دسته: در رسانه ها

دیده بان حقوق حیوانات: روزنامه ایران در صفحه گزارش نوشت: اینجا قرار است همه خیابان ها با نام حیوانات نامگذاری شوند؛ اما هر چه چشم می گردانم فعلاً جز خیابان شیر، خیابان دیگری را نمی بینم. خورشید درست وسط آسمان است و با قدرت تمام می تابد که از خیابان شیر وارد محوطه اصلی باغ وحش ارم می شوم. باغ وحشی با حدود 5 هکتار مساحت در 4 کیلومتری اتوبان تهران – کرج.
این گزارش که در روز چهارشنبه بیست و یکم مرداد 1394 هجری خورشیدی به قلم ترانه بنی یعقوب انتشار یافته ،می افزاید: اینجا و آنجا این تابلوها به چشم می خورد: «غذا دادن به حیوانات ممنوع» و «نزدیک شدن به قفس حیوانات ممنوع» اما انگار مردم خیلی به این تابلوها توجه نمی کنند، هم خیلی نزدیک قفس ها شده اند و هم بیشترشان هله هوله ای در دست دارند و به حیوانات می دهند. از چیپس و پفک گرفته تا سیب و انواع و اقسام میوه . مسئولان باغ وحش گاه و بی گاه درباره این رفتارها به مردم تذکر می دهند. در مسیرم جایگاه گوزن ها را می بینم و البته جایگاهی که برای شیر ایرانی ساخته شده. در این محوطه با کلمات درشت نوشته شده: «شیر ایرانی بعد از 120 سال دوری از وطن به همت مسئولان بزودی وارد باغ وحش می شود.»همان انتقالی که کلی حرف و حدیث برای مسئولان باغ وحش به دنبال داشت. قرار بود شیر ایرانی از یکی از باغ وحش های اروپا به اینجا بیاید؛ اما هنوز جایگاه آن خالی است.
نگاهی به قوهای سفید می کنم که به جای شناور بودن بر دریاچه مصنوعی کوچکی که برایشان در نظر گرفته شده سایه کنار درختان را ترجیح داده اند.
به جایگاه ببر بنگال می رسم، جایگاهی کوچک که سراسر با شیشه و فلز پوشیده شده است. دو ببر بنگال بی حرکت روی زمین پهن شده اند. یکی سفید است و دیگری زرد مایل به نارنجی. چند بچه محکم بر شیشه ها می کوبند تا ببرها را مجبور کنند از خود جنب و جوشی نشان دهند. اما ببرهای بنگال که انگار به این جنجال ها عادت دارند بی توجه به سروصداها همچنان بی حال زیر آفتاب افتاده اند. مسئولان باغ وحش به بچه ها تذکر می دهند که بر شیشه ها نکوبند. محوطه باغ وحش پرسروصداست. بازدیدکنندگان و بچه ها از یک طرف و نزدیکی به اتوبان و مترو تهران- کرج از سوی دیگر اینجا را به محوطه ای پر سرو و صدا تبدیل کرده است.
دو شیر آفریقایی را در جایگاه جداگانه ای نگهداری می کنند. همان دو شیری که به خاطر زاد و ولد زیاد این روزها ایمپلنت ضدبارداری دریافت کرده اند. آنها هم در گوشه ای نشسته اند. جایگاه شیرها هم چندان بزرگ نیست. این دو شیر این روزها رژیم غذایی هم دارند، چراکه پیش از این یک روز در میان 15 کیلو گوشت می خورده اند. بیشتر جایگاه ها شیشه دارند و به شدت محصور شده اند. بوی بدی همه محوطه را پرکرده که یا به خاطر گرمای هواست یا آن طور که مسئولان باغ وحش می گویند حیوانات به این شیوه جایگاهشان را نشانه گذاری می کنند، هرچند آنها هم تأکید می کنند که در زمستان این بو کمتر به مشام می رسد.
