دیده بان حقوق حیوانات:روزنامه ایران در گزارشی که به طور قطع در قالب پاسخ به نمایش زنده خواری حیوانات در یکی از بوستان های تهران منتظر شده، سخنان مالک نمایشگاه را منتشر کرده است. در این گزارش که با توجیه آگاهی بخشی برای عدم نگهدداری حیات وحش در خانه نگارش شده است، گرداننده نمایشگاه به وضوح برای استاندارد سازی اسارت خزندگان اصرار دارد. این فرد ضمن اشاره به اسارتگاه های نمایشی خود، آن ها را استانداردی برای اسارت جلوه می دهد که دلیل آن بر هر صاحب فکری روسن است.

به گزارش ایران کروکودیل، مارهای پیتون، ایگوانا و بزمجه را تا چند سال پیش تنها می‌توانستید از قاب تلویزیون در برنامه راز بقا ببینید. اما خیلی زود توانستند به آپارتمان نشینی در تهران عادت کنند. عادت؟ نه… گاه آنها را در اتاق‌های شیشه‌ای شان می‌بینی که گوشه‌ای غمگین کز کرده‌اند، چنبره زده‌اند و حقیرانه حیوان خانگی نام گرفته‌اند.
خزندگان زبان بسته قربانیان تجارت سیاهی هستند که راه گریزی از آن نمی‌یابند و ظاهراً تنها به خوردن طعمه بی‌مزه‌ای از دست زندانبان خود برای رهایی از مرگ، دل خوش کرده‌اند.
خرید و فروش حیوانات بویژه خزندگان که نگهداری از آنها مد شده این روزها بازار گرمی دارد و دامنه آن به فضای مجازی و تجارت الکترونیکی هم کشیده شده تا جایی که چند روز پیش پلیس فتا اعلام کرد با خرید و فروش اینترنتی حیوانات مقابله خواهد کرد و برای برخورد با متخلفانی که قصد راه‌اندازی باغ وحش خانگی آن هم با غیراستانداردترین شرایط را دارند با همکاری سازمان محیط زیست نه تنها از قاچاق گونه‌های غیر بومی جلوگیری خواهد کرد بلکه تلاش خواهد کرد تا احترام به حقوق حیوانات در جامعه نهادینه شود.
اسارت حیوانات از جمله خبرهای داغ حیات وحش هستند. همین چند وقت پیش بود که آتش‌نشانان در پایتخت از پارکینگ خانه‌ای یک کروکودیل 70 سانتی را به دام انداختند این کروکودیل به بهانه تغییر ژن و تلاش علمی برای کوچک نگهداشتن جثه جانور توسط دو دانشجو نگهداری می‌شد. در خبری دیگر می‌خوانیم مار پیتون 4 متری توسط مأموران حفاظت محیط زیست از قاچاقچیان حیات وحش کشف و ضبط شد. این حیوانات بی‌گناه به خاطر بی‌اطلاعی خریدارانشان در بازارهای سیاه دچار سرنوشت تلخی می‌شوند، برخی در اسارت می‌میرند و تعدادی نیز به خاطر سهل‌انگاری در محیط‌های غیر بومی رها می‌شوند و با آغوش باز به استقبال مرگ ناخواسته می‌روند. البته ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود و افرادی سودجو پایشان را فراتر گذاشته و در فعالیت‌های غیر قانونی مسابقاتی تحت عنوان «زیباترین خزنده» برگزار می‌کنند تا تماشاچیان را برای خرید حیوان بخت برگشته خود تشویق کنند. بر همین اساس وجود سازمان‌های مردمی که بتوانند از پدیده نوظهور نگهداری خزندگان به عنوان حیوان خانگی جلوگیری کنند بیش از پیش احساس می‌شود.
خانه جای مناسبی برای خزنده نیست
به تازگی نمایشگاهی از خزندگان برای نخستین بار در بوستان نوروز بزرگراه آفریقا با هدف «خانه مکان مناسبی برای خزندگان نیست» راه‌اندازی شده تا علاقه‌مندان بتوانند پس از آشنایی و آگاهی از محیط نگهداری خزندگان فکر راه‌اندازی باغ وحش خانگی را از ذهن شان دور کنند.
