دسته: حیوانات در خطر انقراض

تابناک نوشت: ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه سه شنبه در نشستی در سن پترزبورگ که در آن نمایندگانی از سیزده کشور حضور داشتند اعلام کرد وضع ببرها در جهان نزدیک به فاجعه است.

پوتین خاطر نشان کرد شمار این گربه سانان در وضع طبیعی در طول یک قرن سی برابر کاهش یافته و به سه هزار ودویست قلاده رسیده است و زیستگاه های کنونی این جانور اکنون هفت درصد از زیستگاه هایی را که پیش از این وجود داشته است تشکیل می دهد.

پوتین تاکید کرد :” این نتیجه تاسف بار و غم انگیز است .” به گزارش خبرگزاری فرانسه از سن پترزبورگ، نشست سن پترزبورگ قرار است برنامه ای جهانی را به منظور دو برابر کردن شمار ببرها تا سال دوهزار وبیست ودو اجرا کند.

مهر نوشت: حیات وحش بهرام گور سرشماری شدند

رئیس اداره محیط زیست شهرستان نی ریز از انجام سرشماری حیات وحش در منطقه حفاظت شده بهرام گور خبر داد.

حسن ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر در شیراز گفت: سرشماری پائیزه این منطقه از بیست و دوم آبان ماه آغاز شد.

وی افزود: سرشماری حیات وحش منطقه حفاظت شده بهرام گور توسط 24 نفر از کارشناسان محیط زیست طبیعی و ماموران گارد اجرایی محیط زیست استان فارس و با هدف برآورد میزان زاد و ولد جمعیت حیات وحش این استان، بررسی عوامل تهدید و نقاط قوت مناطق حفاظت شده انجام شد.

رئیس اداره محیط زیست نی ریز با بیان اینکه این ماموران هر کدام سرشماری در یک منطقه را برعهده داشتند، افزود: در این راستا ماموران با دوربین مناطق حوزه خود را کنترل و در لیست خود نوع و جنسیت حیات وحش را ذکر کرده اند.

وی با اشاره به اینکه در این مرحله پستانداران منطقه بهرام گور سرشماری شدند، اضافه کرد: در این چهار روز هزار مورد از حیات وحش منطقه سرشماری شده که از این تعداد 413 کله بز، 243 قوچ و میش، 329 گورخر و 15 جبیر بوده است.

ابراهیمی با بیان اینکه خشکسالی طی چند سال مشکلات زیادی را برای حیات وحش استان فارس و منطقه بهرام گور به وجود آورده، تصریح کرد: به رغم وقوع خشکسالی و نبود علوفه کافی برای حیات وحش آمار گورخرهای این منطقه نسبت به سال گذشته افزایش خوبی داشته است.

وی افزود: به دلیل خشکسالی و نبود علوفه کافی، زایش در سه مورد از حیات وحش شامل کله بز، قوچ و میش کاهش یافته بنابراین آمار این سه جمعیت نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

آزادسازی هشت هوبره در بهرام گور

رئیس اداره محیط زیست نی ریز در بخش دیگری از سخنان خود از رهاسازی تعدادی پرنده در منطقه حفاظت شده بهرام گور خبر داد و افزود: سه پرنده دلیجه و یک مورد بالابان توسط ماموران محیط زیست استان فارس در منطقه حفاظت شده بهرام گور رها سازی شدند.

وی ادامه داد: همچنین هشت هوبره که از شکارچیان غیرمجاز کشف شده بود پس از طی شدن مراحل قانونی در این منطقه حفاظت شده رها شدند.

منطقه حفاظت شده بهرام گور در شرق استان فارس و شمال شرقی شهرستان نی ریز قرار دارد و وسعت این منطقه 40 هزار و 800 هکتار و ارتفاع بلندترین نقطه آن دو هزار و 787 متر بوده و دارای آب و هوای گرم و خشک و بارندگی حدود 200 میلی متر است.

این محدوده از سال 1351 با عنوان منطقه حفاظت شده “بهرام گور” تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست فارس قرار گرفته است. منطقه حفاظت شده بهرام گور تنها منطقه در کشور است که جمعیت قابل ملاحظه و پویایی از گورخر ایرانی را در خود جای داده است.

حضور دیگر گونه های ارزشمند نظیر جبیر، گربه کاراکال، زاغ بور، هوبره، و… ارزش اکولوژیکی این زیستگاه پهناور را دو چندان می کند و تماشای حیات وحش به خصوص گونه های در معرض تهدیدی نظیر گورخر ایرانی، هوبره و زاغ بور در این منطقه به سادگی امکان پذیر است.

مهر نوشت: رئیس انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری با تاکید بر اینکه ماهیان خاویاری خزر در فهرست جانوران در حال انقراض قرارگرفته اند، بر لزوم حفظ این فسیل زنده تاکید کرد.

محمد پورکاظمی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: صید قاچاق، صید قانونی اما بیش ازظرفیت، آلودگی خزر و ناهماهنگی کشورهای حاشیه این دریاچه در زمینه حفاظت و بازسازی ماهیان خاویاری مهمترین عوامل انقراض تدریجی این گونه های ارزشمند دریایی هستند.

وی عنوان کرد: کاهش استحصال خاویار از خزر در 20 سال گذشته نشان می دهد این عوامل آسیبهایی جدی به روند تداوم حیات ماهیان خاویاری خزر وارد کرده است.

رئیس انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری ادامه داد: در حالیکه 19 سال پیش 76 تن خاویار از خزر استحصال شد این رقم پارسال به931 کیلوگرم کاهش یافت و با روند فعلی پیش بینی می شود استحصال خاویار از خزر تا10سال آینده به طور کامل متوقف شود.

خاویار.jpg

مهر نوشت: همسایگان خزر تفاهمنامه امنیتی امضا کردند/ ممنوعیت صید ماهیان خاویاری سران 5 کشور ساخلی خزر در پایان سومین اجلاس خود در باکو یادداشت تفاهم همکاری‌های امنیتی در 15 بند امضا کردند.

به گزارش خبرگزاری مهر، سومین اجلاس سران پنج کشور ساحلی خزر شامگاه پنجشنبه با امضای یادداشت تفاهم همکاری‌های امنیتی دریای خزر به کار خود پایان داد.

این یادداشت تفاهم که در15 بند به امضا رسید کلیه مسائل مربوط به امنیت دریای خزر و به ویژه امنیت زیست محیطی آن را مورد توجه قرار داده و در بخشی از آن مقرر شد صید ماهیان خاویاری از این دریا برای پنج سال منوط به آنکه کارشناسان حداکثر ظرف مدت سه ماه راه‌های اجرای این بخش از توافق را بررسی و اعلام نمایند، ممنوع شود.

همچنین در این اجلاس روسای کشورهای ساحلی توافق کردند کارشناسان کشورهای عضو در یک مدت زمان مشخص بررسی‌های کارشناسی لازم برای تعیین عرض جغرافیایی و حدود حق حاکمیت پنج کشور عضو از خزر را انجام دهند.

دکتر احمدی نژاد در کنفرانس خبری روسای جمهور پنج کشور ساحلی که پس از پایان اجلاس برگزار شد‏، با مثبت ارزیابی کردن این اجلاس گفت: روند همگرایی دریای خزر از اجلاس عشق‌آباد شروع شده، در تهران پایه‌های آن تقویت شد و در باکو راه برای تکمیل رژیم حقوقی دریای خزر باز شد و به هدف کشورهای عضو که پیدا کردن راهی برای حفظ منافع پایدار همه ملت‌های حاشیه خزر بود، نزدیک‌تر شدیم.

دکتر احمدی نژاد خزر را دارای سه ویژگی برجسته دانسته و در تشریح آنها اظهار داشت: ارزش‌های فرهنگی ریشه‌دار و عمیق، ثروت عظیم و جغرافیای خاص خزر به عنوان یکی از اهرم‌های تعادل شرق و غرب سه ویژگی خاص خزر هستند که اهمیت خاصی را به آن می‌بخشد.

در پایان این اجلاس همچنین بیانیه مشترکی نیز از سوی روسای جمهور پنج کشور منتشر شد.

مهر نوشت:

نتایج جدیدترین بررسی ها در منطقه حفاظت شده بافق حاکی از به دنیا آمدن حداقل 13 توله یوزپلنگ در سال جاری است.