شهرام امیری شریفی فعال حقوق حیوانات و عضو هیأت مدیره کانون دیده بان حقوق حیوانات درباره وضعیت حیوانات در باغ وحش می گوید: «شیرهایی که در طبیعت قلمروی صد مایل مربعی دارند و طبق استاندارد معمول باغ وحش ها نگهداری این حیوانات در جایگاهی حدود 300 مترمربع است؛ اما آنها در بهترین حالت در یکی دو سال اخیر در باغ وحش ارم در قفس های چند ده مترمربعی نگهداری شده اند که به جای نرده، شیشه دارند. بر اساس باور به حقوق حیوانات، حیوانات بااحساس و با ادراک هستند؛ یعنی همان گونه که در مقابل تحریک جسمی واکنش نشان می دهند، در مقابل تحریک روحی هم عکس العمل بروز می دهند؛ بنابراین شایسته برخورد اخلاقی هستند. در باغ وحش حق داشتن روابط اجتماعی صحیح از حیوانات سلب می شود و اینکه می بینیم حیوانات باغ وحش گاه گوشه ای کز می کنند، در مسیری ثابت به صورت رفت و برگشتی قدم می زنند، نرده ها و فنس های قفس را گاز می گیرند، می لیسند و گاه حتی خودزنی می کنند، همه شاهدی بر بیمار شدن این حیوانات از نظر روحی و روانی است.»
به جایگاه دو فیل باغ وحش رسیده ام، دو فیلی که بیشتر بدنشان از علف پوشیده است. محوطه فیل ها به طور واضحی از دیگر حیوانات بزرگ تر است.
ایمان معماریان، دامپزشک باغ وحش تهران در کنار جایگاه فیل ها ایستاده درحالی که گونه ای از یک میمون سیاه رنگ را در بغل نگه داشته به سؤالات مردم هم پاسخ می دهد. میمونی که او در بغل دارد بیمار است و از باغ وحش ساری به اینجا منتقل شده و در حال درمان است. او درحالی که به سؤال های مردم پاسخ می دهد مدام به آنها هم تذکر می دهد به میمونی که در بغل دارد دست نزنند. او در پاسخ به سؤال من مبنی بر کز کردن حیوانات و اینکه برخی از فعالان حقوق حیوانات معتقدند حیوانات باغ وحش افسرده اند می گوید: «این افراد نه باغ وحش های دیگر دنیا را دیده اند و نه اطلاعات دقیقی درباره حیوانات دارند به عنوان مثال آنها گربه سانان را نمی شناسند. گربه سانان 20 ساعت در روز استراحت می کنند تصویری که آنها از حیوانات دارند برگرفته از تصاویر برنامه های راز بقاست. در هیچ جای دنیا حیوانات به طور کامل در باغ وحش ها آزاد نیستند و ما هم سعی کرده ایم جایگاه ها را به استاندارد نزدیک کنیم. هیچ حیوانی بدون مرز نیست و حتی در سافاری پارک ها هم حیوانات حد و مرز مشخص دارند.»
به گفته او جایگاه های فیل ها و گربه سانان در باغ وحش ارم به استانداردهای جهانی نزدیک است. همچنین با اندازه گیری سطح هورمون های حیوانات می توان به وضع روحی شان پی برد. وی عنوان می کند این حیوانات اگر در جایگاه مناسب نگهداری شوند سطح رضایت مندی شان از طبیعت هم بیشتر است.
در جایگاه فیل ها محوطه سرپوشیده ای قرار دارد که به گفته مسئولان باغ وحش برای نگهداری زمستانه آنها طراحی شده است. مسئولان باغ وحش می گویند مجبورند فنس ها را جوری طراحی کنند که مردم و حیوانات کمتر آسیب ببینند؛ اما با همه این حرف ها حیوان ها از آزار در امان نیستند و در همین جایگاه فیل ها یک روز تا مسئولان غافل شدند یکی سیگارش را روی خرطوم فیل خاموش کرد و دیگری با تیغ آن را خراشید.
امیری شریفی مدعی است: «باغ وحش ارم استاندارد مناسب را برای نگهداری حیوانات ندارد و با توجه به حساسیت حیوانات که فراتر از بشر است آزار صوتی و فیزیکی هواپیما، اتوبان، متروی عبوری از فاصله اندک باغ وحش و بلندگوهای فروش چیپس و پفک و جایگاه اندازه گیری قد و فشارخون شرایط نامناسبی را برای نگهداری حیوانات ایجاد کرده است.»
به جایگاه میمون ها که شیشه ای، سقف دار و محدود هستند می رسم. مسئولان باغ وحش توضیح می دهند که چاره ای جز محدود کردن این حیوانات نداشته اند اگر میمون ها بالای درخت ها بروند چه کسی می تواند آنها را بگیرد و دوباره به جایگاهشان برگرداند. چهار پنج بابون که نوعی از میمون ها هستند آرام در گوشه ای نشسته اند، تا نگهبان های شان را می بینند واکنش نشان می دهند و از این ور به آن ور می پرند.