گوشه بوستان نوروز جایی که به شهر گل معروف است چند روزی است میزبان حیواناتی شده که اغلب بومی امریکای جنوبی هستند. خزندگان در سالنی به بزرگی 230 متر که با پرچین‌های فلزی محکمی عایق ‌بندی شده در سلول‌های انفرادی شیشه‌ای لم داده و می‌خورند و می‌خوابند. اینجا جای زندگی در طبیعت را برایشان پر نمی‌کند اما آنها برای فرار از اسارتگاه‌های خانگی حداقل به محیطی امن پناه آورده‌اند که می‌دانند جانشان در خطر نیست و بموقع آب و غذای کافی در اختیارشان قرار می‌گیرد و اگر هم ناخوش احوال شدند حتماً دامپزشکی پیدا می‌شود که مرهم دردشان باشد.
14 قفس شیشه‌ای که رو به روی هم قرار گرفته‌اند در این آسایشگاه شیک و مزین به گیاهان استوایی آشیانه جنگلی را برای مارها تداعی می‌کند. ظاهراً بخت با آنها یار بوده و در محیطی شبیه به دشت و جنگل ادامه زندگی خواهند داد. از دما و رطوبت و نورپردازی با لامپ‌های مخصوص گرفته تا حوضچه‌هایی که برای آب تنی مارها، کروکودیل و ایگوانا تعبیه شده همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا جانور احساس غریبی نکند. نخستین اتاق شیشه‌ای پذیرای مار «آلبینوبرمس پیتون» است این مار زال که مشغول آب تنی است ناگهان سرش را از آب بیرون می‌آورد و عرض اندامی می‌کند سپس با خونسردی تمام داخل آب شیرجه می‌زند و با مردمک چشمانش به تماشاچیان نشان می‌دهد مانند سگ و گربه با تنفس خنک نمی‌شود و فکر نگهداری‌اش را از سرشان بیرون کنند چون اگر دمای محیط تنها یک درجه با دمای بدنش سازگار نباشد همه پولی که برای خرید آن پرداخت شده بر باد خواهد رفت.
در همسایگی مار زال ایگوانای سبز که اهل امریکای جنوبی است، زندگی می‌کند عاشق توت فرنگی است و از خوردن کلم بروکلی، کلم و هویج لذت می‌برد او هم از همنشینی با انسان‌ها خوشش نمی‌آید و به محض دیدن تماشاچیان چهره‌اش را زشت‌تر از آنچه هست جلوه می‌دهد تا کسی به فکر نگهداری از ایگوانا‌ها نیفتد. مار آناکوندا دیگر مهمان دائمی بوستان نوروز است داخل آب پنهان شده و اصلاً تمایلی ندارد سرش را بیرون بیاورد و خودی نشان دهد. قابل توجه کسانی که قصد خریداری آناکوندا را دارند؛ این مار حتی غذایش را داخل آب نوش جان می‌کند بنابراین نگهداری از آن هیچ گونه لذتی ندارد چون اصلاً از آب بیرون نمی‌آید. بوآی دم قرمز دیگر مهمان تک و تنهای اتاق شیشه‌ای است همان‌طور که از اسمش پیداست جزو بوآهاست و طعمه را خفه می‌کند این مار هم بالای شاخه درخت استوایی پیچیده و ساعت‌ها روی آن لم داده است و به تماشاچیان بی‌اعتنایی می‌کند. ظاهراً دل خوشی از انسان‌ها ندارد چون با آن هیبت و عظمت مجبور است ساعت‌ها روی شاخه کوچکی لم بدهد و بخوابد.
