دسته: ویژه ها

دیده بان حقوق حیوانات ایران : به نقل از سبزپرس، «بیژن ذوالفقاریان» از محیطبانان با سابقه منطقه توران که چند روز قبل با همراه همکارانش مشغول گشت زنی و کنترل منطقه استحفاظی خود بود، در «دهانه چاه دلبر» واقع در محدوده «زمان آباد» این ذخیره گاه زیستکره یک خانواده یوزپلنگ شامل دو توله و یک مادر را مشاهده و از آنها عکسبرداری کرد.

به گفته حمید ظهرابی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان این عکس از آن جنبه با اهمیت است که سن توله ها بیش از یکسال است و تا کنون عکسی در استان سمنان از توله یوزهای بالای یکسال به همراه مادر ثبت نشده بود.

پیش از این نیز رکورد عکسبرداری از چهار یوزپلنگ در یک قاب توسط محیط بانان منطقه توران به ثبت رسیده بود.

«نادر کرمی» محیطبان پاسگاه «دلبر» ذخیره گاه زیستکره توران موفق شده بود از چهار یوزپلنگ که برای نوشیدن آب به آبشخور رفته بودند، عکاسی کند. این عکس نیز از حیث تعداد یوزپلنگ هایی که در یک قاب عکاسی قرار گرفته بودند، یک رکورد محسوب می شد.

بیژن ذوالفقاریان حدود 20 سال به عنوان محیطبان در پارک ملی و ذخیره گاه زیستکره توران مشغول به خدمت است و از این مدت، خاطرات زیادی از مشاهده یوزپلنگ، پلنگ و سایر حیوانات نادر در ذهن دارد.

تهیه دوربین عکاسی برای محیطبانان، از اقداماتی بود که توسط ادارات کل حفاظت محیط زیست چند استان و با حمایت پروژه بین المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی انجام شد.

با این اقدام، عکس های تهیه شده از یوزپلنگ آسیایی تنها به عکس های ثبت شده توسط دوربین های تله ای محدود نشد و محیطبانان که عموما در حال گشت زنی در مناطق هستند، موفق شدند عکس های زیادی از یوزپلنگ های آسیایی و سایر حیوانات نادر تهیه کنند.

این عکس ها، جدا از جاذبه های زیبایی شناسی، اسناد علمی بسیار معتبر و محکمی برای اثبات حضور حیوانات در یک منطقه محسوب می شوند و به عنوان سند در محافل علمی جهان ارائه می شوند.

یوزپلنگ آسیایی، یکی از اعضای خانواده گربه سانان در ایران است که کارشناسان ایرانی و بین المللی، جمعیت آن را در حال حاضر بین 70 تا 100 فرد اعلام کرده اند. این پستاندار، روزگاری در بسیاری از کشورهای آسیایی می زیسته که در حال حاضر در تمامی این کشورها به جز ایران منقرض شده است.

از ابتدای دهه 1380 هجری خورشیدی، پروژه ای بین المللی با مشارکت برنامه عمران ملل متحد و سازمان حفاظت محیط زیست ایران برای حفاظت از آخرین بازمانده های یوزپلنگ آسیایی و تلاش برای احیای این گونه و زیستگاه هایش آغاز به کار کرده که با موفقیت هایی نیز روبرو شده است.

دیده بان حقوق حیوانات ایران : رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران نسبت به صید بی رویه سنجاب در غرب کشور هشدار و گفت: به نظر می رسد نسل این حیوان در کشورمان رو به انقراض است.
دکتر پیام محبی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: توصیه من به افرادی که در خانه خود حیوان نگهداری می کنند این است که سنجاب نخرند چون این حیوان امکان زیست در محیط زندگی انسانها را ندارد.