به گزارش خبرگزاری مهر، حضور این خانواده از یوزپلنگ بر اساس آثار و نمایه تازه آنها مسجل شده که بسیار امیدوار کننده است.

پیش از این، حضور 7 خانواده مختلف از یوزها در 5 منطقه به اثبات رسیده بود که با احتساب بافق، با قطعیت می توان گفت که بدون شک در سال 1389، حداقل 8 ماده یوز مختلف در ایران زایمان کرده و در مجموع حداقل 13 توله مختلف به دنیا آورده اند.

این توله یوزپلنگها در بیش از نیمی از زیستگاه های یوزپلنگ در کشور به دنیا آمده اند که عبارتند از توران، نای بندان، دره انجیر، میاندشت، سیاهکوه و بافق. درعین حال، گزارشهای تأیید نشده ای نیز از زادآوری یوزها در منطقه دربند راور نیز در دست است.

این درحالی است که گزارشهای تأیید شده از حضور توله یوزها در سال 1388 به پایین ترین سطح خود طی یک دهه گذشته رسیده و غیر از منطقه توران، در هیچ منطقه دیگری یوز همراه با توله هایش رسما گزارش نشده بود. ولی خوشبختانه با تلاشهای محیط بانان و پرسنل زیستگاه ها، سال 1389 برای بقای یوزها در ایران بسیار امیدوار کننده بوده است.

نرخ زادآوری یوزها و نسبت توله ها در هر سال از مهمترین شاخصهای پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی بوده و از همین رو بررسی و تأیید چنین گزارشهایی از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوریکه به محض دریافت چنین گزارشهایی، کارشناسان پروژه در تهران یا کارشناسان استانها به سرعت جهت بررسی به زیستگاه ها اعزام می شوند.

میزان مشاهدات یوز همراه با توله در سال 1389، بدون شک یک رکورد تاریخی طی یک دهه گذشته بوده و نشانگر روند مثبت تلاشها برای حفظ نادرترین گربه سان کشور است.

تابناک نوشت:

دانشمندان و طرفداران محیط‏زیست همواره از این‏که زندگی حیوانات در معرض خطر بیفتد، ابراز نگرانی می‏کنند.

به گزارش همشهری،  نسل هرگونه از جانداران آن‌قدر دارای ارزش است که در گوشه و کنار دنیا گروه‏های تحقیقاتی زیادی تلاش می‏کنند تا آنها را از خطر انقراض نجات بدهند. در حال حاضر 25 هزار گونه از جانداران در فهرست قرمز (فهرستی از جانداران در معرض خطر) قرار دارند که از این تعداد هر سال حدود 52 تای آنها با خطر جدی انقراض روبه‏رو می‏شوند. به تازگی گروهی از دانشمندان در انگلستان توانستند با ابداع روش جدیدی به بازگشت حیواناتی که منقرض می‏شوند، امیدوار شوند.

در این روش خون جانورانی که در حال انقراض هستند، جمع‏آوری و در محفظه ‏های سردی نگهداری می‏شود. در این خون، دی ان ای حیوان وجود دارد که به دانشمندان نشان می‏دهد جانور از کجا آمده و چه ویژگی‏هایی داشته است. به این ترتیب آنها بر این باورند که روزی با استفاده از دی ان های جمع‏آوری شده، می‏توانند حیواناتی را که از بین رفته‏اند به کره زمین بازگردانند. سال گذشته یک گروه اسپانیایی این روش را روی گونه‏ای بز امتحان کردند که نوزاد متولد شده پس از زمان کوتاهی، از بین رفت.

مهر نوشت:

در حالیکه اخبار هر روزه قاچاق سمندر از مرز استان خوزستان علاقمندان به محیط زیست را نگران انقراض این گونه منحصر به فرد کرده بود که با شناسایی زیستگاه جدید این گونه بارقه های امید برای ادامه حیات سمندر لرستانی شکل گرفت.

به گزارش خبرنگار مهر در خرم آباد، سمندر لرستانی گونه ای از راسته دوزیستان دم دار است که در محیطی از بقایای جنگلهای بلوط حاوی آبهای خنک زیست کرده و بر پشت خود خالها یا نوارهای زرد و نارنجی چشمگیر روی زمینه قهوه ای دارند و زیر بدنشان زرد یا نارنجی قرمز است.

در حالیکه اخیرا از سوی کشورهای عضو قرارداد حمایت از گونه های طبیعی(ساتیس) در قطر ممنوعیت معامله این گونه نادر در دنیا به تصویب رسیده است که فروش و عرضه این گونه زیبا در شهرهای مختلف کشور برای نگهداری در آکواریم های خانگی و همچنین بر روی سفرهای هفت سین همچنان استمرار دارد که آخرین مورد آن عرضه سمندر لرستانی در نمایشگاه بین المللی استان فارس بود.

بنابر این گزارش چندی قبل کشورهای عضو قرارداد حمایت از گونه های طبیعی(ساتیس) در قطر نشستی برگزار کردند که تا سوم فروردین سال جاری ادامه داشت. موضوع نشست مذکور تصویب قراردادهایی به منظور حفظ چند گونه از جانورانی بود که نسلشان درحال انقراض است.

ماهیهای کورال، نوعی قورباغه آمریکای لاتین با چشم‌های قرمز و سمندر کوه‌های زاگرس(سمندر لرستانی) سه گونه‌ای هستند که موضوع این نشست قرار گرفتند.

با توجه به قرار گرفتن سمندر لرستانی در لیست قرمز سازمان جهانی حفاظت از محیط زیست به درخواست “سازمان محیط زیست ایران” ممنوعیت خرید و فروش بین المللی این‌گونه در دستور کار اجلاس ساتیس قرار داد.

معاهده ساتیس، معاهده‌ای است که در سال 1973 به منظور جلوگیری از تجارت گونه‌‌های جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض ایجاد شد که ایران نیز عضو این معاهده است. نگرانی از احتمال انقراض نسل سمندر لرستانی باعث شد در این نشست این کشورها معامله این جانور در خارج از ایران را ممنوع کنند.

سمندر لرستانی گونه ای است که در سالهای اخیر به دلایل مختلفی همچون قاچاق و خشکسالی در سراشیبی انقراض قرار گرفته است. این گونه در سراسر دنیا تنها هفت زیستگاه داشته که تمامی آنها در مرز بین استانهای خوزستان و لرستان واقع شده اند که این امر خود زمینه قاچاق این گونه را فراهم کرده است.

از چند ماه پیش زمزمه هایی مبنی بر مشاهده گونه نادر و منحصر به فرد سمندر لرستانی توسط چند نفر از مردم بومی جنوب استان لرستان از اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان شنیده می شد.

سرانجام هفته گذشته راهی جاده ای شدیم که در انتهای آن گونه ای شاخص و ارزشمند چشم به راه حمایت و حفاظت بود. خرم آباد را به جنوب استان ترک کردیم و 938 متر از سطح آبهای آزاد را بالا رفتیم تا در دل انبوه درختان سر به فلک کشیده به چشمه ای رسیدیم که سمندر 14 سانتی متری لرستان در آن با آرامش و به دور از فرصت طلبی قاچاقچیان حیوانات زندگی می کرد.

آنچه که بیش از کشف زیستگاه جدید سمندرهای لرستانی برایمان لذت بخش بود، دیدگاه کاملا زیست محیطی اهالی آن منطقه بود. با اینکه چهار خانوار در این منطقه ساکن بودند اما نسل اندر نسل خود را حامی سمندر لرستانی می دانستند. هنگامی که جمله “این گونه متعلق به استان است و نمی گذاریم کسی آن را ببرد” را از زبان بزرگ این خانواده ها شنیدم واقعا احساس لذت کردم.

پیدا شدن این زیستگاه جدید به عنوان هشتمین زیستگاه جهانی این گونه شاخص استان لرستان، خبری خوش برای تمامی فعالان عرصه محیط طبیعی و حیات وحش ایران و حتی جهان است.

اما آنچه در حال حاضر بسیار ضروری است، حفاظت از این زیستگاه جدید است. زیستگاه جدید سمندر از لحاظ اکولو‍ژیکی در درجه بسیار بالایی قرار گرفته و تشکلهای زیست محیطی استان خواستار ارتقای این زیستگاه به یک منطقه حفاظت شده هستند.

