دیده بان حقوق حیوانات: اولین همایش تخصصی حقوق حیوانات در ایران در روز پنج شنبه، 20 شهریور؛ در سومین سالروز کشته شدن خرس مادر و توله های آن در سمیرم و در روز مبارزه با خشونت علیه حیوانات، با موضوع “حقوق حیوانات، حیوان آزاری و خلاء قانونی در برخورد با آزار حیوانات” در سالن همایش های بین المللی سازمان حفاظت از محیط زیست برگزار گردید و با حاشیه های جالب و خواندنی نیز همراه بود….
گزارش برگزاری همایش:
اولین همایش تخصصی حقوق حیوانات در ایران به کوشش دیده بان حقوق حیوانات و دیگر فعالان محیط زیست و حیات وحش ساعت 10 صبح امروز، پنج شنه مورخ 20/6/1393 در سالن همایش های بین المللی سازمان حفاظت از محیط زیست با حضور دانشگاهیان، کارشناسان، حقوقدانان، گروههای مردم نهاد و فعالان محیط زیست و حقوق حیوانات برگزار گردید و علاوه بر سخرانی های متعدد انجام شده، با برنامه های مختلف و حاشیه های جالبی نیز همراه بود. مجید خرازیان مقدم، مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت از محیط زیست، بعنوان نخستین سخران، ضمن برشمردن برخی از اقدامات انجام شده و در دستور اقدام آن سازمان، “حقوق حیوانات را جزء مطالبات فعالان حقوق حیوانات” برشمرد! و بر آمادگی این سازمان از طرح ها و برنامه های زیست محیطی و حمایت از حیوانات تاکید داشت.
سپهر سلیمی، فعال محیط زیست و حقوق حیوانات از اصفهان، ضمن ابراز تاسف از وضعیت محیط زیست و حیات وحش ایران، با ارائه آمار تاسف باری، به از بین رفتن حیات وحش ایران به میزان 90 تا 95 درصد اشاره داشت و آمار قابل تامل دیگری را از حیث رتبه های منفی ایران در در جهان در زمیۀ فرسایش خاک، تخریب محیط زیست و حیات وحش، قاچاق حیوانات و مانند آنها ارائه نمود که از این جهت، ایران نسبت به سایر کشورهای در مقام برتر منفی قرار دارد و بر لزوم آموزش و آگاه سازی مردم و شهروندان نسبت به محیط زیست از سنین بالا(آموزش بزرگترها) تاکید نمود.!
طاهرعلی رمضانی، سرپرست گروه موسیقی خورشید سیاه، تنها گروه موسیقی محیط زیستی کشور، بعنوان سخران بعدی؛ ضمن ابراز تاسف از وضعیت محیط زیست و حیات وحش کشور، بر لزوم آگاه سازی مردم و جامعه نسبت به محیط زیست و حیات وحشت اشاره داشته و آنرا نسبت به قانون و وضع آن در اولویت دانست.! وی سپس، به تشریح محصول موسیقی رونمایی و منتشر شده آن گروه با عنوان ” خرس سیاه بلوچی” در رثای قتل هولناک خرس مادر در سمیرم و کشتن بی رحمانۀ توله های آن حیوان مادر و دیگر برنامه های موسیقی گروه خویش پرداخت. خورشید سیاه، در پائیز 1390 تشکیل شد و به عنوان ” اولین و تنها گروه حامی محیط زیست” با آهنگ هایی در زمینه مشکلات محیط زیستی و خشونت علیه حیوانات و مشکلات اجتماعی، آثار خود را به جامعه معرفی کرده است.
