دیده بان حقوق حیوانات: هومن جوکار در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار جامعه فارس، اظهار داشت: پوزپلنگ گونه ای است که تعیین جمعیت دقیق آن کار آسانی نیست. اینها گونه‌هایی هستند که آمار آنها در دنیا با تخمین یاد می‌شود. برای این کار چند منطقه به طور نمونه مورد انتخاب قرار می‌گیرد و در آن مناطق از روش‌های آمار برداری سعی می‌شود تعداد این دسته از جانداران تخمین زده و به سایر مناطق تعمیم داده شود.
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی در ادامه افزود: برای به دست آوردن آمار این دسته از حیوانات(حیواناتی که پوست بدن آنها خال خال یا راه راه است) از دوربین‌های تله‌ای استفاده می شود.
به گفته وی، یوزپلنگ‌ها گونه‌هایی هستند که در دنیای زیست شناسی از آنها با تخمین یاد می شود.
وی بیان داشت: در روش فعلی تعداد زیادی دوربین در مناطق به خصوصی کار گذاشته می شود و یوزپلنگ‌هایی که از کنار این دوربین‌ها عبور می‌کنند به صورت اتوماتیک از آنها عکسبرداری می‌شود و به همین ترتیب به یک تخمین از جمعیت یوزپلنگ‌های دست می‌یابیم.
جوکار اضافه کرد: این کار به صورت پراکنده انجام شده و درنهایت تخمین غیر دقیقی در گذشته از تعداد یوزپلنگ‌ها حاصل شده است.
*بر اساس آمار تخمینی تعداد یوزپلنگ‌ها در کشور به 120 قلاده می‌رسد
وی بیان داشت: هم اکنون بر همین اساس آمار یوزپلنگ در کشور حدود 100 تا 120 قلاده بوده است.
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسایی در ادامه ابراز داشت: از زمانی که تصمیم گرفته تخمین با واقعیت نزدیک شود زمانی که حدود 80درصد از زیستگاه این جاندار مورد آماربرداری قرار گرفت بر این امر واقف شدیم که تعداد یوزپلنگ در کشور از آماری که در گذشته تخمین خورده بود کمتر است.
جوکار گفت: تمامی یوزپلنگ‌های شناسایی شده، در حاشیه کویر مرکزی شناخته شده اند این در حالی است که ما از وسط این کویر خبری نداریم و اطلاعی از تعداد یوزپلنگ‌ها در این نقطه نداریم.
*هم‌اکنون حداقل 50قلاده یوزپلنگ در کشور زندگی می‌کند
وی افزود: بر همین اساس ما حداقل‌ها را در خصوص آمار یوزپلنگ در کشور می دانیم به همین ترتیب می توان به طور قطع گفت که هم اکنون حداقل تعداد 50 قلاده یوزپلنگ در کشور زندگی می کند.
جوکار ادامه داد: تنها جایی که در دهه 70میلادی یوزپلنگ در آن دیده شده است فقط ایران است و گزارشی مبنی بر دیده شدن این حیوان در کشورهای حاشیه ارائه نشده است.
*شکارچی یوز نداریم
وی با اعلام اینکه هم اکنون شکار برای سرگرمی و فروش در خصوص یورزپلنگ در کشور انجام نمی‌شود، بیان داشت: شکارچی که به قصد شکار یوزپلنگ به صحرا و بیابان برود وجود ندارد.
جوکار افزود: شکار این جاندار به ندرت و به صورت تصادفی توسط چوپان‌ها و ساربان‌ها آن هم به دلیل اینکه این دسته از افراد آموزش‌های لازم را ندیده‌اند انجام می‌شود.
*به دام افتادن یوزپلنگ توسط چوپانان و ساربان‌ها
وی گفت: این افراد در مواجه به یوزپلنگ نسبت به این دسته از حیوانات وحشی واکنش شدید نشان می دهند و در نهایت در این میان یورزپلنگ یا به دام می افتد و یا از بین می‌رود.
*طی 8سال گذشته 2حادثه درباره اسارت یوزپلنگ اتفاق افتاده است
وی بیان داشت: به این ترتیب طی 8سال گذشته 2 حادثه برخورد افراد به صورت تصادفی با یوزپلنگ دیده شده است که در هر دو مورد در پارک ملی توران اتفاق افتاده است.
جوکار اضافه کرد: یکی از این موارد حدود 4 سال گذشته اتفاق افتاده بود که یک چوپان با تعقیب یک یوزپلنگ مادر به همراه دو توله اش، موفق شده بود تا یکی از توله‌های این یوز را نر بود و سنش هم 4ماه بود به دام اندازد.
*به دام افتادن یوزپلنگ نر 4 ماهه توسط چوپان
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی اظهار داشت: سازمان حفاظت محیط زیست این یوزپلنگ نر را از چوپانی که مبادرت به دام انداختن آن کرده بود باز پس گرفت و از آنجایی که سن آن کم بود و امکانش نبود به طبیعت برگردانده شود آن را در محل 12هکتاری در استان خراسان شمالی اسکان داد.
جوکار یادآور شد: اسم این توله یوزپلنگ به نام فردی که آن را به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی کرده است نامگذاری شد.
وی اضافه کرد: هم اکنون نام این یوزپلنگ نر، کوشکی است.
*دلبر نیز به دام افتاد
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی اضافه کرد: در اوایل سال 90 نیز یوزپلنگ دیگری مورد تعقیب افراد عادی قرار گرفت که سازمان حفاظت محیط زیست پس از باز پس گیری این یوزپلنگ ماده آن را به منطقه پارک ملی توران برای ادامه حیات انتقال داد.
