصون مانده است.

کهرم معتقد است برای دیگر گونه های پرنده شاخص، بومی و آسیب پذیر کشور مانند هوبره ، میش مرغ، دارکوب سوری و چاخلغ نیز برنامه مدیریتی اصولی و احیایی انجام نشده است.

ایران دارای متنوع ترین پوشش گیاهی در جنوب غربی آسیا

ایران در میان تمام کشورهای جنوب غربی آسیا متنوع ترین و پر جاذبه ترین شرایط را از نظر پوشش گیاهی داراست که 20 درصد از گونه های موجود، انحصاراٌ بومی ایران هستند.

کاهش زیاد تنوع زیستی در سالهای گذشته

اما دکتر هادی کیادلیری رییس انجمن جنگلبانی ایران این سیر قهقرایی را برای تنوع زیستی در میان گونه های گیاهی کشور نیز متصور است و می گوید: اگرچه در کشور ما اصولاً معیاری برای کنترل و اندازه گیری میزان تنوع زیستی و روند آن وجود ندارد ولی با توجه به تخریب شدید زیستگاههای طبیعی که مأمن گونه های مختلف گیاهی و جانوری هستند می توان به درستی دریافت که تنوع زیستی در سال های گذشته روند به شدت رو به کاهشی داشته است.

به گفته وی، گذشته از دخالت های بی رویه بشر و تخریب زیستگاهها در طی سالیان گذشته عوامل طبیعی مانند خشکسالی های پیاپی در روند رو به کاهش تنوع زیستی در ایران نقش داشته است.

کیادلیری اضافه می کند: البته تنوع زیستی بر خلاف تصور عموم فقط شامل عناصر بزرگ طبیعت مانند درختان جنگلها و یا شیر و پلنگ نیست بلکه تک تک عناصر موجود در طبعیت  مانند میکرو ارگانیسم ها بخشی از تنوع زیستی محسوب می شوند که در تکامل و تعادل  اکوسیستمها نقش دارند و نبود هریک از آنها این تعادل طبیعی را بر هم می زند اما متأسفانه بیشتر کارشناسان و مسئولان تنها هنگامی نسبت به تهدید تنوع زیستی هشدار می دهند و نگران می شوند که عناصر کلی و بزرگ طبیعت در معرض تهدید و نابودی قرار می گیرند.

به گفته وی، زنگ خطر تخریب جنگلهای زاگرس زمانی باید به صدا در می آمد که اجزا کوچکتر این اکوسیستم در حال نابودی بودند نه اکنون که این نابودی گریبان گیر بلوطهای زاگرس شده است.

گونه ای گیاهی ایران معادل کل گونه های قاره اروپا

او تعداد گونه های گیاهی کشور را معادل کل گونه های گیاهی قاره اروپا عنوان می کند: اما همین تنوع بالا اگرچه در تمام دنیا نوعی مزیت و برتری است اما به دلیل تخریب زیستگاههای کشور ما و کاهش روز افزون فضا برای گونه های متعدد، نوعی تهدید به شمار می آید و گونه های موجود را شکننده تر کرده است.

به هر حال بی گمان، اگر مردم هر کشوری ضرورت دفاع و پاسداری از محیط زیست را درک کنند، باعث خواهند شد که مسئولان  به سمت حفاظت از این مواهب طبیعی سوق یابند. در حقیقت یکی از مهم ترین مشکلات محیط زیست ایران فقر فرهنگی است؛ فقری همراه با فقر اقتصادی.

متاسفانه از آنجا که دغدغه های محیط زیستی از وزن سیاسی درخور در جامعه ما برخوردار نیست، دولتمردان به حمایت از مولفه های زیست محیطی توجه نمی کنند و به همین دلیل با وجود برنامه های گاهاً  پرهزینه و طولانی مدت در زمینه حفظ تنوع زیستی طی سالیان گذشته شاهد اقدام اساسی و ودرخور نبوده ایم.

