دیده بان حقوق حیوانات: استفاده نادرست بشر از منابع و محیط زیست و بر هم زدن تعادل عناصر تشکیل دهنده آنها باعث شده که ضرورت حفاظت از طبیعت و منابع آن در جهت جلوگیری از تخریب و نابودی زیست گاه ها و حیات وحش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار باشد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر همه ساله همزمان با مهاجرت پرندگان شکاری به استان بوشهر افرادی به طمع زنده گیری این پرندگان و بدست آوردن پول بادآورده از آن به کمین می نشینند که اصلاحاً به آن کوخه نشینی می گویند ولی از این موضوع بی خبرند که تعداد این پرندگان بسیار کم شده و در معرض خطر انقراض قرار دارند. به همین دلیل گفتگویی با دکتر حسین دلشب مدیر کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر انجام داده ایم که توجه شما خوانندگان گرامی را به این گفتگو جلب می نماییم:
لطفاً در مورد پرندگان شکاری و نقش آنها در چرخه حیات توضیح دهید:
– پرندگان شکاری که در رأس یکی از هرم های غذایی چرخه طبیعت هستند بدون دخالت انسان جمعیت برخی از حشرات مضر و جوندگان را تنظیم می نمایند و ازدیاد غیرقابل کنترل آنها را ناممکن می سازند .
درمیان این پرندگان گونه های بالابان و بحری جزء گونه های درمعرض خطر انقراض سایتیس می باشند و باتوجه به اهمیت آنها در ضمیمه شماره 1 این کنوانسیون می باشند. اما متأسفانه بدلیل قابلیت دست آموزی و استفاده از آنها در قوش بازی توسط شیوخ متموّل کشورهای حوزه خلیج فارس همواره توجه افراد سودجو و دلالان را به خود جلب نموده اند . این پرندگان جزء پرندگان مهاجر بوده ، مدتی از سال و بخشی از حیات خود را در کشورما سپری می کنند . دراین میان استان بوشهر با توجه به موقعیت جغرافیایی و وضعیت آب و هوایی خود سالانه پذیرای صدها پرنده شکاری مهاجر می باشد که جهت زمستان گذرانی به این استان روی می آورند ، اما متأسفانه به دلایل متعدد مورد تهدیدات جدی قرار می گیرند و هرساله تعداد زیادی از آنها از گردونه حیات خارج می گردند و همواره با جمعیتی کمتر به زیستگاه های اصلی خود باز می گردند . این پرندگان در چرخه حیات یکی از اجزاء بی بدیل سیستم های طبیعی کره زمین محسوب می شوند و حذف آنها از گردونه حیات، تهدیدی جدی در جهت اختلال در اکوسیستم های طبیعی وابسته به آنها خواهد بود . بعلاوه عظمت و شکوه آنها در حین پرواز یکی از جلوه های زیبای خلقت خداوند است که باید برای نسل امروز و نسلهای فردا حفظ و نگهداری شود .
نقش سازمان حفاظت محیط زیست در جلوگیری از زنده گیری این پرندگان و کاهش صدمات وارد شده به حیات وحش و زیستگاه ها چیست؟
– سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان متولی حفاظت از تنوع زیستی سالانه توان و وقت زیادی را صرف مبارزه با جلوگیری از زنده گیری این پرندگان می نماید که بار مالی مضاعفی را نیز تحمیل می کند . علیرغم اهمیت زیاد و ارزشهای اکولوژیک این گونه ها ، مطالعات جامع و کاملی که بعنوان یک سند علمی در دست باشد وجود ندارد ، لذا اجرای طرح شناسایی و حفاظت از این گونه ها می تواند کمک شایانی در جهت برنامه ریزی برای حفظ و بقاء این گونه ها باشد .که این مهم در دستور کار اداره کل محیط زیست استان قرار دارد.
جهت مقابله با روند تخریب و گسترش فعالیت های مخرب انسانی ناشی از توسعه احتمالی در زیستگاههای پرندگان شکاری نیاز به بضاعت علمی و گروه کارشناسی و اجرای توانمندی خاص دارد زیرا امکان دفاع از ارزشهای کیفی پرندگان و همچنین حفاظت از زیستگاه به عنوان نوعی الگوی کاربری زمین که همیشه در رقابت با سایر استفاده های فیزیکی قرار دارد به سادگی امکان پذیر نیست . پشتوانه های دفاعی حفاظت از زیستگاهها و حیات وحش تاکنون کمتر توانسته پایه کمّی پیدا کند زیرا بسیاری از ارزشهای آنها قابل تبدیل به معیارهای معمول مادی نیستند .
