دیده‌بان حقوق حیوانات

برچسب: انقراض

  • خطرانقراض گونه های جانوری را جدی بدانیم

    خطرانقراض گونه های جانوری را جدی بدانیم

    دیده بان حقوق حیوانات/ سید مجید خرازیان مقدم*: تنوع یا غنای گونه‌‌ای، شبکه‌ای از همه موجودات زنده، اعم از گیاهی و جانوری است و نژادهای انسان و انواع جانوران، گیاهان و موجودات تک سلولی را در بر می گیرد. گونه ها علاوه بر آنکه نیازهای ضروری و اولیه انسان ها نظیر خوراک، پوشاک، مسکن و دارو را فراهم می آورند، می‌توانند بر سلامت و شادابی روح و جسم، رونق اقتصادی و پیشرفت روزافزون جامعه بشری و پایداری محیط زیست جهان وکشورها نقش داشته باشند.

    مقدمه
    تنوع یا غنای گونه‌‌ای، شبکه‌ای از همه موجودات زنده، اعم از گیاهی و جانوری است و نژادهای انسان و انواع جانوران، گیاهان و موجودات تک سلولی را در بر می گیرد. گونه ها علاوه بر آنکه نیازهای ضروری و اولیه انسان ها نظیر خوراک، پوشاک، مسکن و دارو را فراهم می آورند، می‌توانند بر سلامت و شادابی روح و جسم، رونق اقتصادی و پیشرفت روزافزون جامعه بشری و پایداری محیط زیست جهان وکشورها نقش داشته باشند. امروزه دیگر مفاهیمی چون سلاح و تجهیزات نظامی، حرف آخر را در تامین امنیت ملی نمی‌زنند و در دنیایی که کشورها برای دسترسی به منابعی چون آب در تقابل با یکدیگر هستند، ابعاد و ارزش‌های مهم تنوع‌زیستی را نمی‌توان نادیده گرفت.
    از طرفی دیگرتنوع زیستی، میراث ارزشمندی است که بشر آن را از نسل‌های قبل به امانت گرفته است و باید به نسل‌های بعد بسپارد و حفاظت از آن، ریشه در اخلاق، فرهنگ و اعتقادات ملت‌ها دارد . نحوه برخورد انسان با محیط زیست، رابطه نزدیکی با فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی در ادیان و جوامع گوناگون دارد. در بیشتر مذاهب، از جمله دین اسلام به طور ویژه احترام به طبیعت و حفاظت از گونه‌های زیستی موجود در آن، مورد توجه و جزو تعالیم دینی محسوب می‌شود. این امر در فرهنگ‌های بومی و جوامع پایبند به اعتقادات سنتی نیز مورد توجه قرار دارد.
    متاسفانه امروزه به دلیل بدرفتاری انسان با طبیعت پیرامون خود،‌ روند انقراض گونه‌های زیستی با سرعت نگران کننده‌ای افزایش یافته و کشور ما نیز از این گردونه انقراض در امان نیست. با حذف هر گونه جانوری از چرخه طبیعت و از دست رفتن نقش او در پایداری محیط زیست، کره خاکی یک قدم به سوی نابودی پیش خواهد رفت.

    خلاصه وضعیت گونه های جانوری وحشی در ایران
     کشور ایران به دلیل مکان جغرافیایی، برخورداری از تنوع سیمای منظر و اقلیم به علاوه وجود منابع آبی عظیم دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب از غنای گونه‌ای بالا برخوردار است. براساس آخرین بررسی‌ها  1140 گونه جانوری اعم از پستاندار، پرنده، خزنده، دوزیست و ماهیان آب‌های داخلی در اکوسیستم‌های خشکی و آب‌های داخلی ایران شناسایی شده، به علاوه حدود 650 گونه ماهی که در آب‌‌های دریایی شناسایی شده است.
    پستانداران با 197 گونه شناسایی شده، طیف وسیعی از جانوران را از نظر جثه در بر می‌گیرد. به طوریکه از پستاندار بسیار کوچکی که حشره خوار کوتوله نامیده می‌شود و فقط در حدود 2 گرم وزن دارد تا نهنگ‌های بزرگ آب‌های دریای جنوب با طول بیش از سی متر و وزن 130 تن را می‌توان در این رده مشاهده نمود. در میان مهره‌داران 535 گونه پرنده شناسایی و گزارش شده که  این تعداد گونه‌ معادل کل گونه‌های پرنده گزارش شده در قاره اروپا و دو سوم پرندگان خاورمیانه است. پرندگان به سبب برخورداری از قدرت پرواز ، صاحب وسیع ترین محیط بلامعارض در گیتی یعنی هوا هستند. هم اکنون پرندگانی نظیر درنای سیبری،  اردک سرسفید، اردک مرمری، میش مرغ، هوبره، پرندگان شکاری و تعدادی دیگر از گونه ها در کشور در معرض تهدید و انقراض است.
    از رده خزندگان نیز تاکنون227 گونه مورد شناسایی قرار گرفته، اما اطلاعات مفید و قابل دسترس در مورد اغلب این گونه ها بسیار اندک است.کمبود مطالعات جامع در مورد بیولوژی و وضعیت  حفاظتی این گونه ها  از یک طرف و جمعیت رو به زوال با توجه به  عوامل متعدد تهدید کننده به ویژه تخریب زیستگاههای آنها در سال های اخیر موجب نگرانی زیادی در مورد تعدادی از گونه های ارزشمند خزنده کشورمان شده است .از رده دوزیستان نیز در 21 گونه تاکنون گزارش شده و در بین آنها سمندرها از  نظر وضعیت حفاظتی از درجه اهمیت بیشتری برخوردار هستند و اطلاعات بسیار کم و جزئی از بیولوژی و اکولوژی آنها در دست است. گونه هایی نظیر سمندر لرستانی، سمندر کردستانی، سمندرغارزی ایرانی و سمندر آذربایجانی در وضعیت بحرانی یا در معرض خطر انقراض قرار دارند.
    ماهیان آب‌های داخلی ایران شامل 160 گونه بوده که در 25 خانواده جای گرفته‌اند. متاسفانه به دلیل عدم توجه لازم به حفظ و مدیریت آبزیان آب های داخلی طی  سال های اخیر مطالعات جامعی برای شناخت ماهیان در اکوسیستم های آبی مختلف صورت نگرفته و از فراوانی و پراکنش بسیاری از گونه ها اطلاعات و آمار دقیقی در دسترس نیست و یا جمعیت برخی گونه ها نظیر ماهی کورغار در معرض تهدید است.
    به رغم غنای گونه ای قابل ملاحظه، متاسفانه حدود 76 گونه از رده‌های جانوری کشورمان در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) قرار دارد و ازگونه‌هایی همچون شیر ایرانی و ببر مازندران امروز جز نامی باقی نمانده و در کمتر از یک قرن گذشته منقرض شده اند و اگر برای حفاظت گونه‌های ارزشمند و در خطر انقراض مثل گور ایرانی، یوزپلنگ ایرانی، خرس سیاه، گوزن زرد و… اقدام لازم صورت نگیرد در آینده‌ای نه چندان دور شاهد انقراض این گونه‌های نادر  نیز در کشورمان خواهیم بود.
    در این میان 19 گونه از پستانداران، 25 گونه از پرندگان، 16 گونه از خزندگان، 4 گونه از دوزیستان و 10 گونه از ماهیان آب های داخلی کشور در سال 2014 میلادی  به عنوان گونه های مهره دار در معرض تهدید در لیست سرخIUCN   قرار دارند.


    علل بروز چالش:
    بطور کلی چالش های پیش رو در حیات وحش کشور را عمدتا می توان در سه گروه طبقه بندی کرد:

    الف) عوامل ناشی از توسعه و فعالیت‌های انسانی شامل:

    1- جزیره‌ای شدن زیستگاه‌ها و جمعیت گونه‌ها 
    توسعه راه‌ها، سکونت‌گاه‌ها وکشتزارها، موجب جزیره ای شدن زیستگاهها و به طبع آن جمعیت برخی گونه های جانوری درون آن شده، به طوریکه ارتباط شان با جمعیت‌های پیرامون قطع و موجب انقراض محلی و بروز فشارهای درون‌آمیزی در درون جمعیت‌های موجود شده است و در دراز مدت این گونه، با چالش کاهش تنوع ژنتیکی وکاهش مقاومت گونه در مقابل بیماری‌ها وتغییرات محیطی مواجه می‌شود. برای مثال  می توان به جمعیت آهوان در زیستگاه‌های دشت سهرین زنجان، موته وکلاه قاضی اصفهان، هفتاد قله مرکزی و شیر احمد سبزوار و …  اشاره کرد. به علاوه این موضوع در مورد بسیاری از جمعیت‌های گوشتخوار کشورمان مثل یوزپلنگ و پلنگ نیز صادق است، تلفات این گونه‌ها در حوادث جاده‌ای و تقابل با جمعیت‌های انسانی از جمله دلایل اصلی این اتفاق ناگوار برای حیات‌وحش و این گونه های ارزشمند است. از 1422 مورد ثبت شده مرگ و میر در بین پستانداران بزرگ جثه از سال 1386 تا نیمه اول سال 1393، گوشتخواران با حدود 49 درصد تلفات  بیشترین سهم مرگ و میر را به خود اختصاص داده‌اند و مهم‌ترین عامل در مرگ و میر گوشتخواران تصادفات جاده ای ثبت شده است به طوریکه تصادفات جاده‌ای به تنهایی 62 درصد مرگ و میرها را شامل می‌شود.

    2- وجود سلاح‌های غیر مجاز
    تعداد قابل ملاحظه ای اسلحه شکاری مجاز و غیر مجاز در کشور وجود دارد که نظر به تعداد درخواست‌های دفترچه و پروانه شکار، بیش از ظرفیت و توان حیات‌وحش کشور است. این تعداد اسلحه در واقع عرصه طبیعت ایران را به صحنه جنگی نابرابر  بین انسان و حیوان تبدیل کرده و امید است در سال جاری با ممنوعیت شکار و  اعمال  آن فرصتی برای احیای جمعیت گونه های قابل شکار فراهم شود. علاوه بر آن  می توان به تصویب قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات (مصوبه 7/6/90 مجلس محترم شورای اسلامی) اشاره کردکه به استناد تبصره یک ماده 16 این قانون دارندگان سلاح‌های شکاری غیر مجاز می‌توانند مجوز حمل سلاح دریافت کنند و این موضوع باعث شده تعداد زیادی اسلحه غیر مجاز توسط افراد سود جو وارد کشور شود.

    3- حضور دام بیش از ظرفیت در زیستگاه‌ها
    متاسفانه در حال حاضر دو برابر و در برخی مناطق بیش از دوبرابر ظرفیت مراتع، دام در مناطق چرا می‌کنند و این موضوع ضمن تخریب پوشش گیاهی باعث کاهش منابع آب وعلوفه حیات‌وحش و فرو افت مطلوبیت زیستگاه‌ها شده است.

    4- تجارت غیر قانونی گونه‌های جانوری و اجزای آن‌ها
    دنیا امروز با گسترش پدیده شوم شکار وتجارت غیر قانونی جانوران وحشی واجزای آن‌ها مواجه است. به طوری که قاچاق جانوران وحشی واجزای آن‌ها بعداز قاچاق مواد مخدر و سلاح  رتبه سوم را به خود اختصاص داده وکشورمان به دلیل مکان جغرافیایی و غنای گونه‌ای و داشتن گونه‌های انحصاری، در معرض تهدید این پدیده است. متاسفانه ما  بیشتر با زنده‌گیری و قاچاق انواع خزندگان و دوزیستان مواجه هستیم.

    ب) عوامل طبیعی

    1- شیوع انواع بیماری‌ها
    اگر چه شیوع بیماری‌ها بیشتر نتیجه عملکرد جامعه بشری است، اما عومل محیطی در پیدایش وگسترش آن نقش مهمی دارد. امروزه گونه‌های جانوری وحشی به ویژه گونه‌های در خطر انقراض با تهدید جدی و جدیدی به نام شیوع وگسترش انواع بیماری‌ها مثل طاعون نشخوارکنندگان کوچک، تب برفکی، شاربن (سیاه زخم)، آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، هاری و … مواجه هستند. بروز برخی بیماری‌های نوظهور مثل آنفلوانزای فوق حاد پرندگان که انتشار آن توسط پرندگان وحشی صورت می‌گیرد تلفات زیادی نیز در بین این رده از جانوران در جهان به همراه داشته است. به دلیل بومی‌شدن برخی از بیماری‌های دامی در کشور و کشورهای همسایه و  ورود غیر قانونی دام به علاوه حضور و چرای دام‌های آلوده در زیستگاه‌ها وارتباط آن‌ها با حیات‌وحش طی سال های اخیر شاهد بروز تلفات زیادی در بین گونه‌های ارزشمند و در خطر انقراض و آسیب پذیر کشور بوده ایم که می توان به تلفات قوچ ومیش در ساریگل (طاعون نشخوارکنندگان کوچک) ،گوزن زرد در خوزستان (میازیس) و تلفات کل و بز  و قوچ و میش در پارک ملی بمو در استان فارس طی آذر ماه سالجاری (طاعون نشخوار کنندگان کوچک) اشاره کرد. به علاوه اینکه  گوشتخواران وحشی به عنوان مخزن بیماری خطرناک هاری در حیات وحش بوده  و کنترل این بیماری  نیازمند عزم ملی است.
    در این بین بیماری هایی که  میزان ابتلا و مرگ و میر بالایی  به همراه دارند بسیار حائز اهمیت بوده و می توانند به عنوان تهدیدی جدی برای گونه های جانوری در معرض تهدید کشورمان تلقی شوند.

    2- خشکسالی‌های متناوب
    بروز پدیده تغییرات جهانی آب وهوا و به طبع آن خشکسالی‌های متناوب،کاهش منابع آب و علوفه و افزایش استرس‌های محیطی باعث کاهش میزان زادآوری در بین جمعیت انواع پرندگان خشکی‌زی و علفخواران شاخص و قابل شکار، مهاجرت و تلفات گونه در مسیرهای مهاجرت و کوچ‌های اجباری شده است. به طور مثال مهاجرت یا گدار غیر معمول در بین جمعیت‌های قوچ و میش از جزیره کبودان به جزیره اشک، خروج گوزن زرد از جزیره اشک و مرگ و میر آن‌ها در باتلاق‌های دریاچه ارومیه، مهاجرت اجباری آهوان از شیر احمد سبزوار به مناطق پرحادثه وکاهش طعمه در زیستگاه‌های یوزپلنگ از جمله مصادیق تاثیرات این  پدیده برحیات‌وحش است.

    ج) عوامل ناشی از ضعف ساختار حفاظت

     

    1- عدم امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی کافی برای حفاظت
    حدود 17 میلیون هکتار از سطح کشور با عناوین پارک ملی، منطقه حفاظت شده، اثر طبیعی ملی و پناهگاه حیات‌وحش برای حفظ ذخایر ژنتیکی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است. 7 میلیون هکتار نیزتحت عنوان منطقه شکار ممنوع وجود دارد. برای حفاظت این عرصه‌های وسیع وحساس، در حدود 2600 محیط بان (سرانه 6500 هکتار) در430 واحد محیط بانی مشغول انجام وظیفه هستند. این در صورتی است که برای حفاظت مفید و مطابق  استاندارد جهانی می‌بایست حداقل 10هزار محیط‌بان به کار گرفته شود.گر چه با بهره گیری از فناوری و تکنیک های مورد نیاز و شیوه حفاظت هوشمند برای پایش مناطق تحت مدیریت (مانند بسیاری از کشورها) سرانه حفاظت از مناطق به طور قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت.

    2- ضعف قوانین ومقررات
    عدم توجه به ارزش‌های متنوع گونه‌ها در برنامه‌ریزی توسعه، عدم تناسب جرایم شکار غیر مجاز با ارزش‌گونه ها (که اقدامات اخیر سازمان در جهت پیشنهاد افزایش جرایم شکار غیر مجاز در صورت تصویب می تواند تا حدی این موضوع را تعدیل نماید)، تصویب قوانین وآئین‌نامه‌های مغایر با ملاحظات محیط زیستی مثل تصویب قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات (مصوبه 7/6/90 مجلس محترم شورای اسلامی)، اجرای پروژه‌های ملی بزرگ بدون توجیه زیست‌محیطی و …

    راهکارهای اساسی
    1- توسعه و به کارگیری تکنولوژی‌های نوین برای حفاظت گونه‌ها
    2- جمع‌آوری سلاح‌های غیرمجاز و صدور پروانه حمل سلاح شکاری متناسب با نیاز دارندگان (یعنی مشخص شدن هدف از حمل وکاربرد سلاح برای دارندگان آن)
    3- کنترل و پیشگیری از شیوع بیماری‌ها در حیات‌وحش و تعیین تکالیف سازمان دامپزشکی در رابطه با این موضوع
    4-  افزایش جرایم شکار غیر مجاز (در حال تصویب) و بازنگری در آن به صورت 2 الی 3 سالانه
    5- ایجاد زمینه مشارکت فعال بخش خصوصی در مدیریت و حفاظت حیات‌وحش از طریق حفاظت مشارکتی مناطق مستعد و همچنین ایجاد قرق های اختصاصی
    6- ارتقاء سطح دانش کارشناسان ومحیط بانان
    7- لحاظ نمودن ارزش‌ گونه ها، توان طبیعی و ظرفیت تحمل زیست بوم‌ها در طرح‌های توسعه
    8- بازسازی و احیای زیستگاهها و مسیر های مهاجر گونه ها
    9- مصرف 100 درصد درآمد ناشی از صدور پروانه‌های شکار و صید و ضرر و زیان ناشی از شکار و صید غیر مجاز براساس دستورالعمل مصوب شورایعالی حفاظت محیط زیست برای حفاظت مناطق و کمک به ماموران اجرایی محیط زیست (منظور از کمک، هزینه‌های درمان، بیمه و… است)
    10- بیمه کلیه محصولات کشاورزی در مقابل حمله حیوانات وحشی
    11- جبران خسارات حمله حیوانات وحشی به انسان از محل صندوق ملی محیط زیست
    12- اجازه به سازمان برای صدور پروانه شکار تروفه برای شکارچیان خارجی و داخلی با تعرفه مورد نظر سازمان و هزینه‌کرد درآمد حاصله جهت حفاظت گونه در زیستگاه‌های مرتبط
    13-  رفع موانع قانونی جهت استفاده از حمایت و مشارکت مالی بخش خصوصی در حفاظت و تنوع زیستی همانند وزارت آموزش وپرورش ودانشگاهها

    در خاتمه از کلیه همکاران محترم دفتر تنوع زیستی و حیات وحش که در تهیه مطالب ذکر شده بنده را یاری کردند، سپاسگزارم. همچنین تشکر ویژه دارم از دوست  گرامی و همکار محترم جناب آقای دکتر حسین محمدی مدیر کل محترم حفاظت محیط زیست استان البرز به خاطراستفاده از مطالب موجود در دفتر که قبلا توسط ایشان تهیه شده بود.

