برچسب: انقراض

دیده بان حقوق حیوانات: می‌تواند با سرعت 110 کیلومتر در ساعت بدود، يعني از برخي وسايل نقيله ساخت انسان سريع‌تر. فرم بدنی آن یکي از شاهکارهاي خلقت به حساب می‌آید، يوزپلنگ ايراني را نماد حيات وحش ايران مي‌دانند، جانور منحصر به فردي كه روزگاری در بخش‌های وسیعی از آسيا پراکندگی داشته اما اکنون تنها محدود به چند ده قلاده در نواحی شرقی ايران شده است. پناهگاه حيات وحش عباس‌آباد در شهرستان نایین مهمترين زيستگاه اين جانور در ايران است.

مدیر اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نایین، یوزپلنگ ايراني را یک سرمایه و گنجینه طبیعی توصيف مي‌كند و مي‌گويد: يوزپلنگ ايراني یک میراث زیست محیطی جهانی به حساب می‌آید زیرا نژاد اين یوزپلنگ در دنيا منحصر به فرد است.

حسین اکبری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اين‌كه زيستگاه يوزپلنگ آسيايي در گذشته سطح وسيع‌تري داشته است، مي‌افزايد: يوزپلنگ آسيايي از عربستان تا هندوستان زيست مي‌كرده اما زيستگاه اين جانور هم‌اكنون تنها به ايران محدود مي‌شود و نماد حيات وحش كشور است.

مسؤول پناهگاه حیات وحش عباس‌آباد نایین ادامه مي‌دهد: یوزپلنگ جز دو گونه بزرگ گربه سانان ایران است كه خطر انقراض آن به شدت احساس می‌شود.

مدیر اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان نایین با بيان اين‌كه یوزپلنگ در حال حاضر در 13 تا 14منطقه از ایران مشاهده شده است، ادامه مي‌دهد: حضور یوزپلنگ در 10 منطقه كشور قطعی است اما در چهار منطقه ديگر تنها مستنداتي مبني بر مشاهده اين جانور وجود دارد.

اکبري اضافه مي‌كند: در مناطق شكار ممنوع کوه بزرگ نایین، “خارو” در شهرستان اردستان، منطقه “کوه‌یخان” در آران و بید گل و حوزه “گندم چاه” نایین بيشترين احتمال حضور یوز وجود دارد و در پناهگاه حيات وحش عباس‌آباد حضور اين جانور قطعي است.

وي با اشاره به اين‌كه پناهگاه حیات وحش عباس آباد نایین بهترین و مهمترین زیستگاه یوزپلنگ در کشور است، مي‌گويد: در مورد جمعیت یوزپلنگ با قطعیت نمی‌توان صحبت کرد اما در سال‌های اخیر در ایران جمعیت این گونه توسط دوربین‌های تله‌اي برآورد شده است.

مسؤول پناه گاه حیات وحش عباس آباد نایین، جمعیت یوزپلنگ در ایران را بر اساس برآوردهاي انجام شده در زيستگاه‌هاي اين جانور در حدود 70 تا 120 قلاده عنوان مي‌كند و مي‌افزايد: این آمار در استان اصفهان به 9 تا 13 قلاده می‌رسد.

اكبري، جزیره‌ای شدن زیستگاه يوزپلنگ، از بین رفتن کریدورهای ارتباطی و جمعیت بسیار کم اين جانور كه موجب كاهش جفت‌یابی آنها شده است را مهمترین تهديد براي اين جانور در استان اصفهان مي‌داند و مي‌گويد: شکار غیرمجاز اين حيوان، شکار غیرمجاز طعمه‌های يوزپلنگ و تصادفات جاده‌ای از دیگر عوامل از بین رفتن یوزپلنگ است.

وی با بيان اين‌كه گسترش بی‌رویه معادن و جاده‌ها از جمله دلايل اصلی جزیره‌ای شدن زیستگاه این گونه است، ادامه مي‌دهد: علاوه بر جزيره‌اي شدن زيستگاه يوزپلنگ، جمعیت کم و تنوع ژنتیکی پایین باعث کاهش جفت یابی و افزایش بیماری در بین این گربه سان شده است.

مدیر اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نایین با اشاره به اين‌كه خشکسالی اثرات نامطلوبي بر این گونه داشته است، مي‌افزايد: خشكسالي علاوه بر کاهش زادآوری يوزپلنگ موجب ایجاد بیماری ناشی از سوء تغذیه و شیوع بیماری‌های واگیردار شده است.