وی با اشاره به صید بی رویه سنجابها در استان کردستان، افزود: این حیوان عمر کوتاهی دارد و نمی تواند در محیطهایی که ما برای سنجابها در نظر می گیریم، زندگی کند و در نتیجه زودتر می میرد.
محبی با تاکید بر اینکه سنجابها نقشی مهم و اثرگذاری در حفظ محیط زیست دارند، گفت: صید بی رویه این حیوان باعث شده که نسل سنجاب در زیستگاه این حیوان رو به انقراض برود.رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران ادامه داد: در اروپا و آمریکا، مردم در کوچه و خیابان به سنجابها غذا می دهند اما متاسفانه در کشور ما نسل این حیوان در حال نابودی است.
وی به افراد توصیه کرد به جای سنجاب، همستر بخرند که شبیه سنجاب است و نگهداری این حیوان آسان است.

دیده بان حقوق حیوانات ایران : مدیر عامل موسسه خزنده شناسی پارس نسبت به انقراض دو گونه خزنده بومی کشور هشدار داد و گفت: دو گونه تمساح و سوسمار بومی کشور به دلیل تخریب زیستگاه ها و خشکسالی در معرض انقراض قرار دارند.
امید مظفری در گفتگو با مهر، با اشاره به وضعیت خزندگان کشور، یاداور شد: در حال حاضر 120 گونه مارمولک و سوسمار در کشور وجود دارد که برخی از آنها در طبقه بندی حفاظتی قرار دارند.
وی نسبت به اتقراض نسل این خزندگان هشدار داد و یاداور شد: جثه این دسته از جانوران هرچه بزرگتر می شود آسیب پذیرتر می شوند چراکه راحت تر شکار می شوند.
مدیر عامل موسسه خزنده شناسی پارس، تمساح “گاندو” را از گونه های بومی در حال انقراض کشور دانست و خاطرنشان کرد: زیستگاه این نوع تمساح در منتهى الیه گوشه جنوب شرقى کشور در طول مرز ایران و پاکستان حوزه آبریز باهوکلات قرار دارد.

مظفری ادامه داد: این منطقه از کوه هاى کم آب و بیابان تشکیل شده و تا رودخانه سرباز در بلوچستان گسترده شده است. این منطقه زیستگاه تمساح تالابى و منحصر به فرد ایرانى به نام “گاندو” است که در آبگیرهاى کم عمق رودخانه زندگى مى کند.
این محقق خزنده شناس، شکار بی رویه و خشکسالی را از عوامل کاهش جمعیت این گونه بومی تمساح ذکر کرد.

وی با تاکید بر اینکه در ایران دو تا سه گونه سوسمار در کشور وجود دارد، اضافه کرد: “بزمجه” یا سوسمار “خار دم” از دیگر گونه های بومی ایران است. این خزندگان دارای 50 تا 60 سانتیمتر طول هستند و بر روی دم آنها پولک های بسیار بلند و تیغ مانندی وجود دارد و گیاهخوار هستند. این نوع سوسمار در اقصی نقاط کشور وجود دارد ولی در برخی مناطق به دلیل تخریب زیستگاه ها، در معرض تهدید قرار دارند.
وی از کشف گونه جدید مارمولک در کشور خبر داد و در این باره توضیح داد: در سفرهای اکتشافی موفق به کشف گونه ای مارمولک در تپه های مرنجاب شدیم.
مدیر عامل موسسه خزنده شناسی پارس ادامه داد: مرنجاب در نزدیکی کاشان و دارای تپه های شنی است و ما در این منطقه موفق به شناسایی گونه جدیدی از مارمولک ها شدیم.

—————————————————————————————————————————————————————–

1) A New Species of Racerunner Lizard (Lacertidae: Eremias) from Iran

By: Omid Mozaffari and James F. Parham

Date: December 28, 2007

Abstract: A new species of lacertid lizard, Eremias kavirensis sp. nov., is described from Isfahan Province in central Iran. The new species differs from all other known Iranian Eremias by having a subocoluar scale that does not reach the mouth, fringed toes, scales on flank distinctly larger than those of back, two rows of tibial scales, and its coloration. The known distribution of this distinctive new species is restricted to the Maranjaab sand dunes, Kavir Desert (Dasht-e-Kavir), Isfahan Province, Iran

لینک اطلاعات بیشتر

دیده بان حقوق حیوانات:عباس دهقان در وبلاگش  creatures,across the universe خبر از مشاهده گربه زیبای پالاس در منطقه دماوند داده است. خبری که در میان انبوه اخبار ناگوار زیست محیطی، بارقه امیدی است در دل علاقمندان.