    * مدیرکل دفتر حیات وحش وتنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست

  • گونه‌های جانوری در آستانه انقراض در 2015

    دیده بان حقوق حیوانات: با رسیدن سال 2015 میلادی احتمالا شاهد دوره جدیدی برای انقراض شماری از گونه‌های جانوری ارزشمند همچون فیل‌های آفریقایی، خرس قطبی و کرگدن سفید خواهیم بود.

    به گزارش ایسنا طبق بررسی‌های کارشناسی 41 درصد از تمام دوزیستان کره زمین با خطر انقراض روبه‌رو هستند در حالی که این رقم در گونه‌های پستانداران و پرندگان به ترتیب 26 و 13 درصد بوده است.

    مجله آنلاین «نیچر ورلد نیوز» پیش از این گزارشی از خطر انقراض گونه‌ها در عصر مدرن منتشر کرد با این مضمون که جمعیت قابل توجهی از گونه‌های گیاهی و جانوری به سرعت در حال نابودی هستند اما برخلاف انقراض‌های پیشین که بر اثر بلایای طبیعی یا برخورد شهاب‌سنگ‌ها به زمین اتفاق افتاده بودند این بار عامل انسانی در انقراض گونه‌ها در عصر مدرن نقش عمده‌ای دارد.

    «درک تیتنسور»، بوم‌شناس دریایی در «مرکز کنترل حفاظت از محیط زیست جهان» در کمبریج گفت: تخریب زیستگاه‌ها، آلودگی و شکار بی‌رویه موجب از بین رفتن گیاهان و حیوانات شده یا نسل آنها را به شدت ضعیف می‌سازد. در این گزارش کارشناسان گونه‌هایی را نامبرده‌اند که پیش‌بینی می‌شود 2015، آخرین سال زندگی آنها باشد:

    – فیل‌های آفریقایی: اخیرا تعداد این حیوانات حدود 400 هزار راس تخمین زده شده اگرچه برخی بر این باورند که این رقم با توجه به شکارهای غیرقانونی قابل قبول نیست. زمانی تعداد فیل‌های آفریقایی به میلیون‌ها راس می‌رسید اما اکنون به دلیل رشد تقاضا برای عاج آنها، سرعت ناپدید شدن این گونه به سرعت رو به افزایش است و با ادامه روند فعلی در کشتار آنها تا سال 2020 به طور کلی از زمین محو خواهند شد.

    – کرگدن سفید: فیل‌ها تنها گونه‌های آفریقایی در معرض خطر انقراض نیستند بلکه شکار بی‌رویه کرگدن سفید نیز این گونه را در معرض خطر انقراض قرار داده است. ماه گذشته یکی از آخرین‌ بازمانده‌های کرگدن‌های سفید شمالی در جهان تلف شد و تنها پنج راس از این گونه باقی مانده است. همچون فیل آفریقایی این گونه نیز قربانی شکار بیش از حد است. تا ماه سپتامبر 2014 بیش از 730 کرگدن تلف شد و 2014 بدترین سال به لحاظ شکار این گونه جانوری بوده است.

    – پلنگ آمور: به نظر می‌آید الگوی شکار کردن در میان زیباترین گونه‌های جانوری وجود دارد که در مورد پلنگ آمور نیز مشاهده می‌شود. این گربه‌سان زیبا و باشکوه به شکل فزاینده‌ای توسط انسان شکار می‌شود. تقاضا برای پوست این حیوان موجب شده این گونه در معرض بیشترین خطر انقراض در میان گربه‌های بزرگ قرار گیرد.

    – لاک‌پشت چرمی: بزرگترین گونه‌های لاک پشت دریایی لاک پشت چرمی است که طی قرن اخیر تعدادشان به دلیل جمع‌آوری تخم‌های آن به شدت رو به کاهش است. لاک پشت های چرمی تنها نمایندگان در قید حیاتِ گروهی از خزندگانب هستند که طی 100 میلیون سال گذشته روی زمین سکونت داشته‌اند.

    – خرس قطبی: بدون شک تغییرات جوی عامل افزایش دهنده دمای جهانی است که در نتیجه آن ذوب شدن پهنه‌های یخی و یخچال‌های قطبی به عنوان زیستگاه‌های اصلی خرس‌های قطبی به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد در صورتی که تغییرات جوی با روند فعلی ادامه داشته باشد 20 هزار خرس قطبی باقی مانده در جهان تا سال 2100 به طور کلی نابود می‌شوند.

    – گوریل کوهی: گوریل‌های کوهی همانطور که از نام‌شان مشخص است در جنگل‌های مرتفع کوه‌ها زندگی می‌کنند. هرچند شکار بی‌رویه، تخریب زیستگاه و بیماری موجب شده تعداد قابل توجهی از این گونه از بین بروند.

    – ببر سیبری: ببر سیبری یا ببر آمور بزرگترین گربه‌سانان جهان هستند. هرچند تنها حدود 450 قلاده از این حیوانات باشکوه اما در معرض انقراض در جهان وجود دارد. همچنین زیستگاه ببر آمور تنها به دو منطقه در خاور دور روسیه و مناطق مرزی چین و کره‌شمالی محدود می‌شود. با وجود آنکه اینگونه حیوانی حفاظت شده است، شکار غیرقانونی به عامل کاهش آن تبدیل شده است.

  • بشر ششمین انقراض بزرگ را رقم می‌زند

    دیده بان حقوق حیوانات: مجله «نیچر» در تازه‌ترین گزارش خود، آژیر خطری را برای فعالیت‌های انسانی که منجر به انقراض گسترده شده‌اند به صدا درآورد.

    به گزارش ایسنا،‌ مجله تخصصی و معروف «نیچر» در جدیدترین تحلیل خود تصویری واقعی از تهدیدهای پیرامون پستانداران، خزندگان، دوزیستان و سایر گونه‌های زیستی ارائه کرده است. این تحلیل ویژه که توسط این مجله انجام شده نشان می‌دهد 41 درصد از کل دوزیستان کره خاکی بعلاوه 26 درصد از پستانداران و 13 درصد از پرندگان با خطر انقراض روبرو هستند.

    بسیاری از گونه‌ها هم اکنون به شدت در معرض خطر بوده و به انقراض نزدیک شده‌اند. این جانوران شامل فیل‌های سوماترایی،‌ یوزپلنگ «آمور» و گوریل کوهستان می‌شوند. اما خطر انقراض و محو شدن از عرصه حیات وحش جانوران دیگری را نیز تهدید می‌کند که از آن جمله می‌توان به ماهی تن باله آبی و لاک پشت سرخ اشاره کرد. در هر یک از این موارد انگشت اتهام مستقیما فعالیت‌های بشری را نشانه رفته است. گسترش مداوم کشاورزی سبب نابودی سالانه میلیون‌ها هکتار از زیستگاه‌های جانوران می‌شود و حیوانات را بی‌خانمان می‌کند. ضمن اینکه رها شدن گونه‌های مهاجم که اغلب توسط انسان‌ها تشدید می‌شود سبب نابودی جمعیت جانوران بومی شده است. همزمان، آلودگی محیط زیست و صید بی رویه نیز اکوسیستم آبی را نابود می‌کند.

    به گزارش ایسنا به نقل از گاردین،‌ «درک تیتنسور»، متخصص اکولوژی آبی در مرکز جهانی نظارت بر حفاظت از طبیعت در «کمبریج» می‌گوید: نابودی زیستگاه، آلودگی و صید بی‌رویه یا جانوران و گیاهان را نابود می‌کند یا آنها را به شدت ضعیف می‌کند. مشکل اصلی اینجاست که طی دهه‌های آتی تهدیدهای مضاعف ناشی از وخامت آب و هوا سبب نابودی بیشتر بازماندگان حیات وحش خواهد شد.

    بنابر اعلام مجله «نیچر» این مشکل به دلیل شکاف عمیق میان دانش محققان درباره تنوع زیستی کره زمین تشدید شده است. بطوریکه تخمین تعداد کلی گونه‌های جانوری و گیاهی زنده از دو میلیون تا 50 میلیون متغیر است. علاوه بر این نرخ فعلی نابودی و انقراض جانوران و گیاهان نیز از سالانه 500 تا 36 هزار گونه متغیر است و این آمار گوناگون و نابسامان مهمترین مشکلی است که با آن روبرو هستیم. زمین تاکنون پنج انقراض بزرگ را پشت سر گذاشته که همه این انقراض‌ها بر اثر رویدادهای زمین‌شناسی یا ستاره‌شناسی رخ داده‌اند اما ششمین انقراض بزرگ پیش رو قطعا ناشی از فعالیت‌های بشری خواهد بود.

  • انقراض خاموش در انتظار قدبلندترین جانور جهان

    دیده بان حقوق حیوانات: فشارهای ناشی از شکار غیرقانونی و نابودی زیستگاه، زرافه‌های آفریقایی را آرام آرام به سمت انقراض پیش می‌برد.

    به گزارش ایسنا، کارشناسان حیات وحش هشدار می‌دهند شکار غیرقانونی و نابودی زیستگاه‌ها، زرافه‌های آفریقایی را با خطر انقراض خاموش روبرو کرده است. شکار غیرقانونی و رشد جمعیت انسان طی 15 سال اخیر جمعیت زرافه‌های آفریقایی را 40 درصد کاهش داده است. این اطلاعات به تازگی از سوی صندوق حفاظت از زرافه‌ها که مقر آن در نامیبیاست اعلام شده است. جالب اینجاست که تاکنون عده معدودی متوجه این انقراض خاموش هستند.

    کاهش جمعیت زرافه‌های آفریقایی بر خلاف سایر جانوران سمبلیک آفریقا نظیر گوریل‌ها و کرگدن‌ها، دور از چشم طرفداران حیات وحش رخ می‌دهد و این یک انقراض خاموش است.

    «ژولین فنسی» مدیر کل صندوق حفاظت از زرافه‌ها با بیان این مطلب افزود: در برخی کشورها تنها چند صد راس زرافه آفریقایی باقیمانده است.

    به گزارش ایسنا به نقل از اینترنشنال بیزینس تایمز، این گزارش که نسخه نهایی آن سال آینده منتشر خواهد شد، نشان می‌دهد در سال 1999 میلادی، قاره آفریقا شاهد حضور 140 هزار راس زرافه بوده که امروز تنها کمتر از 80 هزار راس زرافه آفریقایی باقیمانده است. در نیجر در حال حاضر کمتر از 300 زرافه آفریقای غربی وجود دارد.

    «آن داگ» کارشناس کانادایی زرافه‌ها می‌گوید:‌ در حال حاضر 9 گونه زرافه در جهان وجود دارد که احتمالا برخی از این گونه‌ها را به زودی از دست خواهیم داد. شرایط وحشتناکی است زیرا ممکن است این گونه به کلی منقرض شود.

  • خطر انقراض نسل پرندگان آمریکای شمالی

    دیده بان حقوق حیوانات: انجمن ملی حفاظت از پرندگان و حیات وحش «آدوبون» در گزارش آب و هوایی جدید خود از احتمال نابودی جمعیت پرندگان آمریکای شمالی خبر داد.

    به گزارش ایسنا،‌ انجمن ملی حفاظت از پرندگان و حیات وحش «آدوبون» در آخرین گزارشی که در ماه سپتامبر منتشر شد پیش بینی کرد بیش از نیمی از مجموع 588 گونه از پرندگان بومی آمریکای شمالی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته‌اند در معرض خطر هستند. بنابراین گزارش از این تعداد، 314 گونه بیشتر جمعیت خود را تا سال 2080 میلادی از دست خواهند داد. در حال حاضر 126 گونه از پرندگان آمریکای شمالی با عنوان «در معرض خطر تغییرات آب و هوایی» و 188 گونه دیگر با عنوان «در معرض تهدید تغییرات آب و هوایی» شناخته می‌شوند.

    به گزارش ایسنا به نقل از پایگاه اینترنتی پابلیک آپینین آنلاین، «گری لانگهام»، متخصص برجسته انجمن آدوبون همراه با سایر پرنده شناسان این انجمن بیش از 40 سال اطلاعات مربوط به آب و هوا و پرندگان را مورد بررسی قرار داده‌اند و به نتایج فوق دست‌یافته‌اند.

  • خطر انقراض نسل شیرهای آفریقایی با رشد جمعیت بشر

    دیده بان حقوق حیوانات: کارشناسان محیط زیست هشدار دادند که افزایش جمعیت انسان‌ها تهدید جدی برای شیرهای آفریقایی محسوب می‌شود.

    به گزارش ایسنا به همین دلیل مسئولان حیات وحش در آمریکا قانون جدیدی را پیشنهاد کردند که می‌توانند به موجب آن از شیرهای آفریقایی که در هزاران مایلی ساحل آمریکا هستند حمایت کنند.

    اگرچه این شیرها بومی آمریکای شمالی نیستند اما سازمان حیات وحش آمریکا اعلام کرده که در صورت تهدید این‌ گونه‌ جانوری، حیات همه‌ حیوانات و جانوران دیگر نیز به خطر خواهد افتاد.

    به گزارش ایسنا به نقل از بتاوایرد، رئیس سازمان حیات وحش آمریکا اعلام کرده نسل این شیرها روز به روز در حال کاهش است و باید راهی برای جلوگیری از این روند در نظر گرفته شود.

    وی می‌افزاید: در آینده‌ نزدیک حیات این‌ گونه جانوری با این روند به خطر خواهد افتاد.

    این مقامات تاکید کردند که این قانون مربوط به باغ وحش‌ها نمی‌شود. کاهش جمعیت این‌ گونه جانوری تنها به دلیل شکار نیست، بلکه افزایش جمعیت انسان‌ها نیز حیات آن‌ها را تهدید می‌کند. بر این اساس آفریقا نیاز دارد تا تمهیدات لازم را برای افزایش ظرفیت زیستگاه‌های طبیعی حیوانات در نظر بگیرد.

    در این گزارش تاکید شده که جمعیت در صحرای آفریقا تا سال 2050 دو برابر خواهد شد و نسل این شیرها با ادامه این وضعیت و در صورت بهتر نشدن شرایط زندگیشان و تخریب بیشتر زیستگاه هایشان منقرض خواهند شد.