اكبري اضافه مي‌كند: با خشک شدن منابع آبی و از بین رفت منابع غذايي طعمه‌های اين جانور، جمعيت طعمه‌ها نيز كاهش يافته و تمام اين عوامل یوزپلنگ را مجبور به مهاجرت غیر ایمن به مناطق آزاد كرده است.

وي با اشاره به اين‌كه انقراض یوزپلنگ ضرر جبران ناپذیری به کشور وارد می‌کند زیرا هم یک گونه جانوري را از دست می‌دهیم و هم یک زيرگونه جدا نابود می‌شود، ادامه مي‌دهد: حيوانات به سه رده خانواده، گونه و زيرگونه تقسيم‌بندي مي‌شود و با انقراض يوزپلنگ نه تنها يك گونه جانوري بلكه زيرگونه منحصر به فرد يوزپلنگ آسيايي نيز از بين مي‌رود.

مدیر حفاظت از محیط زیست شهرستان نایین خاطرنشان مي‌كند: با آموزش مردم محلی منطقه توانسته‌ایم افکار آنها را نسبت به این جانور تصحیح کنیم اما وضعیت یوزپلنگ ايراني بسیار حساس است و حفاظت این گونه هر روز باید بیشتر از روزهای قبل شود.

اكبري و مي‌افزايد: اگر مسؤولان امکانات و تجهیزات لازم براي حفظ اين گونه جانوري را مهيا كنند كشور افتخار بزرگي در مجامع بین المللی كسب خواهد كرد چراكه تمام جهان چشم دوخته‌اند تا ببیند ایرانیان چگونه یوزپلنگ را حفاظت می‌کنند.

وی با بيان اينكه براي حفظ يوزپلنگ ايراني بايد يك عزم جدي و همدلي در كشور ايجاد شد، مي‌گويد: بدون وجود عزم جدي براي حفظ اين گونه، يوزپلنگ ايراني در آستانه انقراض حتمی قرار خواهد گرفت.

_________________________

انتخاب اسامی سریعترین دونده‌های المپیک لندن برای دو توله یوزپلنگ سه ماهه

بازگشت یوز مادر به سیاهکوه

صحنه شکار یوزپلنگ درمنطقه حفاظت شده کوه بافق مشاهده شد

مشاهده یوزپلنگ در منطقه حفاظت شده درونه

توله یوزپلنگ‌های سزارینی

کوشکی یوز نر اسیر ایرانی/ تصویری

سریعترین جاندار جهان در چنگال خشکسالی/ سلطان کویر مجسمه شد

استاندار خراسان شمالی بر بازسازی سایت تکثیر و پرورش یوزپلنگ آسیایی تاکیدکرد

سال گذشته: مشاهده ۳۲ قلاده یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان

«جنگال» و «دلبر» مشهورترین یوزپلنگ‌های ایرانی

مشاهده یوزپلنگ آسایی در منطقه شکار ممنوع آریز یزد

دیده بان حقوق حیوانات: پيتر دي گروت، يك متخصص برجسته «زيست‌شناسي جانوري» در آمريكا كه اخيرا در مطالعات خود، خبر انقراض نسل كرگدن‌هاي «جاوان» در ويتنام را تاييد كرده، اميدوار است كه با انتشار اين خبر، توجه عمومي را به ضرورت تلاش بيشتر براي حفاظت از آخرين بازمانده‌هاي اين حيوانات ماقبل تاريخي در اندونزي جلب كند.

به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر دي گروت در اين باره مي‌گويد: با وجودي كه اين خبر همه طرفداران محيط زيست را ناراحت كرده اما ما هنوز فرصت داريم كه قبل از هر كاري، آخرين بازمانده‌هاي اين گونه‌ها را نجات دهيم و براي تكثير گروه باقي مانده كرگدن‌هاي جاوان در اندونزي، وارد عمل شويم.

به گزارش پايگاه اينترنتي رد اوربيت، انقراض جمعيت كرگدن‌هاي جاوان در ويتنام از سوي دكتر دي گروت و دستيارانش تاييد شده است. به گفته اين كارشناسان، در حال حاضر 29 كرگدن جاوان در منطقه كوچكي از اندونزي موسوم به «يوجون كولونگ» زندگي مي‌كنند.

براساس اين گزارش، كرگدن‌ها در حال حاضر از مهمترين پستانداران بزرگ در معرض انقراض در جهان هستند و اگر به زودي اقداماتي براي حفظ بقاي آنها صورت نگيرد، اين جمعيت محدود نيز از روي زمين ناپديد خواهند شد.