__________________

گزارش از: بهار سلاحورزی

__________________

خطر انقراض ۵۰ گونه جانوری در استان مرکزی

تهیه طرح جامع حفاظت و مدیریت گربه‌سانان ایران تا سال ۲۰۱۴

دیده بان حقوق حیوانات: استان ایلام به دلیل داشتن شکل زمین، اقلیم و موقعیت جغرافیایی از تنوع بالای پوشش گیاهی و جانوری و از ویژگیهای دو منطقه رویشگاهی ایران – تورانی و خلیج – عمانی بهره مند است.

محیط های کوهستانی، آب و هوای، رودخانه ها، دشتها، جنگلهای انبوه، گونه های گیاهی و جانوری، مناطق حفاظت شده، زیستگاه های طبیعی، غارها و..باعث شده نام ایلام به عنوان “عروس زاگرس” در کشور بچرخد. حدود هزار گونه گیاهی در استان ایلام وجود دارد که نزدیک به 30 درصد آنها دارای ارزش دارویی و خوراکی است.

اراضی جنگلی استان ایلام که عمدتا از درختان بلوط تشکیل می شود با اکوسیستم های آبی و خشکی دیگر مانند 15 رودخانه دائمی، آب بندهای طبیعی و انسان ساخت و دشتهای وسیع، زیستگاه های متعدد و مناسبی برای زیست انواع گونه های جانوری به وجود آورده است.

تاکنون 32 گونه پستاندار و 183 گونه پرنده در استان ایلام شناسایی شده است و طی سال نیز گونه های مختلف پرندگان به دلیل وجود دریاچه های ایلام به این استان مهاجرت می کنند.

در سالهای اخیر کمبود بارش باران و خشکسالی باعث به وجود آمدن مشکلاتی در حوزه های زیستگاه های طبیعی استان ایلام شده است.

علاوه بر این موارد، گرد و غبار نیز ضربات سختی بر پیکره این زیستگاه ها زده که در حال حاضر رنگ از رخسار طبیعی ایلام پریده است.

مناطق حفاظت شده استان ایلام

سه منطقه حفاظت شده و سه اثر ملی در مجموع با مساحت 81.5 هزار هکتار معادل 4.3 درصد مساحت استان و دو منطقه ویژه زیست محیطی شکار ممنوع با وسعت 126 هزار هکتار معادل 6.6 درصد مساحت استان به منظور حفظ ذخائر گونه های گیاهی و جانوری تحت مدیریت حفاظت محیط زیست است.

حدود پنج ذخیره گاه جنگلی و بیش از 80 زیستگاه حیات وحش، استان ایلام را در زمره برجسته ترین مناطق زیبای کشور قرار داده است.

منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ

منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ به منظور حفاظت و احیای حیات وحش، پوشش گیاهی و اندوختگاه ژنتیکی از سال 1375 یه عنوان منطقه حفاظت شده تعیین شده است.

مساحت این منطقه حدود 30 هزار هکتار است و در حوزه سه شهرستان ایلام، شیروان چرداول و ایوان قرار دارد.

این منطقه با داشتن کوه های مرتفع همراه با دره های عمیق، زیستگاه های طبیعی و چشم اندازهای زیبا یکی از مهمترین مناطق گردشگری استان ایلام به شما می رود.

در این منطقه حدود 250 گونه گیاهی و 53 گونه جانوری زندگی می کنند و گونه های جانوری مثل خرس قهوه ای، پلنگ و سنجاب و گونه های گیاهی مثل لاله واژگون و آبشخورهای مهمی مانند گچان و سیوان و..است.

یکی از مهمترین گونه های حفاظت شده در این منطقه گونه گوزن زرد ایرانی است که به دلیل موفقیت این طرح در استان حدود 20 راس گوزن هم اکنون در این منطقه زندگی می کنند.

منطقه حفاظت شده کبیرکوه

منطقه کبیرکوه به عنوان یک منطقه حفاظت شده در استان ایلام با 20 هزار هکتار به دلیل داشتن زیستگاه بکر طبیعی و گونه های جانوری و گیاهی یکی از مهمترین مناطق گردشگری دیگر در استان ایلام است.

کبیرکوه به دلیل کوه های بلند در استان ایلام چشم نوازی می کند و در دل کبیرکوه مناظری دلنواز و دلنشین وجود دارد که هر بیننده ای را به خود خیره وا می دارد.

