برای دیدن تصویر در اندازه اصلی روی آن کلیک کنید.
دیده بان حقوق حیوانات: چندسالی است که با نزدیک شدن به نوروز، مباحث مربوط به ماهی قرمز سفره هفت سین همه گیر می شود. نزدیک به یک دهه قبل عده ای برای کاهش درد و رنج این حیوان به بهانه نوروز، ماهی قرمز را موجودی آلوده و بیماری زا معرفی کردند! با رنگ باختن این دیدگاه، ماهی قرمز چینی و وارداتی شد، برخی برایش گونه جایگزین معرفی کردند و برخی تحریمش کردند، فارغ از اینکه عدم تمرکز بر مساله حقوق حیوانات و ارایه راهکارهای جانبی شرایط ماهی قرمز را بدتر کرده است.
ماهی قرمز و مسایل زیست محیطی
ماهی قرمز نمونه تزیینی شده کپورماهیان است و به شکل فعلی زیستگاه طبیعی ندارد. این ماهی در طول هزاران سال زندگی در کنار بشر در چین و ایران [خاستگاه اصلی محل تردید است] توسط ساکنین آسیای شرقی دچار تغییرات ظاهری شده و به مرور زمان تزیینی تر شده است.
ماهی قرمز مقاوم وهمه چیز خوار است و رهاسازی آن در زیستگاه های طبیعی توسط منجر به خورده شدن تخم، لارو و غذای گونه های دیگر توسط این گونه مهاجم شده و اثرات سوء بر گونه های بومی رودخانه ها و زیستمندان عرصه های طبیعی دارد.
در گذشته دید صرفا زیست محیطی برخی افراد و گروه ها، تلاش برای نجات ماهی قرمز هفت سین را نوعی احساس گرایی صرف تعبیر می کرد. منطق فعلی فعالان حقوق حیوانات و بررسی علمی، اخلاقی و منطقی این مساله در سال های اخیر منجر به اصلاح این دیدگاه شده است.
مسایل پزشکی
بر خلاف آنچه تا کنون برای کاهش خرید ماهی قرمز گفته شده است، در دهه اخیر هیچ مورد ابتلا به بیماری خاص که مستندا از ماهی به انسان منتقل شده باشد وجود نداشته است. تبلیغ بیماری زایی ماهی قرمزی که هرگز خطرناک پنداشته نمی شد، منجر به ایجاد واهمه اجتماعی و بدبینی به تمام حیوانات شهری نظیر سگ و گربه شد که نتیجه تاسف برانگیزی در موذی خواندن و برخورد با این حیوانات داشته است. همچنین مقبولیت اجتماعی حامیان حیوانات را با شک و تردید همراه کرده است.
مسایل اخلاقی
آزار و کشتن حیوانات امری غیر اخلاقی است. به دلیل وجود سیستم عصبی، جانوران درد و رنج را حس می کنند. نسبت به محرک های دردآور و آزارنده عکس العمل نشان می دهند و جهت ایجاد تغییر در شرایط آزارنده تلاش می کنند. این تلاش گاه به شکل فرار است و گاه به شکل برخورد متقابل (نیش زدن، گاز گرفتن و …) ماهی قرمزی که با شرایط فعلی تولید می شود، بر خلاف حق طبیعیش، امکان تلاش برای حفظ جان و موجودیتش را دارا نیست و در تنگ های محدود شیشه ای با تنگی نفس مزمن دست به گریبان است. به دلیل نگرش کالا گونه به آن در پروسه تولید و توزیع هیچ گونه توجهی به جان و آسایش این موجود نمی شود.
مسایل فرهنگی و تاریخی
مسایل تاریخی – فرهنگی مرتبط با ماهی قرمز نیاز به بررسی بیشتر و رسیدن به اجماع متخصصان دارد. برخی آن را موجودی وارداتی می دانند که 80 سال قبل وارد ایران شده و برخی سابقه ماهی قرمز در ایران را بیش از 2500 سال می دانند. گاه یک تابلوی نقاشی کمال الملک نقش سند تاریخی ایرانی نبودن ماهی قرمز هفت سین را بازی می کند و گاه تصویر کپور ماهیان بر ظروف مکشوفه تاریخی سند صدور این گونه از ایران به چین می شود. یا این حال گویا هیچ کشور حوزه نوروز تا کنون چنین رسمی نداشته است.
مسایل قانونی
هر سال سازمان حفاظت محیط زیست رسما اعلام می کند که فروش ماهی قرمز توسط توسط دست فروش ها و مراکز غیر مجاز اکیدا ممنوع است. با این حال مشاهدات روزمره سطح شهر نشان از عدم برخورد کافی و بازدارنده با این تخلف دارد. امکانات یگان حفاظت برای برخورد با میزان بالای خرید و فروش غیرقانونی ماهی قرمز کافی نیست. نیروهای انتظامی نیز عملا این جرم مشهود را نادیده می گیرند. شاید تربیت نیروی واکنش سریع در گارد سازمان و حذف بروکراسی صدور حکم ماموریت، همچنین صدور دستورالعمل های انتظامی مبنی بر برخورد ناجا با این تخلفات پاسخ قابل قبولی باشد در برابر این تخلف پر شمار. به هر روی نظارت و برخورد با سرشاخه ها منطقی تر و قابل کنترل تر به نظر می رسد.
مسایل مذهبی
هیچ نگرش دینی آزار و کشتن بی دلیل حیوانات را مجاز نمی داند. در دین اسلام بر محبت با جانداران تاکید بسیار شده است. روایات بسیاری از برخورد معصومین با آزار حیوانات وجود دارد و بخشی از نهج البلاغه به حقوق حیوانات اختصاص دارد. سیره معصومین سرشار از احترام به حق حیات جانداران بوده و پیامبر و ائمه توجه خاصی به رفاه حیوانات داشته اند.
در آیین کهن ایرانی، زرتشت نیز حق حیات جانداران گرامی داشته شده و رسوم قابل توجهی در زمینه حقوق حیوانات و رفاه حیوانات وجود دارد.
بر اساس ضوابط اسلامی ماهی قرمز حیوانی پاک محسوب می شود و حتی مدفوع، جسد و اعضای آن نیز نجس نیست.
مسایل آموزشی
ماهی قرمز ازمعدود حیوانات مورد تایید عموم اقشار ایرانی است. این موجود زیبا تنها حیوانی است که سالانه به خانه تمام ایرانیان وارد می شود و می تواند در صورت برخورد صحیح، بانی آموزش محبت به حیوانات برای کودکان باشد. عمر بالای این حیوان، کم آزار بودن و نیاز کمتر به رسیدگی روزانه در مقایسه با سایر حیوانات خانگی و همچنین هزینه پایین نگهداری آن، می تواند آن را به یکی از جذاب ترین و ماندگار ترین حیوانات خانگی تبدیل کند اما شرایط حاضر به گونه ای است که فرزندان ایران نه تنها ماهی را موجودی با قابلیت زندگی 40 ساله نمی بینند، بلکه با اشتباه و کم کاری بزرگتر ها، حامیان حیوانات و مسوولین، ماهی قرمز را در حد یک کالای تزیینی چند روزه می بینند.
خرید و فروش
حیوان به عنوان کالا به هیچ عنوان مورد تایید مجامع جهانی حامی حقوق حیوانات نیست. دید به حیوانات باید دید اخلاقی به یک موجود جاندار باشد که درد و رنج، گرسنگی و بیماری، ضربه و ایراد صدمات بدنی را درک می کند. به دلیل قیمت بسیار پایین ماهی قرمز و تولید انبوه آن، عملا تلاشی برای حفظ سلامت و جان ماهی نمی شود و با شلیک توپ آغاز سال نو، بازمانده ماهیها که برای فروشنده سودی ندارند به جوی خالی از آب یا مجاری فاضلاب سپرده می شوند تا بمیرند.
تولید صنعتی حیوانات
تولید صنعتی به مفهوم تولید انبوه در مراکز محدود مورد تایید هیچ ارگان فعال در زمینه حقوق حیوانات نیست. در فرایند تولید انبوه، حقوق، آسایش و رفاه تک تک حیوانات اهمیتی ندارد و این آمار تولید و خروج از مرکز پرورش است که اهمیت پیدا می کند. تولید میلیونی ماهی قرمز به صورت سالانه و آمار تاسف بار و غیر قابل باور از مرگ قریب به اتفاق این ماهی ها گواه بی دقتی در تولید و توزیع این جانداران است.
راه حل
ماهی قرمزیک شبه بر سفره هفت سین جای نگرفته است. منطقی است فعالان حقوق حیوانات با مدیریت زمان دار و برنامه ریزی شده به صورت اصولی برای اصلاح وضع موجود اقدام کنند. ایجاد ترس و برخورد صرفا احساسی اقدامی ناپایدار است که تبعات ناشناخته ای بر حقوق حیوانات در پی خواهد داشت.
در کوتاه مدت
باید تلاش شود با آگاهی رسانی عمومی از درد و رنج ماهی های تولید و توزیع شده کاسته شود. تا حد ممکن نسبت به تهیه و معرفی حوضچه های جایگزین اقدام شود. اقدام جدی جهت نظارت موثر بر نحوه تولید، توزیع و فروش ماهی قرمز انجام شده و مشروط به بازدارنده بودن جرایم و احکام قضایی، با فروشنده و توزیع کننده های غیر مجاز و غیر قابل نظارت برخورد جدی شود. از ایجاد جو دشمنی با اعتقادات عمومی جلوگیری شود. روش نگهداری صحیح و اصولی ماهی های توزیع شده تا پایان عمر طبیعی تبلیغ شود.
در میان مدت
اقدام عملی جهت اصلاحات فرهنگی، مصوبات قانونی بازدارنده آزار حیوانات، سیستم پایش و کنترل در تعامل با مراجع قانونی انجام شود. مطالعه جدی بر تاریخچه ماهی قرمز و نوروز انجام و اجماع صاحب نظران، مورخان و ایران شناسان در زمینه ماهی قرمز سفره هفت سین و امکان یا عدم امکان حذف آن از سفره هفت سین حاصل شود. نتیجه اجماع صاحب نظران فرهنگی اجرا و تهدید ایرانیت نوروز خنثی شود.