  • انقراض پرندگان زنگ خطر برای انسان‌ها

    دیده بان حقوق حیوانات:

    پرندگان را می‌توان قهرمانان کره زمین دانست که گویا تنها برای بقا خلق شده‌اند. نه یخ‌های قطب جنوب و نه گرمای مناطق حاره نمی‌تواند روند زندگی آنها را مختل کند، پرندگان در صحراها، تالاب‌ها، اقیانوس‌ها، قلب صخره‌های پرشیب و خطرناک، توندراهای فاقد درخت، کوهستان‌های مرتفع و حتی نقب‌های زیرزمینی مناطق لم‌یزرع در تلاش برای بقا هستند.
    به گزارش جام جم، برخی پرندگان بدون کوچک ترین وقفه روزها پرواز می کنند، آنها در حالی مسافت های طولانی و بعید را می پیمایند که مخاطرات بی شمار همچون توفان های مهیب و شکارچیان نیز دائما آنها را تهدید می کند.
    با وجود تمام مخاطرات و سختی ها باز هم پرندگان هر ساله بدون کوچک ترین اشتباه در محل مشخص و معین رحل اقامت می افکنند. پرندگان تقریبا در تمام اکوسیستم های کره زمین رسوخ کرده اند. آنها موفق شده اند ابعاد و حتی رنگ بدن خود را با شرایط حاکم بر محیط سازگار کنند. پرندگان در گرده افشانی، پخش دانه گیاهان، حفظ تالاب ها، پاکسازی لاشه و مردار از روی زمین و حاصلخیزی زمین ها، مراتع و جنگل ها نقشی اساسی ایفا می کنند، اما واقعیت تلخ اینجاست که این قهرمانان بشدت در معرض خطر هستند.
    آمارهای جمعیتی تکان دهنده
    تازه ترین تحقیقات موسسه بین المللی بردلایف نشان می دهد یک هشتم پرندگان یعنی حدود 1300 گونه در معرض خطر انقراض قرار دارند و متاسفانه شرایط اغلب آنها نیز روز به روز وخیم تر می شود. همه اینها در حالی است که تعداد قابل ملاحظه دیگری از گونه ها از قطبین گرفته تا مناطق حاره از نظر جمعیتی رو به کاهش هستند. تحقیقات موید آن است که سبد تنوع زیستی شمال آمریکا در حال سقوط آزاد است چنانچه حتی جمعیت هایی نظیر چکاوک های چمنزار نیز بشدت رو به کاهش هستند. وضع پرنده های تیزپرواز نظیر پرستوها (بادخورک ها) و چلچله ها نیز تعریفی ندارد.
    ارزیابی جمعیت این پرنده ها نشانگر کاهش گسترده در اروپا و آمریکای شمالی است. جمعیت عقاب ها، کرکس ها (دال ها) و دیگر پرندگان شکاری نیز در سراسر آفریقا رو به کاهش است. وضع جمعیتی پرندگان شکاری در خاورمیانه نیز قابل تامل است چنان که پرندگانی همچون دلیجه، ترم تای، لیل، لاچین، بالابان، شاهین، سارگپه معمولی، سارگپه پرپا و تعدادی دیگر از پرندگان سرزمین مادری ما، ایران نیز در زمره پرندگان حمایت شده قرار دارند. کلونی های پرندگان دریایی نظیر گیله مات ها و پافین ها در شمال آتلانتیک نیز آرام آرام در حال ناپدید شدن هستند.
    در این میان وضع پرندگان ساحلی نظیر تلیله حنایی در نیمکره غربی قابل تامل توصیف شده است. تلیله حنایی یکی از مهاجران عبوری کشور ما نیز بوده که در سواحل گلی و شنی به تعداد اندک مشاهده شده است.
    در مجموع تلیله ها، کفچه نوک ها، پلیکان ها و لک لک ها ازجمله پرندگان مهاجری هستند که جمعیت آنها بالاخص در محدوده های جزر و مدی دریای زرد (بخش شمالی دریای شرق چین) در معرض خطر قرار دارد. طوطی های استرالیایی و آمریکای جنوبی نیز در حال جدال فرسایشی برای بقا هستند. حتی برخی پنگوئن های قطب جنوب نیز در رنج و سختی هستند.
    پرندگان به ما انسان ها چه می گویند؟
    پرندگان در عین این که آواز می خوانند، صحبت هم می کنند. آنها با زبان بی زبانی به ما می گویند که علت کاهش جمعیت آنها؛ تحلیل و تخریب مکان های زندگی و جوجه آوری آنها از جمله تالاب ها، رودخانه ها، جنگل ها و دشت هاست. حتی منابع غذایی آنها نیز روز به روز کمتر می شود و از سوی انسان به یغما می رود. این روزها پرندگان بیشتر و بیشتر تهدیدات محیط زیست را به انسان یادآور می شوند. بیوشیمی همان زبان رمز پرندگان است که به ما هشدار می دهد تهدیدات زیست محیطی حتی می تواند سلامت انسان ها را نیز در معرض مخاطره جدی قرار دهد. امروزه دانشمندان با استفاده از آنالیز سلول های پرندگان به این نتیجه رسیده اند که صدای سیگنال های هشداردهنده از اکوسیستم های سر اسر جهان روز به روز واضح تر شنیده می شود.
    پرندگان، شاخص سلامت محیط
    قناری ها از سال ها پیش همراه و حامی معدنچیان بوده​اند. معدنچیان با بردن یک قناری با خود به داخل معدن، از وضع هوای زیر زمین آگاه می شدند و اگر قناری داخل قفس غش می کرد، فورا می فهمیدند میزان دی اکسیدکربن داخل معدن بشدت بالا رفته است. این نقشی است که امروز دیگر گونه های پرندگان نیز بخوبی ایفا می کنند.
    آنها می توانند نشانه های آلودگی محیط زیست ازجمله انواع و اقسام مواد سمی را بخوبی ردیابی کنند و به همین دلیل دانشمندان پرندگان را به عنوان یکی از شاخص های ایده آل سلامت محیط می شناسند. پرندگان می توانند تاثیر افزایش میزان گازهای خطرناک با پایه کربن در جو و اقیانوس ها را بر سلامت انسان ها بخوبی پیشگویی کنند.
    بشر هزاران سال است به نیروی خارق العاده پرنده ها اعتماد کرده است. شاهد این مدعا نیز جنگل نشینانی بودند که در گذشته جهت در امان ماندن از حمله حیوانات وحشی به آواز پرندگان گوش می سپردند. امروز تحقیقات نشان می دهد پرندگان یکی از بهترین منادیان حضور پاتوژن های بیماریزا هستند.
    آنفلوآنزای پرندگان و ویروس نیل غربی شاید یکی از بهترین مثال ها در این مورد باشد. به عنوان مثال زمانی که پرندگان مرده در محدوده نیل غربی مشاهده شدند، ثابت شد خطری جدی انسان ها را نیز تهدید می کند. لازم است بدانید در این مورد خاص این پرندگان نیستند که ویروس را به بدن انسان منتقل می کنند، بلکه به واقع انتقال ویروس، کار حشرات و پشه ها است در حالی که پرندگان تنها یک شاخص ایده آل از وضع سلامت هستند.
    دکتر جان فیتزپاتریک، مدیر لابراتوار پرنده شناسی دانشگاه کرنل می گوید انسان ها از نظر حسی مستقیما نسبت به رنگ های مختلف پرندگان، صداها و آواهای آنها از خود عکس العمل نشان می دهند. کریستی موریسی یک اکوتوکسیکولوژیست (سم شناسی که براساس اکولوژی یا زیست بوم جانداران به تشریح مسائل می پردازد) از دانشگاه ساسکاچوان باور دارد که پرندگان می توانند رازهایی را از زندگی اطراف به ما بگویند که ما قادر به دیدن آنها نیستیم. به عنوان مثال تحقیقات ثابت کرده که عقاب ها و شاهین ها می توانند جاذب ترکیبات شیمیایی باشند که در غذای آنها وجود دارد.
    در واقع پرندگان شکاری به عنوان شکارچیان راس هرم غذایی نماینده گیاهان، حشرات، ماهیان و پستانداران کوچک هستند. علاوه بر این از هر پنج گونه پرنده، یک مورد قطعا مهاجر است. متخصصان می گویند پرندگان مهاجر می توانند از آلاینده های یک زیستگاه به آسانی نمونه برداری کنند. اکنون نیز دانشمندان و پژوهشگران با گرفتن پرندگان و انجام آزمایش های مختلف روی آنها اطلاعات کم نظیری را به دست می آورند. دکتر موریسی می گوید از آنجا که اغلب پرندگان ازجمله عقاب ها و جغدها چند دهه عمر می کنند بنابراین چرخه حیات آنها می تواند بخوبی تاثیر مواد شیمیایی را بر بدن یک موجود زنده نشان دهد.
    پرندگان در معرض خطر انقراض
    تازه ترین تحقیقات نشان می دهد نرخ انقراض کنونی پرندگان حدود هزار تا ده هزار بار بیشتر از نرخ طبیعی آن است؛ یعنی پرندگان با سرعتی باور نکردنی در حال ناپدید شدن هستند. در گذشته نرخ انقراض پرندگان در جزایر زیاد بود، اما امروزه شواهد حاکی از آن است که نرخ انقراض در قاره ها نیز روندی صعودی دارد.
    انقراض پرندگان در کشور ما نیز پدیده ای ملموس است چنان که دائما از جمعیت پرندگانی همچون غواص گلوسرخ، غواص گلو سیاه، کبوتر دریایی ایرانی، پلیکان سفید، پلیکان پاخاکستری، باکلان مارگردن، باکلان کوچک، حواصیل بزرگ، حواصیل زرد، حواصیل سبز، لک لک سیاه، اکراس آفریقایی، فلامینگو کوچک، قوی فریادکش، قوی کوچک، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، غاز پازرد، اردک مرمری، اردک بلوطی، کورکورحنایی، عقاب دریایی، کرکس سیاه، هما، عقاب مارخور، سارگپه چشم سفید، سارگپه پرپا، پیغو، طرلان، عقاب دو برادر، لاچین، باربری فالکون، سیاه خروس، کبک چیل، طاووسک، زنگوله بال، میش مرغ، خروس کولی اجتماعی، سلیم طلایی، ابیا، پاشلک معمولی و چندین و چند مورد دیگر کاسته می شود.

  • فیل‌ها تا 100 سال دیگر از زمین محو می‌شوند

    دیده بان حقوق حیوانات: یک مطالعه آماری جدید تایید کرد که نرخ شکار و تلفات فیل‌ها در آفریقا به اوج رسیده است.

    به گزارش ایسنا، بنابر مطالعات جدید تعداد فیل‌هایی که سالانه در آفریقا کشته می‌شوند از تعداد فیل‌های متولد شده پیشی گرفته است.

    کارشناسان حیات وحش می‌گویند که از سال 2010 میلادی به بعد سالانه به طور متوسط نزدیک به 35 هزار راس فیل در این قاره کشته شده‌اند. آنها هشدار می‌دهند در صورتی که این روند ادامه یابد پس از 100 سال فیل‌ها به طور کامل از روی زمین محو خواهند شد.

    در این بررسی که در مجله دستاوردهای آکادمی ملی علوم آمریکا منتشر شده، «جورج ویتمایر»، سرپرست اصلی این مطالعه می‌گوید: بشر در حال نابود کردن جمعیت فیل‌ها در سراسر قاره آفریقاست و امروز شاهد کاهش وحشتناک جمعیت فیل‌ها هستیم.

    تجارت غیرقانونی عاج فیل طی سال‌های اخیر افزایش جدی یافته به طوری که یک کیلوگرم عاج فیل در حال حاضر هزاران دلار ارزش دارد ضمن اینکه تقاضا برای عاج فیل با رشد سریع بازار این کالا در آسیا، روز به روز افزایش می‌یابد.

    به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه خبری بی‌بی‌سی، در حالی که طرفداران محیط زیست تاکنون نیز چشم‌انداز آینده فیل‌ها را ناامیدکننده می‌دانستند، این مطالعه جزئیات دقیق‌تری از ارزیابی تاثیر شکار این پستانداران بر آینده نسل فیل‌های آفریقایی ارائه می‌دهد. بنابراین مطالعه، قاره آفریقا حدفاصل سال‌های 2010 تا 2013 میلادی شاهد کاهش سالانه 7 درصدی جمعیت فیل‌ها بوده است. از آنجا که تولد فیل‌ها سالانه 5 درصد به جمعیت آنها می‌افزاید این بدین معناست که در مجموع تعداد بیشتری از فیل‌ها در مقایسه با نرخ فیل‌های متولدشده، کشته می‌شوند.

    برآوردها همچنین نشان می‌دهد که طی یک دهه، جمعیت فیل‌ها در آفریقای مرکزی 60 درصد کاهش یافته است.

  • گرفتاری حیوان در معرض انقراض در میان پسماندهای صنعتی/ زیستگاه کاراکال در معرض خطر قرار دارد

    دیده بان حقوق حیوانات: کاراکال یکی از گونه های در معرض خطر و کمیاب طبیعت محسوب می شود که در زیستگاههای رفسنجان به حیات خود ادامه می دهد اما گرفتاری یک قلاده از این گونه نادر در پسماند صنعتی نگرانی هایی را در خصوص ادامه حیات این جانور در معرض انقراض در پی داشته است.

    به گزارش خبرنگار مهر، استان کرمان به عنوان یکی از مهمترین قطبهای تولید مس در جهان شناخته می شود این استان در اکثر شهرستانهایش دارای معادن بزرگ مس است و کار احداث و یا بهره برداری از معادن در حال انجام است کارخانه جات متعدد وابسته به این صنعت نیز در استان کرمان مشغول به فعالیت هستند.

    اما بزرگترین مجتمع مس ایران و یکی از بزرگترین مجتمع های صنعتی جهان نیز در این استان وجود دارد، مجتمع مس سرچشمه از جمله مهمترین مراکز صنعتی کشور محسوب می شود که هزاران نفر در آن مشغول به کار هستند این مجتمع آنچنان بزرگ است که برای اسکان کارکنانش شهری بزرگ به همین نام ساخته شده است تا اینجای کار همه چیز به نفع صنعت و اقتصاد کشور است هر چند که منابع مالی این صنعت به استان کرمان تعلق نمی گیرد و روانه بانکهای پایتخت می شود.

    با این وجود درصدی از نیروهای مشغول به کار در این صنعت مربوط به استان کرمان است اما شرکت مس هیچ گاه مانند شرکتی مثل ذوب آهن اصفهان نتوانسته در توسعه و پیشرفت استانش نیر تاثیر گذار باشد.

    از سوی دیگر فعالیت معادن گسترده و کارخانه های متعدد بالا دستی خسارات گاه غیر قابل جبرانی به محیط زیست استان کرمان وارد کرده است که این شرکت با ارائه راهکارهایی در صدد جبران این خسارات برآمده است.

    خسارات محیط زیست کرمان از فعالیتهای صنعتی قابل توجه است/ خاتون آباد نماد تخریب طبیعت کرمان

    با این وجود روستاها و دشتهای اطراف صنایع و معادن مس در کرمان به شدت از باز مانده های این صنعت خسارات دیده اند.

    تا کنون محیط زیست استان کرمان نیز گزارش مستندی در این خصوص منتشر نکرده است اما از جمله نمادهای این خسارتها می توان به دشت خاتون آباد شهربابک اشاره کرد.

    فعالیت یک واحد صنعتی مربوط به شرکت مس دشت خاتون آباد را به یکی از نمادهای حقیقی تخریب طبیعت تبدیل کرده است.

    گفته می شود این دشت به دلیل وجود رسوبات سنگین حتی تا 10 سال آینده نیز توان احیاء مجدد و سبز شدن گیاهان را ندارد.

    میزان خسارات در این دشت آنچنان زیاد بود که درنهایت شرکت مس برای رفع مشکل آلایندگی وارد عمل شد و برخی از سیستمهای این کارخانه را برای کاهش آلایندگی اصلاح کرد.

    اما میزان خسارات صنایع مس سرچشمه به محیط زیست تا کنون اعلام نشده است صنعتی که استان کرمان از منافعش بسیار کم بهره بوده است اما محیط زیستش قربانی شده است.

    کاراکال کم یاب در پسماندهای صنعتی

     با این وجود روز گذشته اتفاقی روی داد که گوشه ای دیگر از خسارات مجتمع مس را نمایان کرد، یکی از نادرترین گربه سانان ایران که در معض خطر نیز قرار دارد در پسماندهای این شرکت گرفتار شد و خوشبختانه با مسئولیت شناسی یکی از کارکنان وابسته به شرکت ملی مس ایران از مرگ نجات یافت اما به دلیل جراحات وارد ناشی از پسماندهای این حیوان دچار مشکلات متعدد از جمله در بینایی شده است.

    نکته اساسی اینجاست که یکی از زیست گاههای اصلی این حیوان در نزدیکی مجتمع مس قرار گرفته است.

    وجود 7 قلاده کاراکال در زیستگاه منصور آباد

    رئیس اداره حفاظت محیط زیست رفسنجان این موضوع را برای  خبرنگار مهر اینچنین حکایت می کند.

    حبیب اکبری ادامه داد: منطقه منصور آباد یکی از زیستگاههای جانوری در شهرستان رفسنجان است و در همین منطقه تا کنون بارها کراکال دیده شده است.

    وی تصریح کرد: کاراکال از گونه های جانوری نادر است و سعی کرده ایم از این گونه حفاظت کامل انجام شود.

    اکبری از وجود هفت جفت از این حیوان در منطقه منصوریه خبر داد و گفت: متاسفانه روز گذشته یکی از این کاراکالها در پسابهای صنعتی سقوط کرده بود که با اطلاع رسانی یک فرد مسئولیت شناس در زمانی کوتاه پرسنل در این منطقه حاضر شدند و حیوان را از منطقه پسماندهای آلوده خارج کردند.

    بینایی حیوان از دست رفته است

    وی گفت: حیوان پس از خروج از منطقه به اداره محیط زیست شهرستان منتقل و مورد شستشو و ضد عفونی فوری قرار گرفت و مداوا به صورت تخصصی با حضور دامپزشکان آغاز شد.

    اکبری ادامه داد: با وجود استریل چشمها و سایر قسمتهای بدن حیوان این جانور دچار صدماتی به خصوص در زمینه بینایی شده است و در صورتیکه بینایی حیوان باز نگردد مجبور به عمل قرنیه خواهیم بود.

    وی گفت: دلیل بروز این حادثه در دست بررسی است و تحقیقات با جدیت در این خصوص انجام می شود.

    اکبری کاراکال را از جمله گربه سانان کمیاب طبیعت دانست و گفت: حفاظت از این حیوان ضروری است و با توجه به مساعد بودن منطقه منصور آباد برای زندگی این حیوان باید طرحهای مطالعاتی و حفاظتی انجام شود.

    حفاظت از محیط زیست در کنار توسعه صنعتی مد نظرقرار گیرد

    محمد جهانشاهی، فعال محیط زیست در استان کرمان گفت: استان کرمان یکی از قطبهای معدنی و صنعتی کشور است که استفاده از این منابع خدادی برای اقتصاد کشور ضروری است اما باید توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست در کنار یکدیگر انجام شود.

    وی تصریح کرد: استان کرمان به دلیل گستردگی و جمعیت کم یکی از مناطق بکر کشور محسوب می شود و می توان بسیاری از گونه های جانوری در معرض انقراض را در این استان مشاهده کرد که از جمله گربه سیاه گوش است.

    وی ادامه داد: این حیوان در طبیعت به صورت محدود مشاهده می شود و باید از جمعیت موجود آن حمایت کرد.

    وی گفت: این حیوان از هوش بسیار بالا و سرعت خیره کننده ای در شکار برخوردار است و از گذشته مورد توجه بوده است و نمادی از اقتدار طبیعت محسوب می شده است.

    جهانشاهی بیان کرد: در استان کرمان نیز تعدادی از این حیوان وجود دارد که حراست از آنها بسیار مهم است.

    وی گفت: حداکثر طول بدن این جانور 105 سانتیمتر است و جثه بزرگتر از گربه وحشی دارد و داستانهای جالبی در قالب افسانه نیز از این حیوان در جامعه نقل می شود و این نشان می دهد این حیوان به دلیل ظاهر خاص و تواناییهای ویژه اش مورد توجه بوده است.