در منطقه کبیرکوه گونه هایی مانند گربه وحشی و خرس، کل و. ..گونه های گیاهی مثل زالزاک و بنه وجود دارد که از لحاظ اقتصادی نیز دارای اهمیت هستند.

در منطقه کبیرکوه بیش از هشت گونه گیاهی مختلف شناسایی شده است و این منطقه به دلیل آبشخورهای مهم مانند پشته لارت و فرهادآباد یکی از مهمترین زیستگاه های جانوری و گیاهی محسوب می شود.

منطقه حفاظت شده دینارکوه

منطقه دینارکوه با 30 هزار مساحت یکی از بکرترین مناطق و زیستگاه های طبیعی شهرستان آبدانان واقع در استان ایلام است.

این منطقه به دلیل وجود گونه های جانوری مثل پلنگ ایرانی، قوچ و گونه های گیاهی انجیر کوهی و کیکم یکی از زیستگاه های مهم گونه های جانوری و گیاهی نیز هست.

این سه منطقه حفاظت شده در استان ایلام به طور کلی با داشتتن حجم زیادی از زیستگاه های بکر، گونه های جانوری و گیاهی نقش مهمی در آب و هوا و اکوسیسم دارند.

در سال جاری بارندگی های کم باعث شده میزان تخریب و نابودی این زیستگاه ها بالا رود و آن شادابی همیشگی در این مناطق کمتر دیده می شود.

ایلام ابری باران ندارد!

یک کارشناس مسائل طبیعی در استان ایلام در این ارتباط به خبرنگار مهر گفت: ما در استان ایلام طی یک ماه گذشته فقط ابر می بینیم ولی خبری از باران نیست.

علیرضا عبداللهی بیان داشت: در حال حاضر طبیعت و مناطق حفاظت شده استان تشنه باران هستند ولی خشکسالیهای اخیر و کمبود بارشها در سال جاری زنگ خطری جدی برای طبیعت استان است.

وی افزود: زیستگاه های طبیعی استان ایلام در حالی که یک مزیت گردشگری برای استان است ولی اکنون در حال نابودی است.

این کارشناس تصریح کرد: بسیاری از آبشخورها و زیستگاههای طبیعی استان ایلام از بین رفته و نیاز به بازسازی دارد و بسیاری از گونه های جانوری به دلیل نبود آبشخور مناسب در حال مهاجرت از استان هستند.

عبداللهی افزود: جلوگیری از نابودی زیستگاه های طبیعی استان ایلام نیازمند مدیریت در بخشهای مختلف است.

وی ادامه داد: اگر این روند خشکسالی و کمبود بارش باران در ایلام ادامه داشته باشد سرنوشتی شوم در انتظار طبیعت و زیستگاهها و مناطق حفاظت شده استان ایلام است.

این کارشناس تصریح کرد: بسیاری از زیستگاههای استان ایلام با این روند به نابودی کامل می رسند و دیگر شاهد گونه های گیاهی و جانوری در مناطق حفاظت شده استان نخواهیم بود.

دیده بان حقوق حیوانات: دفتر حيات وحش و تنوع زيستي سازمان محيط زيست با انتقال آهو از زيستگاه شيراحمد به زيستگاه مياندشت مخالفت کرد.

به گزارش خبرگزاري محيط زيست ايران قرار بود نزديک به 400 آهو از شيراحمد به مياندشت منتقل شود تا نگراني ها بابت کمبود طعمه يوز در مياندشhttp://arw.ir/wp-admin/post-new.php?post_type=postت رفع شود.
پيشنهاد اين طرح را دفتر حفاظت از يوز آسيايي به دفتر حيات وحش سازمان محيط زيست داده بود که اين دفتر با اين جابه جايي مخالفت کرد.
جورابچيان،مدير پروژه حفاظت از يوز آسيايي با تأييد اين خبر به ايرن گفت:” نظر دفتر حيات وحش اين است که حفاظت از يک گونه براي بقاي آن تأثير بيشتري دارد.دفتر حيات وحش متولي حيات وحش در کشور است و ما به اين تصميم احترام مي گذرايم.”