__________________________

وداع با کرگدن سیاه/ خبر تاسف بار انقراض قطعی کرگدن سیاه

پرواز وارونه کرگدن های ۱٫۵ تنی/ تصویری

انتقال کرگدن ها به خانه جدید با هلیکوپتر

دامپزشکان اندونزیایی در انتظار تولد عضو جدید کرگدن‌های کمیاب سوماترایی

ولع سیری ناپذیر ویتنامی‌ها برای شاخ کرگدن

ثبت تصاویر استثنایی از ۳۵ کرگدن نادر در اندونزی

دیده بان حقوق حیوانات: بررسي‌هاي جديد نشان مي‌دهد كه ميمون لمور كه تنها در ماداگاسكار زيست دارند، بيش از آن چه تصور مي‌شود در خطر انقراض هستند.

به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، يك گروه از محققان ماداگاسكاري در ارزيابي اخير خود اعلام كردند بيش از 90 درصد از 103 گونه اين حيوان بايد در ليست قرمز قرار گيرند.

از سال 2009 ميلادي گروهي از كارشناسان محيط زيست شواهدي مبني بر قاچاق و شكار غير قانوني اين حيوان پيدا كرده، نسبت به آن هشدار داده و از آن به عنوان تهديدي براي ادامه حيات لمورها ياد كردند.

اين ارزيابي كه توسط اتحاديه بين المللي حفاظت از محيط زيست نشان مي‌دهد 23 مورد از اين گونه حيوان در وضعيت در معرض انقراض هستند و به اين معني است كه 91 درصد از همه لمورها در يكي از طبقه‌ بندي‌هاي ليست قرمز قرار دارند.

به گزارش ايسنا به نقل از شبكه خبري BBC، آخرين گزارشي كه از وضعيت اين حيوان در سال 2008 ميلادي منتشر شده، حاكي از آن بود هشت مورد از اين حيوان در طبقه شديدا در معرض خطر، 18 مورد در طبقه در معرض خطر و 14 مورد ديگر آسيب‌پذير بوده‌اند.

دیده بان حقوق حیوانات: به عظمت و شکوه خلیج همیشه‌فارس علاوه بر منابع عظیم نفت و گاز می‌توان گونه‌های مختلف موجودات دریایی را نیز اضافه کرد. گونه‌هایی که محیط زیست جانوری متنوع و بی‌نظیری را در این دریا به‌وجود آورده‌اند؛ محیط زیستی که همیشه در سایه اهمیت ژئوپلوتیک این خلیج زیبا قرار می‌گیرد و آسیب‌هایی که آن را تهدید می‌کند چندان به چشم مسئولان و کارشناسان نمی‌آید.

به گزارش قانون، یکی از نادرترین و مهم‌ترین گونه‌های آبزی در خلیج فرس که در سال‌های اخیر شاهد افزایش مرگ آن‌ها بوده‌ایم نهنگ‌های خلیج‌فارس است. نهنگ‌هایی که هرساله ساحل‌نشینان خلیج‌فارس شاهد به گل نشستن تعدادی از آن‌ها هستند و این موضوع در کنار مرگ دلفین‌ها؛ یکی دیگر از پستانداران خلیج‌فارس، نگرانی‌های زیادی را به‌وجود آورده است.

نهنگ و دلفین که تحت عنوان پستانداران دریایی شناخته می‌شوند و بیش از 23 گونه از آن‌ها در دنیا وجود دارد در دریای خلیج فارس نیز در چندین گونه متنوع زندگی می‌کنند. اگرچه بسیاری از ایرانی‌ها از وجود نهنگ در خلیج‌فارس بی‌خبرند، اما نهنگ‌های شکیل، نهنگ‌های اسپرم، دلفین‌ها به همراه گاو‌های دریایی از جمله این گونه‌های عظیم چثه‌ای هستند که در خلیج فارس مشاهده شده‌اند.

اما موضوعی که در سا‌ل‌های اخیر توجه دوستداران محیط زیست را به خود جلب کرده است به گل نشستن این گونه‌های کم‌یاب دریایی است که در سواحل جنوبی کشور رخ داده است. اوایل ماه جاری در بندر جاسک استان هرمزگان نیز چنین حادثه‌ای رخ داد و نهنگی بزرگ به گل شست. پیش از این نیز در بندرهای استان بوشهر و هرکزگان بارها این اتفاق رخ داده است؛ اتفاقی که تکرار آن می‌تواند دلایل خاصی داشته باشد.