    جهانشاهی گفت: خشکسالی و شکار بی رویه و آلودگیهای زیست محیطی از جمله عوامل خطری هستند که جانوران وحشی را تهدید می کند.

    وی اعلام کرد: چندی قبل به دلیل ناآگاهی مردم محلی در شرق استان یک قلاده کاراکال به شدت زخمی و در نهایت تلف شد.

    گزارش: اسما محمودی

  • خطر انقراض گریبان خرس یقه‌دار را گرفت؛ مرگ حیوان کمیاب زیر چرخ‌ کامیون‌ها

    خطر انقراض گریبان خرس یقه‌دار را گرفت؛ مرگ حیوان کمیاب زیر چرخ‌ کامیون‌ها

    دیده بان حقوق حیوانات: ام خرس یقه‌دار در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت از محیط زیست قرار دارد و در حالی از این گونه کمیاب تنها 20 قلاده باقی مانده که خشکسالی، شکار و باورهای غلط مردم حیات این حیوان را بیش از گذشته تهدید می کند و در آخرین تراژدی انقراض این حیوان یک قلاده خرس زیر چرخ‌های کامیون در زیستگاهش تلف شد.

    به گزارش خبرنگار مهر، خرس یقه دار یکی از گونه‌های در معرض انقراض ایران است هر چند این خرس در رسته خرسهای سیاه قرار دارد و زیستگاهش از ایران تا آسیای شرقی گسترده شده است اما خرس یقه‌دار یا همان خرس بلوچی که در ایران زندگی می‌کند تعدادش به زحمت به اندازه انگشتان دو دست است.

    حیات این حیوان به شدت در معرض تهدید قرار گرفته است و نام خرس یقه دار در لیست قرمز سازمان‌های حفاظت از حیوانات قرار گرفته است.

    نکته قابل توجه اینکه نام حیواناتی در این لیست قرار می‌گیرد که طی دهه گذشته تعداد آنها به نصف کاهش یافته است.

    این حیوان تا شش سال قبل از جمله حیوانات منقرض شده در ایران محسوب می شد اما به صورت اتفاقی یکی از ماموران حفاظت محیط زیست توانست در جنوب کرمان تصاویری از این حیوان پس از سالها ضبط کند و اینگونه بود حیوانی که گمان می رفت نسلش از بین رفته است بار دیگر در معرض توجه قرار گرفت.

    در آن زمان قرار بود طرحهای مطالعاتی در خصوص گسترده زیستگاه این حیوان انجام شود و پیشنهاد ایجاد منطقه محافظت شده نیز داده شد اما هیچ گاه این طرح‌ها عملیاتی نشد.

    گمان می‌رود این روزها و پس از خشکسالی های طاقت فرسای شش سال گذشته تعداد این حیوانات کاهش یافته باشد و طبق برآوردهای صورت گرفته گفته می شود 10 تا 20 قلاده از این حیوانات در طبیعت وجود دارد.

    احداث مزرعه و جاده در زیستگاه حیوان

    اما نگرانی‌ها در خصوص تداوم حیات این حیوان زمانی افزایش می یابد که شاهد تداخل زیستگاه این حیوان در معرض انقراض با انسان هستیم.

    که از این دست اخبار می توان به حمله خرس سیاه به چندین روستایی در جنوب کرمان اشاره کرد و از سوی دیگر در ابتدای هفته جاری نیز خبری در خصوص کشته شدن یک قلاده خرس یقه دار در جنوب کرمان منتشر شد.

    این اخبار تنها چیزی را که در ذهن‌ها تداعی می‌کند احتمال افزایش مواجه شدن انسان با این حیوان در معرض انقراض و در ادامه کشته شدن محدود قلاده‌های باقیمانده از این حیوان باشد.

    حضور مردم بومی منطقه در زیستگاه حیوان، افزایش گسترده مزارع و باغ‌های کشاورزی جنوب کرمان به سمت زیستگاه خرس یقه‌دار و خشکسالی و شکار بی‌رویه زنجیره غذایی این حیوان توسط انسانها، محدود تعداد باقیمانده این حیوان را نیز در لبه پرتگاه مرگ قرار داده است و متاسفانه هیچ اقدام عملی نیز برای حمایت از این حیوان صورت نگرفته است.

    با این وجود محیط زیست کرمان در نظر دارد طی هفته آینده برای آگاه سازی مردم در خصوص حمایت از حیات این حیوان در پی درگیریهایی که بین این حیوان و افراد بومی منطقه ایجاد شده است کارگاههای آموزشی برگزار کنند.

    محمد جهانشاهی مسئول اکوتوریسم میراث فرهنگی استان کرمان و فعال محیط زیست با ابراز تاسف از مرگ خرس یقه دار گفت: احداث جاده در زیستگاه این حیوان زندگی این گونه جانوری را با خطر جدی مواجه کرده است.

    وی تصریح کرد: چند روز قبل در شهر رودان در جاده زیارت علی خرس نر بالغی زیر چرخهای یک کامیون کشته شد.

    جهانشاهی گفت: پس از کشته شدن خرس حیوان به محیط زیست هرمزگان منتقل شده است.

    این فعال محیط زیست ادامه داد: این گونه خرس سیاه کاملا منحصر به فرد است و تمام بدن حیوان سیاه چرمی است و تنها یک علامت سفید بر روی گردن حیوان است و به همین دلیل به آن خرس یقه سفید می گویند.

    جهانشاهی افزود: گسترده زندگی این حیوان در کوهستانهای مرکزی و جنوبی استان کرمان قسمتهایی از هرمزگان و سیستان و بلوچستان است.

    کاهش شدید جمعیت خرس سیاه

    وی تصریح کرد: طی سال‌های گذشته جمعیت این حیوان به شدت کاهش یافته است و بسیار محدود شده است.

    وی گفت: مرگ حتی یک قلاده از این حیوان می‌تواند ضربه غیرقابل تصوری به حیات این جانور محسوب شود.

    وی با اشاره به حمله خرس سیاه به مردم یک روستا گفت: این حیوان بسیار ترسو و از انسان گریزان است و جثه‌‌ای کوچک دارد به گونه ای که طول این حیوان به زحمت به یک متر و شصت سانتیمتر می‌رسد و نمی‌تواند با انسان مقابله کند مگر اینکه در وضعیت نامناسبی قرار گیرد.

    جهانشاهی خاطرنشان کرد: متاسفانه کشاورزی در زیستگاه حیوان گسترش یافته و انسان در زیستگاه این حیوان رفت و آمد دارد از سوی دیگر خشکسالی و گرم شدن هوا و کمبود آب و شکار موجب می شود خرس به سمت زیستگاههای انسان روی بیاورد تا بتواند تشنگی و گرسنگی خود را رفع کند.

    وی افزود: دخالت انسان در محیط زندگی این حیوان بسیار بیشتر از گذشته شده است و این امر بدون شک موجب تعارض بین انسان و حیوان می شود.

    جهانشاهی گفت: حضور این حیوان در محیط زندگی انسان از یک سو خوشحالمان می‌کند که این حیوان هنوز در طبیعت وجود دارد و از سوی دیگر ناراحت می‌شویم چون امکان بروز خطر و درگیری دارد که در این زمینه می توان به مرگ یک روستایی در سال‌های گذشته نیز اشاره کرد.

    کارچندانی برای حفاظت از خرس سیاه صورت نگرفته است

    وی ادامه داد: در شمال استان کرمان زیستگاه یوز قرار دارد و برنامه های قابل توجهی نیز برای حفاظت از این حیوان در نظر گرفته شده است و پیش نهاد می کنیم همین برنامه‌ها نیز برای خرس یقه دار اعمال شود.

    این فعال محیط زیست ادامه داد: در بحث حفاظتی کار چندانی نشده است و مردم نیز از آگاهی کافی برخوردار نیستند و حتی نمی دانند خرس سیاه چه حیوانی است در صورتیکه باید سطح آگاهی مردم به خصوص مردم بومی بالا برود تا دغدغه اجتماعی برای حفاظت از خرس سیاه ایجاد شود.

    انسان چرخه تغذیه حیوان را مختل کرده است

    جهانشاهی گفت: شاهد ساخت و ساز در محیط زندگی این حیوان هستیم به طوری که حداقل 300 کیلومتر جاده در زیستگاه خرس یقه‌دار احداث شده است و زیستگاه به شدت تحت فشار خشکسالی و انسانها قرار گرفته است.

    وی گفت: خشکسالی و شکار بی رویه چرخه حیات حیوان را در معرض خطر قرار داده است و بسیاری از حیواناتی که شکار خرس محسوب می‌شوند و درچرخه غذایی ان قرار دارند متاسفانه از منطقه کوچ کرده اند.

    وی افزود: حیوان هم اکنون برای گذران زندگی خود با مشکل جدی مواجه است و قبل از اینکه شرایط بدتر شود و خرس در منطقه منقرض شود باید فکری به حال این وضعیت نامساعد کرد.

    امکان انقراض خرس سیاه طی 5 سال آینده جدی است

    وی گفت: طبق پیش‌بینی سازمان‌های بین‌المللی در صورت ادامه شرایط موجود حیوان در پنج سال آینده منقرض خواهد شد.

    جهانشاهی گفت: طبیعت حیات وحش به گونه ای است که خودش را با شرایط وفق می‌دهد و اگر انسان به محیط زیست دست اندازی نکند بار دیگر شاهد افزایش جمعیت خرس‌ها خواهیم بود.

    وی تاکید کرد: اینکه مشاهده حیوان در محیط توسط انسان‌ها بیشتر دیده می‌شود نشان از افزایش جمعیت ندارد بلکه خرس مجبور می‌شود برای تامین غذا وارد جغرافیایی انسانی شود که برای رفع این مشکل راهکارهای زیادی است که متاسفانه و اعمال نشده است.

    وی گفت: ما حتی نمی‌دانیم گسترده زندگی حیوان به درستی کجاست و تصویری از حیوان به جز چند عکس از دوربین‌های تله‌ای نداریم این یعنی کسی دغدغه‌ای در خصوص ادامه حیات این جانور وجود ندارد.

    ماجرای حمله خرس به دو روستایی

    چندی قبل دو کشاورز در منطقه مسکون جبالبارز در جنوب کرمان که برای آبیاری درختان به مناطق کوهستانی رفته بودند با حمله خرس مواجه می‌شوند و یکی از کشاورزان از ناحیه دو پا و دست و کمر و سر به شدت زخمی می‌شود.

    این خرس کشاورز را به دندان می گیرد و 15 متر بر روی زمین می‌کشد که درنهایت با تلاش برادرش پس از 15 دقیقه درگیری خرس فرار می‌کند.

    گزارش‌های دیگری هم از درگیری خرس با مردم در سالهای گذشته نیز دریافت شده است که دلیل همه این موارد ورود مردم به زیستگاه حیوان بوده است.

    رئیس اداره حفاظت محیط زیست بم نیز در این خصوص به مهر گفت: منطقه دهبکری یکی از زیستگاههای اصلی خرس سیاه یا همان خرس یقه‌دار است.

    محمدرضا قلندری گفت: این حیوان بسیار زیبا و منحصر به فرد است اما به شدت در معرض انقراض می باشد و به همین جهت برنامه‌ریزی‌هایی در خصوص حفاظت از حیوان صورت گرفته است.

    وی از مردم محلی خواست از مواجه با حیوان خودداری کنند و گفت: این حیوان در شرایط عادی رفتاری تهاجمی ندارد اما نباید وارد زیستگاه حیوان شد.

    قلندری ادامه داد: خرسهای موجود در منطقه به شدت تحت حفاظت قرار دارند.

    وی از دیگر حیوانات منحصر به فرد موجود در این منطقه را پلنگ و گربه وحشی نام برد.

    گزارش: میثم علیخانی

  • 24 گونه حیات وحش ایران در حال نابودی است/ کارتون

    24 گونه حیات وحش ایران در حال نابودی است/ کارتون

    Animal-Rights-Watch-ARW-7325

  • خبر بد برای زنبورهای بومی اروپا

    دیده بان حقوق حیوانات: نتایج مطالعات جدید نشان داد که 24 درصد از گونه‌های «خَرزنبور»های اروپایی در معرض خطر انقراض هستند.

    به گزارش ایسنا، در این مطالعه تمامی 68 گونه خرزنبورهای بومی اروپا مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این مطالعه بخشی از برنامه بررسی وضعیت زندگی حشرات گرده افشان اروپا (STEP) و فهرست قرمز اروپایی حشرات گرده افشان بوده که هر دو از سوی «کمیسیون اروپایی» بنیان‌گذاری شده‌اند. نتایج این مطالعه در فهرست قرمز گونه‌های در معرض تهدید IUCN ‌نیز گنجانده می‌شود.

    خرزنبورها نظیر سایر حشرات گرده افشان در تامین امنیت محصولات غذایی نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. آنها باعث تولیدمثل گیاهان و بهبود تولید محصولات کشاورزی نظیر گوجه فرنگی، فلفل و سایر انواع میوه‌ها، سبزیجات و غلات تشکیل دهنده رژیم غذایی ما می‌شوند. در اروپا از مجموع پنج گرده افشان اصلی دانه‌ها،‌ سه حشره را خرزنبورها تشکیل می‌دهند. این حشره همراه با سایر گرده افشانان، سالانه بیش از 22 میلیارد یورو به کشاورزی اروپا کمک می‌کنند.

    به نقل از پایگاه اطلاع رسانی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN)، بنابراین مطالعه، جمعیت 46 درصد از گونه‌های خرزنبورهای اروپایی کاهش یافته، 29 درصد ثابت مانده و 13 درصد نیز در حال افزایش است. مهمترین تهدیدها برای جمعیت خرزنبورها شامل تغییرات جوی، تشدید فعالیت‌های کشاورزی و تغییر زمین‌های کشاورزی هستند.

  • خروج یوز از خطر انقراض اجرای فاز اول پروژه حفاظت!

    Animal-Rights-Watch-ARW-7053

    دیده بان حقوق حیوانات: نماینده مقیم سازمان ملل متحد گفت: اگر سازمان ملل در پروژه ای مشترک با ایران یک دلار سرمایه گذاری کند این کشور 5 دلار سرمایه گذاری می کند یعنی 5 برابر سازمان ملل اعتبار اختصاص می دهد.

    به گزارش خبر نگار مهر، گری لوییس روز یکشنبه در مراسم امضای سند اجرای مرحله دوم پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در سازمان حفاظت محیط زیست افزود: همکاری ایران و سازمان ملل در اجرای پروژه های بین المللی بسیار خوب است و امضای مرحله دوم این پروژه فرصت مناسبی برای افزایش همکاری دو جانبه با هدف حفاظت از گونه ارزشمند یوزپلنگ آسیایی است.

    وی افزود: مرحله دوم اجرای این پروژه در استان های سمنان ، خراسان شمالی و یزد انجام می شود و هدف از اجرای مرحله دوم آن حفاظت از این گونه با درنظر گرفتن تمام تهدیدات مستقیم و غیر مستقیم است.

    نماینده مقیم سازمان ملل متحد ادامه داد: در گام اول باید اطلاعات بیشتری در مورد ماهیت تهدیدات یوزپلنگ آسیایی و نوع و اهمیت آنها را جمع آوری کنیم.

    وی افزود: 110 محیط بان در 6 میلیون هکتار از زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی فعالیت می کنند که تلاش برای تقویت تجهیزات و بهتر شدن شرایط زندگی آنان از اهداف این پروژه است.

    لوییس گفت: همچنین باید همزمان با اجرای این پروژه تلاش شود تا جوامع محلی نیز از زیستگاه های یوزپلنگ به نحو مطلوبی حفاظت کنند زیرا نقش جوامع محلی در حفاظت از گونه های در معرض خطر انقراض بسیار مهم است.

    وی تاکید کرد: اقداماتی که در مرحله اول اجرای پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی انجام شد نقش بسیار مهمی در جلوگیری از انقراض این گربه سان داشته است.

    مراسم امضای سند برای اجرای مرحله دوم پروژه حفاظت از یوز پلنگ آسیایی روز یکشنبه با حضور ˈمعصومه ابتکارˈ معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و گری لوییس نماینده مقیم سازمان ملل متحد در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.

    مرحله اول اجرای این سند از سال 2001 آغاز شد و در سال 2012 پایان یافت. مرحله دوم اجرای این سند تا سال 2016 ادامه دارد.

  • شمارش معکوس انقراض گوزن‌ زرد ایرانی

    دیده بان حقوق حیوانات: از آنجایی که در تابستان امسال در منطقه کرخه شاهد تلف شدن حدود 50 رأس گوزن زرد ایرانی به دلیل هجوم مگس‌های میاز بودیم و با توجه به اینکه احتمال بومی شدن این آفت در سایت کرخه وجود دارد، نگرانی‌ها بابت انقراض این گونه جانوری دوچندان شده است.

    به گزارش فارس، از بین رفتن گونه‌های جانوری به‌واسطه شکار و صید غیرمجاز از سویی و بروز پدیده‌های طبیعی مانند آفت و بیماری از سویی دیگر از ابتدا محیط زیست کشور را تهدید کرده است که همین مسئله در نهایت با انقراض برخی از گونه‌های گیاهی و جانوری همراه بوده است.

    شمارش معکوس انقراض گوزن‌ زرد ایرانی

    در 16 خردادماه سال جاری، هجوم مگس‌های میاز به سایت کرخه خوزستان گزارش شد که موجب تلف شدن 45 رأس گوزن زرد ایرانی در این سایت شد. این مگس‌ها روی بدن حیوان نشسته و تخم گذاری می‌کنند که در نهایت موجب تلف شدن حیوان می‌شوند.