در پی آن، علیرضا هاشمی، مدیر گروه پرنده شناسی و پرنده نگری طرلان، با نمایش پاورپوینتی از وضعیت دامگاه های انسانی مستقر در منطقه فریدونکنار و نمایش صید و نسل کشی پرندگان مهاجر و گونه های جانوری در معرض خطر، فریدونکنار را در امتداد کریدور مهاجرت پرندگان معرفی کرد و بر این نکته تاکید داشت؛ ” دامنۀ صیدها و تورهای بزرگ و گروهی در منطقه، پرندگان حمایت شده جهانی و یا حفاظت شده کشوری را شامل می گردد”. وی با طرح این سئوال که؛ “چرا نباید پیگیری کرد که پرندگان موجود در سیرک ها و باغ وحش ها چگونه و با چه مجوزی بدان ها راه یافته است و نگهداری می گردند؟”، بیان داشت؛ ” قوانین سازمان حفاظت از محیط زیست در خصوص شکار و صید پرندگان در منطقه فریدونکنار، فاقد ضمانت اجرایی لازم است و ضروری است ایران نسبت به تعهدات بین المللی خویش متعهد باشد”. تصاویر به نمایش درآمده در این قسمت و نحوۀ صید گروهی و کشتار جمعی گونه های جانوری حفاظت شده و در معرض خطر مهاجر در آن منطقه و تجارت محلی حاصله در بازار فریدونکنار و نحوه نگهداری و کشتار جمعی پرندگان مهاجر مزبور،تاسف و تاثر حاضرین را برانگیخت و در نهایت، سخن خویش را با این عبارت در کلیپ ارائه شده به پایان برد ؛ “….مهاجران در راه اند…فردا دیر است…!”.
بهمن کشاورز، حقوقدان و وکیل دادگستری و رئیس اتحادیه کانون های وکلای دادگستری سراسر کشور، سخران بعدی، بود که به تشریح اجمالی حقوق حیوانات در ایران پرداخت. کشاورز اشاره داشت؛ ” بحث حقوق حیوانات از جنبه های مختلف قابل طرح است. در اینکه، خلاء قانونی در این زمینه داریم، تردیدی نیست. موضوع حیوان آزاری در قوانین ما جرم انگاری نشده است. در کنار لزوم تحول ذهنی و فرهنگی، تحول قانونگذاری در این زمینه ضروری است”. وی برخلاف سپهر سلیمی، فعال محیط زیست و حقوق حیوانات که به آموزش محیط زیست و حیات وحش از سنین بالا تاکید داشت،به لزوم انجام آن از سنین کودکی و خردسالی به مانند سخرانان بعدی اشاره کرده و مواردی از آئین نامه نگاهداری دامها و پرندگان مصوب 1318 و آئین نامه امور خلافی(مرتبط با حمل حیوانات) را برشمرد و ضمن بیان حکم شرعی و قانونی نگهداری و حمل سگ ها و طبقه بندی 4 گانه آنها، بر بلامانع بودنِ استفاده از آنها یا حمل و نگهداری آنان از جهت شرعی و قانونی، به تجویز مقرر در شرح لمعه و عمومات حقوقی، برخلاف تبلیغات و اقدامات معموله در جامعه تاکید داشت. متعاقب آن، کلیپی با عنوان” نام اینها، شکار نیست”، تصاویر زیبا، اما تاسف باری از حیات وحش و تخریب و تعرض نسبت بدان ها به نمایش گذاره شد.
محمد درویش، مدیر کل دفتر آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت از محیط زیست و فعال محیط زیست، از دیگر سخرانان این همایش بود. وی ضمن تشریح وضعیت تاسف بار تخریب محیط زیست و منابع طبیعی و لزوم برخورد جدی با عاملین مخرّب آن، بر ضرورت تشکیل ” دادگاه ویژه محیط زیست”، به مانند دادگاه ویژه مطبوعات و روحانیت،به منظور تعقیب و مجازات جرائم و جنایات ارتکابی نسبت به محیط زیست و حیات وحش اشاره کرد و بر لزوم راه اندازی آن به مانند تصویب ” منشور مدارس جامعه محیط زیستی” که در دستور اقدام قرار دارد، تاکید داشت. در ادامه، کلیپ ” سیاه چال” در نمایاندن وضعیت تاسف بار تعرض و تخریب نسبت به محیط زیست و حیات وحش ایران به نمایش درآمد.