معاون محیط طبیعی اداره کل محیط زیست استان لرستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد در سخنانی اظهار داشت: شناسایی زیستگاه جدید سمندر لرستانی نگرانیهای ما را در این زمینه مرتفع کرد.

نبی الله قائدرحمتی با بیان اینکه این زیستگاه جدید با همکاری مردم منطقه و همیاران محیط زیست شناسایی شده است، بیان داشت: این زیستگاه در جنوب شرقی شهر خرم آباد قرار دارد و در آن به وفور سمندر لرستانی دیده می شود.

وی تصریح کرد: با شناسایی این زیستگاه جدید تکثیر سمندر لرستانی منتفی خواهد شد.

معاون محیط طبیعی اداره کل محیط زیست استان لرستان با اشاره به پیگیری این اداره کل برای حراست از زیستگاه جدید که به طور کامل در خاک لرستان قرار دارد، بیان داشت: در حال حاضر کل منطقه در حال آماربرداری است که به زودی نتایج مطالعات آن مشخص خواهد شد.

قائدرحمتی با اشاره به اینکه پیش از این تنها سمندر در مرز لرستان و خوزستان دیده شده بود، افزود: این در حالی است که قرارگیری زیستگاه سمندر در مسیر قطار موجب قاچاق این گونه از خاک خوزستان می شد.

وی با بیان اینکه تا محل زیستگاه جدید سمندر لرستانی 15 ساعت پیاده روی است، بیان داشت: در این منطقه بین هفت تا 10چشمه وجود دارد که سمندرلرستانی در آنها بدون هیچگونه تهدیدی زندگی می کند.

معاون محیط طبیعی اداره کل محیط زیست استان لرستان خاطرنشان کرد: این اداره کل به دنبال این است که در راستای حراست از این گونه منحصر به فرد زیستگاه جدید سمندر لرستان را به عنوان یک اثر طبیعی ملی ثبت کند.

به هر حال امید می رود با شناسایی زیستگاه جدید سمندر و تحقق برنامه های محیط زیست برای ثبت این زیستگاه به عنوان یک اثر طبیعی ملی زمینه حراست از این گونه که بار دیگر فرصت حیات خود را به طبیعت این مرز و بوم داده است محیا شود.
…………………………………………
گزارش: صدیقه حسینی
عکس: محسن تیزهوش

مهر نوشت:

معاون پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با اعلام اینکه تصاویر ثبت شده از یک ماده یوز بالغ در زمستان سال 88 در زیستگاه دره انجیر و مطابقت آن با تصویری در تابستان امسال در زیستگاه سیاهکوه نشان می دهد این یوز 150 کیلومتر را در چند ماه پیموده است.

محمد صادق فرهادی نیا در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه در تابستان امسال 60 عکس از یوزپلنگ گرفته شده است که بیشرین عکسها مربوط به زیر درختان بنه و گز در منطقه نایبندان و در کنار رودخانه است گفت: مطالعات از پنج یوز در منطقه دره انجیر نشان می دهد سه یوز نر، یکی نابالغ و دیگری جنسیتش نامشخص است.

این کارشناس حیات وحش تاکید کرد: یک ماده یوز بالغ که در سال 88 در چند نوبت در پناهگاه حیات وحش دره انجیر توسط دوربین های تله ای عکسبرداری شده بود در سال جاری همراه با سه توله در پارک ملی سیاهکوه در حالی که 150 کیلومتر را پیموده مشاهده و ثبت شده است.

این درحالی است که کارشناسان احتمال جابجایی و مهاجرت یوزها بین مناطق مختلف را همواره مطرح می کرده اند ولی این برای نخستین بار است که این فرضیه قدیمی به اثبات رسیده است.

وی در ادامه اضافه کرد: ما سندی نداشتیم که نشان دهد یوزها در زیستگاههای مختلف جابجا می شوند ولی رد پای ماده یوز با توله اش در دره انجیری دیده شده و این تصاویر با اسناد مختلف قابل دفاع است.

وی با اشاره به رفتارهای ویژه یوزپلنگ تاکید کرد: بین 4 تا 10 یوزپلنگ طبق مطالعات استاندارد جهانی در دره انجیری زندگی می کنند. اکثر یوزها در این منطقه به سمت درختان بنه و کنجوک می رفتند چرا که آنجا بستر مناسبی برای خوابیدن و ادرار کردن است. سه ماه پیش با 40 دوربین تله ای کار را شروع کردیم ولی مشکلی پیش آمد و به 33 دوربین رسیدم و ارتفاعات مهم منطقه را دوربین گذاری کردیم.

همچنین خالهای یوزپلنگها مانند اثر انگشت انسان منحصربفرد بوده و در هیچ یوزی یکسان نیستند از این رو مقایسه خالهای تصاویر گرفته شده همواره ابزار کارامدی برای مطالعه و انجام بررسی های جمعیت شناختی آنها است.

به گفته فرهادی نیا، تصاویر یوزپلنگها در پارک ملی سیاهکوه با تصاویر گرفته شده توسط دوربین های تله ای در پناهگاه حیات وحش دره انجیر توسط کارشناسان پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و اداره کل حفاظت محیط زیست یزد مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت و مشخص شد این ماده یوز با یوز ماده ای که در سال گذشته در دره انجیر دیده شد مشابه بوده و مهاجرتی به طول بیش از 150 کیلومتر به این منطقه انجام داده است.

سید جلال موسوی، سرپرست پناهگاه حیات وحش دره انجیر نیز در این باره گفت: این یوز در شهریور و آذر سال 1388 در 2 نقطه مختلف دره انجیر که فاصله ای بیش از 30 کیلومتر دارند دیده شده بود.

از سوی دیگر، مرتضی عزیزی سرپرست پارک ملی سیاهکوه نیز برای نخستین بار از حضور این جانور بر اساس تصاویری که تیرماه سال 1389 در این منطقه گرفته شده بود خبر داد و همین مسئله این احتمال را پررنگ می کند که این ماده یوز در پارک ملی سیاهکوه زایمان کرده است.

چنین مهاجرتی نشان دهنده لزوم حفظ یکپارچگی زیستگاه ها و ارزیابی دقیق جاده ها و طرح های توسعه پیش از احداث آنها است. درعین حال این پدیده نشان دهنده ارتباط برخی از زیستگاههای فعلی یوزپلنگ در ایران است که برای حفظ تنوع ژنتیکی آنها بسیار حیاتی است.

پارک ملی سیاهکوه و پناهگاه حیات وحش دره انجیر از مهمترین زیستگاه های یوزپلنگ در کشور به شمار می روند. این دو منطقه در سالهای اخیر شاهد تلاشهای چشمگیر محیط بانان بوده و در حال حاضر از امنیت مناسبی برای یوز و طعمه هایش برخوردارند.

مهر نوشت:

بسیاری از محیط بانان و مدیران زیستگاههای دهگانه یوز بر این باورند یوزپلنگ ایرانی حیوانی بی خطر است و به دام و انسان حمله نمی کند.

به گزارش خبرنگار مهر، محیط بانان که بیشترین نزدیکی را به یوز، زیستگاه ها و مردم دارند بر این باورند که مردم با آگاهی رسانی و انتشار اطلاعات متوجه می شوند که گونه ای مانند یوزپلنگ نه تنها خطرناک نیست و به دام و انسان حمله نمی کنند بلکه گونه ای ارزشمند و دارای ارزشهای حفاظتی است.

پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به همین مناسبت بیست و یکمین کارگاه آموزشی تحلیلی خود را برای اولین بار با حضور مدیران و محیط بانان تمامی زیستگاههای ده گانه یوز در عباس آباد نائین برگزار کرد تا مدیران زیستگاههای یوز در کنار هم بنشینند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان راور در استان کرمان که پناهگاه حیات وحش راور به عنوان یکی از زیستگاههای یوز را مدیریت می کند از اطلاعات و مشکلات پروژه در راور کرمان سخن می گوید و معتقد است: منطقه تحت مدیریتش وسیع و نیروهایش کم است. به دلیل قرار گرفتن در فلات مرکزی تنوع زیستی فوق العاده ای در منطقه وجود دارد و گونه های گیاهی و جانوری استان در راور زیاد است.