دکتر ایرج نبی‌پور رئیس مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیج فارس در گفت‌وگو با قانون پیرامون این موضوع چنین می گوید: «به گل نشستن نهنگ‌ها و دلفین‌ها از جمله موارد رایجی است که در همه دنیا اتفاق می‌افتد و در برخی کشور‌ها مانند دانمارک در ایامی خاصی از سال تکرار می‌شود به‌طوری که حتی مردم در این ایام برای دیدن آن‌ها در ساحل به انتظار می‌مانند.»

این عضو هئیت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در مورد دلایل این پدیده توضیح می‌دهد: «شرایط آب و هوایی مانند طوفان و گردوباد، شرایط توپوگرافی پیچیده مانند کانال‌های پر پیچ و خم، سواحل گلی گسترده و سموم طبیعی که از طریق شکار موجودات کوچک‌تر وارد بدن آن‌ها می‌شود از جمله دلایلی است که می‌توان برای این پدیده بر شمرد.»

در کنار موارد ذکرشده صداهای ناشی از ناو‌ها و زیر دریایی‌های، لرزه‌نگاری‌ها و حتی صداهای طبیعی ناشی از زلزله‌های زیر دریا نیز می‌تواند علت این حادثه باشد. برخورد با پروانه شناورهای صیادی و تجاری در این دریا هم یکی از دلایل دیگری است که موجب می‌شود نهنگ‌های زخمی به ساحل بیایند و جان دهند.

دکتر نبی‌پور گیر افتادن در تور صیدهای صنعتی و آلودگی‌های زیست محیطی را عمده دلیل به گل نشستن این موجودات دانسته و می‌گوید: «به طور مثال بر اثر پدیده باران اسیدی شرایط آب دریا دچار تغییراتی شده و رادارهای جهت‌یاب این گونه‌های دریایی را دچار اختلال کرده است. بر اثر اشتباه مسیریابی این موجودات به سواحل آمده و نمی‌توانند به دریا بر گردند.»

اما نکته بسار جالب در مورد این اتفاق خودکشی نهنگ‌ها پیر و مریض است؛ تحقیقات نشان می‌دهد که تعدادی از موارد به گل‌نشسته؛ گونه‌های پیر و مریض بوده‌اند که خودکشی کرده‌اند و از همه جالب‌تر این است که با توجه به وابستگی اجتماعی این‌گونه موجودات دریایی زمانی که گروهی از آن‌ها به هر دلیل به ساحل می‌آیند؛ بقیه گروه نیز به دنبال آن به ساحل آمده و دیگر نمی‌توانند به دریا برگردند.

هر چند به گفته نبی‌پور این اتفاق در همه دنیا اتفاق می‌افتد و دلیل اصلی آن نیز هنوز مشخص نشده است، اما آمادگی سازمان‌های زیربط در مناطق ساحلی برای برگرداندن برخی از این گونه‌ها که هنوز سالم بوده و توان برگشت به دریا را دارند و همکاری مردم در این مواقع که در همه‌جای دنیا امری متداول است، می‌تواند به حفاظت بیشتر این گونه تحت حمایت کمک کند؛ در غیر این صورت با توجه به تعداد کم این جانواران زیبا که آمار دقیقی هم از آن‌ها موجود نیست، خطر انقراض می‌تواند نسل آن‌ها را تهدید کند.

_________________________

مشاهده یک قطعه پورپویز در سواحل پارک سورو بندرعباس

تذکر به سازمان شیلات برای حفظ جان دلفین ها

مرگ مشکوک بیش از ۱۰۰ دلفین در سواحل «کیپ کاد» آفریقا

کوسه ۲۲ تنی به موزه اسلام‌آباد می‌رود

دیده بان حقوق حیوانات: نسل سمندر خال‌دار منطقه اورامانات که از گونه‌های بسیار نادر حیات وحش و زیباترین دوزیست در این منطقه است، در معرض تهدید قرار دارد.

به گزارش خبرنگار فارس از پاوه و اورامانات، تنوع زیستی، یکی از فاکتورهای مهم توسعه پایدار به شمار می‌آید تا جایی که به دلیل اهمیت وجود تنوع زیستی و مبارزه با عوامل از بین برنده تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری، سازمان ملل، سال 2010 را به عنوان سال بین‌المللی تنوع زیستی نام‌گذاری کرد.