سخران بعدی، محمد رضا زمانی درمزاری(فرهنگ)، حقوقدان و وکیل دادگستری و فعال حقوق محیط زیست، به نمایندگی از موسسه حقوقی و بین المللی زمانی در این همایش بود. سخرانی وی با عنوان ” نظام حقوقی حیوانات در ایران؛ چالش ها، نیازها و ضرورتها” ارائه شد. زمانی درمزاری بیان داشت؛ ” حیوانات، بخشی از جامعه طبیعی و زیست محیطی را تشکیل می دهند و در برقراری توازن در نظام طبیعت، نقش موثر و غیرقابل انکاری دارند. حیوانات، اعم از اهلی یا وحشی، به مانند انسان ها از حقوق خاص خویش مانند حق حیات، حق درمان، حق آرامش، حق زیست جمعی، حق پرهیز از هر نوع خشونت، حق پرهیز از هرگونه نسل کشی، حق استفاده از حیات وحش و مانند آنها برخوردارند و هرگونه تعدی و تفریط نسبت به آنها یا حقوق آنها، به منزلۀ نقض حقوق آنان محسوب شده و ضروری است، مستوجب مسئولیت نیز باشد.
بااین وجود،نظام حقوقی حیوانات در ایران و جهان سوم،برخلاف جوامع پیشرفته و کنوانسیون های بین المللی گسترده و متعدد و موجود،آغاز تحول و توجه خویش را نسبت به آنها گذرانده و قوانین و قواعد موضوعۀ مقرر در این نظام نسبت به حقوق حیوانات،رضایت بخش نبوده و تضمین کنندۀ حقوق طبیعی و قانونی آنها نمی باشد. همین مهم، یعنی؛ نبود نظام حقوقی و تقنینی مناسب و وجود خلاء های قانونگذاری و فقدانِ نظام تضمینات حقوقی و قانونی موثر و همه جانبه، موجبات سوء استفادۀ هر چه بیشتر جامعه انسانی را نسبت به آنها فراهم آورده و گویا، اعمال هر نوع خشونت و بی مهری نسبت به حیات حیوانات، طبیعی و مجاز به شمار می رود!. در همین رابطه، ضروری است؛ ضمن مطالعۀ دقیق و همه جانبۀ جامعۀ حیوانات در ایران و جهان، بررسی محدودیت ها و موانع پیش روی آن، همسو با امکانات و فرصت های موجود دراین رابطه و شناخت خلاهای متعدد موجود مربوطه، در مقام تدوین و تثبیت ” نظام جامع حقوق حیوانات و حیات وحش ایران” برآمد و ضمن احترام و به رسمیت شناختن همه جانبه حقوق آنان و تضمین عینی و عملی رعایت حقوق آنها،موجبات تضمین حیات و حقوق آنها را نیز فراهم آورد.”