گربه پالاس از گربه‌سانان بسيار زيباي كشورمان است؛ گربه‌اي با چشمان مسحور‌كننده و زيبا كه هر بيننده‌اي را به وجد مي‌آورد. پراكندگي اين گربه زيبا در شرق و شمال‌شرقي كشور است، يعني از سمنان و خراسان شمالي گرفته تا رشته‌كوه‌هاي استان تهران.

سال‌ها پيش، گربه پالاس در كوه‌ها و دشت‌هاي اطراف شهرستان دماوند نيز زندگي مي‌كرده است، اما مدت‌هاي مديدي، ديگر محيط‌بانان و ساكنان محل اين گربه را مشاهده نكرده بودند. آمارها نشان مي‌‌دهد حدود 10 سال از وجود اين گربه خبري نبوده است و كارشناسان حيات‌وحش اظهار كرده بودند كه ديگر نسل گربه پالاس در منطقه دماوند منقرض شده است؛‌ اما چندي پيش، خبر عجيب و جالبي از رويت يك گربه پالاس زيبا در اطراف شهرستان دماوند توسط محيط‌بانان گزارش شد. با پيگيري‌هايي كه در اين خصوص انجام شد، مشخص گرديد گربه پالاس پس از حدود 10 سال دوباره به منطقه زيباي دماوند بازگشته است. مشاهده گربه پالاس غيرقابل تصور براي كارشناسان محيط‌زيست بوده است. محيط‌بانان و كارشناسان توانستند از اين گربه زيبا حتي عكسبرداري كنند. مشاهده اين گربه تاييد شده و توسط هيات كارشناسي استان به ثبت رسيده است. اين خبر باعث خوشحالي تمام دوستداران طبيعت و اهالي منطقه شده است.

مشاهده گربه پالاس‌
در حدود 2 سال پيش از انقلاب، در منطقه اسفراين اين جانور مشاهده شده بود. زيستگاه اين گربه حاشيه كوير است. رشته كوه‌هاي استان تهران هم جزو زيستگاه‌هاي اين گربه بوده‌اند. متاسفانه در تشكيلات سازمان درخصوص اين موضوع، هيچ گاه تحقيقات درستي به عمل نيامده است و آمار دقيقي از تعداد گربه پالاس در اين مناطق در دسترس نيست. زيستگاه‌هاي گربه پالاس هم براساس نظر كارشناساني عنوان شده كه 30 – 20 سال پيش در اين خصوص تحقيق كرده بودند.

گربه پالاس خال‌هاي سياهي روي پيشاني دارد. پاهاي آن به رنگ آجري است. گوش‌هاي آن هم از هم دور و دم پشمالو و زيبايي دارد. طول اين گربه حدود 85 سانتي‌متر است، غذاي آن هم پستانداران كوچك، پرندگان و حتي گاهي گياهان است.

متاسفانه از حدود 30 سال پيش ديگر كسي در اين مورد تحقيقي نكرد. بحث تحقيقات ما پس از انقلاب خيلي كم شده است؛ تحقيقاتي كه براي آن كارشناسان محيط زيست به منطقه بروند و در اين خصوص تحقيق كنند و آمار بگيرند. دليلش هم اين است كه اعتبارات تحقيقاتي براي كارشناساني كه در منطقه حضور داشته باشند، وجود ندارد. بر فرض ما بايد كارشناس ويژه تحقيقات در مناطقمان داشته باشيم؛ البته علاوه بر آن، كمبود نيروي انساني متخصص و امكانات هم هست. اعتبارات خيلي كم است و تناسبي با عملكرد و استعداد سازمان ما ندارد. در صورتي كه مناطق ما داراي تنوع زيستي و آب و هوايي بسيار جالب توجهي است.