    پس از بروز چنین فاجعه‌ای در حیطه محیط زیست نظرات متعددی درباره علل بروز این پدیده عنوان شد که از جمله می‌توان به ناکارآمدی سازمان محیط زیست، ساخت سد کرخه و خشک شدن تالاب این منطقه و به دنبال آن عدم امکان آب تنی گوزن‌ها در آب و از بین رفتن کنه‌های موجود در بدن‌ آنها، ضعف ژنتیکی گونه‌های جانوری و موارد دیگر اشاره کرد.

    در تابستان امسال تعداد قابل توجهی از گوزن‌های زرد ایرانی تلف شدند و حدود یک ماه بازتاب خبری داشت و با گذشت زمان مسئله تهدید انقراض این گونه جانوری به دست فراموشی سپرده شد.

    به منظور باخبر شدن از آخرین وضعیت این گونه جانوری به سراغ حسین محمدی مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست رفتیم.

    محمدی اظهار داشت: با توجه به شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه هوا در منطقه کرخه و افزایش اقدامات کنترلی و پایش، آفت میاز که به جان گوزن‌های زرد افتاده بود، رو به افول رفته است.

    مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست افزود: بنابر دستور رئیس سازمان محیط زیست، طی روزهای گذشته دومین جلسه مدیریت بحران میاز در خوزستان با همکاری سازمان دام‌پزشکی، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی و دانشکده‌‌های دام پزشکی و منابع طبیعی برگزار شد و بر همین اساس آخرین وضعیت مورد ارزیابی قرار گرفت.

    وی با بیان اینکه  مسئولان مربوطه به زودی از منطقه کرخه بازدید میدانی صورت می‌دهند، ادامه داد: باید اقدامات به شکلی انجام شود که با شروع فصل گرما دوباره با چنین بحرانی در منطقه کرخه (هجوم مگس‌های میاز) روبرو نشویم، چرا که کارشناسان هشدار می‌دهند که احتمال دارد مگس میاز بومی این منطقه شده باشد.

    محمدی با بیان اینکه در سال‌های 74 و 75 این‌گونه خطرناک مگس‌ها طغیان کرد، گفت:‌ با توجه به اینکه احتمال بومی شدن این مگس‌ها می‌رود بر همین اساس ممکن است سال آینده مجدداً شاهد طغیان این آفت باشیم. در چند ماهی که فرصت وجود دارد باید اقدامات و تدابیر لازم را برای کنترل این آفت بیندیشیم.

    وی یادآور شد: نظر رئیس سازمان محیط زیست بر آن است که در این باره از کمک‌های بین‌‌المللی نیز استفاه لازم صورت گیرد، بر همین اساس هم‌اکنون نیازهای موجود را به اتحادیه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی اعلام کردیم.

    مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست بیان داشت: همچنین لیست داروها و تجهیزات مورد نیاز را به روابط بین‌الملل منعکس کردیم تا بتوانیم از طریق سازمان‌‌های طرفدار محیط زیست با معضلات زیست محیطی مقابله کنیم و به تعبیری باید از تمامی ظرفیت‌ها برای فائق آمدن بر مشکلات استفاده کنیم.

    وی ادامه داد: آفتی که بر جان گوزن‌های زرد در منطقه دز و کرخه افتاد یک هشدار جدی است، طبیعت با اجزای آن همانند شیری خفته است و چنانچه بخواهیم سر به سر این حیوان بگذاریم، انسان را خواهد بلعید.

    محمدی بیان داشت: شرایط بحرانی که بر پیکره محیط زیست حاکم شده است، ناشی از دخل و تصرف‌هایی غیر اصولی بر طبیعت است.

    وی ادامه داد: طی30 سال گذشته، 35 درصد از زیستگاه‌های جنگلی دز و کرخه از بین رفته است و به اراضی کشاورزی، ‌سکونتگاه و جنگل مخروبه تبدیل شده است.

    محمدی با بیان اینکه این جنگل‌ها روزگاری زیستگاه شیر ایرانی نیز بوده است،‌ بیان داشت: شیر ایرانی از بین رفت و تا سال 80 آخرین گوزن در زیستگاه‌های طبیعی مشاهده شد این امر بیانگر این مطلب است که زیستگاه‌های این منطقه دیگر پتانسیل نگهداشت این گونه‌های با ارزش را ندارند.

    Animal-Rights-Watch-ARW-7034

    مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: گوزن برای زاد و ولد، پناه و جفت‌گیری متکی به آب، جنگل و بیشه زار است و برای ادامه زیست خود نیاز به جنگل‌های متراکم و پیوسته دارد.

    وی با تأکید بر ضرورت انجام اقدامات احیایی در زیستگاه‌های گوزن، بیان داشت: متأسفانه این جنگل‌ها تخریب شده‌اند و همچنین تیکه تیکه شده‌اند.

    محمدی متذکر شد: لازم است از دخل و تصرف‌های غیرقانونی در زیستگاه‌های حیات وحش کاسته شود و دام‌ها در جنگل‌ها کاهش یابند به تعبیر دیگر باید از فشارهایی که به زیستگاه‌ها وارد می‌شود کاسته شود.

    محمدی اضافه کرد: در منطقه دز نیز شاهد تلف گوزن بودیم اما کارشناسان بر این باور نرسیدند که گوزن‌های این ناحیه بر اثر هجوم مگس میاز بوده است.

    مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست بیان داشت: در منطقه دز حدود 35 -40 رأس گوزن وجود داشته است که از این تعداد از ابتدای سال 4 -5 رأس گوزن تلف شده است.

    این مقام مسئول یادآور شد: گوزن زرد ایرانی 500 سال پیش تا کنار دریای مدیترانه پراکنش داشته است و با توجه به اینکه در این نواحی کم کم روند انقراض را طی کرد، زیستگاهش فقط به مناطق غرب ایران محدود شد.

    محمدی بیان داشت: پنجاه سال گذشته آخرین بازماندگان گوزن زرد ایران را در منطقه دز و کرخه یافتند، این در حالی بود که تصور می‌کردند که گوزن زرد ایرانی در این مناطق منقرض شده ‌‌است.

    وی اضافه کرد: در سال‌‌های 42-43 گوزن‌های زرد از کرخه زنده‌گیری و به دشت ناز ساری منتقل شدند و 500 رأس گوزن موجود، نوزدان 5-6 رأس گوزنی هستند که در سال‌های 42 و 43 زنده‌گیری شدند.

    محمدی افزود: از چالش‌های اصلی که گوزن زرد با آن مواجه است همین مسئله است که به دلیل فشارهای درون آمیزی در داخل جمعیت باعث شده تنوع ژنتیکی کاهش یافته و همین مسئله باعث کاهش مقاومت بدن این گونه جانوری در مقابل بیماری‌ها و تغییرات محیطی شده است.

    مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: یکی از دلایلی که گوزن زرد نتوانسته در مقابل این تغییرات محیطی و آفت مقاومت کند، کاهش تنوع ژن در این نوع از گونه جانوری است.

    وی یادآور شد: طی چند سال اخیر گزارشات مشکوکی از حضور گوزن در زیستگاه طبیعی دز به دست رسید که این گزارشات توسط بومی‌های منطقه ارائه شده است، بر همین اساس باید در این باره مطالعات از سر گرفته شود تا گوزن‌های جدید وارد جمعیت این گونه جانوری شوند تا از این محل ژن این دسته از جانداران تقویت شود.

    شمارش معکوس انقراض گوزن‌ زرد ایرانی

    برای اینکه از تعداد گوزن‌هایی که بالاخره توانستند از این مهلکه جان سالم به در ببرند، باخبر شویم به سراغ احمدرضا لاهیجان‌زاده، مدیرکل اداره محیط زیست استان خوزستان رفتیم.

    لاهیجان زاده با بیان اینکه طی دو ماه اخیر در سایت کرخه آمار جدیدی مبنی بر تلف شدن گوزن‌های زرد ایرانی گزارش نشده است، گفت: 45 تا 50 رأس گوزن زرد ایران در سایت کرخه به دنبال هجوم مگس‌های میاز تلف شدند.

    وی درباره آمار تلفات این گونه جانوری در منطقه دز بیان داشت: در این منطقه گزارشی مبنی تلف شدن گوزن زرد بر اثر هجوم گوزن میاز ارائه نشده است و اگر هم گوزنی از بین رفته به شکل طبیعی که هرساله با آن روبرو هستیم، بوده است.

    لاهیجان‌زاده با اشاره به زنده‌گیری گوزن‌هایی که مورد هجوم این ‌آفت قرار گرفته بودند، بیان داشت: در نهایت این اقدام پنج گوزن جان سالم به در بردند و در محل مشخصی نگهداری شده‌اند.

    مدیرکل اداره محیط زیست استان خوزستان بیان داشت: هم‌اکنون برآورد ما بر این است که حدود 15 تا 20 رأس گوزن در سایت کرخه باقی مانده است.

    وی ادامه داد: در منطقه دز، بر اساس سرشماری که در بهمن ماه سال گذشته انجام شد وجود حدود 30 رأس گوزن به ثبت رسید.

    با وجود چنین شرایطی و احتمال هجوم مجدد مگس‌های میاز آیا می‌توان امیدوار بود که بعد از تابستان سال 93 بازهم نام و نشانی از گوزن‌های زرد ایرانی باقی بماند    ؟

  • چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (3)/ اجرای یک طرح مشابه در ایران و روسیه با نتایجی به غایت متفاوت!/ فیلم

    Animal-Rights-Watch-ARW-3289

    دیده بان حقوق حیوانات: گویی هرچه تبلیغ می‌شد که در سایه احیای ببر، خدمتی در حال شکل گرفتن است، خروجی ماجرا بی شباهت به رخ دادن خیانتی آشکار نیست چراکه نتیجه ندانم کاری مسئولانی که می‌بایست محافظ محیط زیست باشند، به حذف دو پلنگ از پهنه محیط زیست کشور انجامیده تا از هر طرف که به ماجرا بنگریم، دست کم نشانی از خدمت در آن دیده نشود!

    از سرنوشت پلنگ‌های زنده‌گیری شده ایرانی در قفقاز تا پیر ببر بیمار روسی که در تهران روی دست مسئولان مانده -و چه بسا به زودی بر اثر بی توجهی جانش از دست برود،- حکایت دردناکی است که می‌تواند آینه تمام نمای عملکرد فاجعه‌بار متولیان محیط زیست در سالهای گذشته باشد که قصد داشتند خود را رفیق قافله نشان دهند اما …

    اجرای یک طرح مشابه در ایران و روسیه با نتایجی به غایت متفاوت! +فیلم

    ابتدا: احیای دو گونه منقرض شده با مبنایی دروغین

    به گزارش «تابناک»، ماجرا زمانی کلید خورد که مسئولان سازمان محیط زیست که پاسداشت گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری را به نحو احسن به سرانجام رسانده و معضلات محیط زیست انسانی مانند انواع آلودگی‌های آب و هوا در سراسر پهنه جغرافیایی کشور را ریشه‌کن کرده بودند، از فرط بیکاری به دنبال احیای گونه‌های منقرض شده جانوری در کشور افتادند و برای شروع، به سراغ احیای نسل شیر ایرانی هم نرفتند که نسل آن در برخی باغ وحش های جهان یافت می‌شود بلکه احیای ببر مازندران را در دستور کار قرار دادند که هرچند گفته می‌شد پنجاه سال است نسل آن ور افتاده، شنیده‌‌ها حاکی‌ست در هفتاد سال اخیر چشم هیچ ایرانی به جمال آن روشن نشده است.

    این اتفاق که به شکل عجیبی با تصمیم مدیران رده بالای روسی همزمان شده بود، منجر به تبادل دو قلاده پلنگ ایرانی با دو قلاده ببر سیبری شد تا هم مدیران روسی مدعی احیای نسل پلنگ منقرض شده قفقاز باشند و هم مدیران محیط زیستی کشورمان تلاش برای احیای ببر مازندران را آغاز کنند و در حرکتی همسان، مدعی شوند که با این تبادل، نسل منقرض شده احیا خواهد شد نه اینکه گونه‌ای دیگر از آن حیوان با ژنتیک متفاوت به بوم کشور وارد خواهد شد.

    این مهم آنچنان در سخنان رئیس وقت سازمان محیط زیست انعکاس می‌یافت که گویی ببر سیبری تفاوتی با بزرگترین ببر جهان نداشته و «ببر مازندران، آن هم با صفات و ویژگی‌های ژنتیکی اصلی و اورجینال آن قابل احیا شدن است.»؛ ادعایی گزاف که ظاهرا مبنای پروژه احیای پلنگ قفقاز نیز بوده است.

    اجرای یک طرح مشابه در ایران و روسیه با نتایجی به غایت متفاوت! +فیلم

    بعد: تبادل پلنگ‌های زنده‌گیری شده از دل طبیعت با پیرببرهای ساکن قفس

    این اتفاق در حالی رخ می داد که روس ها به شدت به دنبال انجام تبادل بودند و مقدمات اجرای آن را هم تمام و کمال فراهم آورده بودند در حالی که طرف ایرانی هیچ برنامه‌ای برای اجرای این کار نداشت تا در نهایت امر با اعمال فشار روس‌ها، دو قلاده پلنگ ایرانی از طبیعت زنده‌گیری شده و اوایل اردیبهشت ماه 89 با دو قلاده ببر سیبری که معلوم نبود از کجا آمده‌اند، مبادله شوند تا ببرهایی که با قفس بیگانه نبودند، تا آماده شدن محل در نظر گرفته شده برای رهاسازی در میانکاله، ساکن باغ وحش ارم شوند!

    از اینجای ماجرا به بعد هم که حتما یادتان هست؛ بیماری مشمشه که معلوم نشد با این مهمانان به باغ وحش راه یافته یا در کنار دیگر بلایای باغ وحش، به این مهمانان سرایت کرده بود، ببر نر را به همراه تعدادی دیگر از حیوانات کشت تا پروژه عقیم شود؛ آن هم در شرایطی که آماده سازی زیستگاه‌ میانکاله با هزینه ۵۰۰ میلیون تومانی در ایستگاه نهایی قرار داشت.

    شاید همین هزینه بود که موجب شد مسئولان طرح انتقال چهار قلاده ببر دیگر را به ازای انتقال چند پلنگ دیگر در دستور کار قرار دهند ولی روس‌ها که خرشان از پل گذشته بود، با این درخواست مخالفت کردند؛ البته محمدی زاده علت را متفاوت توصیف می‌کرد: «نه پلنگ‌های ایرانی و نه پلنگ‌هایی که از ترکمنستان به طرف روسی داده شده، هیچ کدام موفق به جفت‌گیری نشده‌اند و روس‌ها تا زمانی که این پروژه به نتیجه نرسد، نیازی به تبادل مجدد ببر با پلنگ ایرانی نمی‌بینند.»

    اجرای یک طرح مشابه در ایران و روسیه با نتایجی به غایت متفاوت! +فیلم

    ادامه: چه کسی ایده تبادل حیوانات و احیای ببر مازندران را پروراند: ما یا روس‌ها؟

    فارغ از آنکه روس‌ها سایت نگهداری پلنگ را تجهیز کرده و برای بالابردن احتمال موفقیت طرح خود، هم از نژاد پلنگ ایرانی و هم از نژاد پلنگ ترکمنستانی بهره گرفته بودند، وقتی گلایه ایشان به عارضه ای که در پنجه یکی از دو قلاده پلنگ دریافتی از ایران بروز کرد (روسها معتقد بودند پلنگ دریافتی از ایران، مصدوم بوده است؛ رویکردی مشابه مسئولان داخلی که از سلامت ببرهای دریافتی خبر نداشتند!) و هنگامی که اعلام شد ولادیمیر پوتین، نخست وزیر وقت از سایت نگهداری این گربه سانان تازه وارد بازدید کرده است، همه و همه خبر از آن می‌داد که ایده اصلی تبادل پلنگ و ببر از روسیه آمده است چراکه در مقابل این همه تدارک طرف خارجی و اهمیت موضوع برای سیاست مداران ایشان، ببرهای وارداتی تنها یک قفس دو در سه متری در باغ وحش نصیبشان شد.

    این در حالی است که اگر این گمانه زنی صحت داشته باشد، آنگاه سخنان مسئولان داخلی در دفاع از این طرح بسیار زنننده جلوه گر شده و حتی دردناک به نظر می‌رسد چراکه رنگ و بوی توجیه به خود گرفته و به نوعی، مصادره طرح دیگران خواهد بود تا جایی که وقتی روس ها تمایلی به تبادل دوباره نشان نمی‌دهند، این طرح تفصیلی به ناگهان تمامی کارکرد خود را از دست داده و حتی سعی می‌شود بقایای برجای مانده از آن، من جمله ببر بیوه، معدوم شده یا دست کم به بهانه‌هایی مانند قرنطینه از دید عموم دور شوند!

    اجرای یک طرح مشابه در ایران و روسیه با نتایجی به غایت متفاوت! +فیلم

    سپس: پلنگ‌های ایرانی در اسارت زاییدند تا خدمت و خیانت همسایه شوند!

    چند روز پیش رسانه‌های خبری روس اعلام کردند که با تولد دو توله پلنگ [ایرانی] در پارک ملی روسیه، پس از پنجاه سال زاد و ولد این گونه ارزشمند در آن سرزمین رقم خورده است؛ اعلام این خبر که با انتشار فیلم این رویداد در رسانه‌های سراسر جهان همراه بود، برای دوست داران محیط زیست در کشورمان به معنای کامل شدن شکست طرح بی پشتوانه‌ای بود که هم کلی هزینه برای‌مان به همراه داشت و سرانجام شکست خورد و هم به معنای کاستن دو پلنگ ممتاز و زادآور از محیط زیست کشورمان بود.

    به عبارت بهتر، در این تبادل نه تنها ببری در کشورمان متولد نشد (احیای جواهر از دست رفته محیط زیست کشورمان، به کنار!) بلکه به شکلی کاملا آگاهانه، دو قلاده پلنگ بالغ ایرانی از محیط زیست کشورمان کم شد تا تنها دلخوش‌مان به زاد و ولد این گونه در روسیه، در امان ماندن نسل این گونه منحصر به فرد از خطر انقراضی باشد که روز به روز در حال گسترش است.