زمزمه هاي اجراي اين طرح پر کش و قوس سال گذشته جدي تر شده بود به طوري که جورابچيان آن زمان در مصاحبه اي به ايرن گفته بود:” مجوز انتقال آهو از زيستگاه شيراحمد به زيستگاههاي يوز صادر شده و ما در انتظار زمان مناسبي براي عمليات زنده گيري و انتقال هستيم.حجم کار بسيار زياد است و ما نمي خواهيم که عجله کنيم.”
جورابچيان،‌همچنين گفته بود:” اين موضوع پيشنهاد اداره کل حفاظت محيط‌زيست خراسان رضوي بوده که مورد بررسي قرار گرفته و قرار است به منظور جلوگيري از بروز تلفات آهو در پناهگاه حيات‌وحش شير احمد و نيز تقويت جمعيت گونه‌هاي آسيب‌ديده در زيستگاه‌هاي يوز اجرايي شود چرا که هم اکنون جمعيت آهو در منطقه شيراحمد بيش از حد ظرفيت مراتع آن است و فقر پوشش گياهي روز به روز تشديد مي‌شود.”
مدير پروژه حفاظت از يوز آسيايي معتقد است که جمعيت آهو در مياندشت هم اکنون به حد قابل قبولي رسيده است.

دیده بان حقوق حیوانات: این روزها گوزن شوکا و خرسهای ارسباران در پی خانه ای دیگر برای خود هستند چرا که سالهاست این زیستگاه زیبای حیات وحش تغییر کاربری داده و تبدیل به محلی برای احداث کارخانه ها شده است.

به گزارش خبرنگار مهر،آرامش جنگلهای ارسباران خاطره ای شده در یاد حیوانات نادر آذربایجان و هر روز به جای درختان و مراتع، این کارخانه ها هستند که در مقابل دیدگان آنها سبز می شوند.

اکوسیستم ارسباران در غرب رودخانه “ایل گنه” منطقه ای در میان شهرستانهای کلیبر، ورزقان و جلفا قرار داشته و قسمتی از آن جنگل و قسمتی دیگر مرتع است.

80 هزار و 600 هکتار از جنگلهای ارسباران تحت حفاظت محیط زیست و بخش گسترده ای از آن خارج از طرح جنگلداری قرار داشته که زیستگاه حیوانات نادری همچون گوزن شوکا، سیاه خروس، کبک دری و خرس بوده و بسیاری از پرندگان در حال انقراض در این جنگلها مامن گزیده اند.

این درحالیست که کمربند ذخایر غنی مس از زنجان، طارم و هریس به ارسباران کشیده شده و علی رغم وجود این منابع در دیگر شهرها به دلیل خوش آب و هوایی منطقه ارسباران، این جنگلها خاستگاهی برای فعالیتهای معدنی شده است.

جنگلهای ارسباران

ارسباران زیستگاه 2400 گونه جانوری و گیاهی

از میان دو هزار و 400 گونه شناسایی شده در آذربایجان حدود هزار و 400 گونه از مجموع آنها در جنگل های ارسباران زیست می کنند.

مراتع این منطقه که اغلب در خارج از محدوده حفاظت شده قرار دارند، از پوشش غنی برخوردار بوده و دارای گونه های جانوری است.

ارسباران از مراتع و جنگلهای زیبا و سر سبزی تشکیل یافته و زیستگاه حیواناتی همچون  گوزن شوکا، سیاه خروس، کبک دری و خرس و بسیاری از پرندگان نادر و درحال انقراض اروپایی است که در خارج از محدوده حفاظت شده مامن گزیده اند.

حیات وحش و منابع طبیعی مناطق حفاظت نشده ارسباران فراموش شده اند

3.5  درصد از وسعت استان آذربایجان شرقی تحت پوشش مدیریت محیط زیست بوده که شامل مناطق پارک ملی، مناطق حفاظت شده ارسباران، حیات وحش کیامکی و اثر طبیعی و ملی مراغه است.

به گفته کارشناسان 80 هزار و 600 هکتار از جنگلهای ارسباران تحت حفاظت محیط زیست بوده و 27 محیط بان بر مناطق تحت پوشش نظارت دارند که به طور نسبی برای هر هکتار تحت پوشش یک محیط بان فعالیت می کند.