مسعود سعید می گوید که اداره محیط زیست راور از سال 83 با دو نفر پرسنل شروع به فعالیت کرده است. او از تلفات یوز بر اثر حوادث رانندگی در این منطقه خبر می دهد و می گوید: کارش با تلفات یوز بر اثر تصادفات رانندگی آغاز شد و این خود آغاز نوعی مدیریت در پروژه یوز محسوب می شود.

در اظهارات او می توان به تاریخ 8 آبان 87 به عنوان روز مرگ یک قلاده یوز در 25 کیلومتری راور اشاره کرد و همچنین در روز 16 اسفند همان سال لاشه دو قلاده یوز دیگر در منطقه در بند راور در منطقه معدن فلوری بعد از سه روز پیدا شدند.

با این حال مدیران ارشد حیات وحش و دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست 70 درصد تلفات حیات وحش ایران را ناشی از برخورد خوردها و تصادفات جاده ای می دانند. حادثه ای که بیش از آنکه نگران کننده باشد، هشدار دهنده است که با کنترل صحیح تر راهها و مدیریت استاندارد زیستگاهها می توان از مرگ هفتاد درصد تلفات حیات وحش جلوگیری کرد.

سعید می گوید: این مسائل مدیریتش بر زیستگاه یوز در کرمان را تحت تاثیر قرار داده است. وی تاکید می کند که آثار ضرب و جرح بر بدن یوزها دیده نشد ولی آنها را شبانه منتقل کردند و به دلیل متعفن شدن برای سم شناسی به آزمایشگاه فرستاده شدند که مشخص شد بر اثر سم موش کش کشته شده اند.

سعید اضافه می کند: نقشه حفاظت از یوز در سال 87 تهیه شد و منطقه راور کرمان به منطقه دیدبانی یوز پیوست و محیط بانان آموزش دیدند تا توانایی شناسایی آنها در منطقه افزایش یابد. همچنین ساخت پاسگاه دربند در دستور کار قرار گرفت و در نهایت فرهنگسازی و ذهنیت سازی در مردم محلی راهکار مناسبی به نظر رسید.

وی از گزارشهای مردمی خبر داد و افزود: اویل سال 88 گزارشهای مردمی حاکی از مشاهده یوز در منطقه بود که بسیاری از آنها واقعی و تعدادی از گزارشها اشتباه عنوان شده اند. خودم در 26 آبان 88 دو قلاده یوز را از نزدیک مشاهده کردم ولی موفق به عکاسی از آنها نشدم.

مسعود سعید مدیر زیستگاه منطقه دربند راور در کرمان تعداد یوزهای ثبت شده در زیستگاه را عنوان نمی کند اما می گوید: در مناطق نا امن ساربانها، گزارشهایی از وجود یوز دادند که این گزارشها بررسی شده و صحت آنها با مشادات علمی اثبات شد.

او از دستگیری شکارچیان طعمه های یوز خبر می دهد که متخلفین در 6 مورد در سال 89 اقدام به شکار کرده اند و به مدیر ملی پروژه یوز قول می دهد با تکمیل امکانات مانند دوربین های تله ای و همکاری تشکلهای غیر دولتی بومی امسال از یوزپلنگ راور عکاسی می کند.

محیط بان موسوی مدیر زیستگاه دره انجیر به عنوان پناهگاه حیات وحش دومین نفری است که از زیستگاه دره انجیز در یزد سخن می گوید:” این پناهگاه وسعتی معادل 175 هزار و 300 هکتار و 2 پاسگاه محیط بانی دارد. دو دستگاه موتور و تراکتور در اختیار داریم و چهار نفر نیرو. از سال 81 این منطقه پناه گاه حیات وحش اعلام شده از شکار در منطقه ممنوع است.”

وی اضافه می کند: “10 هزار کیلومتر گشت خودرویی در یکسال و ماهیانه پنج هزار هکتار هم گشت موتوری انجام می دهد ولی مناطق آزاد در جوار پناهگاه حیات وحش دره انجیری زیاد است و به دلیل اینکه مناطق آزاد با منطقه در ارتباط است مشکلاتی نیز بوجود می آید.

وی تاکید دارد که نیرو به اندازه کافی در اختیار ندارد و نیاز به فرهنگسازی بیشتر برای مردم هست چرا که ذهنیت عمومی مردم به منطقه و حیات گونه های مانند یوز جلب شده و گزارشهای مردمی از مشاهده یوز ما را دلگرم می کند. مردم به ما و ما به آنها اعتماد کامل داریم.

موسوی از تجهیز امکانات مانند آبشخور و لوله کشی برای آب خبر داد و افزود: کل منطقه را دست گرفته ایم. دامهای اهلی غیر مجاز از منطقه تحت مدیریت خارج کردیم که شامل سه گروه دام می شد و کار حفاظت را جلو می بریم. در سال 89 با خشکسالی مواجه شدیم که با بودجه 15 میلیونی سه آب انبار در منطقه ساخته شد.

مدیری پروژه دره انجیر معتقد است؛ مزیت آب انبارها بسیار زیاد است و نوعی ذخیره گاه محسوب می شوند ولی گاهی  آبرسانی با تانکر برای مقابله با خشکسالی و بهسازی چشمه ها هم در دستور کار بوده است. همچنین دوازده تن علوفه در منطقه خالی شده است.

محمودی محیط بانی است که مسئولیت زیستگاه کالمند بهادران در یزد را بر عهده دارد. او توضیح می دهد که در سال 55 این منطقه شکار ممنوع اعلام شد و در سال 70 ارتقا یافت و حفاظت شده اعلام شد. 299 هزار هکتار وسعت دارد و کار تکثیر و پرورش گور ایرانی در آن نیز انجام شده است و حالا از سه راس گور به 30 راس رسیده اند.

وی تاکید می کند: متخلفین 13 پرونده در سال 88 داشته اند که در سال 89 به 23 پرونده تخلف افزایش یافته است. اقدامات عمرانی مانند ساخت آب انبار انجام شده و چهار آب انبار به 27 آب انبار در سال 88 رسید.

او از بیشترین تلفات یوز در جاده کرمان یزد خبر می دهد و می گوید: در مجموع 5 یوز در جاده کرمان یزد کشته شده که بعد ازاین اعلام خطر کار فرهنگسازی با نصب تابلو برای راننده ها آغاز شد و با مشاهده رد پای یوزپلنگ و پلنگ در منطقه  و همچنین شناسایی رد پای گرگ و کفتار و مشاهده هوبره و زاغ بور که پرنده شاخص منطقه است کیفیت تنوع زیستی منطقه مورد توجه قرار گرفت.

محیط بان محمودی فرهنگسازی بین مردم را بسیار با اهمیت دانست و گفت: کار فرهنگی و آموزشی برای شناسایی یوز به مردم بسیار حیاتی است.

همچنین مدیر پروژه بین المللی یوز آسیایی در باره منطقه کالمند بهادران گفت: بیشترین جمعیت آهو به عنوان طعمه یوز در این منطقه بوده اما آهوها به دلایل متعدد در این منطقه کم شده اند و باید دنبال دلیل این مشکل بود چرا که خشکسالی دلیلی برای کاهش جمعیت حیات وحش محسوب نمی شود.

علیرضا جورابچیان تاکید کرد: کشورما به وضعیت خشکسالی عادت دارد و اقدامات برای علوفه رسانی به این شکل صحیح نیست چرا که منطقه کالمند کریدور و گذرگاه حیات وحش منطقه است و محیط بانان این منطقه باید اثبات کنند یوز به صورت دائم وجود دارد یا نه؟

از سوی دیگر اکبری مدیر منطقه نائین و زیستگاه عباس اباد با اشاره به نقش آموزش و برگزاری جلسات با مسئولان شهرستان برای تبین فرهنگ نگهداری گونه های طبیعی و ضرورت آنها به اقدامات انجام شده در محدوده مدریت خود پرداخت و گفت: برای مدیریت بهتر منطقه معتمدین، مزرعه داران و مرتع داران، دستگاههای قضایی که با آنها ارتباطاتی داشتیم و رسانه ها را برای همگرایی دعوت کردیم.

بابک جورابچیان دامپزشک وظیفه پروژه یوز با ارائه گزارشی از بیماریهای حیات وحش و چگونگی حفاظت آنها گفت: بیماری همیشه هست و در همه فصلها برای حیات وحش مشکلاتی پیش می آید اما محیط بانان باید از بیماریهای منطقه مطلع باشند.