    گویی هرچه تبلیغ می‌شد که در سایه احیای ببر، خدمتی در حال شکل گرفتن است، خروجی ماجرا بی شباهت به رخ دادن خیانتی آشکار نیست چراکه نتیجه ندانم کاری مسئولانی که می‌بایست محافظ محیط زیست و پاسدار تک تک گونه های آن باشند، به حذف دو پلنگ از پهنه محیط زیست کشور انجامیده است تا از هر طرف که به ماجرا بنگریم، دست کم نشانی از خدمت در آن دیده نشود.

    فرجام: نکند بار دیگر زیر بار ترکمانچای دیگری رفته باشیم؟!

    اینکه چگونه یک طرح مشابه در ایران و روسیه نتایجی تا این اندازه متفاوت به همراه داشته، نیازمند بررسی دقیق و کارشناسی است اما این تبادل که به نظر می‌رسد ایده اولیه اجرای آن روسی بوده، می‌بایست از این رو مورد دقت قرار گیرد که مشوق مسئولان ایرانی برای پذیرش مفاد آن معلوم نیست؛ به عبارت بهتر، باید آشکار شود که چرا در شرط و شروط این تبادل، زنده گیری این ببرها از طبیعت، جوانی، سلامت، قابلیت زادآوری و امثال آنها لحاظ نشده و چرا احتمال خطایی برای این پروسه در نظر گرفته نشده است تا در صورت نیاز، تکرار تبادل در دستور کار قرار گیرد؟

    آیا اینقدر ایده روس‌ها برایمان جذاب و چه بسا سخاوتمندانه بوده که هرچه گفته‌اند، بدون لحاظ منافع خودمان پذیرفته‌ایم یا اینکه بی تدبیری برخی مدیران منجر به شکل گیری قراردادی تا این اندازه یک سویه شده است؛ قراردادی که بی‌شباهت به قراردادهای گلستان و ترکمانچای نبوده و شاید اگر پیگیری آن در دستور کار قرار گیرد، رسوایی بزرگی برای مدیران سابق محیط زیست رقم بخورد!

    __________________________

    چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (۲)/ وقتی محافظان محیط زیست، مدافع «شکار» از نوع «تروفه» می‌شوند!

    چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (۱)/ از ده شکارچی حتی یکی ارزش گونه در خطر انقراض را نمی‌داند!

    پلنگ کشان شنیع توسط سگ های شکاری؛ بزرگ ترین گربه سان کشور در معرض خطر جدی/ فیلم +۱۶

    پلنگ های ایرانی متولد شده در روسیه/ فیلم

    یک پلنگ دیگر در رودبار با تیر شکارچی از پای در آمد/ تصویری

    دو سال گذشت؛ خرس های قهوه ای همچنان ضجه می زنند/ ویژه ۲۰ شهریور روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات

    کارتون: خودت خوشت میاد؟/ ۵- شکار تروفه

    چرا تروفه؟/ توجیهاتی برای کشتن ارزشمندترین نمونه های جانوری

    کارتون: خودت خوشت میاد؟/ ۲- شکار تروفه

    پلنگ کشان شنیع توسط سگ های شکاری؛ بزرگ ترین گربه سان کشور در معرض خطر جدی/ فیلم +۱۶

    یک پلنگ دیگر در رودبار با تیر شکارچی از پای در آمد/ تصویری

    انتقاد یک تورگردان حیوان کشی: شکار ضامن بقای حیوانات در خطر انقراض است!/ طرح ادعاهای واهی در رسانه ها برای پول خون حیوانات

    تکذیب خبر خبرگزاری ایرن /تمایل شکارچیان خارجی به شکار تروفه زیباتر و درشت کل و بز

  • انقراض ۹۰ درصد از ماهیان دریای خزر

    Animal-Rights-Watch-ARW-6621

    دیده بان حقوق حیوانات: یک کارشناس ارشد محیط زیست از انقراض ۹۰ درصد از ماهیان دریای خزر خبر داد.

    هوشنگ ضیائی در گفت‌وگو با ایسنا افزود: بر اثر نابودی جنگل‌های خزری و فرسایش خاک بسیاری از رودخانه‌هایی که در گذشته محل تخم‌ریزی ماهی‌ها بودند خشک یا گل آلود شدند که بر اثر آن سالانه میلیون‌ها ماهی‌ها ازبین رفت.

    وی ادامه داد: متاسفانه اکنون مشاهده می‌کنیم به دلیل نابودی جنگل‌ها خاکی که برای تولید هر سانتیمتر از آن 600 تا 700 میلیون سال زمان احتیاج دارد به راحتی شسته شده و جای آن را سنگ می‌گیرد،‌ از سویی در مناطق شمالی کشور وقوع سیل افزایش یافته و خسارات بسیاری را به وجود آورده است.

    این استاد دانشگاه گفت: اکنون بسیاری از شرکت‌های بزرگ از جنگل‌های شمالی بهره‌برداری کرده و غنای گیاهی و جانوری را از بین برده‌اند. در حالی که جنگل‌های شمال باقی مانده جنگل‌های تاریخی هیرکانی بوده و بسیاری از گونه‌های نادر گیاهی جهان را در خود جای داده‌اند.

    وی ادامه داد: بی توجهی به جنگل‌های شمال و تنوع گیاهی منحصر فردش در حالیست که اگر ساعت‌ها بر فراز جنگل‌های روسیه و یا امریکا که به شدت محافظت می‌شوند پرواز کنید تنها گونه‌های محدودی مانند صنوبر و کاج مشاهده خواهید کرد.

  • چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (۲)/ وقتی محافظان محیط زیست، مدافع «شکار» از نوع «تروفه» می‌شوند!

    Animal-Rights-Watch-ARW-6882

    دیده بان حقوق حیوانات: شکار تروفه (به انگلیسی trophy، به فرانسوی Trophée و به معنای جایزه) به شکاری گفته می‌شود که انتخابی است و شکارچی پیش از آن که عزم شکار کند، نسبت به آن آگاهی کامل داشته باشد. به این معنا که به صورت کنترل شده تنها حیواناتی هدف قرار می‌گیرند که به جهاتی ممتاز هستند؛ حیوانات پیری که به لحاظ رشد جسمی در سطح بسیار خوبی قرار گرفته‌ ولی تأثیر زیادی در زادآوری ندارند. این تعریف یعنی حیوانات جوان و ماده از شمول شکار تروفه خارج می‌شوند تا تنها نرهای مسن اهداف شکارچیان تروفه شوند. در این نوع شکار که به عنوان نوعی رقابت ورزشی در برخی کشورها رایج است، شکارچی بخشی از شکار (مثل شاخ، پوست یا حتی سر حیوان) را به ‌یادگار‌ و تحفه با خود می‌برد. این تعریف را در ذهن نگه دارید تا بعد!

    به گزارش «تابناک»، در شرایطی که مرحله نخست پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با محوریت پایش جمعیت این گونه‌ در خطر انقراض، در آخرین روزهای سال گذشته به پایان رسیده و تخمین باقی ماندن چهل تا هفتاد از پستاندار منحصر به فرد در سراسر کشور، نگرانی‌ها نسبت به تداوم نسل یوز را بیش از پیش کرده است، مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در همایشی که به این منظور در آغاز هفته جاری برگزار شد، ضمن اعلام اجرای مرحله دوم این طرح، سخنانی بر زبان راند که اگر نگوییم سرشار از ناامیدی است، دست کم پر ابهام و قابل تأمل می‌نماید.

    هومن جوکار اجرای فاز دوم پروژه یوزپلنگ آسیایی را در سه محور «توسعه اکوتوریسم»، «چرای دام پایدار» و «شکار پایدار» خواند و گفت: مردم و عوامل انسانی مشکل اصلی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی هستند که باید برای حل این مشکل، مردم را در سود این پروژه سهیم کنیم؛ روش‌هایی که به نگهداری از یوزپلنگ آسیایی منجر می‌شود، بسیار محدود بوده و دشوار است که از جمله آن می‌توان به مواجهه با شکارچیان اشاره کرد.

    وی افزود: اگر نتوانیم به مردم ‌در راستای ‌حفاظت از این گونه در معرض خطر انقراض نفع برسانیم، آنان نیز کمتر با ما همراه شده و ادامه کار را بسیار سخت خواهند کرد. به همین منظور در فاز دوم این پروژه ـ که در پایان سال ۲۰۱۳ آغاز خواهد شد ـ این مسأله را نیز در نظر گرفته‌ایم که چگونه می‌توانیم زندگی مردم را ارتقا دهیم تا تخریب کمتری صورت بگیرد.

    مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در ادامه وسعت زیستگاه‌های یوزپلنگ در کشور را شش میلیون هکتار خواند و با اشاره به سختی‌های کنترل مناطقی با این میزان گستردگی‌ گفت: قرار است  همه فعالیت‌های متمم فاز دوم پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در بستر زیستگاه انجام شود و چند زیستگاه به عنوان ‌‌پایلوت انتخاب شده که قصد داریم در هر زیستگاه پایلوت، مدل مشارکتی مردم در حفاظت را به وجود آوریم.

    وقتی محافظان محیط زیست، مدافع «شکار» از نوع «تروفه» می‌شوند!

    جوکار با بیان این که کارکردهای هر کدام از این زیستگاه‌ها متفاوت خواهد بود، در تشریح محورهای فاز دوم افزود: در یک زیستگاه مدل اکوتوریسم،‌ در زیستگاه دیگر مدل مشارکت مدیریت مرتع با مشارکت دامداران و در مدل سوم قرار است مدیریت شکار پایدار را با مردم محلی انجام دهیم؛ در یک منطقه، زیبایی منطقه و حیات وحش می‌تواند توریسم را رونق دهد، در جای دیگر تولیدات گیاهی با مدیریت پایدار مشارکت مردم را به همراه خواهد آورد و در منطقه دیگر، «تروفه» می‌تواند محصول حفاظت برای مردم باشد.

    بدین ترتیب آشکار شد که منظور مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از به‌کار‌گیری رویکرد «شکار پایدار» برای حفظ یک گونه در خطر انقراض، ترویج شکار تروفه است؛ گزینه‌ای پرابهام که حتی خود این مدیر به خوبی به فروانی ابهامات مطرح ‌در حاشیه آن آگاه است چراکه در ادامه سخنان خود گفته است: اجرای طرح شکار پایدار در بیرون از مناطق حفاظت شده توسط مردم و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست از کارهای در دست اجراست که تا کنون با واکنش‌های منفی بسیاری روبه‌رو شده است؛ شکار پایدار، رویکرد جدیدی است که برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض در کشورهایی مانند پاکستان و تاجیکستان انجام شده و اتحادیه حفاظت از تنوع طبیعی نیز آن را تأیید کرده است.

    هرچه در عجیب بودن ترویج رویکرد شکار، ولو شکار خاص و محدود و به نام شکار پایدار، توسط یکی از مدیران کاربلد سازمان محیط زیست که مأموریتی ویژه و تخصصی عهده‌دار است ـ و اگر از حق نگذریم، تلاش چشمگیری در این زمینه بروز داده است ـ بگوییم، به نظر کم است ولی ماجرا زمانی عجیب‌تر جلوه خواهد کرد که بدانیم «شکار» یکی از عوامل بسیار کارآمد در کاهش جمعیت گونه‌های مخ‌لف جانوری در کشورمان به شمار می‌آید که با توجه به شمار زیاد سلاح‌های مجوز‌دار و غیر قانونی در دست مردم و دشواری‌های پایش و کنترل مناطق حفاظت شده، تا همین جا هم ‌کنترل‌ناشدنی می‌نماید؛ چه برسد به روزی که نوعی از آن مجاز شناخته شده و حتی فرا‌تر، تبلیغ و ترویج شود!

    وقتی محافظان محیط زیست، مدافع «شکار» از نوع «تروفه» می‌شوند!

    تنها کافی است به یاد بیاوریم که گاه پدیده شکار غیر مجاز به تیراندازی شکارچیان متخلف به محیط بانان و یا بالعکس نیز انجامیده و مسائل دردناکی رقم زده است تا به این نتیجه برسیم که محدود کردن پدیده شکار در اوضاع کنونی در کشورمان شبیه سنگ بزرگی است که نزدنی به نظر می‌رسد.

    از این بعد ماجرا که بگذریم، ترویج گونه‌ای از شکار در شرایطی که بسیاری از شکارچیان تا آن اندازه نا آگاه هستند که گاه از ده تن ایشان یکی مانع دریده شدن یک پلنگ بسیار ارزشمند نشده و یا گاه آنقدر سبوعیت دارند که شکم توله خرس‌ها را زنده زنده می‌درند، به طنزی تلخ می‌ماند که نه تنها توجیهی نداشته، بلکه با در نظر گرفتن جایگاه گوینده این سخن، به اشتباهی فاحش و بزرگ بیشتر شباهت دارد تا رویکردی کارشناسی و برآمده از تفکر علمی و مبتنی بر حفاظت از محیط زیست!

    این در حالی است که ظاهرا این مدیر فراموش کرده که لازمه اصلی مجوز دادن به شکارچیان تروفه (و نه ترویج و تبلیغ این نوع شکار!)، آگاهی دقیق یا برآوردی مبتنی بر روش‌های علمی و نزدیک به واقعیت از شمار گونه‌های حیات وحش به تفکیک هر یک از مناطق حفاظت شده و البته به روز است، حال آنکه خود ایشان به نیکی می‌داند که به رغم بهره‌گیری از تکنولوژی دوربین‌های تله‌ای و پس از گذشت یک بازه زمانی طولانی، آمار اعلام شده از جمعیت یوز ایرانی مبتنی بر تخمین است، چراکه تنها بیست یوز رصد شده‌اند و بر این اساس، شمار یوزهای ایرانی بین ‌چهل تا هفتاد قلاده برآورد شده است.

    وقتی محافظان محیط زیست، مدافع «شکار» از نوع «تروفه» می‌شوند!

    اینجاست که صدور مجوز شکار تروفه برای گونه‌هایی که حتی شمارشان معلوم نشده و چه بسا هرگز مورد پایش علمی قرار نگرفته، هیچ توجیه علمی نداشته و به غایت خطرناک است؛ به ویژه اگر بدانیم بسیاری از هم‌وطنانمانمان که شکارچیان هم زیر‌مجموعه آنها هستند، حتی تفاوت بین امثال جبیر و غزال حتی در قیاس با مرال و گوزن را نمی‌دانند، چه برسد به این که بتوانند تشخیص دهند کدامشان نر است و کدامشان ماده و البته کدام نری، اینقدر مسن است که بتواند هدف شکار تروفه باشد! بماند که اگر همه این‌ها هم حل شود، هنوز نمی‌توانیم بپذیریم که چرا گیاه‌خواران مسن به جای آنکه در چرخه غذایی نصیب گوشت‌خواران شوند، باید به تیر شکارچیانی کشته شوند که تنها مزیتشان به نسبت سایر شکارچیان، سکونت در نزدیکی مناطق حفاظت شده و قرار گرفتن در جرگه افراد محلی است!

    اکنون اگر توجه کنیم که در میان عوامل تهدید‌کننده نسل جانوران گوناگون ساکن سرزمینمان، «شکار» ‌مهم‌ترین نباشد، بی‌گمان تلخ‌ترین، عامدانه‌ترین و قابل پیشگیری‌ترین آنهاست، آن زمان گفتن از شکار پایدار به عنوان رویکرد حفاظتی بسیار دردناک جلوه خواهد کرد مگر آن که مدیری که این راهکار را مطرح کرده آنقدر از ‌رویکرد شکار ممنوع به منظور حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض ناامید شده باشد که به دنبال راهی برای ساماندهی وضعیت زهوار در رفته شکار و پاسداشت حداقلی ‌باشد!

    _____________________________

    چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (۱)/ از ده شکارچی حتی یکی ارزش گونه در خطر انقراض را نمی‌داند!

    کارتون: خودت خوشت میاد؟/ ۵- شکار تروفه

    چرا تروفه؟/ توجیهاتی برای کشتن ارزشمندترین نمونه های جانوری

    کارتون: خودت خوشت میاد؟/ ۲- شکار تروفه

    پلنگ کشان شنیع توسط سگ های شکاری؛ بزرگ ترین گربه سان کشور در معرض خطر جدی/ فیلم +۱۶

    یک پلنگ دیگر در رودبار با تیر شکارچی از پای در آمد/ تصویری

    انتقاد یک تورگردان حیوان کشی: شکار ضامن بقای حیوانات در خطر انقراض است!/ طرح ادعاهای واهی در رسانه ها برای پول خون حیوانات

    تکذیب خبر خبرگزاری ایرن /تمایل شکارچیان خارجی به شکار تروفه زیباتر و درشت کل و بز

     

  • چگونه سایه انقراض بر سر گونه‌های نادر ایرانی گسترده‌تر می‌شود؟ (1)/ از ده شکارچی حتی یکی ارزش گونه در خطر انقراض را نمی‌داند!

    Animal-Rights-Watch-ARW-6881

    دیده بان حقوق حیوانات: اگر تا چند دهه گذشته، عجیب به نظر می‌رسید که روزگاری در کشورمان جانوران غول‌‌پیکری همچون فیل و کرگدن می‌زیسته‌اند، اکنون به کمک انقراض ببر مازندران و شیر ایران ـ که امتداد نسل آن در برخی باغ وحش‌های سطح جهان قابل یافتن است ـ دیگر هیچ شکی نیست که اگر سخت نکوشیم، به سادگی امثال یوز، پلنگ، خرس، تمساح و … را هم از دست خواهیم داد.