و این درحالیست که ورزقان به دلیل کمبود امکانات و کلیبر و جلفا به دلیل متمرکز بودن محیط بانان در مناطق حفاظت شده از رسیدگی و حضور فیزیکی در مناطق خارج از محدوده حفاظتی دور می مانند.

زیستگاه گوزن شوکا

معادن فلزی دردسر بزرگ محیط زیست ارسباران

کارشناس منابع طبیعی وجود معادن فلزی در منطقه ارسباران را دردسر بزرگ منابع طبیعی و حیات وحش این منطقه دانسته و گفت: در مناطق جنگلی معادن فلزات رنگین ( فلزات کمیاب ) معضلی برای محیط زیست هستند.

عبدالله رسولی افزود: این معادن ارزش اقتصادی بالایی داشته و به دلیل میزان کم آن در مناطق مادر مورد توجه خاص معدن داران است که یک گرم در تن فلز اهمیت ویژه ای دارد.

وی تشریح کرد: در این قسم از مناطق برای معادن معمولی سنگ مجوز داده نمی شود اما در خارج از محدوده مناطق حفاظت شده کارخانه ها به صورت خودسرانه فعالیت می کنند.

تخریب مراتع ارسباران در اثر عملیات اکتشافی

جنگلها می میرند و کارخانه ها سبز می شوند

جنگلها و مراتع آرزوی سبز بودن و جنب و جوش حیات وحش را با صدای وحشیانه بلدوزرها در خاک دفن کرده و از دل خود کارخانه می رویانند و جانواران و حیوانات از آن مناطق فراری شده و زیستگاه آنها تخریب می شود.

رسولی با ابراز تاسف از افزایش روز افزون تعداد کارخانه ها در مناطق مختلف ارسباران اظهار داشت: بسیاری از مناطق آزاد ارسباران که شامل مراتع بوده و زیستگاه حیات وحش است با بلدوزر ویران کرده و اقدام به ساخت شرکتها و کارخانه های مس کرده اند.

وی یاد آور شد: سرانه فضای سبز به قدری نیست که آن را به خاطر اکتشاف تخریب کنیم و این فعالیتهای انسانی در مقایسه با از دست دادن منابع طبیعی بهای سنگینی است که متاسفانه کسی به آن توجه نمی کند.

رسولی تشریح کرد: مردم به صورت خودجوش هفت چشمه را به منطقه گردشگری تبدیل کرده اند و این درحالیست که شرکتهای مس برای اکتشاف اقدام به تخریب مراتع آن با بلدوزر کرده اند.

این کارشناس منابع طبیعی ادامه داد: این منطقه دارای بلوط های 700 ساله است که حتی در مناطق حفاظت شده نیز وجود ندارد که گرد و غبار ناشی از استخراج و انواع آلاینده های تولید شده به وسیله باران شسته شده و باعث تخریب گیاهان و مراتع و آلودگی چشمه ها می شود.

به گفته وی، احداث کارخانه های مختلف در مناطق جنگلی معضل اساسی محیط زیست بوده فاضلاب آنها باعث آلودگی سواحل غربی و شرقی رودخانه ها می شود.

رسوبات معدن مس سونگون در بستر رودخانه

ضعف قوانین نظارتی بر مناطق آزاد ارسباران عامل بهره برداری های غیر مجاز کارخانه های مس

علی رغم نظارت های دقیق و موشکافانه بر مناطق حفاظت شده از سوی محیط زیست گویی مناطق خارج از این محدوده مظلوم واقع شده و قوانین نیز توانایی دفاع از آنها را ندارند.

مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی ضعف قوانین نظارتی بر مناطق آزاد ارسباران را عامل بهره برداری های غیر مجاز کارخانه های مس دانست.

بیوک رئیسی در تشریح این مطلب گفت: کمیته فنی بر مناطق حفاظت شده نظارت دقیق داشته و اجازه هر گونه فعالیت غیر مجاز در این مناطق داده نمی شود و این درحالیست که علی رغم وجود قوانین نظارتی بر مناطق آزاد ارسباران، این قوانین کارایی چندانی نداشته و در حد ضعیفی اجرایی می شوند.

رئیسی افزود: منطقه ورزقان دارای معادن غنی فلزی و مس بوده و شرکت ها و کارخانه های مختلف از جمله مس سونگون بیش از حد مجاز بهره برداری می کنند.