وی افزود: اسم این یوزپلنگ ماده با بهره گیری از منطقه‌ای که ساختمان حفاظت محیط زیست در آن واقع شده است، دلبر نامگذاری شد.
جوکار گفت: بنابراین ما هم اکنون شاهد اسارت دو یوزپلنگ نر و ماده با نام‌های کوشکی و دلبر هستیم.
*تولد یوز فرزند توسط کوشکی و دلبر
وی خاطرنشان کرد: معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست درصدد است به عنوان گزینه آخر، تکثیر در اسارت این دو یوز را مورد آزمایش قرار دهد.
وی متذکر شد: باید توجه داشت که این دو یوز را اگر به همین شکل رها کنیم عمرشان به پایان خواهد رسید بنابراین می‌توان از موقعیت به وجود آمده استفاده کرد.
وی بیان داشت: این امر به شکلی است که کوشکی و دلبر به یک مکان واحد انتقال می‌یابند و پس از ازدواج
طی عمل جفتگیری فرزند می‌آورند.
جوکار متذکر شد: البته سازمان محیط زیست تکثیر گونه‌ها در اسارت را هیچگاه به عنوان گزینه اول مطرح مورد تایید قرار نمی‌دهد.
*تولید مثل دو یوز در اسارت یک شانس و فرصت است
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی در ادامه اضافه کرد: برای این کار دلایل کافی وجود دارد چرا که هم اکنون دو یوزپلنگ در اسارت هستند که این اقدام تنها راهکار ادامه دارد بودن حیات آنها خواهد بود.این یک شانس و فرصت است.
جوکار با بیان اینکه تکثیر یوزپلنگ شرایط خاص و ویژه‌ای را می طلبد، گفت: به همین لحاظ اجرای این پروژه بسیار حساس است.
وی بیان داشت: یوزپلنگ تنها در 7 روز سال است که آمادگی تکثیر پیدا می‌کند بنابراین تشخص زمانی را که یوزپلنگ در آن آمادگی تکثیر پیدا می کند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی افزود: باید این 7 روز تشخیص داده شود و سپس اقدام به نزدیک کردن این دو یوز نر و ماده کرد در غیر این صورت دلبر و کوشکی هیچگاه با هم جفت گیری نخواهند کرد.
*خوش بینی درباره جفتگیری کوشکی و دلبر در سال آتی
جوکار با بیان اینکه تامین منابع بودجه‌ای برای پیشبرد این مهم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اظهار داشت: برای تحقق مطلوب امر مزبور، بهترین متخصص بین المللی تکثیر یوزپلنگ را برای به کشور دعوت کرده‌ایم.خوش بین هستم در سال آینده این کار فاضل اجرایی کند.
وی در ادامه بیان داشت: شیوه زندگی یوزپلنگ‌ها ایجاب کننده طی مسافت‌های طولانی توسط آنان است به همین دلیل این دسته از جانداران برای طی مسافت مجبورند از بسیاری از جاده‌ها عبور کنند و چنانچه این امر در شب اتفاق افتد، رانندگان قادر به تشخیص نخواهند بود و احتمال صدمه دیدن آنها وجود خواهد داشت.
*هرساله 2قلاده یوزپلنگ در جاده ها از بین می‌رود
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی بیان داشت: از 10 سال گذشته تا به امروز هر 3 ساله 2 قلاده یوزپلنگ به این شکل از بین رفته اند.
جوکار افزود: کشورهای دنیا زیر گذرهایی را درست می کنند و از دو سمت جاده نقطه‌هایی را محصور می کنند و حیوانات برای عبور از جاده مجبور هستند از این زیر گذر عبور کنند.
*آغاز پروژه حمایت از یوزپلنگ آسیایی از سال 1381
وی یادآور شد: در ایران نیز در این راستا اقداماتی انجام شده است. به طوریکه برای نگه داشت یوزپلنگ از سال 81 پروژه ای بین سازمان ملل متحد با سازمان حفاظت محیط زیست ایران با عنوان پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسایی، آغاز شد.
جوکار اضافه کرد: این پروژه با یک سری حمایت‌های بین‌المللی و بودجه ملی ادامه یافت.
وی اظهار داشت: در طول 10 سال گذشته به منظور حفاظت از این گونه از جانداران مجموعه‌ای از فعالیت‌ها در قالب 3حوزه آموزش و آگاه سازی، تحقیقات و نیز حفاظت انجام شده است.
به گفته وی، شاید اگر این اقدامات صورت نمی‌گرفت امروز شاهد منقرض شدن این جاندار بودیم.
*یوزپلنگ دیگر در هاله‌ای از ابهام نیست
جوکار با تاکید بر اینکه باید روند رشد جمعیت این جاندار مورد ارزیابی قرار می گرفت، افزود: فیلم های مستندی در این باره ساخته شده به طوریکه می‌توان گفت یوزپلنگ دیگر در هاله ای از ابهام نیست و همین امر کمک شایانی را به حفاظت از آن کرده است.
مدیر ملی پروژه یوزپلنگ آسیایی یادآور شد: سازمان حفاظت محیط زیست تعداد محیط بانان خود را در مناطقی که حضور قطعی یوز در آنها وجود دارد، افزایش داده است و امکانات این مناطق را بیشتر کرده است.
وی به نقش مهم رسانه ها اشاره کرد و گفت: رسانه‌ها بستری را در ذهن مردم ایجاد می کند تا سازمان محیط زیست از تنهایی بیرون آید.
جوکار خاطرنشان کرد: مردم باید با آگاه شدن در حفظ و حراست از میراث های طبیعی همکاری لازم را با سازمان حفاظت محیط زیست داشته باشند.