در بلند مدت
مسایل فرهنگی، آموزشی و اعتقادی که در کوتاه مدت غیر قابل تغییر هستند بررسی و هرگونه اشتباه موجود اصلاح شود. با انجام پایش و چک و بازرسی دقیق با هرگونه آزار، کشتار و نقض حقوق ماهی قرمز برخورد بازدارنده و قاطع شود.
دیده بان حقوق حیوانات به عنوان مرجع رسمی حقوق حیوانات معتقد است شرایط حاضر ماهی قرمز قابل قبول نیست. همچنین در صورت تشخیص صاحب نظران مبنی بر حضور ماهی قرمز بر سفره هفت سین، این حضور شرایطی دارد که در نظر گرفتن حقوق حیوانات و همچنین رفاه حیوانات در تمامی مراحل تولید، توزیع و نگهداری به عنوان کف خواسته های دیده بان حقوق حیوانات خواهد بود.
دیده بان حقوق حیوانات/شاهین سپنتا*: نوشتاری که در پی میآید پاسخی است که با پیگیری دوستان درباره یادداشت روزنامه قانون زیر عنوان «ماهی قرمز، نه ایرانی است نه اخلاقی»، نوشتم. مقاله یاد شده در روزنامه قانون به شماره 384 در تاریخ سه شنبه 20 اسفندماه 1392 منتشر شده بود. این پاسخ علیرغم قولِ قبلی و اعلام آمادگی نویسنده آن برای مناظره و بر خلاف قانون در آن روزنامه منتشر نشد.
ماهی قرمز در سفره نوروزی پارسیان (زرتشتیان) شهر حیدرآباد هندوستان
سردبیر گرامی روزنامه قانون؛
در پاسخ به نوشتاری زیر عنوان «ماهی قرمز نه ایرانی است نه اخلاقی» که در آن روزنامه وزین شماره 384 به تاریخ سهشنبه 20 اسفندماه 1392 منتشر شد، نکاتی جهت اطلاع خوانندگان گرامی و نویسنده یادداشت تقدیم میشود. خواهشمند است برای پرهیز از دامن زدن به شایعات بیپایه و نگرانی خانوادهها و تشویش اذهان عمومی در آستانه نوروز، این پاسخ را طبق قانون مطبوعات در همان صفحه منتشر فرمایید:
1- پدیدههای فرهنگی یکشبه و با نامه و بیانیه شکل نمیگیرند که افرادی بخواهند با جمعآوری امضا یا نوشتن مقاله یا جنبش و یا کمپین رسانهای آنها را از پیکره فرهنگی جامعه حذف کنند. نهادن ماهی قرمز سفره هفت سین نیز از این قاعده مستثنی نیست.
2- مهمترین دلایلی که برای مخالفت با ماهی قرمز بیان میشود یعنی «ایرانی نبودن این سنت»، «آسیب رساندن به محیط زیست» و «بیماریزا بودن» و «غیراخلاقی بودن» عمدتاً شایعاتی بیپایه هستند که بارها از سوی کارشناسان حوزههای مختلف فرهنگی و علمی به آنها پاسخ داده شده است.
3- یکی از این اظهارنظرهای اشتباه، «عدم سابقه تاریخی آشنایی ایرانیان با ماهی قرمز و ورود این گونه جانوری در صد سال پیش از چین به ایران» است. اما بررسیهای اخیر نشان میدهد که ایرانیان بیش از 2500 سال پیش با انواع کپورچه که ماهی قرمز هم یکی از آنهاست، آشنایی داشتهاند. یکی از این نمونهها، تندیسک ماهی قرمز مربوط به دوران هخامنشی است. این تندیسک طلایی یکی از اشیاء «گنجینه آمودریا» است که از محوطه باستانی «تخت قباد» به دست آمده است.
4- ماهی قرمز در دهها سند معتبر تاریخی حضور فعال و پررنگ دارد که نشان از دیرینگی آشنایی ایرانیان با ماهی قرمز است که برای نمونه میتوان به ظروف دوره ساسانی که همزمان با نوروز نقش شدهاند و یا قالیهای باغی و درختی ایرانی اشاره کرد که در موزههای بزرگ فرش نگهداری میشوند و صرف نبودن آن در یک تابلوی نقاشی – به دلایل نامعلوم – نمیتواند دلیل کافی بر نوظهور بودن آن باشد.
با وجود دهها سندی که ارتباط بین ماهی و نوروز را نشان میدهد، نویسنده محترم یادداشت نوشتهاند: «در این چند ساله هیچکدام از منتقدان نتوانستهاند کوچکترین مدرکی درباره حضور تزئینی ماهی قرمز در سفره هفتسین ایران در طول تاریخ ارائه دهند.»
نویسنده این مطلب به این نکته توجه نکردهاند که فرم امروزی بسیاری از آیینهای ما در متون تاریخی نیامده هرچند که دارای ریشههای تاریخی و فرهنگی هستند. برای این که ذهن ایشان در این مورد روشن شود از ایشان میپرسیم که اصلا عبارت «سفره هفت سین» و ترکیبات آن در کدام متن تاریخی یا ادبی کهن آمده است؟ و در میان دهها سند و مدرکی که در قالب نوروزنامه، سفرنامه و نقاشی از سدههای گذشته درباره نوروز به دستمان رسیده است، (بجز تابلوی کمال الملک که مربوط به دوره معاصر است) کدام یک اشارهای واضح به سفره هفت سین داشتهاند؟
بنابراین باید توجه داشته باشید که فرم امروزی پدیدههای فرهنگی را نمیتوان و نباید در لابلای متون تاریخی جستجو کرد و تنها بنمایهها هستند که ردشان در اسناد تاریخی دست یافتنی است، چون پدیدههای فرهنگی و اساسا ساختار فرهنگی یک ملت در گذر سدهها و هزارهها شکل گرفته و عناصر فرهنگی دوران معاصر نیز بخشی از این کلیت فرهنگی هستند که متناسب با زمان به ساختار کهن و اصلی افزوده شدهاند.
5- نویسنده یادداشت مذکور پرسیده است که «حیوانات بسیاری در اساطیر ایران جایگاه برجستهتری از ماهی قرمز دارند. اما چگونه از میان آن همه، ماهی قرمز را باید با نوروز مرتبط کرد؟» در پاسخ به ایشان میتوان گفت: ماهی، نام برج دوازدهم سال و معادل اسفند ماه است و در هنگام تحویل سال، سال از برج حوت یا ماهی به حمل یا بره تحویل میشود. نکته مهم این که تقویم هجری شمسی بُرجی تا سال 1304 خورشیدی در ایران رواج داشته است و هنوز نیز نفوذ این تقویم را در سالنماهای کشور میتوان دید چنان که تصویر نمادهای این «برج»های دوازدهگانه هنوز نیز در سالنماها چاپ میشود.
نام ماههای «گاهشماری هجری شمسی برجی» برگرفته از نام 12 صورت فلکی منطقةالبروج است و از همین روی «بُرج» نامیده شدهاند. نام برجهای دوازدهگانه به ترتیب عبارت بودند از : «حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو و حوت». اگرچه این نامها ظاهری عربی دارند اما ریشه کاملا ایرانی دارند و در برخی ار متون کهن که آگاهیهایی از ایران باستان به ما میدهند، میتوان نامهای ایرانی این برجهای دوازدهگانه و نگاه ایرانیان به آنها را به خوبی دریافت. برای نمونه در کتاب «بندهش» که متنی به زبان پارسی میانه (پهلوی ساسانی) است، در بخش دوم با عنوان «درباره فراز آفریدن روشنان» درباره برجهای دوازهگانه میخوانیم: «اورمزد در میان آسمان و زمین روشنی را آفرید. [نخست] ستارگان اختری و نیز نااختری را ، سپس خورشید را [آفرید] . چنین گوید: نخست سپهر را آفرید و ستارگان اختری را بر آن گماشت. [ستارگان] مایهور این دوازدهاند که نامشان بره، گاو، دوپیکر، خرچنگ، شیر، خوشه، ترازو، کژدم، نیم اسپ، بز، دلو و ماهی است … ». البته در متون گوناگون به جای « خوشه » از « دوشیزه »، به جای «دلو» از «آبریز» یا «سقا» یا «دول»، به جای «نیم اسب» از «کمان» یا «قوس» و به جای «ماهی» از «دوماهی» نیز استفاده میشود.
توجه به دو سند تاریخی که در زیر به آن اشاره میکنیم، در اثبات این ارتباط مهم است. جامی در بیتی سروده است: «تپد حوت گردون ز حسرت چو بیند / که ماهی در آن حوض باشد شناور » ( جامی ) و یا «روز شنبه … خورشید به نقطه اعتدال رسیده، از برج حوت به برج حمل تحویل میشود .» (افضل الملک).
6- نویسنده محترم بار دیگر ادعای بیاساس بیماریزا بودن ماهی قرمز را مطرح کردهاند بدون این که حتی از بیماری مشخصی نام ببرند یا اطلاعی از نحوه انتقال بیماری های زئونوز داشته باشند. فقط بر اساس برداشت اشتباه از چند هشدار بهداشتی که میتواند در هر موردی حتی خوردن میوه و سبزی مصداق داشته باشد، نوشتهاند: «نه تنها تماس دست کودک با بدن ماهی قرمز میتواند در انتقال بیماری به کودک موثر باشد، بلکه آلودگیهایی که از طریق فضولات ماهی وارد آب میشود نیز میتواند باعث ایجاد برخی از انواع بیماریهای پوستی شود.»