وی تاکید کرد: قانون حفاظت از سرمایه گذاری از دیگر عواملی است که دست سرمایه گذاران و فعالان عرصه صنعت و معدن را برای سرمایه گذاری در مناطق آزاد باز گذاشته و این چنین محیط زیست تنها بر مناطق حفاظت شده می تواند نظارت جدی داشته باشد.

رئیسی تاکید کرد: قانون حمایت از سرمایه گذاری خسارات زیادی را باعث شده است.

مارال های ارسباران

خسارت 8 هکتاری کارخانه ها به جنگلهای ارسباران

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان خسارات وارده به مناطق خارج از محدوده حفاظت شده ارسباران را در اثر فعالیت کارخانه های مس هشت هکتار عنوان کرد.

وی تصریح کرد: مس سونگون علی رغم اینکه باعث ارتقای صنعت کشور است، احداث آن تخریب های زیادی را منجر شده است.

رئیسی با بیان اینکه قوانین حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و حیات وحش در مناطق آزاد نیز وجود داشته اما به صورت کمرنگ اجرا می شود، افزود: استان آذربایجان شرقی حائز اهمیت بوده و نیازمند توجه بیش از پیش است.

بهره برداری از معادن و تخریب جنگلها ممنوع است/ کسی پاسخگوی تخریب منابع طبیعی نیست!

رئیس جنگلبانی ایران تاکید کرد: بهره برداری از معادن در صورت تخریب جنگلها در مناطق خارج از محدوده حفاظت شده نیز ممنوع است.

هادی کیا دلیر تشریح کرد: در مناطقی که گونه های نادر و ذخایر ارزشمند طبیعی وجود دارد برای حفظ منظر و منابع طبیعی و حفظ زیستگاه حیات وحش، فعالیت صنایع در مناطق خارج از حفاظت نیز بدون مجوز اداره کل منابع طبیعی و محیط زیست امکان پذیر نیست.

به گفته وی، همجواری کارخانه ها با رودخانه و مشکلات اجتماعی از دیگر مسائل تاثیر گذار برای صدور فعالیت صنایع در خارج از مناطق طرح جنگل داری است.

کیا دلیر یاد آور شد: تنها در طرح های ملی از جمله احداث آزاد راهها امکان تغییر و گاه تخریب بخشی از مناطق جنگلی داده می شود.

رئیس جنگلبانی تاکید کرد: کمیته فنی منابع طبیعی بر فعالیت های صنایع در مناطق خارج از طرح جنگلداری نظارت دارد و تنها در صورت حمایت از سوی نهادهای مختلف این شرکتها می توانند علی رغم مخالفت اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی به فعالیت های مخرب خود ادامه دهند.

از سوی دیگر کارشناس منابع طبیعی گفت: اداره کل محیط زیست استان همواره نظارت دقیق بر هر گونه فعالیت صنایع در مناطق مختلف داشته و بدون استعلام از این اداره امکان فعالیت وجود نداشت.

عبدالله رسولی ادامه داد: صنعت کاران که سختگیری های محیط زیست را نابجا می دانستند طی شکایات به سازمان صنایع و معادن اکنون بدون استعلام از این اداره فعالیت می کنند و هیچ کس مسئول و پاسخگوی تخریب منابع طبیعی نیست!

***

به نظر می رسد علی رغم وجود قانون های مدون که در هر سخنی از تبصره و بندهای آن به میان کشیده می شود، وقتی پای منافع انسانی به میان آید دیگر قوانین رنگ می بازد.

و ظاهرا چاره ای نیست جز آنکه حیوانات به فکر خانه ای دیگر برای خود باشند زیرا در دنیای امروز که  هر تکنولوژی گوشه ای از آن را به امید نکته ای تازه می کاود جایی برای حیات وحش نیست.
________________
یاسمین السادات مولانا

_____________________________

خبر مرتبط:

وحوش خزری در اسارت/ زیستگاه ها تنگ تر می شوند

وضعیت بحرانی زیستگاه های فارس/ پرندگان مهاجر استان را ترک کردند

دیده بان حقوق حیوانات: تخریب و تجاوز به زیستگاه های وحوش در کرانه خزر از جمله گلستان، این گونه های نادر و کمیاب خزری را در حالت نیمه اسارت قرار داده و هر روز عرصه بر آنها تنگ تر می شود.

