دیده بان حقوق حیوانات: سپهر سلیمی، فعال نام آشنای حقوق حیوانات مطلبی گلایه آمیز در وبلاگ دوستداران حیوانات و محیط زیست منتشر و لینک آن را برای دیده بان حقوق حیوانات ارسال کرده است که در زیر می خوانید.
سپهر سلیمی
در برنامه این هفته « پارک ملت » که از شبکه یک سیما پخش شد آقای دکتر رضا جوالچی به نمایندگی از انجمن حمایت از حیوانات حاضر شده و به بیان مسائل مرتبط با کشتار خرس ها پرداختند. در صحبت های ایشان نکاتی وجود داشت که پس از پایان برنامه تعدادی از دوستان از سراسر کشور با ارسال ایمیل و نظر برای اینجانب خواستار تذکر به آقای جوالچی و ارائه توضیحات از ایشان شده بودند.
صبح امروز ایمیلی برای ایشان فرستادم و ضمن بیان نکات مستند و مستدل خواهان ارائه توضیحات از ایشان شدم. شوربختانه در نامه ای که ایشان در پاسخ نامه بنده فرستادند نه تنها حاضر به پذیرش واقعیات نشدند، بلکه به فرافکنی پرداخته و در نهایت نیز خواهان آن شده اند که به ایشان دست مریزاد بگویم.
با توجه به برخورد عجیب و خارج از عرف ایشان، پاسخگویی شخصی به نامه ایشان را بی فایده می دانم و متن نامه های رد و بدل شده و پاسخ بنده به ایشان را صرفاً جهت اطلاع خوانندگان محترم و قضاوت توسط افکار عمومی منتشر می کنم:
نامه اول به آقای رضا جوالچی:
به نام خدا
جناب آقای رضا جوالچی
با سلام و تبریک روز جهانی حیوانات
در روزهای گذشته ماجرای غم انگیز کشتن خرس های قهوه ای همه دوستداران و حامیان حیوانات در سراسر کشور را ناراحت و خشمگین کرده است. هر چند حجم اعتراضات مردمی انجام شده نسبت به این عمل غیر انسانی و غیر اخلاقی نشان از آن دارد که عده زیادی از هموطنانمان بیش از آنکه فقط دغدغه حمایت از حیوانات داشته باشند، رعایت مسائل انسانی و اخلاقی برایشان اهمیت دارد و به همین دلیل، رفتاری این چنین نامتمدنانه با حیوانات باعث رنجش و تکدر خاطر آنها شده است.
در اعتراض به کشتن خرس ها اعتراضات فراوانی از سوی افراد و گروههای حامی حیوانات منتشر شده است و انجمن حمایت از حیوانات نیز به عنوان یکی از گروههای زیست محیطی حامی حیوانات اعتراضات و پیگیریهایی در این خصوص داشته است. یکشنبه شب وقتی از طریق اینترنت متوجه شدم که قرار است جنابعالی با حضور در برنامه «پارک ملت» به صحبت در خصوص این مساله بپردازید ضمن خوشحالی فراوان بابت تابوشکنی در رسانه ملی و حضور فردی به نمایندگی از حامیان حیوانات، از این عمل رسانه ملی بسیار متعحب شدم.
پس از شروع برنامه آنچه که مرا بیش از دعوت رسانه ملی از جنابعالی به تعجب انداخت، مطالبی بود که در خصوص ماجرای خرس ها بیان کردید. نخستین مساله در مورد انتشار خبر ماجرای خرس ها در رسانه ها بود که جنابعالی مدعی شده بودید که این خبر نخستین بار توسط انجمن حمایت از حیوانات منتشر شده است! این در حالیست که بر اساس اسناد و شواهد موجود این خبر برای نخستین بار توسط پایگاه خبری تحلیلی « دیده بان حقوق حیوانات ایران» منتشر شده بود و پس از آن و به فاصله اندکی سایت خبری «تابناک» اقدام به انتشار آن خبر نمود و از آن پس به سرعت در رسانه های داخلی و خارجی بازتاب فراوان داشت.
نکته دوم در خصوص مطالبی بود که درباره ابعاد اجتماعی، زیست محیطی و بطور کلی مسائل مرتبط با حقوق حیوانات بیان نمودید. در این مورد تعجب من بیش از دو مورد قبل برانگیخته شد و با کمال تعجب شاهد بودم که اکثر مطالبی که بیان فرمودید عیناً و گاهاً کلمه به کلمه مطابق مطالبی است که بنده حدود یک هفته قبل در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفته بودم و چند روز بعد از آن نیز بر پایه همان گفتگو، مطلبی با عنوان « چه کسی خرس های قهوه ای را کشت؟ » در سایت دیده بان حقوق حیوانات ایران نوشته بودم!
ترتیب مطالب بیان شده توسط جنابعالی که اکثراً مطابق ترتیب مطالب بیان شده در آن نوشته ها بود، شباهت کلمه به کلمه مطالب و موضوعات و همچنین عدم اشاره حضرتعالی به این مطالب در گفتگوهای پرشماری که پیش از این با رسانه ها داشتید نشان از آن دارد که اکثر مطالب بیان شده توسط جنابعالی کپی برابر اصل آن مطالب اشاره شده است.