در این ارتباط بار دیگر تاکید میکنیم که بسیاری از هشدارهایی که معمولا در آستانه نوروز درمورد خطر بیماریزا بودن ماهیهای قرمز توسط رسانههای غیر مسئول و افراد غیرکارشناس منتشر میشود پایه و بنیاد کارشناسی و علمی ندارد. برای نمونه، گفته میشود که در اثر تماس با ماهی قرمز احتمال ابتلا به بیماریهایی همچون «پسوریازیس» و «سالمونلا» و «سل پوستی» وجود دارد. این در حالی است که بیماری «پسوریازیس» توسط ماهی به انسان سرایت پیدا نمیکند و یک بیماری «خود ایمنی» است که به صورت ژنتیکی انتقال مییابد و حتا از انسانی به انسان دیگر نیز به صورت افقی قابل انتقال نیست. همچنین تاکنون گزارشی از آلوده شدن به مایکوباکتریوم ها با منشاء ماهی قرمز سفره هفت سین و ابتلا به «سل پوستی» ثبت نشده است. در ضمن جامعه دامپزشکان ایران نیز بارها در بیانیههای خود تاکید کرده است که ماهیان قرمز ناقل باکتری سالمونلا نیستند. این متخصصان تاکید کردهاند: «اگر چه انتقال باکتری سالمونلا به عنوان یک بیماری مشترک میان انسان و حیوان از طریق منابع آبی آلوده تحت شرایط خاصی وجود دارد، اما احتمال انتقال آن از طریق ماهی غیر محتمل است.»
7- موضوع غیر اخلاقی بودن یا نبودن خرید ماهی قرمز نیز به نظر میرسد که نمیتواند دست آویز محکمی برای ماهی ستیزان باشد چون اساساً نگاه افراد به پدیدههای فرهنگی و اجتماعی نسبی است. هیچکس نمیتواند ادعا کند که نگاه او به این مسائل باید معیار اصلی و تعیین کننده باشد و لزوماً همه کسانی که همچون او نمیاندیشند اندیشه و منشی خارج از چارچوب اخلاق دارند.
پدیدههای فرهنگی از چنان پیچیدگی برخوردارند که به راحتی نمیتوان خط کش به دست گرفت و آن ها را دو دسته اخلاقی و غیر اخلاقی دسته بندی کرد. از آنهایی که ادعای غیراخلاقی بودن نگهداری از ماهی قرمز هفتسین را دارند باید پرسید که در راستای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری درست از ماهیها کدام گام را برداشتهاید؟ آیا پاک کردن صورت مساله که راحتترین و کوتاهترین راه است لزوما بهترین راه نیز برای رسیدن به مقصود هست؟ حتی شما برای ترساندن مردم به دروغ بحث بیماری زا بودن ماهی قرمز را مطرح نمودید و آیا دروغ پردازی از نگاه شما کاری اخلاقی است؟
8- نگاهی به آمار پرورش ماهیان زینتی از جمله ماهی قرمز در سالهای گذشته و مقایسه آنها نشان میدهد که آمار پرورش این ماهیها هر سال نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته و این موضوع نشان میدهد که نه تنها تبلیغات ماهیستیزان برای حذف ماهی قرمز بین مردم موثر نبوده است بلکه با بالاتر رفتن سطح آگاهیهای بهداشتی مردم و گرایش روز افزون آنها به تاریخ و فرهنگ ایران، هرسال بیش از گذشته در حفظ و پاسداشت آیینهای ایرانی کوشا هستند.
9- البته حامیان حیوانات و دلسوزان محیط زیست و حقوق حیوانات به دور از هرگونه بحث احساساتی و بیمنطق بارها اعلام کردهاند: به منظور رعایت بیشتر حقوق ماهیهای قرمز پیشنهاد میشود: افرادی که از آگاهی لازم و لوازم مناسب جهت نگهداری ماهی قرمز برخوردار نیستند از این کار صرف نظر کنند یا بر آگاهی خود درباره اصول اولیه نگهداری از این موجود زیبا بیافزایند.
* دامپزشک، موسس انجمن حمایت از حیوانات اصفهان و پژوهشگر جشنهای ملی/ انتشار یافته در ایران نامه.
دیده بان حقوق حیوانات/امیر هاشمی مقدم*: چند سالی میشود که ماهی قرمز بهعنوان نماد نوروز و سفره هفتسین، جای خودش را در خانههای ایرانیان باز کردهاست. رسانههایی که وظیفهشان آگاهیرسانی است، عمدتاً خودشان دارند فرهنگی نادرست را ترویج میدهند و حاضر نیستند کمی خلاف جریان آب شنا کنند. چرا که ممکن است خلاف ذائقه مشتریان (یا همان مخاطبان) باشد و بنابراین مشتریان را از دست بدهند، اما چرا ماهی قرمز نباید خرید؟ دهها دلیل برای این کار وجود دارد که در اینجا برخی از مهمترینها را در چهار دسته «ایرانی نبودن این سنت» «آسیب رساندن به محیط زیست» «بیماریزا بودن» و نهایتاً و مهمتر از همه، «غیراخلاقی بودن این عمل» مورد بررسی قرار خواهیم داد.
دیده بان حقوق حیوانات: محصول جایگزین ماهی قرمز سفره هفت سین تولید شد.
یک شرکت تولید کننده محصولات چوبی، با تولید بسته ماهی قرمز چوبی تلاش کرده است از مرگ و میر ماهی های هفت سین بکاهد. این محصول با قیمت 11 هزار تومان از فروشگاه اینترنتی این مجموعه قابل خرید است.
هر ساله میلیون ها ماهی قرمز کوچولو برای اینکه جایی در تنگ های زیبا بر سر سفره های هفت سین ایرانیان داشته باشند در روزهای پایانی سال خریداری میشوند و اکثر ماهی قرمز های کوچک به علت نگهداری نادرست در همان روزهای آغازین سال که همه مشغول شادی هستند، در غم و تنهایی میمیرند! واقعا غم انگیز است. این درحالیست که عده ای معتقدند ماهی قرمز جزء فرهنگ هفت سین ایرانی نبوده و این سرخی ماهی های قرمز از فرهنگ چین وارد هفت سین ایرانی ها شده است. عده ای نیز معتقدند که ماهی قرمز کوچک عنصری جدا نشدنی از سفره هفت سین ایرانی ها است و بدون آن عید نمی شود.
ماهی قرمز کوچک چوبی سر سفره هفت سین چوبیتابا تمام این عقاید باز هم ماهی قرمزهای کوچک قربانی سهل انگاری ما می شوند و جان خود را برای شادی شب عید ما میدهند. ولی آیا حتی اگر هم از رسوم هفت سین باشد، بهتر نیست که برای حمایت از جان این موجودات کوچک و فرهنگ سازی برای نسل های بعد به فکر این باشیم که ماهی قرمز نخریم؟
چوبیتا برای اینکه سهمی در این فرهنگسازی داشته باشد و در عین حال سرخی را بر سر سفره های هفت سین ایرانیان بیاورد و به عقاید همه گروه ها احترام بگذارد، اقدام به تولید ماهی قرمز چوبی برای سفره های هفت سین کرده است و توانست با شعار: “ماهی کوچک من هرگز نمی میرد” محصولی عرضه کند تا سرخی را بر سر سفره های هفت سین بیاورد و برای کسانی که باور به وجود ماهی قرمز بر سر سفره هفت سین دارند، جایگزینی زیبا پیشنهاد دهد. ماهی قرمز چوبی کوچک در تنگ چوبی خود تا ابد زنده خواهد ماند. با خرید ماهی چوبی، میتوانید قدمی در کمک به حفظ این موجود دوست داشتنی بردارید و با معرفی آن به دوستان خود، میتوانید سهمی بیشتر در این فرهنگ سازی داشته باشید.
دیده بان حقوق حیوانات: رسم استفاده از ماهی قرمز در سفره هفت سین، منجر به مرگ تعداد زیادی از این جانداران در آغازین روزهای سال می شود.
دیده بان حقوق حیوانات: ماهی قرمز نماد برج (حوت) یا برج ماهی در گاه شماری شمسی برجی است. حوت صورت دوازدهم از صورت فلکی منطقه البروج است که در نیم کره شمالی آسمان به شکل ماهی تجسم شده و در اصطلاح گاهشماری برج دوازدهم از برجهای دوازده گانه پس از دلو و پیش از حمل برابر اسفند است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران ماهی قرمز که تاریخچه 2500 ساله را پشت سر نهاده به عنوان قدیمیترین ماهی خانگی و زینتی به شمار مي آید در روزهای پایانی سال در دست پیران، جوانان و کودکان مشاهده میشود زیرا همه معتقدند که وجود ماهی نشانه برکت و پیروزی و سرزندگی است، در میان استقبال مردم از ماهی قرمز بیش از ماهی سیاه است زیرا قرمز نماد قدرت آرامش، تولد دوباره و نشانهای از سرخی خورشید بوده و رنگ سیاه نشانه غم و اندوه، تاریکی و یادآور مرگ است. علاوه بر آنکه رنگ زیبای این موجود آرامش را به انسان هدیه میدهد، تحرک و شور و شوقش باعث تحرک و شادابی کودکان نیز میشود.
در کشور چین با فرار رسیدن عید ماهی قرمز را رها میکنند تا زندگی جریان یابد ولی ما این ماهی زیبا را که نماد مینوی زندگی است در تنگ بلورین اسیرش میکنیم و همزمان با رشد سبزههای سفره هفتسین و باروری زمین هر روز او را به مرگش نزدیکتر میکنیم.
عمر این مهمان آبزی سفره هفتسین بین 12 تا 20 سال بوده که در شرایط مطلوب به 30 سال نیز میرسد اما حالا دراین تنگهای بلورین حتی شاید به یک روز هم نرسد.