به گزارش خبرنگار مهر، تاکنون 304 گونه پرنده، 68 گونه پستاندار، 9 گونه دوزیست، هزار و 704 گونه گیاهی در استان گلستان شناسایی شده است که درصد بالایی از آن در پارک ملی زیست و زادآوری می کنند.

دیدن برخی از گونه های نادر و وحوش منحصر بفرد در گلستان به خاطره مبدل شده است و قصه هایی شد که قدیمی ترها برای کوچترها و فرزندانشان تعریف می کنند.

گلستان زیستگاه بسیاری از پرندگان و گنجشکان زیبا و پرتحرک آوازه خوان مانند دارکوب سیاه، بلبل، توکای باغی، انواع سهره ها، زرده پره ها، مگس گیرها، زنبور خورکها و دم سرخهاست.

دوزیستان و خزندگان با پیشینه زیستی بسیار زیاد در این زیست کره وجود دارند که تاکنون آن گونه که باید مورد توجه قرار نگرفته اند.

براساس مطالعات میدانی انجام شده سه گونه دو زیست، 24 گونه از خزندگان در گلستان شناسایی و گزارش شده است.

از سوی دیگر استان گلستان با توجه به موقعیت جغرافیاییش در کشور و وضعیت توپوگرافی واقلیم متفاوت از جنس دریا، کوه، صخره و جنگل تنوع جانوری خوبی را در خود جای داده است.

در همین رابطه گونه های بسیار شاخص از حیات وحش در استان مشاهده می شود اما نگرانی هایی از کاهش جمعیت برخی از گونه های حیات وحش که بدلیل شکار بی رویه و تخریب زیستگاه ها وجود دارد که با ادامه این روند شاید چندی دیگر از این گونه های ارزشمند در حیات وحش استان اثری نباشد.

کاهش جمعیت وحوش نگران کننده شد

معاون طبیعی  محیط زیست استان درباره وضعیت حیات وحش استان گلستان گفت: حیات وحش استان دارای گونه های بسیار شاخص از جمله پلنگ، شوکا، مرال، خرس قهوه ای، قوچ و میش، پازند و گونه های پرندگانی چون عقاب دریایی دم سفید، پلیکان، فلامینگو است و از جمعیت بسیار خوبی هم برخوردار است اما ما نگرانی هایی هم داریم.

محسن جعفر زاده در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: در حال حاضر با کاهش جمعیت در برخی گونه ها رو به رو هستیم که مهمترین دلیل آن تخریب زیستگاه ها یا محل زندگی این گونه هاست که به دلایل مختلف مورد  تخریب و تصرف غیر مجاز قرار گرفته است و محدوده جا را برای این گونه ها تنگ کرده است .

وی افزود: گونه پلنگ از جمله مشکلاتش این است  که به عنوان گونه مهاجم برای مردم شناخته شده است و برخی دامداران تعرضاتی به این جانور دارند که از مهمترین دلیل تلفات این جانور است.

جعفری نژاد گفت: در خصوص گونه هایی چون قوچ، میش و مرال با شکار غیر مجاز در استان روبه روهستیم که از جمله دلایل کاهش این گونه هاست.

تجاوز و تخریب زیستگاه ها

وی با اشاره به مهمترین دلایل تهدید گونه های جانوری استان گلستان عنوان کرد: ییلاق سازی در کوهستان، مناطق بالادستی و ارتفاعات، تصرفات در مناطق کوهستانی موجب شده است که محل زندگی این گونه ها مورد تجاوز قرار گیرد و این گونه ها با کاهش روبه رو شود.

معاون محیط زیست گلستان یادآور شد: نداشتن برنامه جامع آمایش استان که شامل توسعه پایدار و مصوب باشد از دیگر مواردی است که لطماتی را به حیات وحش استان  خصوصا گونه پستانداران وارد کرده و موجب شده است  به گونه های کوچکتر هم آسیب وارد شود.