وجود گونه‌های نادر در طبیعت ایران به خصوص در نقاط دور‌ افتاده و محروم و عدم توجه کافی به نگه‌داری و حفاظت از آنها تاکنون برخی از گونه‌های جانوری و گیاهی را که به واقع یک سرمایه ارزشمند ملی هستند، نابود کرده است.

منطقه اورامانات که یکی از مناطق بسیار خوش آب و هوای ایران است، چند سالی است که با ورود پیاپی توده‌های گرد و غبار، طراوت گذشته خود را از دست داده است.

دلایلی از این دست و شاید عوامل ناشناخته دیگر باعث شده ساکنان محلی این منطقه دیگر اثری از بسیاری گونه‌های جانوری این منطقه همچون انواع پروانه‌ها نبینند.

سنجاقک‌ها هم که بیشتر در مناطق خوش آب و هوا یافت می‌شوند، کمتر از یک دهه پیش به فراوانی در این منطقه دیده می‌شدند ولی امروزه هیچ اثری از این گونه در منطقه اورامانات دیده نمی‌شود.

یکی دیگر از گونه‌های جانوری این منطقه که گمان می‌رود تا چند سال دیگر اثری از آن باقی نماند، نوعی دوزیست است که بدون هیچ اقدام عملی و حمایتی از سوی سازمان محیط زیست، در معرض نابودی است.

سمندر خال زرد منطقه اورامانات که کارشناسان محیط زیست، آن را گونه‌ای بسیار نادر در دنیا می‌دانند با خطرات فراوانی مواجه است که نسل این دوزیست بسیار زیبا را تهدید کرده و حتی ممکن است نسل آن را منقرض نمایند.

در نقطه‌ای از منطقه اورامانات که به دلیل احتمال هجوم سوداگران حیات‌وحش از مشخص نمودن محل دقیق آن خودداری می‌کنیم، گونه‌ای سمندر با پوستی سیاه و براق که بر روی آن لکه‌های درخشان زردرنگ وجود دارد، زندگی می‌کند که ساکنان محلی آن را با نام «روه نیله» می‌شناسند.

وجود انبوه درختان در برخی نقاط منطقه اورامانات در کوه‌پایه‌های سرسبز این منطقه که پوشیده از جنگل‌های بلوط و وجود چشم‌سارانی با آب‌های سرد و زلال است زیستگاه مناسبی را برای سمندر خال زرد فراهم کرده است.

به گفته ساکنین محلی این دوزیست که طول تقریبی بدنش 15 سانتی‌متر است، فقط در آب‌های پاک و زلال که به‌ دور از هر گونه آلودگی باشد، یافت می‌شود و وجود آن در آب هر چشمه‌ نشان‌‌دهنده سالم بودن آن آب است.

قاچاق سمندر، آلوده شدن آب‌های محل زندگی آن، ورود فضولات دامی به آب چشمه‌ها و انتقال آب برای آبیاری باغات و اراضی کشاورزی از مهمترین عوامل تهدید‌کننده نسل این گونه جانوری به شمار می‌آید.

از دیگر عواملی که طی سال‌های اخیر باعث کاهش چشمگیر جمعیت سمندر خال زرد در منطقه اورامانات شده، تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی‌درپی بوده است.

عرضه و فروش این گونه جانوری در حالی آزادانه در کشور انجام می‌شود که ایران جزو 26 کشور اول امضا کننده کنوانسیون جهانی کنترل تجارت گونه‌هاى در خطر انقراض است که در اوایل دهه 70 میلادی به منظور حفظ گونه‌هاى نادر جانورى تشکیل شد.

حال معلوم نیست سازمان حفاظت محیط‌زیست به چه دلیلی هیچ اقدام عملی و مشخصی برای حفاظت از این گونه در معرض تهدید انجام نمی‌دهد.

به نظر می‌رسد بهترین اقدام کارساز در شرایط حاضر فرهنگ‌سازی توسط رسانه ملی برای ترغیب ساکنان محلی منطقه در حفاظت از این گونه نادر جانوری است.

رسانه‌ای که می‌تواند با پخش برنامه‌هایی خلاقانه، سطح آگاهی‌های جامعه را به حد مقبولی رسانده و سدی در برابر به تاراج رفتن سرمایه‌های ملی و ژنتیکی این سرزمین به وجود آورد.

________________

گزارش : فرید کریمی

________________

 شناسایی گونه های جدید خزندگان در استان کردستان

زیستگاه جدید سمندر لرستانی در استان خوزستان

کشف و ضبط ۴ قطعه سمندر امپراطور

آبشار «شِوی»؛ یکی از زیستگاههای سمندر امپراطور/تصویری