گفتنی است: هر ساله در ایام نوروز حدود 5 میلیون قطعه ماهی قرمز به خاطر رنگ و لعاب سفره هفتسین و نگهداری درون ظروف دهانه تنگ و خیلی کوچک یا با رنگ تیره که مانع از ورود نور و اکسیژن میشود میمیرند در صورتیکه که اگر آنها را درون ظروف شیشهای بزرگ و دهان گشاد با رنگ روشن نگهداری کنیم، علاوه بر آنکه بر عمرشان میافزایییم میتوانیم در 13 فروردین به منزلگاه طبیعیشان باز گردانیم تا دریچهای برای شناخت بیشتر آئینهای نوروزی باشند.
دیده بان حقوق حیوانات: هر سال در آستانه سال نو، فعالان و مسئولان محیطزیست نسبت به خرید و فروش ماهی قرمز، سمندر لرستانی، لاکپشت و… هشدار میدهند.
به گزارش همشهری آنلاین در این میان برخی نهادها ازجمله شهرداری تهران با تمهیداتی تلاش میکنند مانع مرگ این حیوانات شوند اما هنوز سازوکاری برای مقابله با این رسم نادرست وجود ندارد. از همین رو، دوستداران محیطزیست، بهویژه حامیان حیوانات تلاش میکنند به شیوههای گوناگون ضمن اطلاعرسانی مانع از این رسم نادرست شوند. آنچه در پی میآید مطلبی است در همین زمینه به قلم مجید چاکری یکی از حامیان حیوانات.
براساس آمارهای غیررسمی سالانه دهها میلیون قطعه ماهی قرمز در کشور تولید و برای عرضه روانه بازار میشوند تعدادی بیشماری از آنها طی فرایند تولید، توزیع و انتقال با درد و رنج فراوان میمیرند و بقیه هم که به خانههای ما میرسند با گذشت چندماه از جشن نوروز تلف میشوند. این بدان معناست که هرساله برای برگزاری این رسم به دهها میلیون ماهی درد و رنج فراوان وارد شده و در انتهای راه نیز همه آنها نابود میشوند. با نگاهی به این آمار متوجه میشویم هر سال در آستانه سال نو حدود 10 میلیون قطعه ماهی قربانی آیینی مرتبط با جشن سال نو میشوند که هدف آن بزرگداشت زندگی و رویش مجدد است!
خرید و فروش و حق مالکیت بر حیوانات
حامیان حیوانات معتقدند درصورت خرید و فروش حیوانات باید با آنها با محبت و احترام رفتار کرد و شخص خریدار باید شرایط نگهداری صحیح از آن موجود را فراهم کند. این درحالی است که اکثر ما ماهی قرمز را بهعنوان یک کالای بیارزش میشناسیم و با توجه به هزینهای که برای آن میپردازیم خود را مالک زندگی او میدانیم. درواقع این نگاه باعث شده که این موجودات زیبا جایگاه خود را بهعنوان موجود زنده لایق احترام ازدست داده و به موجوداتی همسنگ مبل، مجسمه و… تبدیل شوند. در اغلب موارد در خانههای اکثر ما حتی شرایط برای تأمین نخستین نیازهای زندگی ماهی قرمز نیز وجود ندارد اما ما بیتوجه به این موضوع و تنها بهدلیل اینکه از داشتن ماهیهای قرمز در منزل لذت میبریم آنها را میخریم و ضمن شکنجه، مرگ زودهنگام ماهیهای قرمز را رقم میزنیم. حامیان حقوق حیوانات خرید و فروش و هرنوع برخورد کالاگونه با حیوانات را غیراخلاقی میدانند و با اصل تولید حیوانات برای فروش مخالف هستند و این اقدام را نقض حقوق حیوانات میدانند.
جایگزین کردن سایر حیوانات به جای ماهی قرمز در هفت سین
با ایجاد بازار خرید و فروش ماهیقرمز در اواخر هر سال، شرایط برای سوءاستفاده سودجویان هموار میشود تا آنجا که علاوه بر ماهی قرمز، به فروش جاندارانی چون سمندر، ماهی فایتر، مار، لاکپشت و… اقدام میکنند. بسیاری از افراد نیز این موجودات زیبا را میخرند وبرخی نیز این موجودات را جایگزین ماهیقرمز میکنند.
حامیان حیوانات معتقدند اگر قرار است با این کار ظلم به ماهی قرمز کمتر شود این عمل اقدامی نسنجیده است زیرا به جای ماهیقرمز، موجود دیگری قربانی میشود. بدیهی است هدف از حذف ماهی قرمز، پایان دادن به چرخه تولید، عرضه و نگهداری این موجود با هدف پیشگیری از ظلمی است که در حق این موجودات روا میشود. براین اساس، هر موجود دیگری هم که جایگزین ماهیقرمز شود بازهم گروههای حامی حیوانات و حمایت از حقوق حیوانات برای پایان دادن به این ظلم تلاش خواهند کرد.
در واقع کسانی که اقدام به جایگزینی ماهی قرمز میکنند احتمالا این کار را نه با هدف حمایت از ماهی قرمز بلکه تنها برای ارضای حس تملکطلبی خود انجام میدهند. در واقع آنها میخواهند حتما موجودی را بخرند و فرقی هم نمیکند که آن موجود ماهی قرمز باشد یا موجود درحال انقراضی همچون سمندر لرستانی.
زندگی را عیدی میدهیم
امسال شماری از گروههای حامی حقوق حیوانات با تشکیل کمپینی با عنوان «زندگی را عیدی میدهیم» کوشیدهاند ضمن فراخوان آثار و تعیین جوایزی برای آثار برتر، در این زمینه گامهای جدیتری بردارند. هدف گروههای حمایت از حیوانات مخالفت با خرید و فروش ماهیقرمز و حذف سیستمی است که حتی در بهترین حالتهای مورد تصور برای آن، باعث زندانی بودن، تحت تملک بودن، حیوان خانگی بودن و. . . یک موجود زنده میشود. در واقع گروههای حمایت از حیوانات و حمایت از حقوق حیوانات با تلاش برای رهایی ماهی قرمز از این سیستم میخواهند جلوی شکنجه و کشتار سالانه این موجود زیبا را بگیرند و احتمالا به همین دلیل است که نام زندگی را عیدی میدهیم را برای پویش خود انتخاب کردهاند.
دیده بان حقوق حیوانات/ سپهر سلیمی: چند سالی است همزمان با نزدیک شدن به نوروز، کمپین هایی در مخالفت با خرید ماهی قرمز سفره هفت سین به راه می افتد. نخستین بار دعوت به نخریدن ماهی از سوی گروهی مطرح شد که مدعی بود ماهی قرمز حیوان بسیار خطرناکی است و تماس با آن می تواند منجر به بیماریهای پوستی خطرناک و بعضاً مرگ شود. این ادعا یکی دو سالی باعث ایجاد وحشت عمومی از این حیوان شد ولی پس از یکی دوسال و با مشخص شدن ادعاهای دروغ در این خصوص، تب ماهی نخریدن فروکش کرد. هر چند که بقایای این ادعای نادرست همچنان در ذهن شهروندان ایرانی باقی مانده است.
پس از آن به تدریج ادعاهایی در خصوص ایرانی نبودن ماهی قرمز این حیوان مطرح شد. در این هیاهو عملکرد دوستداران و حامیان حیوانات به دو گروه مشخص طبقه بندی شده است. گروه نخست عده ای بودند که همزمان با جریانات ایجاد شده، شعار تحریم ماهی قرمز را سر دادند و شهروندان را به نخریدن ماهی قرمز دعوت می کردند و گروه دوم کسانی بودند که آموزش نحوه نگهداری ماهی قرمز و آشنایی با این حیوانات را موثرتر از تحریم و نخریدن ماهی قرمز می دانستند.
در این میان گروهی که شعار تحریم می دادند پر تعداد تر بودند زیرا علاوه بر حامیان حیوانات، گروه های دیگری که به هر دلیل با حیوانات خانگی و نیز سنت های نوروزی مشکل داشتند در جمع تحریم کنندگان حاضر بودند. ضمن اینکه همیشه تحریم کردن و پاک کردن صورت مساله قطعاً آسان تر از آموزش بوده و است.
نگارنده در این سالها به پشتوانه حضور در انجمن حمایت از حیوانات اصفهان که همراه با برگزاری کلاس های متعدد آموزشی در خصوص ماهی قرمز در مهدکودک ها، مدارس، فرهنگسراها، مساجد،… و نیز انتشار ده ها هزار برگ بروشور و پوستر و تهیه لوح فشرده آموزشی، انتشار مقالات و گفتگوهای فراوان در رسانه های مختلف و از همه مهمتر برگزاری سه طرح بزرگ جمع آوری ماهی قرمز و دو طرح فرهنگی ماهی قرمز در 5 سال متوالی بوده است، مطالب متعددی در خصوص ماهی قرمز سفره هفت سین نوشته ام.
با این حال شوربختانه همچنان جو غالب در خصوص ماهی قرمز حکم به تحریم این حیوان می دهد و همچون سالهای گذشته شاهد کپی پیست مطالب قدیمی در خصوص نخریدن ماهی قرمز هستیم. به نظر می رسد پس از گذشت حدود یک دهه از تحریم ماهی قرمز به بهانه های مختلف، اکنون زمان مناسبی برای بررسی عملکرد حامیان تحریم ماهی قرمز وجود دارد و زمان پاسخگویی به سوالات زیر فرا رسیده است. سوالاتی که پاسخگویی به آنها می تواند چراغ راه حامیان حیوانات برای اتخاذ روشهای بهتر و موثر برای نجات جان ماهی قرمز باشد.