این مسئول مشکل دیگر را دستورالعملها و قوانین کنونی در خصوص برخورد با متخلفان ذکر و بیان کرد: دستور العملها و قوانین کنونی در خصوص شکار غیر مجاز متناسب با ارزشهای زیستی واقتصادی این گونه ها  تعریف نشده است و ارزش گذاری های انجام شده واقعی نیست.

لزوم بازنگری در قوانین

جعفرزاده اظهار داشت: پیشنهاد هایی به سازمان محیط زیست داده شده است اما تغییر و اصلاح  قانون نیازمند مصوبه مجلس است که امیدواریم با تغییر قانون شرایط و مجازات های سنگین تری برای متخلفان دیده شود.

وی وضعیت حیات وحش در پارک ملی مساعد تر از مناطق جهان نما ذکر کرد و افزود: این منطقه به این دلیل که دام و روستا در آن قرار ندارد در وضعیت بهتری است.

این مسئول افزود: اما جاده داخل پارک همچنان به عنوان یک عامل تهدید کننده برای این پارک ملی است و ما درصدد هستیم از این جاده فقط به عنوان جاده توریستی استفاده شود و جاده ای در شمال پارک ملی در کلاله احداث و به عنوان جاده ترانزیت از آن استفاده شود و تهدید های این ذخیره گاه ارزشمند را کاهش دهد.

از مجموع جانوران موجود در تنوع زیستی استان 19 گونه در معرض انقراض هستند که هما، بالابان، گیلانشاه خالدار و روباه ترکمنی از جمله آن هستند و مرال، شوکا، کل و بز، قوچ و میش و .. از جمله گونه هایی هستند که بیشتر مورد شکار غیرمجاز قرار می گیرند.

_____________________________

خبر مرتبط:

وضعیت بحرانی زیستگاه های فارس/ پرندگان مهاجر استان را ترک کردند

دیده بان حقوق حیوانات: نماینده هماهنگ کننده طرح حفاظت از تالابهای استان فارس وضعیت زیستگاه های این استان را در پی وقوع خشکسالی، بحرانی توصیف کرد.

علمدار علمداری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه خشکسالی اثرات نامطلوبی بر روی زیستگاه های این استان داشته، اظهار داشت: در سالهایی که تالابهای استان همچنان آبدار بود گاهی تعداد پرندگانی که به این تالابها مهاجرت می کردند بیش از یک میلیون پرنده ارزیابی می شد اما طی مدت اخیر اینگونه نبوده است.

وی افزود: در گذشته بیش از 60 گونه از پرندگان نادر از جمله فلامینگو، پلیکان پا خاکستری، اردک سرسفید و اردک مرمری و… که برخی از آنها نیز از گونه های نادر هستند به تالابهای استان فارس از جمله پریشان و بختگان مهاجرت می کردند که در مدت اخیر هیچ نوع پرنده ای در تالابهای فارس دیده نشده است.

نماینده هماهنگ کننده طرح حفاظت از تالابهای استان فارس ادامه داد: پرندگان مهاجر زمانی که به تالابهای استان فارس می آمدند گاهی لانه سازی کرده و جوجه آوری می کردند اما در سالهای خشکسالی استان اینگونه نبوده و باید گفت که وضعیت زیستگاه های استان بحرانی است.

دریاچه بختگان

علمداری ادامه داد: هم اکنون سه سال است که پرندگان مهاجر به این استان نمی آیند که این مسئله قابل تفکر است زیرا در صورت ادامه این وضعیت زیستگاه های فارس نیز با مشکل روبرو خواهند شد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش پرندگان در اکوسیستمهای طبیعی اشاره کرد و گفت: پرندگان نقش مهمی در کاهش آفات گیاهی، بارور کردن زیستگاه ها و توسعه گونه های گیاهی دارند و می توان ادعا داشت که پرندگان بخشی از اکوسیستم طبیعی هستند.

علمداری اظهار داشت: در صورتیکه پرندگان به زیستگاه های استان مهاجرت نکنند حلقه ای از اکوسیتم طبیعی حذف می شود که البته در حال حاضر وضعیت زیستگاه های استان فارس بحرانی است و باید تدابیری در این خصوص اتخاذ شود.