وی همچنین بیماریهای حیات وحش را سبب ضررهای اقتصادی زیادی دانست و افزود: گاهی بیماری قابل انتقال به انسان است و البته در وحوش مرگهای دسته جمعی اتفاق می افتد که باید تحقیق شود و عامل اولیه پیدا شود.

وی با اشاره به اینکه انسان هم می تواند مثل گونه های حیوانی ناقل بیماری باشد، بیماری های مشترک بین انسان و حیوان را برشمرد و گفت: بیماری ها از حیوان به انسان منتقل می شوندو نمونه هایی مانند آنفلونزای مرغی، سل و طاعون که سه بار نسل بشر را به شدت تهدید کرد از جمله این بیماری ها است.

همچنین مرعشی دامپزشک دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست خطاب به محیط بانان گفت: تفاهم نامه ای با بهداشت جهانی برای ارائه گزاش تلفات حیات وحش امضا شده است که باید آزمایشگاهی باشد و هر تلفاتی در منطقه هست باید علت اصلی را پیدا کنند و در پایان سال باید گزارشی از کل کشور برای مراجع جهان ارسال کنیم.

وی اضافه کرد: شناسایی و اعلام بیماری های حیات وحش در مناطق تحت مدیریت نه تنها نقطه ضعفی محسوب نمی شود بلکه حس مسئولیت شناسی محیط بانان را نشان می دهد.

مدیر منطقه حفاظت شده و پارک ملی سیاهکوه با اشاره به موقعیت جغرافیایی این زیستگاه در شمال یزد گفت: این زیستگاه در 40 کیلومتری شهر اردکان واقع است و مساحت آن 200 هزار هکتار است. این منطقه در سال 81 به عنوان پارک ملی اعلام شد و امکانات و تجهیزات آن شامل سه منبع آب و دو پاسگاه محیط بانی و استقرار منابع آبگیری در منطقه است.

عزیزی افزود: رفتارها برای جلوگیری از تخلفات در حین گشت و کنترل بیشتر پیشگیرانه بوده و در پارک ملی به صفر رسیده است.

وی به مشاهدات یوز اشاره کرد و اظهار داشت: تعامل با زیستگاههای اطراف و مناطق آزاد در اولویت برنامه های سیاهکوه است و با توجه به اینکه بسیاری از مسولین محلی از وضعیت و اهمیت زیستگاه و گونه های وحشی آن به خصوص یوز اطلاع نداشتند آنها را آشنا و حتی علاقمند کردیم.

وی به وجود تعارض در منطقه اشاره کرد و گفت: به جز وجود معدنی در منطقه و همین طور جاده چوپانان و تلف شدن تعدادی از یوزها کمبود نیرو و نبود امکانات موتوری برای گشت زنی مشکل جدی در این زیستگاه وجود ندارد.

یوسف نژاد رئیس اداره محیط زیست بافق به عنوان یکی از زیستگاههای دهگانه یوز در مورد فعالیتهای انجام شده در منطقه توضیح داد که محیط بان مهمترین رکن کار هستند و اگر آنها کار خود را بلد نباشند مشکلات بر زیستگاهها سرازیر می شود و امیدی به حفظ و حمایت از گونه های در معرض خطر وجود ندارد.

وی اضافه کرد: یک دامدار از من سوال کرد حالا که شیر در ایران منقرض شده چه اتفاقی افتاده که یوزپلنگ هم منقرض شود؟ برای این سوال پاسخهای زیادی وجود دارد  اما مهمتر از پاسخ ایجاد ذهنیت برای نگهداری از گونه های زیستی است.

وی با اشاره به وسعت 88 هزار هکتاری زیستگاه بافق افزود: یوز و پلنگ گونه های مهمی هستند که در بافق زندگی می کنند و البته باید به گونه های گیاهی و بیابانی که در این منطقه زیاد اند نیز اشاره کرد.

یوسف نژاد تاکید کرد: مردم شناخت کاملی از یوز دارند و البته تصاویری از یوز و پلنگ گرفته شده که نشان دهنده امنیت زیستگاه است ولی باید به کمبود شدید مانند نبود نیرو نیز اشاره کرد. قراردادها مشکل دارند و محیط بانان با مشکلات زیادی مانند کمبود سوخت و گران بودن آن برای خودروها و موتورها مواجه اند.

حاتمی از دیگر محیط بانان زیستگاههای ده گانه یوزپلنگ در منطقه نایبندان طبس است که رئیس اداره محیط زیست طبس را نیز بر عهده دارد.

وی در این گزارش از قدمت زیستگاه تحت مدیریتش سخن گفت و افزود: نایبندان به لحاظ قدمت و اهمیت از بهترین زیستگاههای ایران است و یک میلیون و چهارصد بیست یکهزار هکتار وسعت دارد. از وز اول ماه آذر سال 74 تا 79 منطقه شکار ممنوع بود بعد در سال 80 پناهگاه حیات وحش اعلام شد.

وی تاکید کرد: نیروهای اجرایی این پناهگاه حیات وحش 12 نفر اند که هفت نفر آنها در پروژه یوز فعالیت دارند و سه نفر پیمانی و دو نفر سرباز وظیفه اند.

همچنین بهمن نجفی کارشناس محیط زیست که توصیف زیبایی از طبیعت و یوز ارائه می دهد از ارزشهای یوز در کویر طبس حرف می زند و پنج صفت تفضیلی “ترین” به طبس اضافه می کند که بزرگترین شهرستان ایران، بزرگترین زیستگاه، کم معارض ترین، آرامش و امنیت و البته محروم ترین به لحاظ نیروی انسانی است.

او از کمبود نیرو حرف می زند و می گوید: برای هر دوهزار هکتار یک نیرو داریم که رقم کمی است. او از سالهای دور در دهه شصت حرف می زند و می گوید: اولین یوزها در روز زلزله طبس دیدیم. یوزی با توله هایش که لاشه یک قوچ رو می خورد. توله ها رو گرفتیم ولی پس از زلزله رهایشان کردیم. یوز به راه خود رفت.

نجفی با اشاره به اینکه مناطق با بررسی دقیق انتخاب شده اند و در طی 9 سال دو برابر شده اند گفت: بیشترین یوز را عباس مرکلانی دیده که 88 بار و حتی پیرتیرن یوز جهان که چنگال نام گرفته نیز در طبس دیده شده است.

او از زبان یوز حرف می زند که” وقتی موتور نبود و اسلحه، روزی که شتربان بی آزار و ساربانان نی نواز و بی سلاح آرام و بی صدا در کویر می راندند ما جمعیتمان بیش از این بود و ای آدمیان پس از شیر و ببر ایرانی به شما محتاجیم و کاش خلوتی…

علیرضا جورابچیان مدیر پروژه یوز می گوید:” نجفی علاقمند به یوز است و بارها در کوه و دشت جانش را در معرض خطر گذاشته است.

قبل از اجرای پروژه یوز نزدیک به 27 سال عکسی از یوزپلنگ در ایران نبود و آخرین عکاسی در سال 51 توسط آقای بیژن فرهنگ دره شوری در خوش یلاق انجام شد. الان نزدیک به 200 عکس از یوز پلنگ گرفته شده است. یوزی که هیچ کس باور نداشت در ایران زندگی کند.

جورابچیان در این باره می گوید: پیتر جکسون رئیس گربه سانان” آی یو سی ان” در مقاله ای در نشنال جغرافی گفته بود در ایران هیچ یوزی نیست جز ماریتا که در پارک پردیسان در اسارت است.

به نظر می رسد محیط بانان پارک ملی کویر، میاندشت و توران نیز شبیه به دیگر زیستگاهها دغدغه ها و مشکلاتی برای نجات یوز دارند و همگی در کمبود امکانات و مشکلات کار مشرکند ولی آنچه محیط زیست ایران را شکوهمند می کند عزمی بود که در محیط بانان سبز پوش برای حفاظت از آخرین بازمانده های یوزپلنگ آسیایی دیده می شود.

مهر نوشت:

مدیرکل محیط زیست خراسان شمالی گفت: طرح تولید مثل یوز پلنگ آسیایی بزودی با همکاری دفتر حیات وحش در این استان اجرا می شود.

محمد ممشتی در گفتگو با خبرنگار مهر در بجنورد اظهار داشت: در سطح کشور ایران حدود 50 تا 60 قلاده یوزپلنگ داریم که 9 قلاده از آن در خراسان شمالی سرشماری شده است.