1- شعار تحریم ماهی قرمز تا چه حد باعث نجات جان این حیوان شده است؟
2- در فضای فعلی ایران و بدلیل ناآگاهی عمومی، در صورت حذف ماهی قرمز آیا احتمال جایگزینی حیوانی دیگر به جای ماهی قرمز توسط مردم عادی وجو دارد؟
3- حضور سمندر و لاک پشت در سفره هفت سین تا چه حد به شعار حذف ماهی قرمز مرتبط بوده است؟
4- نقش ماهی قرمز به عنوان فراگیرترین حیوان خانگی در آشنایی و توجه ایرانیان و بویژه کودکان با حیوانات تا چه حد بوده است؟
5- از آنجائیکه آشنایی با حیوانات سبب دوستی و حمایت از آنها می شود، حذف ماهی قرمز از خانه های ایرانیان تا چه حد می تواند سبب طبیعت گریزی و طبیعت ستیزی شهروندان شود؟
6- آیا تصور نمی کنید در میان کسانی که شعار تحریم ماهی قرمز را می دهند، افرادی باشند که از سر مخالفت با هر حیوانی (از سگ و گربه تا ماهی) خواهان حذف این حیوان باشند؟
7- آیا تصور نمی کنید در میان کسانی که شعار تحریم ماهی قرمز را می دهند افرادی باشند که به دلایل فرهنگ ستیزانه و مخالفت با اجزای هفت سین خواهان حذف ماهی هستند؟
8- در کوشش های اجتماعی نظیر کوشش برای حفظ محیط زیست و نجات حیوانات آیا برخوردهای سلبی و قهری موثرتر است یا آموزش و فرهنگ سازی که منجر به جلب اعتماد شود؟
9- تا چه میزان قرابت محتوایی بین تحریم ماهی قرمز و دستورالعمل هایی در خصوص منع نگهداری حیواناتی نظیر سگ و گربه در منازل می بینید؟
10- آیا کسی که برای کسب دانایی در خصوص نگهداری از ماهی قرمز وقت صرف می کند و روزانه دقایقی برای زنده ماندن ماهی خود زمان می گذارد، می تواند حامی بهتری برای حیوانات باشد یا کسی که اصلاً ماهی نمی خرد؟
11- دانش عمومی مردم در خصوص ماهی قرمز را تا حد تصور می کنید؟ از نظر شما آیا اکثریت مردم اصول اولیه نگهداری از ماهی قرمز را می دانند؟
12- با توجه به ضعف شدید دانش عمومی در خصوص نگهداری از ماهی قرمز، آموختن اصول اولیه نگهداری از این حیوانات تا چه حد می تواند باعث نجات آن شود؟
13- آیا تحریم کردنی که بدون پشتوانه اجتماعی و آموزشی باشد در جامعه طبیعت ستیز و حیوان ستیز ایران، باعث دوستی با حیوانات می شود یا باعث دوری بیشتر از آنها؟
14- کمپین اجتماعی موفق، کمپینی است که در دراز مدت سبب افزایش آگاهی عمومی شود و با عضو گیری و جذب هوادار در جامعه تاثیر گذار باشد. کمپین تحریم کنندگان ماهی قرمز آیا چنین نقشی داشته است و تا چه توانسته باعث تقویت فضای حمایت از حیوانات شود؟
15- با توجه به اینکه تجربه ثابت کرده اکثریت افراد جامعه زیر بار تحریم ماهی قرمز نمی روند آیا بهتر نیست از ظرفیت اجتماعی موجود برای آموزش شهروندان استفاده کرد؟
16- دایره فعالیت تحریم کنندگان کجاست؟ آیا تصور نمی کنید خارج شدن از این دایره محدود – که عموماً محدود به فضای مجازی است – و حضور در فضای واقعی و آموزش شهروندان بیش از هر روشی می تواند منجر به نجات جان حیوانات شود؟
امید است این سوالات و سوالاتی نظیر این فضایی را برای گفتگو و تجدیدنظر در روش ها ایجاد کند. کوشش برای حمایت از حیوانات در ایران به شکل نوین آن، جنبش جوانی است که نیازمند آموختن، کسب تجربه و بازنگری در روش هاست. این کوشش همچون بسیاری از فعالیت های اجتماعی تابع شرایط اجتماعی و فرهنگی خاص هر کشور است و نسخه پیچی و الگو برداری کورکورانه از دیگر کشور ها نه تنها راه علاج نیست که بعضاً می تواند گره ای بر گره های موجود ایجاد کند.
قطعاً هدف همه حامیان حیوانات، نجات ماهی قرمز و کاهش یا قطع تلفات این حیوان است اما هر روشی حتی اگر از سر دلسوزی و خیرخواهی باشد نمی تواند منجر به نتیجه مطلوب شود. در شرایط اجتماعی فعلی و در جامعه حیوان ستیز و طبیعت گریز ایران که روند تخریب محیط زیست و تجاوز به حقوق حیوانات سیر صعودی گرفته است بیش از هر زمان دیگر نیازمند ایجاد شرایطی برای پیوند و نزدیکی انسان و حیوان هستیم و برخوردهای سلبی نظیر تبلیغ بر علیه ماهی قرمز و اخراج آن از منازل ایرانیان در دراز مدت می تواند اثرات زیان بار دیگری ایجاد کند.
ما نیازمند افزایش دانش عمومی و تقویت حس مسئولیت شهروندان در برابر طبیعت و حیوانات هستیم. اگر دانش عمومی و حس مسئولیت افزایش پیدا کند آنوقت هر شهروندی که خود را از نگهداری ماهی قرمز عاجز می بیند بطور خودبخود و از سر علاقه و آگاهی دیگر این حیوان را نخواهد خرید. اگر افراد و گروههای حامی حیوانات به این مهم نپردازند پس از چه گروهی باید انتظار داشت به آموزش اصولی و پایه ای شهروندان پرداخت؟
فراموش نکنیم بین شهروندی که بر اساس آگاهی و حیوان دوستی ماهی نمی خرد تا شهروندی که بر اساس تبلیغات بعضاً دروغین و جو سازی ها ماهی نمی خرد فاصله از زمین تا آسمان است. درست است که در هر دو حالت جان ماهی ای نجات پیدا می کند اما شهروند نخست، شهروندی مسئولیت پذیر و حیوان دوست خواهد بود که همواره به طبیعت و حیوانات احترام خواهد گذاشت و شهروند دوم فردی طبیعت گریز و فاقد درک درست از رفتار محترمانه با طبیعت خواهد بود.
ماهی قرمز بهترین فرصت از که با آموزش صحیح و منطقی مردم را با طبیعت همراه و همگام سازیم. شوربختانه اعتقاد نگارنده آن است که در سالهای گذشته کمپین تحریم کنندگان ماهی قرمز با پاک کردن صورت مساله، فرصت آموزش را از بین برده است. اگر در این زمان نه چندان کوتاه به جای پافشاری بر شعار تحریم ماهی قرمز سعی در آموزش شهروندان و آشنایی آنها با ماهی قرمز می کردیم اکنون درصد بسیار بالایی از تلفات این حیوان کاسته می شد و شهروندان بسیار زیادی نیز به سبب آگاهی از عدم توانایی نگهداری از این حیوان، از خریدن آن صرف نظر می کردند. ضمن اینکه پای سمندر و لاک پشت نیز به سفره های هفت سین ایرانیان باز نمی شد.
دیده بان حقوق حیوانات: رفتار های زیستی گونه ی بشر که در طول تاریخ درونمایه هایی اجتماعی و فرهنگی یافته است بعضی در زمانی دارای جلوه هایی زیبا و ستودنی بوده اند ولی همان ها امروز با رشد انفجاری جمعیت و امکان تکرار گسترده، تبدیل به رفتارهایی با آثار هولناک و ویرانگر شده اند.
سفره ی هفت سین در جشن نوروز مردمان گستره ی فرهنگی پارسی حامل پیام زیبای زندگی و شکوفایی بوده است، ولی در این روزگار میان این سفره ی زیبا و زندگی ساز وصله ی ناجوری افتاده که مرگ و نیستی را فریاد می زند.
سوای از اینکه بودن ماهی قرمز در سفره ی هفت سین اصالت دارد یا نه، و بر فرض اینکه اصولا چنین سنتی میراث گذشتگان بوده باشد، اصرار بر انجام سنت و رفتاری که در شرایط امروزه آثاری هولناک و ویرانگر دارد معقول و مسوولانه نیست و نمی تواند به عنوان رفتاری از سوی مردمانی با فرهنگ پذیرفته شود.
در گذشته نه چندان دوری که می توان برای الحاق ماهی قرمز به سفره ی هفت سین تصور کرد، جمعیت مردمان به این اندازه نبوده و همه ی مردمان هم اصولا امکان اقتصادی و دسترسی برای تهیه ی ماهی قرمز نداشته اند، رشد بی حد تعداد مردم و دسترسی آسان آنان و از سوی دیگر خوی سودجو و طمع کار بازار برای تکثیر صنعتی ماهی قرمز ها،امروزه چرخه ی هولناکی از زجر و مرگ خاموش میلیون ها ماهی قرمز آفریده است.
طبق آمار رسمی فقط در محدوده ی سرزمینی ایران سالانه بیش از یکصد و ده میلیون ماهی زینتی تولید می شود که باید به این تعداد حدود پنج میلیون ماهی وارداتی را نیز افزود، تقریبا همه ی این ماهی ها در جریان توزیع و فروش و یا به فاصله ی کمی پس از فروش می میرند.
از این روی ما جمعی از حامیان ایرانی حقوق حیوانات و گیاهخواران ایرانی با اعلام بیزاری از این رفتار بیگانه با روح و پیام اهورایی جشن نوروز، همه ی مردمان را به تحریم تجارت مرگ بار “ماهی قرمز” و حذف و طرد آن از سفره ی هفت سین فرا می خوانیم، باشد که این سال سفره ها و سرزمین ما آکنده از مهربانی و زندگی باشد.
برای مشاهده پوستر در ابعاد بزرگ تر روی آن کلیک کنید.
تخلف فروش لاک پشت برکه ای/ رضایت خریداران نشانه فعالیت کم اثر یا اشتباه حامیان حیوانات است
جمعیت بیش از حد در آب محدود منجر به تنگی نفس ماهیان می شود
ماهی به عنوان کالا/ فروشنده ماهی را به چشم موجود جاندار نمی بیند
آزار ماهی صرفا برای نمایش به عکاس
تنگی نفس ماهی ها به دلیل حجم کم آب و اکسیژن/ ماهی جهت به تاخیر انداختن مرگ مجبور به استفاده از آب سطحی است
برخورد کالاگونه با موجودات جاندار
آموزش تصویری اشتباه به کودک/ بی ارزشی جان حیوان در ذهن پاک کودک نقش می بندد
حیوان به عنوان وسیله تفریح/ جان ماهی، هیجان ما!