وی سپس، با طرح مقدمه ای، قبل از ورود به بحث اصلی، به بررسی موضوع” حیوانات در ادبیات و فرهنگ” پرداخت و ضمن تشریح “مفهوم لغوی و اصطلاحی آن، حیوان در ادبیات و فرهنگ عامه، حیوان در متون دینی و مذهبی، حقوق حیوانات در اسلام”، بر توجه به این موضوع در ادبیات و فرهنگ ایرانی و متون دینی و مذهبی تاکید کرد. در ادامه،مبانی نظری حقوق حیوانات و حیات وحش و نگاههای حقوقی و فلسفی مربوط به آن( نگاه ابزاری و مبتنی بر اصالت سودمندی و نگاه مدارا گرایانه و مبتنی بر حقوق حیوانات و اصالت آنها) را تشریح کرد و در پی آن، به تبیین وضعیت نظام حقوق حیوانات در ایران پرداخت و بیان داشت ؛ ” به سبب تنوع فوق العاده اي پوشش گياهي و حيات جانوري ايران، سياست گذاري هاي زيست محيطي از اهميت به سزايي برخوردار است. متاسفانه، اين تنوع به سبب شکار و صيد هاي غيرقانوني و بي رويه شديداً، در معرض خطر قرار گرفته و يا قرار دارد. کشتار بي رحمانه گونه های جانوری از يک طرف و چراي بي رويه و تخريب جنگل ها و بيشه زارها از طرف ديگر، سبب ويراني پناهگاه و مامن و زیستگاههای آنها شده که اين امر، صدمات جبران ناپذيري به زيستگا ه هاي طبيعي ايران وارد کرده است!. در همین رابطه، با توجه به تنوع حيات وحش ايران و خطرات مشهود و جاری موجود نسبت به آن، این سئوال اساسی مطرح می باشد؛ آيا نظام حقوقی و قانونی ايران براي حفاظت از گونه هاي جانوري اقدامات موثري در حوزه تقنين و قانونگذاری در حوزه محیط زیست و حیات وحش انجام داده است يا خير ؟ “.
زمانی درمزاری، با بیان قوانین مصوب و موضوعه در خصوص محیط زیست و حیات وحش، در قانون اساسی و قوانین خاص و عادی مربوطه مانند قانون صید و شکار مصوب، 1335، 1346، 1353 با اصلاحات بعدی آنها و قوانین مربوطه دیگر در این رابطه، نظام حقوقی حیوانات در ایران را فاقد تضمینات لازم و مناسب در حمایت قانونی از حیات وحش دانست و بر لزوم رفع خلاء های قانونی موجود و تدوین و تصویب ” قانون جامع حقوق حیوانات” در کشور تاکید کرد. وی همچنین،با اشاره به کنوانسیون های بین المللی مربوط به گونه های جانوری و گیاهی و الحاق دولت ایران به آنها(قانون الحاق ايران به كنوانسيون تجارت بين المللي گونه هاي حيوانات و گياهان وحشي كه در معرض نابودي قرار دارند؛ یا کنوانسیون 1973 واشنگتن/CITES ، کنفرانس استکهلم/1972 و اعلامیه ريو/1992 ، کنوانسيون حمايت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان (يونسکو 1972)، قانون الحاق به کنوانسیون حفاظت از گونه های مهاجر وحشی، مصوب 20/3/1386 مجلس شورای اسلامی، کنوانسیون بین المللی تالابها/ رامسر: 1971، تفاهم نامه حفاظت از پرندگان آبزی مهاجر اورآسیا- آفریقا و…)، بر لزوم ایفای تعهدات بین المللی ایران نسبت به محیط زیست و حقوق حیوانات و توجه به فهرست قرمز اتحاديه بين المللي براي حفاظت از طبيعت و حیات وحش کشور و ضرورت رعایت استانداردها و هنجارهای بین المللی مربوطه اشاره کرد.