یاشانس یا قانون
برمس پیتون گونه دیگری است که از آسیای جنوب شرقی وارد شده قاچاقچیان علاقه زیادی به این نوع پیتون‌ها دارند و قوانین بین‌المللی سختی درباره قاچاق شان وجود دارد. تنها اگر شانس با آنها یار باشد و به کشورهای اروپایی قاچاق نشوند از سوختن در کوره جان سالم به در می‌برند اما در کشورهای دیگر وارد لانه‌های مکانیکی می‌شوند. کروکودیل که حالا با نام تاتیانا از او پذیرایی می‌شود خطرناک‌ترین خزنده نمایشگاه است و با یک حمله می‌تواند انسان را به دو نیم کند. حالا فرقی نمی‌کند صاحبش باشد یا یک غریبه. واضح است این خزنده با قدرت خارق‌العاده‌ای که دارد مناسب نگهداری در آزمایشگاه جانورشناسی خانگی نیست. کودکان و علاقه‌مندانی که شکل کروکودیل را در کتاب‌های علوم تجربی یا کارتون و فیلم‌ها تماشا کرده‌اند با دیدن دندان‌های تیز کروکودیل در تصورشان نمی‌گنجد که کسانی این جانور را در پارک خانگی خودشان نگهداری کنند.
شهروز حسینی مدیر نمایشگاه خزندگان بعد از تماشای جانوران با ما همراه می‌شود و از انگیزه و اهداف ایجاد نمایشگاه می‌گوید: «نگهداری از خزندگان کار دشواری است آنها می‌توانند باکتری سالمونلا را از طریق مدفوع به انسان منتقل کنند و علاوه بر آن در شرایط غیر استانداد تسلیم مرگ می‌شوند. مارها نابینا هستند و با سنسورهای حرارتی شکار می‌کنند نگهداری آنها در خانه‌ها شبیه به آن است که مهر مرگ را بر پیشانی شان بزنیم چرا که از زندگی طبیعی خبری نیست و تنها تغذیه با دست نجات شان می‌دهد. مشکلی که به افسردگی جانوران دامن می‌زند و جنایت بزرگی در حق حیات وحش است.»
او می‌گوید: «خرید و فروش غیر قانونی و قاچاق خزندگان ظلم بزرگی در حق طبیعت است اما اکنون این خزندگان به چنین سرنوشتی دچار شده‌اند و مجبور هستند دور از طبیعت ادامه زندگی بدهند حداقل کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که به مردم بگوییم جای نگهداری خزندگان در خانه نیست آنها به دما، رطوبت، نور و شرایط خاصی برای بقا نیاز دارند که فراهم کردن این امکانات در خانه کار دشواری است. در این مرکز همه شرایط طبق استانداردها شبیه‌سازی شده و با استفاده از سیستم مدیریتی کنترل می‌شود.»
حسینی می‌گوید: «باید این فرهنگ بین کودکان جا بیفتد که حیوانات حق زندگی طبیعی دارند و نباید به خاطر ترس حیوانات را بکشیم یا آنها را برای نمایش در قفس نگهداری کنیم.
همچنین برگزاری کلاس‌های آموزشی و تحقیقاتی برای دانشجویان و دانش‌آموزانی که می‌خواهند درباره مثلاً تنفس و شرایط اقلیمی نوع تغذیه مارها و کروکودیل‌ها تحقیق کنند هدف دیگر این نمایشگاه است همچنان که بعد از پژوهش‌های صورت گرفته مشخص شده مارها اگرچه زنده خوار هستند و باید طعمه را زنده زنده بخورند اما اگر طعمه را در مایکرویو حرارت بدهیم بااستفاده از انرژی گرمایی متصاعد شده طعمه را می‌بلعند.»
وقت رفتن که می‌رسد ایگونای قرمز و مارهای پیتون در گوشه‌ای از لانه‌های مکانیکی شان خواب بعد از ظهری را تجربه می‌کنند کسی چه می‌داند شاید خواب می‌بینند در جنگل‌های آمازون یا دشت‌های آفریقای جنوبی گردش می‌کنند و برای گرفتن طعمه زنده و لذیذ در گوشه‌ای پنهان شده‌اند این رویای شیرین زیاد طول نمی‌کشد و نگهبان موش مرده‌ای را داخل قفس می‌اندازد.

* روزنامه ایران