ایراد صدمات جسمی به دلیل صید و حمل اشتباه/ نا آگاهی فروشنده و بی اهمیتی جان ماهی
آزار ماهی ها و ایراد صدمات بدنی صرفا جهت نمایش به عکاس
بی اهمیتی جان جانداران در ذهن کودک نقش خواهد بست
تبلیغ جایگزینی اشتباه ماهی فایتر به جای ماهی قرمز/ تنگ های کوچک و مینیاتوری ماهی منجر به خفگی ماهی ها خواهد شد
ضربه های تور هنگام گرفتن ماهی منتخب صدمه زننده است
آینده ای چند روزه به جای جند ده سال زندگی…
کودک می آموزد در ازای پرداخت مبلغی ناچیز، حیوانی را انتخاب و جانی را به بازی بگیرد.
در طراحی این تنگ های کوچک، آنچه دیده شده زیبایی برای بشر است نه آسایش موجودی که درونش زندگی می کند
انتخاب کوچکترین، زیباترین، قرمز ترین، چابک ترین و جاندارترین…
حیوان و گیاه در مشابهتی غیر قابل پذیرش برا کسب مال/ تفاوت ذاتی ماهی و سبزه برای فروشنده و خریدار تبیین نشده.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، سال از ورود این گونه ماهی به ایران که با نماد شادابی و جاری بودن زندگی در سفره هفتسین ایرانیان جایگاه ویژهای پیدا کرده است میگذرد. عموم مردم این موجود زیبا را ماهی شب عید می دانند و معتقدند عمر آن نهایتا دو- سه ماه بیشتر نیست درحالی که ماهی قرمز، ماهی شب عید نیست و شیشه عمر آن به دست ماست و درصورت فراهم کردن شرایط مناسب برای این جاندار، عمر مفیدش شش تا هشت سال است که البته میتواند تا 20 سال نیز عمر کند و به وزن 4.5 کیلوگرم و طول 60 سانتی متر برسد.
ماهی قرمز با نام علمی”Carassius auratus gibelio” که به نامهای ماهی طلایی، ماهی گلی، ماهی حوض نیز خوانده میشود گونهای ماهی از ردهٔ کپورچهها است. این ماهی همه چیز خوار است. موطن اصلی آن معمولاً در سیبری و جنوب شرقی آسیا است ولی هنوز در این مورد عقاید مختلف و گوناگونی وجود دارد.
انتشار این ماهی توسط انسان صورت گرفته و به این علت این ماهی در رودخانههای اروپا دیده میشود. این ماهی در ایران در حوضههای دریای خزر، دریاچه ارومیه، دریاچه هامون در سیستان و رودخانه کارون یافت می شود. [؟]
نکته بسیار جالب درباره شرایط زیستمحیطی این ماهی این است که این ماهی میتواند از تخمهای لقاح نیافته نیز به وجود آید. در واقع بعد از تخم ریزی، اسپرم (این اسپرم میتواندمتعلق به ماهیان نر همین زیرگونه یا اسپرم سایر کپور ماهیان باشد)وارد تخم میشود ولی با آن ترکیب نشده، از بین میرود و تنها باعث تحریک تخم شده و شروع به تقسیم میکند. البته از این تخمها فقط ماهیان ماده به وجود میآیند. چنین تولید مثلی را Gynogenese میگویند. بنابراین ماهیان ماده نیز قادر به حفظ و بقای نسل خود است. زمان تخم ریزی بر حسب دمای آب ماههای فروردین و اردیبهشت و دمای اّب مناسب برای تخم ریزی ۲۲-۱۸ درجه سانتی گراد است.
نکاتی درباره خرید و نگهداری ماهی قرمز
هنگام خرید ماهی قرمز دقت کنید این آبزی از نظر ظاهری دارای علائم بیماری نباشد. بالههای ماهی قرمز نباید تاخورده و جمع شده باشد. باله ماهی سالم پوسیدگی ندارد و روی سطح بدنش لکههای سفید یا قرمز رنگ وجود ندارد. چشمان ماهی قرمز نباید بیرون زده باشد و پولکهای آن نیز نباید ریخته باشد.شرایط نگهداری- برای نگهداری هر قطعه ماهی قرمز حتما دو لیتر آب لازم است. این ماهی را نباید در ظروف دهان گرد و کوچک نگهداری کرد و حتی المقدور برای جلوگیری از اشکال در سیستم جهتیابی این آبزی از ظروف چند ضعلی برای نگهداری استفاده شود.
– کنار شومینه، آشپزخانه و مکانهایی که تغییر دما زیاد است، مکان مناسبی برای نگهداری ماهی قرمز نیست.
– آب ماهی ها باید هفتهای یک تا دو بار تعویض شود.
– از دست زدن به ماهی قرمز و آب ماهی خوداری کنید. در صورت دست زدن به ماهی و آب آن باید نسبت به شستن دست با آب و صابون اقدام کرد.
– غذای این گونه آبزی باید صنعتی باشد در غیر این صورت از خوردههای نان و شیرینی استفاده شود.
– در پایان نوروز از ریختن ماهی قرمز به آبهای جاری و رودخانهها خودداری شود چراکه ممکن است بیماریهایی داشته باشند و وارد منابع آبی گردد. به همین منظور چندسالی است در هر شهری با همکاری شهرداریها مکانی مشخصی برای رهاسازی این آبزیان پس از ایام نوروز در نظر گرفته شده است.
دیده بان حقوق حیوانات: پیرو اعلان قبلی، اولین مناظره مستقیم با موضوع ماهی قرمز سفره هفت سین برگزار شد.
پس از انتشار مطلب «لطفاً نگویید ماهی قرمز نخرید!» که منجر به عکس العمل برخی گروه های دوست دار حیوانات شد، دو جوابیه رسمی در نقد این نوشته وصول و منتشر شد. آمادگی نگارنده مطلب اصلی برای مناظره مستقیم با منتقدین و درخواست از دیده بان به عنوان مجری مستقل، سبب شد برگزاری اولین مناظره مستقیم در حیطه حقوق حیوانات اعلام شود. پیرو این اعلام یکی از گروه ها که به سرعت اقدام به ارسال جوابیه کرده بود نماینده ای معرفی کرد که در تاریخ مشخص شده امکان شرکت در مناظره را نداشتند و ظاهرا فرد دیگری نیز قابلیت جایگزین شدن با نماینده این گروه نداشت. سایر گروه ها نیز به ارسال لینکی بسنده کرده بودند که در قالب سووال و جواب و گفتگوی دو نفره، شامل پاسخ هایی به جملات مطلب اصلی بود.
همچنین اعلام آمادگی سه شخص حقیقی منجر به انصراف از مناظره به «دلایل شخصی» شد.
نهایتا به دلیل سیاست مشخص دیده بان در برخورد با حقوق حیوانات، اولین مناظره مستقیم در خصوص حقوق حیوانات، با موضوع ماهی قرمز هفت سین با شرکت این عزیزان شکل گرفت:
دکتر شاهین سپنتا، دامپزشک، محقق جشن های باستانی و عضو انجمن حمایت از حیوانات اصفهان/ اصفهان
سپهر سلیمی، فعال حقوق حیوانات، عضو انجمن حمایت از حیوانات اصفهان/ خارج از کشور
دکتر محمد لطفی زاده، دامپزشک و مدیر مسوول حکیم مهر/ تهران
مجید چاکری، مدیر تالار گفتگوی ایرانیان گیاهخوار، عضو گروه ایرانیان مخالف گونه گرایی/ کرمان
سیاوش هوشیار، بانی گفتمان مجازی گیاهخواران در ایران/ مشهد
(گروه مخالفان آزمایش روی حیوانات به دلیل اعتقاد مشترک به دیدگاه های وگن، با اعلام تشابه اصول نظری و جهت جلوگیری از تکرار مباحث به جناب هوشیار وکالت دادند. متاسفانه از میانه مباحث، ارتباط صوتی با ایشان قطع شد و امکان استفاده از نظرات ایشان به آینده موکول شد.)
سه تن از اعضای دیده بان حقوق حیوانات نیز جهت انجام وظیفه هماهنگی به عنوان شنونده مستقل از کرج و تهران در مباحث حضور داشتند.
دیده بان حقوق حیوانات از تمامی بزرگواران به دلیل شرکت در یک همفکری ارزشمند و آموزنده و صرف وقت در واپسین روزهای سال صمیمانه تشکر می کند.
با توجه به نزدیکی نوروز در اولین فرصت گفته های صاحب نظران فوق از فایل صوتی پیاده و جهت استناد در سال های آتی منتشر خواهد شد.
دیده بان حقوق حیوانات: اولین مناظره مستقیم جهت تبیین دلایل حضور یا عدم حضور ماهی قرمز بر سفره هفت سین برگزار خواهد شد.
ماهی قرمز سفره نوروزی ایرانیان چند سالی است که از اوایل اسفندماه تا اواسط فروردین کانون توجه رسانه ها و گروه های حامی حیوانات است. از اوایل اسفندماه و با آغاز تلاش حامیان حیوانات برای تحریم ماهی قرمز، درخواست های متعددی مبنی بر پرداختن به ماهی قرمز هفت سین از طریق ایمیل دریافت شد. برخی از این ایمیل ها شامل اطلاعات ابتدایی از ماهی قرمز بودند و برخی اطلاعاتی مبسوط و یا لینک های مختلف گروه های رسمی و تالارهای گفتگوی مجازی را در بر داشتند که قریب به به اتفاق مطالب مکرر سالهای قبل را نشر کرده بودند.