حقوقدان مزبور، سپس؛ ” موانع و محدودیت های پیش روی نظام حقوقی حیوانات در ایران” را بر شمرد و ضمن اشاره به ” امکانات و فرصت های پیش روی نظام حقوقی حیوانات در ایران و جهان”، به ” مخاطرات پیش روی محیط زیست جانوری و حیات وحش کشور” اشاره داشت و در پایان صحبت های خویش، ” راهکارها و رهیافت های حقوقی و پیشنهادی خویش را برای تبیین و تثبیت نظام حقوق حیوانات در ایران” بیان داشت :
“…مطالعه و پژوهش همه جانبه نسبت به وضعیت دقیق و به روز گونه های گیاهی و جانوری کشور، به تفکیک هر منطقه- مطالعه موانع و محدودیت های پیش روی حیات وحش ایران، آسیب ها و نارسائی ها، مخاطرات ها، ضرورتها و نیازها- طبقه بندی اطلاعات پژوهش شده و پردازش علمی و کارشناسی آنها برای انعکاس به مراکز تقنینی و مدیریتی کشور- ایجاد ” بانک اطلاعات حیات وحش ایران و گونه های گیاهی و جانوری”، مشتمل بر تمامی داده های اطلاعاتی کارشناسی و مورد نیاز- بررسی و مطالعۀ همه جانبه نسبت به وضعیت حقوقی و قانونی حقوق حیوانات و احراز نارسائیها، نیازها و ضرورت های حقوقی و قانونی مربوطه- تدوین و تصویب ” نظام جامع حقوق حیوانات” و آئین نامه ها و دستور العمل های اجرائی آن، با استفاده از کارشناسان، حقوقدانان، قضات و وکلای دادگستری، دانشگاهیان، فعالان محیط زیست و حقوق حیوانان، محیط بانان و مدیران اجرائی ذیربط- مطالعۀ تطبیقی نسبت به ساز و کار های اجرائی و دولتی کشورهای توسعه یافته در حوزه حقوق حیوانات و گونه های گیاهی و جانوری- تصویب و ثبت “روز ملی حمایت از حقوق حیوانات” در تقویم رسمی کشور- آموزش و فرهنگ سازی مستمر و موثر نسبت به محیط زیست و حیات وحش در بین مردم و مسئولان و تخصیص واحدهای درسی و آموزشی مناسب و متعدد در نظام آموزشی و دانشگاهی کشور آموزش( : فرهنگ‌سازی نسبت به محیط زیست و حیات وحش بعنوان گام نخست در راه حمایت از گونه های گیاهی و جانوری در معرض خطر و انقراض)- ایجاد و راه اندازی ” پارک محیط زیست و حیوانات ” ، به منظور آموزش، نمایش و پژوهش نسبت به محیط زیست و حیات وحش، حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات و ارائه برنامه های متعدد علمی، کارشناسی، آموزشی و فرهنگی مربوطه- ایجاد و راه اندازی ” دادسرای ویژه حقوق حیوانات و محیط زیست” و تشکیل ” دادگاههای ویژه حقوق حیوانات و محیط زیست”- تاسیس ” خبرگزاری محیط زیست و حیوانات” – ایجاد مدیریت منسجم، هماهنگ و کارآمد نسبت به محیط زیست و حیات وحش کشور- توجه به دغدغه ها، اهداف، برنامه ها ، تجارب و دیدگاههای کارشناسی حقوقدانان و فعالان محیط زیست، گروههای مردم نهاد زیست محیطی، دیده بانان حقوق حیوانات و محیط زیست و مانند آنها در تحقیقات، تصمیمات و اقدامات در دستور کار دوائر دولتی و مراجع قانونی و تقنینی- ضرورت بازنگری در قوانین حقوق حیوانات در معرض خطر و نایاب- تامین و تخصیص بودجه کافی و مناسب برای اجرای طرح های زیست محیطی و حفاظت از حیوانات و تضمین حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات- ایجاد ساز و کارهای قانونی و اجرایی مناسب برای تحقق همه جانبۀ اهداف و وظایف مقرر دفتر تنوع زیستی و حیات‌وحش سازمان حفاظت از محیط زیست- راه اندازی مرکز فوریت های حیوانات(پلیس/ همیار حیوانات)- راه اندازی مرکز فوریت های دام پزشکی حیوانات(اورژانس حیوانات و پایگاه امداد و نجات حیوانات) ، ضرورت تدوین قوانین حمایتی از محیط بانان و فعالان محیط زیست و حیات وحش و مانند آنها”، از زمرۀ پیشنهادات مطروحه از سوی این حقوقدان در این همایش بوده است.