    به گزارش «تابناک»، در روزهای گذشته، بار دیگر انتشار فیلمی دلخراش از کشتار یک گونه در خطر انقراض، نشان داد که نگرانی‌ها از گسترش سایه شوم انقراض بر سر ساکنان دیرین سرزمینمان بیهوده نیست؛ گونه‌های منحصر به فردی که طی سالیان بسیار طولانی در جای‌جای این سرزمین پهناور می‌زیسته‌اند، ولی امروزه به یاری پیشرفت تکنولوژی و زیاده‌خواهی‌های ما روز به روز از تعدادشان کاسته می‌شود و دیر نیست که به سرنوشت ببر مازندران، بزرگترین گربه‌سان جهان مبتلا شوند.

    در این فیلم که به گزارش دیده‌بان حقوق حیوانات، زمستان گذشته در منطقه‌ای کوهستانی در خراسان شمالی تهیه شده است، هنگامی که ده شکارچی مسلح در کوه‌ به دنبال شکار می‌گردند، با دیدن یک قلاده پلنگ، گله سگ‌های شکاری همراه خود را راهی شکار این حیوان می‌کنند تا پلنگ بخت برگشته در دام سگ‌ها گرفتار آمده و پس از کش و قوسی طولانی از پا در‌آید.

    آنچه دردناک‌تر از مبارزه نابرابر و محکوم به شکست پلنگ با گله سگ‌های دست آموز است، تلاش شکارچیان برای قرار گرفتن در موقعیت مناسب برای تماشا و فیلمبرداری این رویداد است تا جایی که ‌گاه به یکدیگر نهیب می‌زنند ‌از مسیر دید یکدیگر بیرون شوند تا هر یک بتوانند بدون مزاحمت دیگری، این رویداد بزرگ (!) را با دوربین تلفن همراه خود ثبت کنند!

    بدین ترتیب در شرایطی که هیچ کدام از شکارچیان نگران پلنگ گرفتار شده نبوده و هیچ فرمانی به سگ‌ها برای‌‌ رها کردن صیاد بی‌آزار و حرام گوشت صید شده، داده نمی‌شود، حملات سگ‌های شکاری که به رغم تعداد زیادشان، از حملات متقابل پلنگ زخمی نگران هستند اینقدر ادامه پیدا می‌کند تا هم ظرفیت حافظه دوربین‌ها کم بیاید و هم بالاخره یکی دیگر از تعداد معدود پلنگ ایرانی، بزرگ‌ترین گربه‌سان فعلی ساکن سرزمینمان از پای درآمده و کشته شود.

    دانلود فیلم پلنگ کشان با سگ گله

    البته در این کش‌و‌قوس طولانی هیچ یک از ناظران سنگدل ماجرا کاری جز نگاه کردن ‌انجام نداده و چه بسا جز آسیب دیدن سگ‌های خود، نگرانی دیگری ندارند تا ثابت شود که نه تنها از اسلحه به دست گرفتن جز تفریح، مقصود دیگری نداشته‌اند، بلکه هیچ ‌شناختی از محیط زیست نداشته و به هیچ وجه نمی‌دانند ‌در حال ایفای چه نقشی هستند.

    اینجاست که باید گفت، هرچند برخی اعتقاد دارند رقم زنندگان تصاویری از این دست را نباید شکارچی نامید، چراکه این افراد سلاح به دست، به مرام شکار آشنا و پایبند نیستند، اما همین تصاویر را می‌توان بهترین معیار برای اثبات برخی مشکلات جاری در حفاظت از محیط زیست در کشورمان دانست؛ با دیدن این فیلم نه تنها درخواهیم یافت که نظارت بر محیط زیست، به ویژه زیستگاه‌های گونه‌های در خطر انقراض در کشورمان بسیار ضعیف است (تا آنجا که قانون شکنان از قانون‌شکنی‌شان فیلم تهیه کرده و منتشر می‌کنند) بلکه آشکار می‌شود افرادی که به عنوان شکارچی جواز حمل سلاح گرفته و راهی کوه و دشت می‌شوند، کوچک‌ترین دانشی درباره حیات وحش ندارند.

    این استقرا زمانی قوت می‌گیرد که بدانیم در تمامی مراحل دریافت مجوز سلاح و پروانه شکار، هیچ آموزشی به شکارچیان داده نمی‌شود تا تمامی گونه‌های جانوری بی‌کمترین دغدغه به عنوان اهداف متحرک شکارچیان انتخاب شده و حتی گاهی دریده شدن یک پلنگ توسط یک گله سگ آنقدر مایه مباهات افراد شود که همه سعی در تصویربرداری از ماجرا برای حکایت کردن به دیگران ‌داشته باشند!

    وقتی از ده شکارچی حتی یکی ارزش گونه در خطر انقراض را نمی‌داند! +فیلم

    این در حالی است که آموزش شکارچیان، جدای از آنکه می‌تواند رویکرد بسیار کارآمدی در نگهداری گونه‌های ‌جانوری، به ویژه گونه‌های در معرض انقراض باشد، می‌تواند به نوعی اتمام حجت با متخلفانی باشد و زمینه‌ساز برخورد قاطع‌تر با ایشان شود و افزون بر این‌ها، کاهش آسیب ناشی از برخورد محیط بانان و شکارچیان را به همراه داشته باشد.

    تنها در این صورت است که می‌توان به حفظ امثال پلنگ امید داشت وگرنه تا زمانی که از ده ‌شکارچی حتی یکی از ایشان نداند که ‌پانصد تا هشتصد قلاده پلنگ در سراسر ایران باقی مانده، چه امیدی می‌توان داشت که فردا یکی از چهل ‌تا هفتاد ‌قلاده یوز‌ مانده به همین روش دریده نشود و چه امیدی می‌توان داشت امثال خرس سیاه و قهوه‌ای، تمساح گاندو، سیاه‌گوش، گور، انواع و اقسام پرندگان و… در شلیک شکارچیان و سکوت متولیان از عالم خاکی محو نشوند؟!

    __________________________

    پلنگ کشان شنیع توسط سگ های شکاری؛ بزرگ ترین گربه سان کشور در معرض خطر جدی/ فیلم +۱۶

    یک پلنگ دیگر در رودبار با تیر شکارچی از پای در آمد/ تصویری

    دو سال گذشت؛ خرس های قهوه ای همچنان ضجه می زنند/ ویژه ۲۰ شهریور روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات

  • 14 گونه جانوری کردستان درخطر انقراض

    Animal-Rights-Watch-ARW-IUCN-Redlist

    دیده بان حقوق حیوانات: به علت وضعیت خاص طبیعی به ویژه پوشش گیاهی و اقلیم خاص، زندگی جانوری در استان کردستان از تنوع خاصی برخوردار است، در این استان تعداد متنوعی از مهره‌داران وجود دارند که علاوه بر اهمیت بوم‌شناختی، برخی گونه‌ها در اکوسیستم‌های منطقه دارای ارزش‌های ویژه بوده که به صورت ملی حفاظت می‌شوند.

    به گزارش ایسنا گونه‌های جانوری کردستان عبارتند از جانوران کوهستانی ساکن در مناطق جنگلی همچون قوچ، میش، بزکوهی، گوزن و خرس، همچنین جانوران مزارع و مراتع کم‌ارتفاع مانند گراز، کفتار، شغال، گرگ، روباه، راسو، سمور و گورکَن، جانوران مناطق کوهستانی و ارتفاعات بلند مانند کل، بز و پلنگ که به‌صورت نادر و کمیاب یافت می‌شوند.

    بر اساس مطالعات انجام شده، 23 گونه خزنده شامل مارها، سوسمارها، مارمولک‌ها و لاک‌پشت‌ها در استان کردستان شناسایی شده است، سمندر آتشین نیز تنها گونه جانوری است که پراکنش آن در استان کردستان وجود دارد.

    خزندگان از مهم‌ترین عناصر اکوسیستم هستند که با تغذیه کردن از حشرات و جوندگان کوچک، علاوه بر کنترل آفات، با تغذیه شدن توسط جانوران در سطوح بالاتر هرم غذایی، نقش بسزایی در حفظ چرخه اکوسیستمی و بقای این جانوران دارند.

    متأسفانه در طول چند سال گذشته وجود پدیده‌ای به نام قاچاق گونه‌های مختلف جانوری در استان کردستان به سایر نقاط کشور و حتی کشورهای آسیای میانه، به عاملی جهت انقراض گونه‌های نادر تبدیل شده است که در این میان قاچاق سنجاب ایرانی بسیار رایج است و سبب به خطر افتادن حیات این جاندار باارزش می‌شود.

    براساس آمار موجود 34 شکارگاه در منطقه وجود دارد که گونه‌های متنوعی از انواع پستانداران و پرندگان در آن‌ها یافت می‌شود. استان کردستان دارای 5 شکارگاه درجه یک، 10 شکارگاه درجه دو، 16 شکارگاه درجه سه و 3 شکارگاه درجه چهار و شکارگاه منطقه حفاظت شده بیجار است.

    منطقه حفاظت شده بیجار، تنها ذخیره‌گاه طبیعی استان کردستان است، این منطقه در شمال شرقی استان قرار گرفته و در حدود 23 هزار هکتار وسعت دارد و از شمال به روستای حسن چاروق و حسن‌آباد یا سوگند و رودخانه قمچقا و از غرب به جاده آسفالته در دامنه‌های غربی کوه سلیم و از طرف جنوب به جاده کمرزرد و امتداد رودخانه قزل ‌اوزن و از طرف شرق به جاده قدیمی زنجان محدود می‌شود.

    منطقه حفاظت شده بیجار به دلیل قرار گرفتن در میان رشته ارتفاعات و تحت تأثیر جریان‌های رطوبتی، از ریزش‌های جوی نسبتاً کافی برخوردار بوده و به همین دلیل تعداد زیادی چشمه دایمی و فصلی در این منطقه دیده می‌شود و از لحاظ حیات وحش غنی و گونه‌های مختلفی از پستانداران پرندگان و خزندگان در آن وجود دارند. گونه‌های اصلی پستانداران بزرگ در این منطقه قوچ و میش ارمنی است که زیستگاه آن‌ها تپه ماهورها و نقاط کم ارتفاع است. تعداد کمی آهو نیز در این منطقه زندگی می‌کنند.

    علاوه بر این جانورانی مانند خرس قهوه‌ای، گراز، گرگ، گربه پالاس و خرگوش در این منطقه وجود دارند. در اطراف و داخل منطقه گونه‌های بسیاری از پرندگان بومی و مهاجر مشاهده می‌شود که از جمله این پرندگاه می‌توان از دلیجه، کبک، انواع چکاوک و حواصیل خاکستری نام برد. دیگر مناطق حفاظت شده استان منطقه حفاظت‌شده سرشیو، زرینه اوباتو و شاهو است.

    ویسی، رییس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان کردستان گفت: متاسفانه قریب به ١٤ گونه جانوری در استان کردستان در خطر انقراض قرار دارند و وضعیت برخی دیگر از گونه های جانوری نیز مناسب نیست.

    وی افزود: گونه‌های جانوری مانند خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، سگ آبی، سنجاب ایرانی، کل وبز، قوچ ومیش، عقاب طلائی، عقاب مارخور، کرکس (دال) هما، سمندر کردستانی، سمندر آتشین در خطر انقراض قرار دارند.

    وی افزود: وضعیت خیلی از حیوانات دیگر مانند کبک با این روند برخورد و شکار آن اصلآ مناسب نیست.

    در کردستان مطالعات عمیقی روی حیات وحش صورت نگرفته است

    وی بیان کرد: متاسفانه در استان کردستان مطالعات جامع و عمیق روی حیات وحش وگونه های جانوری و گیاهی صورت نگرفته است و ما هنوز در باره خیلی از گونه هااطلاعات زیادی نداریم.

    رییس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت محیط زیست استان کردستان، اعلام کرد: از جمله گونه های جانوری منقرض شده کردستان آهو است که زمانی دشتهای استان بخصوص جیران دوزی حسن آباد و یاسوکند بیجار جولانگاه این حیوان زیبا بوده و متاسفانه امروزه رد واثری از این گونه زیبا بصورت وحش باقی نمانده است.

    وی با اشاره به اینکه میش مرغ یا میشه سی گونه جانوری دیگری بوده که آنهم متاسفانه چند سالی است در استان مشاهده نشده، اضافه کرد: سه چهار سال است این گونه جانوری در زرینه اوباتو که آخرین زیستگاه آن در استان بود، مشاهده نشده که بر این اساس حدسیات ندا دهنده انقراض آنها در کردستان می باشد.

    ویسی تصریح کرد: امروزه با توسعه روز افزون جوامع بشری و افزایش فشار بر منابع طبیعی و محیط زیست به شمار عواملی که سلامت اکوسیستم ها و به طبع گونه ها را تهدید میکند افزوده میشود.

    وی عوامل انقراض گونه‌های مختلف متفاوت دانست و گفت: علت مشترک و عمده گونه‌های جانوری تخریب و از بین بردن زیستگاه طبیعی آنهاست که این امر در استان کردستان هم دخیل است.

    وی عنوان کرد: یکی دیگر از مهمترین عوامل انقراض گونه ها که بطور مستقیم یا غیر مستقیم زیان های بسیاری را متوجه و متاسفانه توجه زیادی نیز به آن نمی شود، معرفی عمدی و غیر عمدی گونه های غیر بومی است که در کردستان تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است.

    به گفته این مقام مسئول بر همین اساس IUCN حل مساله گونه های مهاجم غیر بومی را در صدر فعالیت های جهانی خود قرار داده است.

    ویسی با اشاره به وجود پدیده قاچاق گونه های جانوری در استان کردستان به سایر استان های کشور و همچنین قاچاق برون مرزی آن اعلام کرد: گونه های جانوری استان از جمله سمندر، عقاب و سنجاب برای خرید و فروش به صورت قاچاق به سایر استان های کشور و خارج از کشور منتقل می شود.

    وی قاچاق جانداران عاملی مهم برای از بین رفتن گونه های جانوری نادر در استان دانست و بیان کرد: متاسفانه گونه های جانوری که قاچاق می شوند، به دلیل شرایط نامناسب نگه داری از بین می روند و همچنین در صورت کشف بازگشت آنها به طبیع و زیستگاه هشان بسیار سخت است.

    رییس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل محیط زیست استان کردستان با اشاره به اینکه قاچاق گونه های جانوری در چند سال گذشته شدت داشته است، گفت: متاسفانه در سال های اخیر علاوه بر ماهی قرمز که در گذشته برای ایام نوروز قاچاق می شد، قاچاق گونه های دیگری از جمله سنجاب، لاک پشت، سمندر و غیره رواج یافته است.

    وی تشریح کرد: شکار بی رویه و خارج از اصول و قائده انسانی یکی دیگر از عوامل انقراض گونههای جانوری در حیات وحش کردستان است. وی اضافه کرد: رویدادهای طبیعی مانند خشکسالی، آتش سوزی که در چند سال اخیر تاثیر منفی بر روی گونه های گیاهی و جانوری استان داشته و بهره گیری بی رویه از طبیعت موجب انقراض بعضی از گونه هاست.

    وی اظهار داشت: عامل دیگر حضور دامداران در زیستگاهها، تصرف چشمه ها و همچنین تغییر کاربری چشمه ها و انتقال آب این چشمه ها به اراضی کشاورزی و خارج کردن آنها از دسترس وحوش است.

    ویسی همچنین عدم وجود آگاهی و آشنایی مردم و جوامع با طبیعت و موجودات، نحوه برخورد با حیات وحش آن و در مجموع عدم وجود آموزش زیستمحیطی در میان مردم را عامل اصلی دیگر از بین رفتن گونه های جانوری در کردستان عنوان کرد.

    وی از جمله اقدامات انجام شده در راستای کاستن از عوامل تهدید حیات وحش و جلوگیری از انقراض گونه ها ایجاد سایت تکثیر آهو در منطقه حفاظت شده بیجار دانست و افزود: در آینده نزدیک شاهد رهاسازی آن خواهیم بود.

    رییس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل محیط زیست استان کردستان خاطرنشان کرد: افزایش سطح مناطق تحت حفاظت استان برای جلوگیری از تجاوز و تخریب زیستگاه های طبیعی و حفاظت از منابع آبی حیات وحش از دیگر اقدامات انجام شده در این راستاست.

    وی در پایان یادآور شد: آموزش و حضور کارشناسان و تشکلهای زیست محیطی در میان جوامع محلی و ارتقاء فرهنگ زیست محیطی در راستای مقابله با انقراض گونه های جانوری امری موثر است.

  • «انقراض» آهنگ جدید شهرام مهاجر/ ویژه ۲۰ شهریور روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات/ صوت

    Animal-Rights-Watch-ARW-6736

    شعر : یغما گلرویی – موزیک : حسین فاضل – بک وکال : سارا ناینی

    میکس و مستر : حمیدرضا الله یاری

    دانلود

  • کمپینی برای نجات زشت‌ترین جانور در معرض انقراض دنیا

    Animal-Rights-Watch-ARW-6666

    دیده بان حقوق حیوانات: تنها حیوانات زیبا و خوش‌چهره نیستند که مستحق توجه هستند. حیوانات زشتی همچون وزغ پوزه خوکی نیز مستحق عشق و توجه همه ما، و در نتیجه خرج کردن پول برای حفاظت از آنها هستند.