انتشار مطلبی تحت عنوان «لطفاً نگویید ماهی قرمز نخرید!» به قلم یک فعال نام آشنای حقوق حیوانات در بخش وبلاگ میهمان، منجر به عکس العمل سریع برخی از حامیان حیوانات شد. منتقدان با ارسال نقدی که با عنوان نقدی بر «لطفاً نگویید ماهی قرمز نخرید!» منتشر شد به مطالب مطروحه در مطلب اصلی پاسخ گفتند و نظرات زیر هر دو مطلب به کارزار حامیان و منتقدان هریک ازنوشته ها بدل شد. عزیزانی هم با ارسال ایمیل از انتشار این مطالب حمایت و یا گله کرده بودند. در این میان سپهر سلیمی نویسنده «لطفاً نگویید ماهی قرمز نخرید!» برای مناظره مستقیم با منتقدان اعلام آمادگی کردند و درخواست های مشابهی هم در نظرات دوستان دیگر مطرح شد.
دیده بان حقوق حیوانات، به عنوان مرجع رسمی حقوق حیوانات در ایران، جهت احترام به عزیزان و با توجه به رسالت رسانه ای خود در جلسه ای به بررسی موضوع پرداخت. در همین راستا موارد زیر به عنوان نتیجه حاصله جهت اطلاع اعلام می شود.
1- با توجه به مشغله های پایان سال و برگزاری جشن چهارشنبه سوری در شامگاه سه شنبه، همچنین با توجه به نزدیکی به نوروز، پنجشنبه 25 اسفندماه به عنوان روز مناظره اعلام می گردد. زمان شروع مباحث 19 الی 20 و حداکثر زمان 2 ساعت خواهد بود (مذاکرات حداکثر 21 یا 22 خواتمه خواهد یافت.) مناظره به صورت گفتگوی مجازی آنلاین و از طریق مسنجر یاهو، اسکایپ و یا گوگل تاک انجام خواهد شد.
2- برای سهولت انجام مناظره و گام برداشتن در حیطه منطق، همچنین جلوگیری از تکرار نظرات مشابه پیشنهاد می شود نظر و دیدگاه خاص هر گروه توسطه نماینده ای اعلام شود. همچنین در صورت وجود داوطلب حقیقی، از نظرات تعدادی از افراد غیر وابسته به گروه های با نام مشخص بهره مند خواهیم شد.
داوطلبان می توانند با درج نظر ذیل همین مطلب، ،ارسال ایمیل (info[AT]arw[DOT]ir) و یا تماس تلفنی( از طریق شماره 093DIDEHBAN) به نمایندگی از گروه یا به صورت فردی تا ساعت 12 شب روز چهارشنبه 23 اسفندماه اعلام آمادگی کنند.
هماهنگی های لازم به اطلاع منتخبین گرامی خواهد رسید و حضور علاقمندان به عنوان شنونده ممکن خواهد بود.
لازم به ذکر است به دلیل اینکه تمامی افراد دخیل در در این مباحث اعضای جبهه حامیان حیوانات هستند، از به کار بردن واژگان موافق و مخالف که مبلغ دوری و رقابت است پرهیز کردیم. همچنین قرار است برای اولین بار به صورت رسمی و بدون تندروی شاهد مواجهه دو دیدگاه در رابطه با حقوق حیوانات باشیم. امیدواریم این رخداد شروعی باشد برای نمایش منطق گفتمانی در میان تمامی فعالان حقوق حیوانات و حامیان حیوانات.
دیده بان حقوق حیوانات
سردبیر
دیده بان حقوق حیوانات: آقای محمد صافدل از حامیان حیوانات نقدی بر مطلب «لطفاً نگویید ماهی قرمز نخرید!» ارسال کرده و به نکاتی اشاره کرده اند که در زیر می خوانید. همچنین نگارنده مطلب مورد نقد، با ارسال ایمیلی از آمادگی مناظره با منتقدان در مورد مطالب طرح شده خبر داده اند که رسما اعلام وصول خواهد شد.
بیماری زا بودن ماهی قرمز
با مروری بر سایتهای تخصصی پرورش ماهی و آکواریوم حتما مطالبی در زمینه های بیماریهای مشترک انسان و ماهی پیدا خواهید کرد. از آن گذشته آبی که ماهی در آن زندگی می کند به سبب فعالیتهای حیاتی ماهی حتما برای انسان آلوده خواهد بود. البته بیماری هایی که از ماهی به انسان منتقل می شوند به اندازه بیماریهای دامهایی که در تماس مستقیم با انسان هستند حاد نیست ولی باز هم دور از ذهن نیست مخصوصا با ماهی هایی که خودتان بطور ضمنی در مقاله اعتراف کردید که تولید کننده ها و توزیع کننده ها نگران و مراقب سلامتی آنها نیستند!
ایرانی نبودن ماهی قرمز
آیا مدرکی برای اثبات ایرانی بودن ماهی قرمز و سنت قرار دادن آن روی سفره هفت سین در طی هزاران سال سنت هفت سین وجود دارد؟ قرار دادن ماهی قرمز بر سفره هفت سین حتی اگر رسمی ایرانی باشد باز هم دلیل بر تاییدش نیست. تصور کنید که همه دوستداران محیط زیست در دنیا در تلاش برای براندازی رسم دلفین کشی در دانمارک هستند، بعد گروهی اعلام کنند که این یک رسم دانمارکی است و “لطفا نگویید دلفین ها را نکشید”.
در زمینه مقایسه بیماری زا بودن ماهی قرمز با سگ و گربه و دیگر حیوانان خانگی خوشبختانه بطور ضمنی در مقاله جواب درست داده شده! سگها و گربه ها و حتی Exotic Pet ها [1] دارای پزشکان متخصص و تجهیزات لازم برای نگهداری و مداوا هستند و قتل عام آنها به جز سوء مدیریت و عدم رعایت حقوق حیوانات چیز دیگری نیست. فکر می کنید چند نفر متخصص ماهی های زینتی در ایران وجود دارد؟ چند نفر از این متخصص ها در دسترس مردم هستند؟ چند نفر از این متخصصین دستگاه اکو یا سونوگرافی مخصوص ماهی ها را در اختیار دارند و یا با آن کار کرده اند؟ متخصصین ماهی های زینتی در کشور ما چند بار تا حالا شاهد جراحی تومور حلقی یک ماهی زینتی بوده اند؟ اصلا مهمتر از اینها با فرض وجود چنین درمانگاهی چند نفر را می شناسید که برای مداوای یک ماهی قرمز ارزان قیمت به چنین درمانگاهی مراجعه کند؟ (البته من چند نفری را می شناسم)
نگارنده مصلب مورد بحث از شباهت طرح مبارزه با حیوانات خانگی با طرح مبارزه با خرید ماهی قرمز سفره هفت سین گفته بودند و اینها شباهتهایی بود که برشمردند:
– ایرانی نبودن و عدم سازگاری فرهنگی: در مورد ایرانی نبودن ماهی قرمز که قبل تر صحبت شد ولی در مورد فرهنگ نگهداری سگ نزد ایرانیان چه کسی تردید دارد؟ برای اثبات آن کافی است به نقاشی ها، شرح شکارهای ذکر شده در تاریخ، سفرنامه ها مراجعه کنید. در بسیاری از آنها تصاویر و یا ذکر نژاد سالوکی یا تازی ایرانی را می توانید بیابید. عشایر خوزستان با قدمت هزاران سال از بهترین نژادهای سالوکی یا تازی ایرانی نگهداری می کنند. در مورد سگها مسئله ایرانی نبودن در واقع بحث فرهنگی نیست بلکه از نظر قانونگذار، اسلامی نبودن آن محل بحث است که گفتگو در مورد آن خارج از موضوع ما است.
– بیماری زا بودن: در مورد بیماری زا بودن هم که در سطور پیشین نظرات ارائه شد. در صورتی که کافی نیستند با ذکر مثالهایی در داخل و خارج از کشور می توان این موضوع را اثبات کرد.
– نارضایتی افراد جامعه: ابتدا باید موضع مخالفین فروش ماهی قرمز سفره هفت سین کمی شفاف سازی شود. در مطلب مورد نقد دلیل فعالیت مخالفین به ناراحتی اعضای خانواده از مرگ ماهی قرمز نسبت داده شده که این برداشت اشتباه است! دلیل مخالفین فروش ماهی قرمز شب عید، نگرانی برای خود ماهی و برای مرگ و میر و جان دادن یک موجود زنده به دلایل واهی و خرافه های رایج است. ضمن اینکه در کشورهایی که نگهداری از سگ و گربه هیچ منع قانونی ندارد باز هم قوانینی برای رعایت حقوق مردم و همسایه ها وضع شده است و این مختص نگاه قانونگذاران ما نیست.
اشاره شده که “لاک پشت و سمندر جایگزین ماهی قرمز شده اند”. در واقه نه تنها لاک پشت و سمندر جایگزین ماهی قرمز نشده اند بلکه همسایه و مجاور آنها در بساط سودجویان شده اند. ماهی قرمز در حال حاضر از بازار جمع آوری نشده که موجود دیگری جایگزین آن شده باشد! دلیل اصلی این مجاورت این است که وقتی سودجوها پس از این همه اجحاف در حق ماهی قرمز هیچ جلوداری نمی بینند عرصه را برای فروش موجودات بخت برگشته دیگری مانند لاک پشت و سمندر و مار و انواع موجودات دیگر باز می بینند و آنها را دستمایه دخل شب عید خود می کنند! البته هیچکس این موجودات را برای قرار دادن روی سفره هفت سین نمی خرد و این خرید های هوسی و احساسی صد البته به ضرر محیط زیست و طبیعت و حیوانات خواهد بود. آیا تاکنون با خود اندیشیده ایم که به خاطر خودخواهی بشر عید نوروز که موسم شادی و سرور ماست بدترین زمان ممکن برای این موجودات نگون بخت است؟
اشاره شده است که “راه نجات در حل مشکل سیستم تولید و توزیع است” من هم تا حدی موافقم. یکی از اقدامات باید رفع مشکلات سیستم تولید و توزیع باشد؛ ولی فرض کنیم سیستم تولید و توزیع بهترین باشد. وقتی خریداری که ماهی را خریداری می کند آن را فقط برای یک روز سفره هفت سین می خواهد چه چیزی را باید اصلاح کرد؟ مخالفین فروش ماهی قرمز سفره هفت سین میدانند که برچیدن یک رسم اشتباه نیاز به زمان دارد و برای اینکه در این مدت زمان نیز به ماهی هایی که به هر دلیل در این بند گرفتار شده اند در حد توان کمک کنند چندین سال است که راهنمایی برای صاحبان آنها تهیه کرده اند تا حداقل از شدت رنج آنها کاسته شود.