زمانی درمزاری، در پایان سخنان خود بیان داشت ؛ ” محیط زیست، میراث مشترک بشریت بوده و حفظ و مراقبت از آن، وظیفه ای ملی و بین المللی است. تخریب روزافزونِ جنگل های و مراتع، از بین رفتنِ فزایندۀ منابع طبیعی و زیست محیطی، نابودی رو به تزاید زیستگاهها و پناهگاههای حیات وحش، از بین رفتنِ مستمر گونه های گیاهی و جانوری، برهم خوردن توازن در طبیعت، محیط زیست و حیات وحش؛ همه و همه نشان از بحران در محیط زیست طبیعی، انسانی و حیوانی داشته و زنگ خطر بزرگی نسبت به حیات و سلامت جامعه انسانی و حیوانی به شمار می رود. انسان ها و حیوانات حق دارند؛ دارای محیط زیست پاک در کره زمین بوده و از هرگونه آسیب یا خسارتی که به آن، در اشکال مختلف و توسط هر شخص حقیقی یا حقوقی و در هر کجای جهان بدان وارد می شود، نیز جلوگیری نمایند.
ما برآنیم که محیط زیست طبیعی، انسانی و حیوانی بدون هرگونه آلودگی، تخریب و بی مهری نسبت به طبیعت، جنگل ها، مراتع، دریاها، بیابان ها، زمین و آسمان و محیط پیرامونمان و دیگر کودکان و نوجوانان جهان بوده و همگان را به رعایت حفظ محیط زیست ملی و جهانی متقاعد و ملزم کنیم. ما بر این باوریم که ضروری است؛ محیط زیست و حیات وحش، بعنوان ” میرات مشترک بشریت و طبیعت “، مورد احترام و مراقبت تمامی کودکان، نوجوانان، جوانان، مردان و زنان، پدران و مادران و همه مسئولان، صرفنظر از هر نژاد، ملیت، زبان، رنگ و وابستگی به این و آن قرار گیرد و هرگونه آسیب وارده به این میراث مشترک بشریت، به هر شکل و نوعی ،به صورت جزئی یا کلی باید ” تجاوز به میراث مشترک بشریت و حیات وحش و جنایت علیه بشریت و حیات وحش ” تلقی گشته و شایسته است با تصویب الزامات قانونی، حقوقی و بین المللی ویژه، بدون رعایت هرگونه تشریفات دست و پاگیر آئین دادرسی، مورد تعقیب و مجازات ملی و بین المللی موثر قرار بگیرند و دولتها و حکومتها نیز باید به این مهم در چهارچوب قوانین ملی خود، به راستی و درستی، احترام بگذارند و این میراث مشترک جهانی را نیز به شایستگی و احترام، به نسل بعدی و نسل های بعدی بعنوان هدیه خداوند، طبعیت و امانت آیندگان، به یادگار قرار دهند.
بدیهی است، هرگونه بی توجهی، بی احترامی و تخریب محیط زیست و کوتاهی در حفاظت و مراقبت درست و همه جانبه از آن و گونه های گیاهی و جانوری موجود در آن و بی توجهی به حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات، به معنای نقض آشکار قانون طبیعت و قوانین مرتبط با حقوق بشر،محیط زیست و حیات وحش، باید توهین و تجاوز نسبت به بشریت و حقوق آنها و حیوانات تلقی گشته و مورد برخورد جدی و حقوقی قرار گیرد. در همین رابطه، ضروری است؛ آموزش و اطلاع رسانی مستمر و موثر در این رابطه در سرفصل اصلی نظام آموزشی دانش آموزان و دانشجویان قرار گرفته و بر آموزش، نظارت، حفظ و اجرای مستمر و موثرِ حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات و تضمین رعایت آنها نیز در هر کشوری، از جمله ایران نیز تاکید گردد.