وی افزود: یوزپلنگ آسیایی که طرح تولید مثل آن در استان به اجرا می شود پس تکثیر در مناطق حفاظت شده رها سازی می شوند.
وی گفت: خراسان شمالی دارای تنوع زیستی بالایی است و یوزپلنگ آسیایی در ناحیه کویری، جنوب و جنوب غربی استان مشاهده شده است.
وی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه یوزپلنگ آسیایی به علت وجود دام و تخریب زیستگاه ها، برای تأمین غذا مسیر طولانی را باید طی کند تصمیم داریم طعمه های یوزپلنگ را در داخل منطقه برای دسترسی آسان به غذا تکثیر کنیم.

ممشتی ادامه داد: عمده تهدید یوزپلنگ آسیایی تخریب زیستگاه است و نظر به اینکه یوزپلنگ حیوانی اجتماع گریز است، وجود دام و انسان و تخریب زیستگاه ها عمده تهدید انقراض آن به شمار می رود.

مدیرکل محیط زیست خراسان شمالی تصریح کرد: یوزپلنگ آسیایی نمونه ای از گونه های در معرض انقراض است که فقط در ایران مشاهده می شود و در حال حاضر این گونه در کل آسیا از بین رفته و فقط در نواحی یزد، سمنان، فارس و خراسان شمالی مشاهده شده است.

مهر نوشت:

معاون محیط طبیعی محیط زیست استان یزد از آغاز طرح تکثیر و پرورش گورخر ایرانی در استان یزد و در شهرستان ابرکوه خبر داد.

حسن اکبری در گفتگو با خبرنگار مهر در یزد اظهار داشت: این طرح با هدف احیای مجدد این گونه در زیستگاههای مطلوب در استان یزد به مرحله اجرا درآمده است.

وی بیان داشت: این طرح در مساحتی به وسعت 160 هکتار و با انتقال چهار راس گورخر از گوراب مهریز اجرا می شود.

اکبری خاطرنشان کرد: بیشتر دشتهای استان یزد به ویژه کفه تاغستان، پنج انگشت تا مروست و قره ‌تپه هرات، زیستگاههای خوب گورخر ایرانی در گذشته بوده است.

وی ادامه داد: در گذشته شاهد جمعیت چند هزاری گورخر در دشتهای استان یزد بوده ‌ایم اما به دلیل شکار بی ‌رویه در زیستگاههای طبیعی، این گونه تقریبا در حال نابودی است.

تنها 700 راس گورخر ایرانی در کشور وجود دارد

معاون محیط طبیعی محیط زیست استان یزد خاطرنشان کرد: هم ‌اکنون تنها 700 راس گورخر ایرانی در دو منطقه کشور وجود دارد.

اکبری یادآور شد: سازمان محیط زیست تلاش می کند تا با تکثیر این گونه ارزشمند در سایتهای مشخص، گورخر ایرانی را در زیستگاههای طبیعی ایران احیا کند.

وی اقدامات انجام شده در سایت ابرکوه برای حفظ و تکثیر گونه ارزشمند گورخر ایرانی را شامل فنس ‌کشی، ایجاد انبار علوفه، ساخت استخر ذخیره آب و استقرار کانکس و تجهیزات برای استقرار دو مامور مستقر در این محل برشمرد.

وی خاطرنشان کرد: در این منطقه پرنده‌ های مهاجر، هوبره و پرنده‌های شکاری نیز وجود دارند که ماموران مستقر در این سایت، اقدامات حفاظتی مرتبط با آنان را نیز انجام می ‌دهند.

اکبری افزود: این منطقه در آینده می ‌تواند به عنوان محلی برای انجام کارهای تحقیقاتی و آموزشی و تفرجگاهی مورد استفاده قرار گیرد.

هم اکنون آمار جبیرهای استان یزد به 10 راس رسیده است

وی یکی دیگر از طرحهای سازمان محیط زیست در استان را طرح احیای جبیر دانست که با شش راس شروع شده و هم ‌اکنون تعداد آنها به 10 راس رسیده است.

اکبری خاطرنشان کرد: طرح گوزن زرد نیز که در جنگل باغ شادی خاتم در حال اجراست، توانسته تعداد گوزنهای زرد را به هشت راس برساند و طرح گور خر گوراب مهریز نیز از دیگر طرح‌ های در دست اجرا با هدف تکثیر و حفظ این گونه است.

وی همچنین از مردم و مسئولان خواست؛ فرهنگ‌سازی در مورد حفاظت از محیط زیست را به طور جدی دنبال کنند.

مهر نوشت:

مدیرکل محیط زیست کرمان با اشاره به تداوم خشکسالی در این استان گفت: علیرغم کمبود شدید منابع آبی در حیات وحش و تهدید زندگی بسیاری از گونه های نادر گیاهی و جانوری اعتبار خشکسالی محیط زیست کرمان در سال جاری اختصاص نیافته است.

عباسعلی دامنگیر در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان با اشاره به خشکسالیهای شدید و پیاپی و کم آبی در محیط زیست استان کرمان گفت: این خشکسالیها بر محیط زیست کرمان تاثیر گذاشته است و ادامه حیات وحش جانوری و گیاهی کرمان را تهدید می کند.

وی گفت‌: با وجود تاثیر شدید خشکسالی بر محیط زیست اعتبارات خشکسالی طی سال جاری در کرمان اختصاص نیافته و مشکلاتی را برای حفاظت از عرصه های طبیعی ایجاد کرده است.

این مسئول ادامه داد: در همین راستا حفاظت از حیوانات وحشی در چهار منطقه کرمان به شدت در حال انجام است که شامل ایجاد آبشخورهای حیوانات وحشی و حتی تغذیه دستی در برخی موارد می شود.

دامنگیر گفت: خشکسالی بسیاری از منابع آب از جمله رودخانه ها و چشمه های موجود در حیات وحش را خشکانده است.

این مسئول افزود: یکی از دیگر پدیده هایی که می تواند جمعیت حیاط وحش را در کنار خشکسالی تحت تاثیر منفی قرار دهد شکار غیرمجاز است که در همین چارچوب هزار و 200 شکارچی در کرمان طی سه سال گذشته دستگیر شده اند.

مدیرکل محیط زیست کرمان ادامه داد: اکثر افراد دستگیر شده در استان کرمان متاسفانه در مناطق شکار ممنوع فعالیت می کنند.

وی ادامه داد: هم اکنون با احداث 22 پاسگاه محیط بانی در مناطق مختلف و تجهیز محیط بانان بسیاری از مشکلات کاهش یافته است و نظارت به شدت ادامه دارد.

وی با تاکید بر لزوم فرهنگ سازی به خصوص در بین مردم بومی گفت: راه اندازی تشکلهای مردم نهاد در این زمینه بسیار تاثیرگذار است که در همین راستا کانون حافظان محیط زیست در کرمان تشکیل شده است.

استان کرمان محل زندگی حیوانات نادری مانند یوز پلنگ آسیایی، خرس سیاه آسیایی، هوبره، آهو و گوره خر ایرانی است که هر یک از این حیوانات در معرض خطر انقراض قرار دارند.

مهر نوشت:

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستانهای آمل و محمودآباد از ورود بیش از 30 هزار انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی به تالاب، آبگیرها و آبندانهای این شهرستانها خبر داد.

بهمن صادق نژاد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: همه ساله با آغاز فصل سرما بیش از 200 هزار قطعه پرنده در قالب 70 گونه از نیمکره شمالی به ویژه سیبری وارد این تالاب می‌شوند.

وی افزود: بعضی از این پرندگان در فهرست گونه های در معرض خطر انقراض جهانی قرار دارند که دُرنای سیبری، خروس کولی ، قوی فریادکش و کنگ ، عروس غاز و پلیکان خاکستری از جمله آنها هستند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستانهای آمل و محمودآباد تصریح کرد: برخی از این گونه های مهاجر از جمله درنای سیبری عبوری هستند و پس از مدتی استراحت ، منطقه را به سمت جنوب ترک می‌کنند و برخی گونه ها نیز زمستان گذرانی می کنند که با گرم شدن هوا در اواخر اسفند منطقه را ترک می‌کنند.