تا زمانی که همترازی ارزشهای محیط زیستی با ارزشهای اقتصادی در سطح تصمیم گیران با رغبت پذیرفته نشود یا روشهای ارزیابی و تبدیل ارزشهای کیفی پیشرفت قابل توجهی نکند ، اجباراً باید تلفیقی از همه این استدلالها را بکار گرفت تا شاید صدمات وارد شده به زیستگاهها و حیات وحش به حداقل خود تقلیل یابد .
پرندگان شکاری گرچه دارای ارزشهای زیبایی شناختی ، اکولوژیکی ، اخلاقی، ورزشی و اکوتوریسمی می باشند اما هیچیک از این موارد به تنهایی قادر به حفظ موجودیت و امکان بهسازی زیستگاه های آنها را ندارند . زیرا روند توسعه در منطقه به گونه ای خواهد بود که ارزشهای اقتصادی در اولویت قرار خواهد گرفت و در این صورت شاید بتوان با تلفیق کلیه استدلال ها با پشتوانه علمی لازم توجیهی برای حفاظت از این گونه ها ارائه نمود .
اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر برای امسال چه اقداماتی را در جهت جلوگیری از زنده گیری این پرندگان انجام خواهد داد؟
– اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر برای این منظور اکیپ های مجهز به خودرو و موتور سیکلت صحرایی و دوربین های دوچشمی و سایر تجهیزات را پیش بینی و عملیات پیمایش را در ارتفاعات را شروع کرده است که این مهم توسط یگان حفاظت این اداره کل طی هفته گذشته و با استفاده از امکانات بیشتر و استفاده از روشهای کارآمد تر از گذشته شکل گرفته است. لذا یگان حفاظت محیط زیست استان در آمادگی کامل برای جلوگیری از کوخه نشینی و زنده گیری پرندگان شکاری قرار دارد.
جناب دلشب! آیا در این خصوص نیروی انتظامی با شما همکاری خواهد کرد؟
– بله ؛ با حضور در دفتر فرماندهی نیروی انتظامی استان بوشهر و ملاقات با ایشان از وی درخواست کمک نموده و سردار عباس زاده نیز مانند سالهای گذشته قول همکاری نیروی انتظامی خصوصاً در بازدید ها ،گلوگاه ها ،اسکله ها و دیگر مناطق احتمالی تردد قاچاقچیان پرنده را صادر نمودند که در اینجا جا دارد از همکاری های پلیس پیشگیری با ادارات مختلف حفاظت محیط زیست در سراسر استان تشکر نمایم.
جهت جلوگیری از زنده گیری و قاچاق پرندگان شکاری چه راهکارها و پیشنهاداتی را ارائه می فرمایید؟
– راهکارها و پیشنهادات زیر را می توان در جهت جلوگیری از زنده گیری و قاچاق پرندگان شکاری مهم و موثر دانست:
آموزش ، فرهنگ سازی و اشاعه فرهنگ زیست محیطی و اطلاع رسانی از مهمترین مواردی است که در کنار دیگر موارد مانند جلوگیری از ورود اتباع بیگانه که جهت قاچاق پرندگان شکاری و شکار پرندگانی چون هوبره وارد استان می شوند و کنترل بیشتر مبادی ورودی ، خروجی و گمرکات استان با هماهنگی که از طرف این اداره کل با شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی، سازمان بنادر و کشتیرانی و فرماندهی نیروی انتظامی صورت گرفته است دارای اهمیت می باشد.
همچنین هماهنگی با قضات محترم دادگستری و بیان حساسیت موضوع که منتج به صدور احکام جدی و بازدارنده گردد و جهت برخورد شدیدتر با این گونه متخلفین و عدم تبدیل حبس به جزای نقدی ، تجهیز گارد محیط زیست استان از نظر نیروی انسانی و امکانات حفاظت فردی و بهبود وضعیت معیشتی مأمورین و ارتقاء سطح زندگی آنان،
همکاری نهادهای غیر دولتی (سمن ها) جهت آموزش همگانی و جلوگیری از زنده گیری پرندگان شکاری و نیز همکاری رسانه های عمومی ( نشریات، سایت های خبری، خبرگزاری ها و به ویژه صدا و سیما ) در بالا بردن فرهنگ مردم بومی و محلی از دیگر موارد با اهمیت است.
خیلی ممنون از اینکه وقت خودتان را در اختیار ما قرار دادید.