از اینروست که آموزش و فرهنگ سازی گسترده، مستمر و همه جانبه نسبت به محیط زیست و حقوق حیوانات، تدوین و تصویب نظام جامع حقوق حیوانات، تعامل مستمر و دو یا چند جانبۀ بین گروههای مردم نهاد و فعالان محیط زیست و دیده بان حقوق حیوانات و نیز بر طرف کردن خلاء ها و نارسائی های مشهود و متعدد موجود در نظام حقوقی و تقنینی مربوط به محیط زیست و حقوق حیوانات، همراه با ایجاد مدیریتی هماهنگ و کارآمد در حوزه های مزبور، دستاوردهای غیرقابل انکار و مهمی را نسبت به حقوق محیط زیست و حقوق حیوانات با خود ، به همراه خواهد داشت که امید است، این مهم، در زمرۀ دستاوردهای این همایش در آتیه نزدیک محقق گردد”.
سخران بعدی، شهرام امیر شریفی، مدیر مسئول دیده بان حقوق حیوانات بود. وی به احترام محیط بانان و تاکید بر لزوم توجه به طبعیت و حیات وحش با لباس سبز محیط بانان در همایش حضور یافت. این فعال حقوق حیوانات و محیط زیست، ضمن تشکر از همه اعضای این گروه و فعالان محیط زیست و حقوق حیوانات در برگزاری این همایش و تقدیر و یادمان از محیط بانان کوشنده کشور و لزوم حمایت از آنها و اظهار تاسف نسبت به شهید شدن حدود 116 نفر از آنها و مصدوم شدن بسیاری از آنها در راه حراست از میراث طبیعی و زیست محیطی کشور و در بند بودن برخی از آنها، بیان داشت ؛ ” حقوق حیوانات یک ریشه علمی دارد؛ جانوران قدرت درک و احساس دارند و شایستۀ برخورد انسانی می باشند”. وی ضمن تاکید بر لزوم آموزش و برقراری ضوابط قانونی و ابراز خرسندی از مشارکت و حضور سازمان محیط زیست بعنوان یک مرکز دولتی در برگزاری این همایش، بر ” ضرورت حذف سیرک ها در کشور” تاکید داشت و از استان خراسان رضوی بعنوان نخستین استان سبز در حذف مجوز سیرک و حمایت از حقوق حیوانات و احترام به حیات وحش و طبیعت یاد کرد و بر لزوم جمع آوری سایر سیرک ها و ایجاد امکان معیشت برای برخی از کارکنان آنها و رها سازی حیوانات مستقر در سیرکها در حیات وحش و پناهگاهها و جلب مشارکت مردمی در این باره تاکید داشت”.
در همین اثنا، پارچه ای سفید، مشتمل بر امضاء های حاضرین در همایش در حمایت از محیط بانان به نمایش درآمد و تشویق حاضرین را برانگیخت. زمانی درمزاری نیز با اعلام بعدی مراتب آمادگی خویش در پذیرش وکالت پرونده های محیط بانان زندانی، به حمایت حقوقی و قضایی نسبت به آنها از سوی موسسه حقوقی تحت مدیریت خویش اشاره کرد و سبب دلگرمی هرچه بیشتر حامیان محیط بانان فراهم آمد. سخنان کودک خردسال، ریحانه وکیلی، فعال محیط زیست که محمد درویش، از وی در سخرانی خویش بعنوان ” معصومه ابتکار بعدی” یاد کرد، تشویق حاضرین را با خود به همراه داشت. وی برگزیدۀ بهترین پیام نسبت به محیط زیست اطراف خود در مراسمی با حضور ریاست سازمان حفاظت از محیط زیست ایران بود که به “دختر محیط زیستی ایران” نیز معروف گشت. او در صحبت های خود چنین بیان داشت : ” محیط زیست ، محیط زندگی ماست، اما متعلق به موجودات دیگری هم هست. نباید انسان ها با غرورشون، اونها رو اذیت کنند. مشکل اصلی اونها، در بند بودن اونا در سیرک هاست که با ندادن غذا، مجبور به انجام بسیاری از کارها می گردند.! من شادی حاصل از کار سیرک ها برای بچه ها را به قیمت اذیت کردن حیوانات نمی خواهم…. حیوانات ظلم می بییند، نمی توانند شکایتشونو به ما برسونند. باید از چشمهاشون، درد و رنج اونها را فهمید…”