صادق نژاد با تاکید بر اینکه با ورود پرندگان مهاجر به مازندران و احتمال بیماری در این دسته از پرندگان، شکار وحوش در منطقه هم ممنوع شده است، اضافه کرد: در این خصوص هیچ پروانه جدید شکار صادر نمی شود و در صورت مشاهده متخلفان برابر قانون با آنان بر خورد خواهد شد.

وی از مردم منطقه نیز خواست در صورت مشاهده افراد سودجو و فرصت طلب در شکار گونه های با ارزش جانوری مراتب را به محیط بانان منطقه اطلاع دهند.

دبیر کل دفتر دریایی سازمان حفاظت محیط زیست کشور از تشکیل اجلاس منطقه ای کشورهای عضو راپمی برای برنامه ریزی نجات لاک پشتهای در خطر انقراض خلیج فارس خبر داد و گفت: هر پنج گونه لاک پشتهای خلیج فارس جزو گونه های در معرض نابودی هستند.

امید صدیقی در گفتگو با خبرنگار گفت: لاک پشت منقار عقابی و لاک پشت سبز که عمدتا در جزایر ایران و در مرز آبی خلیج فارس و دریای عمان تخم گذاری می کنند از گونه های شدیدا در معرض خطر هستند که تلاش می شود شرایط زیستی آنها بیش از این تهدید نشود.

وی تاکید کرد: هفت کشور عضو سازمان محیط زیست دریایی خلیج فارس (راپمی) درنشستی که روزسه شنبه در تهران داشتند با مصوبات ویژه، برنامه ای بلند مدت برای حفاظت بهتر از محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان به خصوص گونه های در معرض خطر مانند لاک پشتها ارائه دادند.

لاکپشت پوزه عقابی از گونه های در معرض خطر خلیج فارس

صدیقی اظهار داشت: اجلاس مشترک هفت کشور ایران، عربستان، کویت، قطر، عمان، امارات و بحرین در خصوص پایش مستمر و مدیریت و احیای زیستگاههای لاک پشتهای در خطر انقراض در آبهای خلیج فارس بود که اجلاس موفقی ارزیابی می شود.

این کارشناس محیط زیست دریایی با تاکید بر برنامه ریزی های صورت گرفته و مصوبات اجلاس مشترک کشورهای حاشیه خلیج فارس گفت: این برنامه ها باید در سالهای 2011 و 12 اجرایی شوند.

وی اظهار داشت: با ارئه اطلاعات ژنیتکی، کار برنامه ریزی برای حفاظت و پایش زیستگاههای تخریب شده این گونه های دریایی در دستور کار کارگروه قرار گرفت و همه کشورها برای ملزم کردن دستگاههای اجرایی به تفاهم رسیدند.

مدیرکل دفتر دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، آموزش نیروهای بومی و اجرای عملیات میدانی در همه کشورهای عضو راپمی و انجام پروژه های تحقیقاتی، امضای اولین تفاهم نامه راپمی و IUEN (دفتر محیط زیست عمران ملل متحد) را از جمله مصوبات کلی و مهم این اجلاس عنوان کرد.

خشک کردن دریا عامل تخریب زیستگاه و محل تخم ریزی لاکپشتها است

صدیقی با اشاره به اینکه خشک کردن دریا در سواحل یکی از مخرب ترین عوامل از بین رفتن زیستگاههای لاک پشتها است، افزود: تمامی کشورها موظف شدند فرستنده های ماهواره ای را به بدن لاک پشتها نصب کنند تا میزان مهاجرت و کریدورهای عبور آنها شناسایی شود و مدیریت حفاظت از آنها آسانتر شود.

وی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران بیشترین اطلاعات ژنتیکی و مطالعات میدانی در مورد لاک پشتها را در اختیار دارد، گفت:این اجلاس تلاش داشت برنامه مدونی برای حفاظت بهتر ازلاک پشتهای دریایی ارئه دهد که به نظرمی رسد اجلاس موفقی بوده است.

مهر نوشت:

تخم گذاری گونه لاک پشت سبز در سواحل شنی دریای عمان در چابهار با آغاز فصل پاییز شروع می شود به طوری که سواحل شنی این منطقه بستر مناسبی برای تخم ریزی لاکپشتهای سبز در معرض انقراض است.

به گزارش خبرنگار مهر، آغاز فصل پاییز در نوار ساحلی دریای عمان همه ساله با تخمگذاری لاکپشتهای سبز در سواحل ماسه ای مصادف می شود. لاک پشتهای آبهای آزاد، سالیان سال شنا می کنند اما در نوار ساحلی جنوب و جنوب شرق ایران بستری آرام و مطمئن برای تخم گذاری پیدا می کنند.

مسئول روابط عمومی اداره محیط زیست سیستان و بلوچستان به خبرنگار مهر گفت: برای معرفی و شناساندن طبیعت و جاذبه های نوار ساحلی، با توافقات بعمل آمده بین صدا و سیما و اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهیه و ساخت مستندی نسبتاً بلند بنام “د مثل دریا” آغاز شده که دست اندرکاران این برنامه قصد دارند در هر قسمتی از این برنامه به معرفی جاذبه های طبیعی – گردشگری ساحلی، موجودات زنده و اکوسیستمهای منحصربفرد منطقه بپردازند.

منصور حیدری به رخدادی غیرمنتظره برای اعضای گروه مستندسازی اشاره کرد و افزود: مأمورین اجرایی محیط زیست که به منظور تصویربرداری از محلهای زندگی لاک پشتهای دریایی در طول نوار ساحلی شهر چابهار در حال بررسی بودند موفق به فیلمبرداری و ضبط مراحل مختلف تخمگذاری لاک پشت سبز شدند.

لاک پشت سبز یکی از پنج گونه لاک پشتهای دریایی است که در آبهای گرمسیری دریای عمان و خلیج فارس زندگی می کنند. با توجه با اینکه جمعیت قابل توجهی از این خزندگان عظیم الجثه در آبهای ساحلی زادآوری می کنند جمع آوری مستندات علمی در خصوص وقایع زاد و ولد و مرگ و میر این جانوران در معرض خطر انقراض ضروری به نظر می رسد.

شهرستان چابهار با توجه به وسعت و تنوع زیاد نواحی ساحلی دارای سواحل ماسه ای متعدد و مستعدی جهت تخمگذاری این موجودات عظیم الجثه بوده (از خلیج چابهار تا خور تیس) که در این فصل آغوش بر لاک پشتهای سبز دریایی مادر می گشاید تا پذیرای نوزادانی باشند که تا زمان گام نهادن بر ساحل زندگی باید روزهایی را در پناه گرمای دستان پر سخاوت شنهای ساحلی سپری کنند.

در حال حاضر با توجه به مطالعات اندک و همچنین به دلیل وسعت زیاد محدوده ساحل ماسه ای مستعد تخمگذاری لاک پشتان دریایی در چابهار، هنوز آمار و اطلاعات دقیقی از تعداد تخمگذاری ها موجود نیست ولی با توجه به گزارشات واصله از جوامع محلی و صیادان به نظر می آید تعداد زیادی از این لاک پشتها سواحل چابهار خصوصاً ساحل ماسه ای اطراف روستای کچو را در این فصل برای تخمگذاری انتخاب می کنند.

با این حال با توجه به تهدیدات زیاد طبیعی و بشری موجود در منطقه چابهار برای اماکن تخم گذاری و زادآوری این لاک پشت ها، حفاظت از محدوده های تخمگذاری این گونه های ارزشمند دریایی در چابهار نیاز به انجام اقدامات حفاظتی و اعمال برنامه های مدیریت زیست محیطی گسترده ای دارد.

فرارو نوشت:

چند ماهی است حيات‌وحش منطقه زاگرس به علت آتش‌سوزي‌هاي هر روز و فراگير به شدت در معرض خطر قرار گرفته است.

گستردگی آتش سوزی در جنگلهای بلوط زار غرب ایران به اندازه ای شدت یافته که 30 سازمان غیردولتی با ارائه گزارشهای مستند از آتش سوزیهای پی در پی از رسانه ها، مجلس و دولت خواستند برای جلوگیری از تخریب بیش از پیش این ذخیرگاههای طبیعی وارد عمل شوند.

دبیر انجمن محیط زیستی “سبز چیا” در مریوان با استمداد از رسانه ها و نمایندگان مردم در دولت و مجلس خواست به جنگلهای زاگرس به طور جدی توجه کنند.