به قفس شامپانزه ها رسیده ام. همان ها که به شیطان بودن معروف اند، قفس آنها چندلایه دارد. قفسی سبزرنگ و آهنی که با میله های سفید احاطه شده است. انگار بیش از دیگر جایگاه ها محکم کاری شده. یکی از شامپانزه ها شلنگ آب را برداشته و به سمت مردم آب می پاشد و دیگری سیب ها را به سمت مردم پرت می کند. مردم می خندند. این حیوان ها کلی طرفدار دارند. شامپانزه ها اگرچه کنار هم نگهداری می شوند اما سه جایگاه جداگانه دارند. مسئولان باغ وحش توضیح می دهند که شامپانزه ها از هم جدا شده اند تا از نظر ژنتیکی مشکل پیدا نکنند؛ اما همین موضوع موجب شده جایگاهشان تنگ تر شود.
همان شامپانزه ای که در فیلم سینمایی «عنتر و منتر» بازی کرد حالا 60 سال سن دارد و بیمار است او از یک چوب آویزان شده و این ور و آن ور می پرد و گاهی هم از دست نگهبان تکه های خربزه را می گیرد و می جود.
دو نوه او در محوطه بغلی نگهداری می شوند. معماریان دامپزشک باغ وحش هم تأیید می کند: «قفس شامپانزه ها مناسب نیست جایگاه زمستانی شان کوچک است. جایگاه تکه تکه است بنابراین برنامه اصلاح جایگاه آنها را در نظر داریم. همچنین جایگاه خزنده ها کوچک است و آن را نیز تغییر خواهیم داد.» روبه روی قفس شامپانزه ها قفس شترمرغ ها قرار دارد که محوطه ای خاکی است. دو شترمرغ در این محوطه قدم می زنند. جایگاه خرس ها بغل جایگاه شامپانزه ها قرار دارد. مقابل این جایگاه خندقی ایجاد شده تا خرس ها به مردم نپرند. یکی از خرس ها در سایه خوابیده و دیگری در مسیری مستقیم راه می رود. پستوی کوچکی در محوطه کوچک خرس ها ساخته شده که قرار است نقش همان غار زمستانی را برای خرس ها داشته باشد.
بعضی از حیوانات باغ وحش در فصل هایی از سال مو و پر ندارند. سر برخی از میمون ها این روزها بی مو شده است. یکی از مسئولان باغ وحش می گوید گاهی اوقات این اتفاق می افتد و در روزهای بهار بیشتر. همان زمان هایی که پر پرندگان هم می ریزد و به اصطلاح می گویند پرندگان رفته اند توی لک.
وارد تونل تاریکی می شوم. در این تونل جایگاهی برای خزندگان طراحی شده است. لانه ها شیشه ای و بسیار کوچک اند و مارها به زور بدن بلندشان را در آن جای داده اند. انتهای این تونل محل نگهداری تمساح هاست، دو تمساح ایرانی و دو تمساح آفریقایی همسایه اند. گونه های ایرانی کوچک اند و آفریقایی ها بزرگ ترند. دور و بر تمساح ها پر از بطری های خالی آب است. تمساح ها آرام کنار دریاچه کوچکی که برای شان درست شده و الان پر از برگ و لجن است خوابیده اند. انگار میلی برای به آب زدن ندارند، آن قدر بی حرکتند که مردم بطری های خالی آبشان را بر سر و روی آنها نشانه می روند بلکه وادار به تحرک شان کنند؛ اما آنها بی توجه به همه این آزارها زیر آفتاب تابستانی لم داده اند. موقع ترک باغ وحش ارم و مقابل در خروجی یخچال های بزرگی را می بینم که محل نگهداری مواد غذایی باغ وحش هستند، 4 یخچال بزرگ. روی یخچال ها برچسب های گوشت و سبزیجات دیده می شود. مسئولان باغ وحش توضیح می دهند که تابلوهای باغ وحش در حال تعمیر است و بزودی همه خیابان ها به نام حیوانات ارم نامگذاری می شوند. خیابان کانگورو، ببر و احتمالاً شیر ایرانی. حیوان هایی که امیدواریم در آینده کمتر توی لک بروند.