سپس، سارا امینی، از فعالان محیط زیست و عضو فعال دیده بان حقوق حیوانات و از برگزار کنندگان موثر این همایش، ضمن تشکر از حاضرین بیان داشت ؛ ” من خیلی استرس داشتم که نباشید،خوشحالم از اینکه هستید. امروز، روز مبارزه خشونت علیه حیوانات است. ما همواره با دوستان محیط زیستی و فعالان حقوق حیوانات ارتباط داریم، اما از برگزاری این همایش هدف داشتیم؛ هدف ما این بود؛ محیط زیستی ها و حیوان دوستان را با حقوقدانان و وکلای دادگستری مرتبط کنیم و حقوق حیوانات، خلاء های قانونی و حیوان آزاری نسبت به حیوانات را در این همایش بررسی نمائیم…”. در پی آن، عبادی، رئیس نظارت بر حیات وحش سازمان محیط زیست استان قم، به نمایندگی از ریاست آن، تصمیم آن سازمان، مبنی بر حذف هرگونه صدور مجوز احتمالی و آتی نسبت به برگزاری هرگونه سیرکی در آن استان را اعلام داشت و ضمن حد شناسی و قدر شناسی از دکتر دبیری، بنیانگذار حقوق محیط زیست در ایران، به تشریح برنامه های آن سازمان پرداخت و از زحمات محیط بانان نیز تقدیر کرد و آرزوی امید واری نمود؛ لایحه حمایت از حقوق محیط بانان، هرچه سریعتر تصویب و بعنوان قانون درآید.
اعطای نشان خروس سفید به گروه موسیقی خورشید سیاه و اعطای نشان خرس قهوه ای به فعالان برتر حقوق حیوانات از استانهای مختلف کشور و نیز لوح یادبود و نشان مزبور به کاک احمد عزیزی، پدر کودک یلدا عزیزی، کودک فعال محیط زیست و حقوق حیوانات که به پیشنهاد وی- پدر شکارچی او، تفنگ خود را در احترام به طبیعت و حمایت از حقوق حیوانات شکست، همراه با هدایای شخصی برخی از حاضرین به یلدای کوچک و محیط زیستی، از قسمت های بعدی این همایش بوده است.
سخنان اجمالی و پُرمعنای کاک احمد عزیزی که به احترام فرهنگ اصیل کردی با لباس کردی در همایش حضور یافت، به هنگام دریافت نشان و لوح مزبور، نشان از دغدغۀ انسانی این شهروندِ کرد ایرانی نسبت به محیط زیست و حقوق حیوانات داشت. وی گفت:” …کسی نبود که بیدارمون کند، طبیعت را نابود می کردیم، تا اینکه، دختر معصومم، پیوندی به قلب من با طبیعت زد و تفنگ شکارم را به احترام طبعیت و پرهیز از ادامۀ شکار حیوانات شکستم. امید وارم این پیوند در قلب همه زده شود و یلدای کوچک من، روزی از فعالان گروه حمایت از حقوق حیوانات گردد…” و در پایان نیز،احمد قربانی، از انجمن سبز چیا از کردستان(مریوان) به مانند کاک احمد عزیزی با لباس کردی در محل سخرانی حضور بهم رساند و سخنان پایانی آنرا رقم زد
. وی ضمن تشریح چالش های موجود در طبیعت و حیات وحش، بر دغدغه های محیط زیستی آن انجمن در حوزه محیط زیست و حقوق حیوانات و لزوم توجه جدی به وضعیت تاسف بار و رو به انحطاطِ حیات وحش در ایران تاکید کرد. حضور فعالان محیط زیستی و حامیان حقوق حیوانات در این مراسم چشمگیر بود. مراسم در ساعت 30/13 با یک ساعت وقت اضافه، به پایان رسید.
________________________________