وی گفته، از سال 86 آتش سوزی به شکلی سازمان یافته و تصاعدی در کردستان به خصوص شهر مریوان در حال گسترش است و این گمان را در ذهن متبادر می کند که تعمدی در کار است و دستهایی به عمد جنگلها را به آتش می کشند.

قادری با اشاره به ثبت بیش از 569 مورد آتش سوزی تا شب یکشنبه 9 آبان ماه در این منطقه اظهار داشت: «هزاران هکتار از جنگلهای زاداور بلوط از اواخر خرداد تا امروز طعمه حریق شده که تمهیداتی برای کنترل و مهار آن اندیشیده نشده و هر روز شاهد این آتش سوزی ها هستیم».

دليل اين آتش‌سوزي‌ها هر چه كه باشد عمدي يا غيرعمدي،بايد هر چه سريعتر نسبت به بررسي علل و چاره‌انديشي در مورد آن اقدام شود. اكنون نيز به واقع بسيار دير شده است، چشم‌پوشي و سهل‌انگاري مسئولان امر در قبال اين فاجعه به واقع كفران نعمت است.

ماجرا از سال 86 آغاز شد درخت‌ها اول يكي‌يكي طعمه مي‌شدند و اين مساله مردم محلي را زياد نگران نمي‌كرد، اما به ناگاه هكتار به هكتار جنگل شروع به از بين رفتن كرد تا امروز كه هزار‌هزار هكتار جنگل خاكستر مي‌شود. آتش اكنون كابوس جنگل‌هاي‌ بلوط مريوان است.

ايرج قادري از اعضاي انجمن «سبزچيا» در مريوان مي‌گويد: آن اوايل تعداد و وسعت آتش‌سوزي‌ها خيلي كم بود. نهايتا يك آتش‌سوزي كوچك در هر ماه اما اكنون اوضاع خيلي فرق كرده و حتي گاهي پنج آتش‌سوزي در يك روز رخ مي دهد.

به طور متوسط در هر بار آتش‌سوزي ده تا 20 هكتار از جنگل‌هاي بلوط طعمه حريق مي‌شود، بعضي وقت‌ها 20 هكتار و حتي تا پنج هزارهكتارجنگل در آتش مي‌سوزد.

به دليل اجراي طرح صيانت از جنگل‌ها كه اجازه چراي دام را در جنگل‌ به مردم محلي نمي‌دهد، تجمع علف‌هاي خشك‌ شده در سطح زمين، جنگل را مستعد آتش‌سوزي مي‌كند و جرقه‌اي كوچك به سرعت آتشي بزرگ را برمي‌افروزد.

عامل عمده ديگر آتش‌سوزي در مناطق غرب كشور به ويژه در مريوان فعاليت‌ها و مانورهاي برخي نيروهاي نظامي در منطقه است. شاهد اين مدعا هم آتش گرفتن قسمتي از جنگل‌هاي اين نواحي بلافاصله پس از اجراي يك عمليات و مانور در منطقه است.

گرچه مسئوليت اطفا حريق و حفاظت از اين جنگل‌ها بر عهده يگان حفاظت سازمان جنگل‌ها و مراتع قرار دارد، اما كل تشكيلات اطفا حريق در شهرستان مريوان با وسعت جنگلي بيش از 120 هزار هكتار تنها به دو اكيپ 12 نفري محدود مي‌شود كه آن هم به صورت پيمان‌كاري مشغول به كارند و جالب اينكه در حال حاضر قرارداد كاري آنها نزديك به يك هفته است به پايان رسيده و اين گروه عملا در هيچ يك از عمليات‌هاي اطفاء حريق در يك هفته اخير شركت نكرده‌اند.

با وجود اين از سال 86 كه آتش‌سوزي‌ها در مريوان شدت گرفت مردم محلي خود، دست به كار شدند و به صورت سازماندهي شده عمليات اطفاء حريق را با وسايلي بسيار ابتدايي بر عهده گرفتند.

مديريت و سازماندهي مردم محلي بر عهده تشكل مردم‌نهاد انجمن سبزچيا است. مردم محلي مريوان در غالب گروه‌هاي داوطلب بدون دريافت هيچ كمك دولتي در هر ساعتي از شبانه‌روز به محل وقوع آتش‌سوزي در جنگل‌هاي منطقه خود رفته و سريعا در گروه‌هاي كوچك سازماندهي شده به خاموش كردن آتش مشغول مي شوند.

سوختگي، مارگزيدگي، شكستگي، بريدگي، خفگي و محاصره شدن در آتش، مخاطراتي است كه اعضاء‌ داوطلب گروه اطفاء حريق با آن روبرو هستند.

بسيار اتفاق افتاده كه گروهي كه براي خاموش كردن آتش اعزام شده‌اند براي پنج تا شش ساعت در محاصره آتش قرار گرفته‌اند و به سختي توانسته‌اند جان سالم از مهلكه به دربرند.

غير از فهرست بلندبالاي گونه‌هاي تشكيل‌دهنده پوشش گياهي منطقه كه در اثر آتش‌سوزي از بين رفته‌اند، آمار جانوراني قرباني اين فاجعه نيز به شدت تكان‌دهنده است.

آتش سوزی ها در بلوط زاران منطقه به حدی است که قاچاقچیان گونه های بی نظیر حیات وحش مثل سنجابها، به راحتی روزانه تعداد زیادی از آنها را شکار و به شهرهایی مانند تهران قاچاق می کنند و این بزرگترین خطر برای نابودی جنگلهای بلوط است.

به گفته مردم محلي به جز مديركل منابع طبيعي استان كردستان هيچ مقام مسئول ديگري تاكنون براي سركشي و بررسي عمق فاجعه از جنگل‌هاي سوخته زاگرس بازديدي نكرده است.

اينكه چرا سازمان حفاظت محيط‌زيست دست‌ روي دست گذاشته و نظاره‌گر این تصاویر است جاي سئوال دارد.

مهر نوشت:

زیستگاه های ده گانه یوز پلنگ آسیایی در قلب ایران، آخرین ایستگاه حیات این گونه در معرض خطر است که با مدیریت پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تلاش شده این گربه زیبا و دلفریب از انقراض نجات یابد، گربه ای که هنوز هم به حمایت و حفاظت نیاز دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، امروزه جدا از اینکه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی(Cheetah Asian) وظیفه ای ملی محسوب می  شود حفظ این گونه به عنوان راس هرم حیات وحش در ایران برای اغلب جانورشناسان و کارشناسان حیات وحش دنیا بسیار اهمیت دارد و برای موفقیت این پروژه تلاش می کنند.

یوزپلنگ آسیایی با ظرافت و چابکی اش دل بسیاری از علاقمندان به حیات وحش را ربوده است. گونه ای که به دلیل شباهتش به پلنگ مانند خود این گونه اغلب مورد هجوم انسان قرار گرفته و نسلش در آستانه انقراض قرار گرفته است. با این حال بسیاری چشم به زیستگاههای یوز در ایران دوخته اند، زیستگاههایی که تا امروز به سختی توانسته اند یوزپلنگ تیزپا را در خود محافظت کنند.

با این حال همایش علمی آموزشی بررسی عملکرد مسولان و محیط بانان زیستگاههای ده گانه یوزپلنگ آسیایی در کشور، بسیاری از محیط بانان عاشق را به پناهگاه حیات وحش عباس آباد نائین در نزدیکی معدن دو هزار و پانصد ساله سرب نخیلو کشاند تا بهانه ای برای تبادل اطلاعات و ارائه گزارش از آخرین تلاشها برای نجات یوز آسیایی از چنگال انقراض باشد.

در طول این همایش دائم به این فکر می کنم که” یوزپلنگ ایرانی که در تصاویر پخش شده با هیجان ترس به پشت سرش نگاه می کند از ما چه می خواهد؟ آیا از ما می خواهد مراقبش باشیم؟ این موضوع را در قالب یک پرسش در طول همایش از خودم و کارشناسان و محیط بانان می پرسم: چرا یوز به پشت سرش نگاه می کند؟”

مهر نوشت:

تربیت کنندگان با تجربه شش خرس پاندا متولد 2009 را برای حضور در برنامه های نمایشی مسابقات آسیایی گوانگجو ماه آینده چین آماده می کنند.

عکس/ شینهوا – خبرگزاری مهر