در مورد گربه پالاس هم، جانوري است كه مثل ديگر جانوران به آن توجهي نشده است. امكان دارد اين گربه در زيستگاه‌هاي پراكنده‌اي وجود داشته باشد، ولي تحقيقي در اين زمينه نشده است. اين يك خطاي انساني است و از بي‌توجهي تشكيلات سازماني به حيات وحش ناشي مي‌شود. اين مساله كه گربه پالاس پس از سال‌ها در منطقه ديده شده بسيار باعث خوشحالي ماست. شايد گربه پالاس در مناطق ديگر زيستگاهش تخريب شده و حالا به اينجا پناه آورده است.

تنوع زيستي دماوند
حيات وحش منطقه دماوند بسيار متنوع می باشد. آمارها نشان مي‌دهند در منطقه 4 قلاده پلنگ هم زندگي مي‌كند؛ البته زيستگاه پلنگ در اصل همين مناطق بوده است، ولي عوامل بسياري پلنگ، گربه پالاس و ديگر گونه‌ها را تهديد مي‌كند.

در منطقه دماوند جانوراني همچون كل، بز، قوچ، ميش و پلنگ زندگي مي‌كنند؛ پرندگاني همچون كبك، تيهو، كبك دري و پرندگان شكاري مثل عقاب طلايي، قرقره و دليجه در اين مناطق پراكنده‌اند. حتي پرندگان نايابي چون بالابان، سجري و شاهين هم در مناطق دماوند مشاهده شده‌اند.

شهر زيبا و تاريخي دماوند هم در دامنه كوه دماوند واقع شده است. اين منطقه تنوع آب و هوايي فوق‌العاده‌اي دارد؛ مثلا در شمال دماوند، منطقه بسيار سرد و خشك است و درياچه تار در آنجا قرار دارد. در جنوب آن هم يك اقليم كاملا متفاوت گرم و خشك وجود دارد كه به منطقه كويري گرمسار مي‌رسد. همين مساله هم باعث تنوع اكولوژيكي جانوري و گياهي منحصربه‌فردي شده است.

آيا گربه‌ پالاس حفظ مي‌شود؟
متاسفانه مساله‌اي كه در اين خصوص وجود دارد تخريب زيستگاه گربه پالاس و ديگر گونه‌هاي خاص منطقه است.  بحث كارشناسي و تحقيق در مورد گونه‌اي خاص چون گربه پالاس بسيار متفاوت است و به حمايت و كمك همه‌جانبه تشكيلات و سازمان نياز دارد.

ما بايد اول درباره اين گربه تحقيق كنيم و زيستگاهش را بشناسيم. يعني يك طرح جامع از گربه پالاس داشته باشيم.

الان مهم‌ترين اقدام براي حفظ نسل و بقاي اين‌ گربه زيبا، جلوگيري از تخريب زيستگاه آن است. در اين مناطق متاسفانه معادن سنگ معدن لاشه‌هاي كل منطقه و اكوسيستم آن را به هم مي‌ريزد، اما كسي گوشش بدهكار اين حرف‌ها نيست.

هميشه ما مي‌ايستيم و فقط انقراض گونه‌اي را نظاره مي‌كنيم. وقتي گونه‌اي در معرض خطر افتاد يا منقرض شد، دنبال راهكارش مي‌رويم. اگر الان برويم و به مراجع قضايي يا به مسوولان صنايع و معادن بگوييم آقا مي‌خواهيم فلان معدن را تعطيل كنيم به خاطر زيستگاه گربه پالاس، با تعجب مي‌گويند گربه پالاس ديگر چيست؟!

حفظ گربه پالاس و ديگر گونه‌هايمان وقتي اتفاق مي‌افتد كه همه بيايند و به فكر باشند. اگر همه  كمك كنند گربه پالاس زنده مي‌ماند و مي‌‌تواند  توليد نسل داشته باشد و جمعيتي پيدا كند. الان كه پيدايش شده، آن هم پس از اين همه سال بايد قدرش را بدانيم. تمام اين سال‌ها همه حسرت چنين روزي را مي‌‌خوردند، حالا كه آمده و به ما پناه آورده هيچ‌كس عين خيالش نيست.