    محمود حاج‌زمان: امروزه بیشترین بخش بودجه حفاظت از حیوانات در معرض انقراض دنیا، به کاریزماتیک‌ترین و تحسین شده‌ترین گونه‌ها تعلق می‌گیرد. البته گفتن این جمله بدان معنی نیست که حیوانات منحصر به فرد، زیبا و دوست‌داشتنی مانند پاندا ارزش نجات دادن را ندارند؛ اما باعث می‌شوند تا بسیاری از حیوانات کمتر خوش عکس، ولی به همان اندازه مهم خارج از گود قرار گیرند. واقعا چه کسی دوست دارد تامارین صورت کچل ساکن جنگل‌های برزیل را نجات دهد؛ جانوری که گویا از برخورد میمونی وحشی و بداخلاق با یک خفاش به وجود آمده است؟ و یا چه کسی واقعا به اژدهای کومودو اهمیت می‌دهد؛ مارمولک کشنده 3 متری که تجسم آن کابوس شبانه هر بچه‌ای در سراسر دنیا محسوب می‌شود؟

    دقیقا به همین دلیل است که «انجمن حفاظت از حیوانات زشت» شکل گرفته و قدم به میدان گذاشته است. این انجمن، کمپینی آگاهی‌رسان است که برای جلب توجه به حیواناتی همچون وزغ پوزه خوکی از کمدی و شوخی استفاده می‌کند؛ چرا که در غیر این صورت در جذب بودجه لازم برای حمایت و حفاظت از آنها به مشکل بر می‌خورد.
    این انجمن که به اختصار UAPS نامیده می‌شود، برنامه‌های زنده‌ای برگزار می‌کند که در آنها مجموعه‌ای از کمدین‌ها و زیست‌شناسان لندنی به گفتگو درباره حیوان زشت مورد انتخاب خود می‌پردازند. در انتهای برنامه، از حضار برای تصمیم‌گیری در خصوص اینکه کدام حیوان زیر مجموعه کدام بخش UAPC قرار بگیرد رای‌گیری می‌شود. شرکت‌کنندگان در برنامه مستقیما پولی برای اهداف انجمن هدیه نمی‌دهند؛ بلکه در عوض، هدف افزایش آگاهی جامعه است به امید اینکه این کار نهایتا منجر به اهدای پول در جایی دیگر شود.

    رهبری UAPC بر عهده سیمون وات است؛ زیست‌شناسی که به دلیل سخنرانی‌های خود برای عامه شهرت دارد و اخیرا با جلب توجهات در انگلستان، در فستیوال بین‌المللی علم ادینبورگ نیز حاضر شده است.

  • بازتولید حیوانات درمعرض انقراض میسر می شود

    Animal-Rights-Watch-ARW-6660

    دیده بان حقوق حیوانات: دانشمندان ژاپنی با راه اندازی شیوه ساده ای برای جمع آوری اطلاعات ژنتیکی حیوانات در معرض خطر انقراض امیدوارند که انسان روزی بتواند از این فناوری استفاده کرده و این حیوانات را در سیاره های دیگر بازتولید کند.

    به گزارش  مهر «تاکیهیتو کانکو» استادیار دانشگاه کیوتو گفت: یک تیم از دانشمندان موسسه آزمایشگاه حیوانات در دانشکده پزشکی این دانشگاه موفق شدند اسپرم دو پستاندار در خطر انقراض و یک نوع زرافه را گرفته و ذخیره کنند.

    وی افزود: آنها اسپرم های ذخیره شده را با مایع ویژه محافظت و با فناوری خشک کردن انجمادی، در دمای چهار درجه سانتیگراد نگهداری کردند. این دما بسیار بالاتر از شیوه های معمول نگهداری اسپرم است.

    کانکو و اعضای تیمش پیش از این موفق شده بودند که اسپرم دو نوع موش را بدون استفاده از تجهیزات سنگین نیتروژن مایع، با روش خشک کردن انجمادی ذخیره کنند و پنج سال بعد قابلیت زیست پذیری آن را ثابت کنند.

    کانکو گفت: دانشمندان با این روش می توانند اطلاعات ژنتیکی را به صورت ساده تری به دست آورند، به این معنا که می توان به حفظ گونه های حیوانات در معرض خطر انقراض کمک کرد.

    این دانشمند ژاپنی تاکید کرد: در حال حاضر این فناوری برای انسان هیچ کاربردی ندارد اما این فناوری راهی است که می تواند در آینده مورد بررسی قرار گیرد. این ایده درحال حاضر به یک رویا شباهت دارد که بتوانیم در آینده اطلاعات ژنتیکی را به فضا ببریم.

    این فناوری همچنین نگهداری اسپرم را در دمای محیط برای یک دوره کوتاه میسر می سازد به این معنا که این بانک حتی در زمان نارسایی انرژی کافی که شاید توسط یک فاجعه طبیعی رخ دهد مقاوم است و محتویات آن سالم می ماند.

  • باغ وحش ارم ایستگاه پایانی بزرگترین گربه جهان/ انقراض ببرها در ارم

    Animal-Rights-Watch-ARW-6454
    دیده بان حقوق حیوانات/ بهار سلاحورزی*: حال و روز بزرگترین گربه سان جهان که روزگاری سلطان بیشه زارها و جنگل های شمال ایران بود و از حدود 50 سال پیش دیگر هیچ کس آن را در طبیعت ایران ندیده درباغ وحش ارم هم با جود آنکه مسئولان آن را تنها باغ وحش کشور که از استانداردهای اروپا استفاده می کند عنوان می کنند خوب نیست آنطور که تنها طی چند سال اخیر یک ببر در این باغ وحش بر اثر مشمشمه تلف شد یکی دیگر در قرنطینه ای نامعلوم مفقودالاثراست و هفته گذشته هم ببر دیگری در استخراین باغ خفه شد این در حالی است که گفته می شود در سراسر جهان بین 300 تا 4 هزار قلاده ببروجود دارد و به عبارتی این حیوان یک میراث طبیعی جهانی در معرض انقراض است.

    به گزارش خبرنگار مهر، هفته گذشته اعلام شد، تنها ببر بنگال باغ وحش ارم در استخر محوطه نگهداری غرق شده، ببری که حدود ۴ سال سن داشت از کودکی در باغ وحش ارم در اسارت بود و تا پیش از ورود ببرهای سیبری، تنها ببر باغ وحش نیز محسوب می شد.

    مرگ چهارمین ببر در باغ وحشهای کشور

    با ورود ببرهای سیبریایی، ببری به قفس دیگری منتقل شد و پس از مرگ ببر نر سیبری و خروج باغ وحش از قرنطینه، ببری به محوطه قبلی گربه سانان بازگشت. ببری پس از دو ببر سیبری باغ وحش وکیل آباد مشهد، و ببر نر جنجالی باغ وحش ارم، چهارمین ببری است که مرگ آن در باغ وحش های ایران تایید می شود. گفته می شود ببری مبتلا به صرع بود و به دلیل تشنج حاصله به استخر سقوط کرده و از بین رفته است.

    ببر در لیست قرمز گونه‌های در معرض خطر  اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست  (IUCN) در جایگاه “در معرض خطر انقراض” قرار دارد بنابراین در تمام دنیا برای حفظ و حراست حتی یک قلاده از این گونه با ارزش ساعت ها وقت و انرژی و میلیاردها تومان اعتبار هزینه می شود.

    روسیه از دادن ببر سیبری به ایران منصرف شد

    چرا راه دور برویم همین پروژه احیای ببر مازندران که با وارد کردن ببرهای سیبری از روسیه در سال 89 آغاز شد و البته نتیجه آن مرگ ببر نر و قرنطینه شدن ببر ماده در اثر ابتلا به بیماری مشمشمه در همین باغ وحش ارم بود علاوه بر اینکه با از دست دادن چند قلاده پلنگ ایرانی که خود از گونه های بسیار ارزشمند است همراه بود، بالغ بر 500 میلیون تومان هزینه هم فقط برای آماده سازی پناهگاه حیات وحش میانکاله روی دست سازمان محیط زیست گذاشت که البته قرار بود با ورود مجدد ببرهای سیبری از روسیه در سال جاری این پروژه بار دیگر کلید بخورد اما روز گذشته مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست خبر از انصراف روس ها برای تبادل ببر هایشان با ایران داد که البته با این وضعیتی که حیات وحش در کشور ما دارند به نظر می رسد روسها حق دارند که حاضر به این مبادله نباشند.

    جشن حفاظت از ببر سوماترایی در باغ وحشی در آمریکا با تولد دو توله ببر

    این در حالی است که دیسکاوری نیوز روز گذشته خبر از تولد دو توله ببر سوماترایی که از گونه های بسیار نادر ببر است در باغ وحشی در آمریکا می دهد که به اعتقاد مسئولان این باغ وحش این اتفاق برای حفاظت این گربه سان در حال انقراض پیروزی بزرگی است. به اعتقاد مسئولان این باغ وحش، در حالیکه در حال حاضر کمتر از 500 قلاده ببر سوماترایی در کل طبیعت دنیا وجود دارد تولد این توله ها گامی بلند در جهت احیای نسل این گونه در خطر انقراض محسوب می شود. تنها مکانی در دنیا که این گونه در آن به طور طبیعی وجود دارد جزایر سوماترا در اندونزی است که شکار غیر مجاز و جنگل زدایی در آنجا بزرگترین تهدید برای حیات این گونه  محسوب می شود.

    اگر چه  انتقاد از فعالیت باغ ‌وحش‌ها همزمان با  مرگ یکی از 2قلاده ببر سیبریایی و تعدادی از شیرهای موجود باغ‌ وحش ارم  با توجیه ابتلا به بیماری مشمشه به اوج خود رسید اما عملکرد باغ‌ وحش‌های کشور همواره مورد انتقاد کارشناسان حیات‌وحش بوده است.

     وضعیت نامناسب گربه سانان در باغ وحش ارم

    در حال حاضر با گذشت نزدیک به 3سال از آن ماجرا هنوز برای ساماندهی و بهبود وضعیت باغ‌وحش‌های کشور اقدامی صورت نگرفته این در حالی است که مرداد ماه سال گذشته معاون محیط طبیعی وقت سازمان محیط زیست اعلام کرد: بنابر بر گزارش کارشناسان و باز دیدی که شخصاً از باغ وحش ارم داشتم مکان‌هایی که گربه‌سانان مانند شیر،ببر و پلنگ در آن نگهداری می‌شوند اصلاً محل‌های مناسبی نیستند و باید ظرف یکی دو هفته آینده اصلاح شوند. به گفته وی، این قفس‌ها از نظر فضا به هیچ عنوان استاندارد نیستند و مساحت‌شان برای تعداد حیواناتی که در آنها نگهداری می‌شود بسیارکم است و بر اساس تذکر‌هایی که به مسئولان باغ وحش داده شده قرار است با استفاده از الگوی موزه تنوع زیستی ظرف دو هفته آینده فضای فیزیکی این قفس‌ها توسعه یابد.

    شرایط باغ وحش ارم نزدیک به استاندارد های اروپایی

    البته چندی پیش رئیس اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد:  بااعمال استانداردهای ابلاغ شده فضای بهتری برای حیوانات باغ وحش ارم فراهم شده است. سید مسعود حسینی افزود: با توجه به شرایطی که در کشور وجود دارد در باغ وحش ارم فعالیتهای زیادی برای بهبود وضعیت و فضای بهتر برای حیوانات این باغ وحش انجام شده است. وی با اشاره به اینکه يك سال و نيم از زمان ابلاغ استانداردها به باغ وحشها می گذرد، تصریح کرد: قفسه های گربه سانان اصلاح شده و ابعادی طبق استانداردها برای آنها در نظر گرفته شده که مسئولان  موظف هستند طبق وظایف عمل کرده و استانداردها را رعایت کنند و در غیر اینصورت بر اساس قانون با آنها رفتار خواهد شد. به اعتقادرئیس اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، باغ وحش ارم نسبت به 3 سال پیش کاملا تغییر کرده و از بدو ورود می توان تغییرات را احساس کرد.

    در این میان دامپزشک باغ وحش تهران نیز باغ وحش ارم را تنها باغ وحشی در کشور عنوان کرد که از استانداردهای باغ وحش های اروپا استفاده می کند.

    هیچ یک از باغ وحش های کشور استاندارد نیستند

    از سوی دیگر، دکتر اسماعیل کهرم، استاد  دانشگاه ضمن انتقاد از شرایط نامساعد حیوانات درباغ‌وحش‌های کشور معتقد است،  درحال حاضر در هیچ‌یک از باغ‌وحش‌های کشور استانداردهای لازم رعایت نمی‌شود. به‌عبارت دیگر استانداردی وجود ندارد که بخواهند رعایت کنند در نتیجه وضعیت حیوانات در باغ‌وحش‌ها بسیار اسفبار است به‌طوری که نبودن این باغ‌وحش‌ها از بودنش بهتر است.

    کهرم وجود باغ‌وحش‌های استاندارد را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر عنوان کرد و گفت: فلسفه وجودی باغ‌وحش‌ها آشنایی با حیوانات و شیوه زندگی و رفتار آنهاست به‌طوری‌که الفتی میان انسان به‌ویژه کودکان و حیات‌وحش ایجاد می‌شود که درنهایت حفاظت از محیط‌زیست را درپی دارد. دستیابی به این هدف در گرو راه‌اندازی باغ‌وحش‌های استاندارد است به‌طوری که فضا به‌گونه‌ای باشد که جانوران بتوانند در این محیط‌های مصنوعی رفتار طبیعی خودشان را داشته باشند.

     کشتار ببر های باغ وحشی پس از انقراض نسل ببر مازندران

    یک فعال محیط زیست نیز از بی تفاوتی مسئولان نسبت به از بین رفتن گونه های با ارزش جهانی مانند ببر در باغ وحش های کشور انتقاد می کند و می گوید: ظاهراً پس از منقرض کردن نسل ببر در ایران، اکنون مرض دیگری به جانمان افتاده. ول کن ببر ها نیستیم. دو ببر را در باغ وحش وکیل مشهد به کشتن دادیم و پس از آن سه سال پیش سازمان محیط زیست در پروژه ای تبلیغاتی دو ببر سیبری را در ازای دادن دو پلنگ ایرانی از روسیه وارد کرد. از آن دو ببر سیبری یکی را در باغ وحشی در تهران کشتیم و آن یکی گفته می شود بیمار است و بیش از یکسال است که کسی از سرنوشتش خبری ندارد. چند روز پیش هم یک ببر دیگر در باغ وحش ارم تهران مرده. تا اینجای کار می شود 4 ببر مرده و یک ببر مفقودالاثر! آن ببری که در باغ وحش ارم مرده ببر بنگال بوده، بر اساس آمار صندوق جهانی طبیعت (WWF)  فقط حدود 1850 ببر بنگال در کل جهان در طبیعت زندگی می کنند.

    سپهر سلیمی با بیان اینکه  نسل ببر را در ایران منقرض کردیم و اکنون مرض ببرکشی در باغ وحش های کشور به جانمان افتاده اضافه می کند: تا کی قرار است این حیوانات کشته شوند و هیچ مسئولی پاسخگو نباشد؟! تا کی قرار است میراث طبیعی جهان را نابود کنیم و در برابر جهانیان پاسخگو نباشیم؟! تا کی قرار است باغ وحش های ایران قتلگاه و شکنجه گاه حیوانات باشد؟!

    نابودی ببر های در معرض انقراض و معدوم کردن شیر های مبتلا به مشمشمه و چه و چه،  همه در باغ وحشی اتفاق افتاده که به اعتقاد مسئولان محیط زیست استاندارد ترین باغ وحش کشور است بنابراین واضح است که وضعیت حیات وحش در سایر مراکز نگهداری حیوانات که بسیاری از آنها حتی مجوز راه اندازی هم ندارند چگونه است البته گاهی اخبار جسته و گریخته مانند آنچه که در مورد نگهداری خرس در قفس یک متری در باغ پرندگانی در رشت اتفاق افتاده بود و مسئولان طبق روال همیشگی تنها آن را تکذیب کردند نشان دهنده وشرایط باغ وحش های کشور است که اگر مورد توجه قرار نگیرند علاوه بر ستمی که بر حیات وحش در طبیعت کشور روا داشته می شود در زمینه حیوان آزاری و بی توجهی به حقوق حیوانات در باغ وحش ها هم شهره خواهیم شد.

     

    * منتشر شده در خبرگزاری مهر

    ________________________

    خبر فوری: تنها ببر بنگال باغ وحش ارم خفه شد/ غرق شدگی «ببری» در استخر محوطه نگهداری

    اعلام رسمی شکست واردات ببر سیبری/ روس ها دیگر ببر نمی دهند!

     

  • خطر انقراض گرگ ایرانی

     Animal-Rights-Watch-ARW-4334

    دیده بان حقوق حیوانات: حمید صالحی در شورای اداری درمیان با بیان اینکه قوچ اوریال درمیان شهرت جهانی دارد اضافه کرد: برای شکار هر قوچ اوریال 12 ساله مبلغ سه هزار دلار از شکارچیان و جهانگردان اخذ می شود که این مبلغ با توجه به  محدود بودن، ومنحصر به فرد بودن این حیوان باید به 50 تا 80 هزار دلار افزایش یابد.

    به گزارش مهر مدیرکل محیط زیست خراسان جنوبی زندگی بدون سه عامل آب، خاک و هوای پاک را غیر ممکن دانست و یاد آورشد: محیط زیست مخالف تکثیر بیش از حد سگ گرگ حاصل جفتگیری سگهای ولگرد و گرگ است  از این رو برای متقاضیان شکار سگ گرگ مطابق با معیار های محیط زیست پروانه میرشکار صادر می شود.

    وی از وجود چهار منطقه حفاظت شده و سه پناهگاه حیات وحش به مساحت سه میلیون هکتار در استان خبر داد و افزود: یگانهای حفاظت محیط زیست 24 ساعته از تنوع زیستی و 14 منطقه  شکار ممنوع خراسان جنوبی محافظت می کنند.

    صالحی از احداث 20 باب محیط بان، تجهیز یگان های حفاظتی به وسیله نلیه و تسلیحات، آموزش زیست محیطی به اقشار مختلف جامعه به ویژه کودکان، تولید محصولات چند رسانه ای و ایجاد آبشخور برای حیاط وحش با توجه به خشک سالی ها و آبرسانی به آنها به عنوان مهمترین اقدامات محیط زیست استان در سال جاری یاد کرد.