بروشور راهنمای نگهداری و مراقبت از ماهی قرمز را که برای اولین بار در ایران توسط نگارنده مطلب مورد نقد تهیه شده است را دیدم. خط اول آن را نقل قول می کنم: “در شرایط مناسب ماهی قرمز 15 تا 40 سال عمر می کند” . با استناد به همین یک خط این را عرض می کنم که چرا باید موجودی که بطور طبیعی بین 25 تا 40 سال عمر می کند با انداختن درون یک حباب شیشه ای در حالت بسیار خوش بینانه حداکثر 2 تا 3 سال عمر کند البته با ذکر این نکته که بسیاری از آنها حتی پایان تعطیلات نوروز را هم نخواهند دید! ماهی قرمز یک ماهی Pond به حساب می آید و این بدین معنی است که باید آن را در فضای بسیار بزرگ مانند حوض یا استخر یا آکواریومهای بزرگ نگهداری کرد. قطعا فقط در چنین شرایطی می توان انتظار عمر طولانی برای این ماهیان داشت.
در نهایت حرف ما این است که فروش و نگهداری ماهی قرمز به نیت سفره هفت سین اشتباه است و نگهداری آن به عنوان حیوان خانگی و در شرایط ایده آل را نه تنها حمایت می کنیم بلکه سالهاست که مقاله و راهنما در این زمینه تهیه کرده ایم و هر سال مشاوره تلفنی و اینترنتی و … هم در این زمینه داده ایم و انشاالله امسال هم کما فی السابق چنین خواهیم کرد.
و اما اوج دلایل واهی این مقاله قسمت مقایسه مرگ و میر مسافران نوروزی و ماهی های نوروزی است. مرگ و میر مسافران نوروزی و مرگ و میر ماهی های نوروزی هر دو فاجعه هستند و می توان از هر دو فاجعه تا حد ممکن جلوگیری کرد و اقدامات اصلاحی در هر کدام از این زمینه ها منافاتی با دیگری ندارد و باعث اختلال در آن نخواهد شد.
هر مشکلی راه حل خودش را دارد؛ گاهی باید دافعه ایجاد کرد و گاه جاذبه. مسلما نیازی نیست که پلیس برای منع سفر شهری بیانیه بدهد ولی بیانیه هایی در رابطه با بهتر شدن شرایط را قطعا اعلام خواهد کرد با ذکر این نکته که حق اعلام بیانیه منع سفر شهری برای پلیس محفوظ است! حتما گاهی در رسانه ها بیانیه منع تردد برخی از انواع خودرو در مسیرهای پر تردد و در زمانهای شلوغ را شنیده اید و شنیده اید که پلیس قانونی صادر کرده است مبنی بر اینکه رانندگان دارای گواهینامه های جدید که زیر یک سال از صادر شدن گواهینامه آنها گذشته است حق رانندگی در خارج از شهر (بخوانید سفر شهری) را ندارند؟
ما هیچ وقت نخواسته ایم و انتظار نداشته ایم که با دادن بیانیه ای مردم خرید ماهی قرمز را رها کنند و واقعا امیدواریم که هیچ وقت هم چنین روزی نرسد که با دادن یک بیانیه مردم رای عوض کنند، چون به زعم ما این یعنی فقدان تفکر در اجتماع. ما فقط دنبال یک روشن بینی هستیم. اینکه ماهی را بدون فکر نخرید، بدون دانش نخرید، بدون مطالعه نخرید، برای چند دقیقه سفره هفت سین نخرید! اجازه ندهید با خرید شما فقط برای چند لحظه یا حداکثر چند روز استفاده روی سفره هفت سین در حق این مخلوقات اجحاف شود.
حرف آخر اینکه نه تنها هر کسی که توانایی نگهداری از ماهی قرمز را ندارد نباید ماهی قرمز بخرد، بلکه هیچ کس نباید به صرف استفاده در هفت سین ماهی قرمز خریداری کند. این هیچ ربطی به آجیل هم ندارد چون آجیل موجود زنده نیست! اگر کسی توانایی خرید آجیل نداشته باشد هیچ اتفاق غم انگیزی نخواهد افتاد اما اگر کسی توانایی نگهداری ماهی قرمز را نداشته باشد و بخرد، یک زندگی از روی کره زمین محو خواهد شد. دوستداران حیوانات و محیط زیست حتما معنی گرفتن زندگی یک حیوان را خوب میدانند!
انشااله در امر آموزش موفق باشید
_______________________
[1] نگهداری از اگزاتیک پت از دید تمام مراجع جهانی فعال حقوق حیوانات نقض حقوق حیوانات محسوب می شود و مورد تایید دیده بان نیست.
_______________________
دیده بان حقوق حیوانات: یک دوستدار محیط زیست و فعال میراث فرهنگی با بیان اینکه ایرانیان برای جلوگیری از تلف شدن ماهی های قرمز یا گلدفیش از ماهی فایتر یا رزمجو برای سفره هفت سین استفاده کردند، گفت: این ماهی رنگارنگ جداگانه فروخته شد که این امر از انتقال بیماری جلوگیری کرد.
شاهین سپنتا در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: از آنجایی که ماهی های قرمز یا همان گلدفیش حساس هستند و بسیاری از مردم هم نمی توانستند به درستی از آن نگهداری کنند با همکاری گروهی از دوستداران حیوانات و کارشناسان پرورش آبزیان پیشنهاد دادیم که ایرانی ها از گونه دیگر ماهی به نام فایتر یا رزمجو برای قراردادن در سفره های هفت سین استفاده کنند به این ترتیب از تلف شدن بی اندازه ماهی های گلدفیش در ایام نوروز جلوگیری شد.
وی افزود: یکی از ویژگیهای خوب این ماهیها این است که آنها را در کیسههای پلاستیکی کوچک حاوی آب و اکسیژن به صورت انفرادی به فروش میرسانند و به این ترتیب دیگر از آبزیان بزرگ و آلوده که باعث انتقال بیماری و افزایش استرس ماهیها به هنگام جابجایی و فروش میشد، خبری نیست. ضمن آنکه عمر بیشتری نسبت به ماهی های گلدفیش دارند.
وی افزود: رنگهای این ماهی ها متنوع بوده و با قیمتی تقریبا همسان با قیمت ماهی های گلدفیش در حدود هزار تا دو هزار تومان به فروش رسید.
سپنتا درباره شناسایی این ماهی از گونه های دیگر آبزیان گفت: ماهی های فایتر باله های پشتی و دم بلندی دارند که برخی از باله های آنها رشته رشته هستند و زمانی که حرکت می کنند باله های آنها باز می شود.
این دوستدار محیط زیست گفت: برای آزمایش مدت عمر این ماهی ها، آموزش نگهداری از ماهیان را به دانش آموزان دو مدرسه هاجر و طاها در شهر اصفهان دادیم. همچنین به دانش آموزان یک مدرسه ماهی گلدفیش و به دانش آموزان مدرسه دیگر ماهی فایتر داده شد تا با آموزشهایی که کسب کرده اند این ماهی را در منزل نگهداری کنند.
وی ادامه داد: مقرر شد که هر ماه از سوی دوستداران حیوانات یک نفر آمار ماهی های گلدفیش و فایتر داده شده به دانش آموزان را بگیرد و مشخص کند که طول عمر کدام ماهی ها بیشتر بوده است.
وی اظهار کرد: آموزش نگهداری از ماهی ها به کودکان بسیار راهگشا بود چون بیشتر آنها بودند که ماهی های سفره هفت سین را دوست داشته و با آنها بازی می کنند.
مدير كل حفاظت محيط زيست استان فارس:خريد و فروش گونه هاي جانوري وحشي در اماكن عمومي خلاف قانون است. مدير كل محيط زيست استان فارس گفت: نظر به نزديك شدن به آغاز سال نو و با توجه به تجربيات سالهاي قبل در خصوص اقدام برخي افراد سودجو براي خريد و فروش گونه هاي مختلف جانوري نظير ماهيها و لاك پشتهاي بركه اي ، سمندرها و مارها (گونه هاي بومي و غير بومي حيات وحش ) در اماكن عمومي اداره كل حفاظت محيط زيست فارس با متخلفان برخورد جدي مي كند و متخلفان ضمن جريمه نقدي تحويل مراجع قضايي ميگردند.گفتني است سازمان حفاظت محيط زيست كشور با هماهنگي دستگاه قضايي و نيروي انتظامي در آستانه عيد نوروز و ايام تعطيلات با متخلفاني كه اقدام به خريد و فروش گونه هاي جانوري وحشي در اماكن عمومي و يا بازارها و يا ميادين نمايند به شدت برخورد قانوني مي كند به همين منظورگشت ويژه اي جهت كنترل درسطح استان و برخورد با متخلفين ايجاد شده همچنين ماموران اجرايي گارد حفاظت محيط زيست استان فارس در طول ايام تعطيلات نوروزي به صورت شبانه روزي عرصه هاي طبيعي استان را تحت نظارت قرارخواهند داشت و در صورت مشاهده هر گونه تعدي به تنوع زيستي استان اعم از گياهي .جانوري . عرصه هاي طبيعي اعمال قانون ميشود.