پس از پایان برنامه تا به این ساعت دوستان زیادی با ارسال ایمیل و یا از طریق درج نظر در ذیل مطالب وبلاگ و سایت دیده بان حقوق حیوانات ضمن خبررسانی در این خصوص خواهان اعتراض بنده به رفتار جنابعالی شده اند. در این میان دوست طنازی برایم نوشته بود: فکر کنم اگر در آن مطلب حرف بی ربط و یا ناسزایی هم نوشته بودی باز هم آقای جوالچی آنرا عیناً در رسانه ملی می خواند و یا دوست دیگری از تنزل اخلاقیات گفته بود و یا فرد دیگری نوشته بود که کامنت هایی که در این خصوص در سایت و فیسبوک انجمن می گذارد پاک می شود.
آقای رضا جوالچی، همانطور که در آن مطلب هم اشاره شده است و اگر مجری محترم برنامه وقت کافی در اختیار شما می گذاشت، شما نیز به آن مطلب اشاره می کردید! یکی از دلایلی که موجب بروز حوادثی نظیر کشتار خرس ها شده است، ضعف مسائل اخلاقی و احترام نگذاشتن به حقوق دیگران است. این عدم احترام به حقوق موجودات زنده گاهی در رابطه انسان و حیوان خودنمایی می کند و آن ماجرای خرس ها بوجود می آید و گاهی در رابطه انسان با انسان صدق می کند. در هر صورت بداخلاقی، بد اخلاقی است و ریشه همه ی بدی ها در بد اخلاقی و عدم احترام به دیگران است و همین مساله باعث شد که دوستانی از رفتار شما در آن برنامه گلایه کنند و ایضاً از بنده بخواهند اعتراض خود را نسبت به این مساله نشان دهم.
در هنگام پخش برنامه تصور میکردم که استرس و هیجانات ناشی از حضور در برنامه زنده تلویزیونی مانع از تمرکز اعصاب جنابعالی و اشاره به منبع مطالب بیان شده دارد و تا این ساعت منتظر توضیحات جنابعالی در سایت و صفحه فیسبوک انجمن بودم ولی شوربختانه این مهم انجام نشد و لذا از طریق این نامه و برای اعتراض به این عمل غیر اخلاقی و در احترام به دوستانی که پیگیر این ماجرا بوده و هستند خواستار ارائه توضیحات از سوی جنابعالی در سایت و صفحه فیسبوک انجمن هستم.
راستی همراهتان باد
12 مهر ماه 1390
سپهر سلیمی
پیوست:
1- گفتگوی اشاره شده با خبرگزاری مهر و نکاتی که گاهاً عیناً توسط جنابعالی در برنامه پارک ملت عنوان شده است ( با رنگ قرمز ) :
سپهر سلیمی، دوستدار محیط زیست و فعال حقوق حیوانات نیز معتقد است از این اتفاق نباید به سادگی گذشت و رسانه ها باید توجه ویژه ای به آن داشته باشند و باید توجه داشته باشیم که اگر این اتفاق برای انسانی می افتاد، اقوام، دوستان و آشنایان آن شخص می توانستند علیه خاطیان اعلام جرم و دادخواهی کنند ولی برای حیوانات چنین امکانی وجود ندارد و این وظیفه بر عهده حامیان محیط زیست و فعالان حقوق حیوانات و همه افراد و رسانه های مردمی است که نسبت به این حادثه حساسیت نشان دهند و خواهان مجازات خاطیان شوند.
باید حیوان آزاری به یک ضد ارزش تبدیل شود
وی ادامه داد: ضمن اینکه اگر بخواهیم به این ماجرا از دیدگاه صرفاً اکولوژیک نگاه کنیم و موجودات زنده را همچون زنجیری ببنیم که حیات آنها در گروه حیات دیگری است در اینصورت باید بگوییم در شرایطی که بسیاری از پستانداران بزرگ کشورمان و از جمله همین خرس قهوه ای در شرایط خوبی قرار ندارند بنابراین شاید ارزش زیستی یک خرس قهوه ای از انسانی که حدود هفت میلیارد نفر از آن در روی کره زمین وجود دارد بیشتر باشد.
سلیمی در ادامه یادآور شد: برای بررسی این مساله و جلوگیری از تکرار موارد مشابه باید به واکاوی زمینه های بروز چنین اتفاقاتی پرداخت . این مساله از جهات بسیاری قابل بررسی و کنکاش است که در روزهای گذشته نیز به آنها پرداخته شده است.
این دوستدار محیط زیست و فعال حقوق حیوانات گفت: حیوان آزاری باید به یک ضد ارزش تبدیل شود و این مساله اتفاق نمی افتد مگر با کار فرهنگی و میدان دادن به سازمانهای مردم نهاد برای گسترش آموزش در بین مردم که این مساله را باید از حیوانات شهری نظیر سگ و گربه و پرندگان شهری شروع کرد .به دفعات زیادی شاهد آزار و اذیت حیوانات شهری هستیم و تا وقتی این صحنه ها تکرار شود باید انتظار چنین فجایعی را نیز داشت.
سلیمی ادامه داد: ذبح حیواناتی نظیر گوسفند هم در محیط های مسکونی علاوه بر اینکه خطرات بهداشتی برای سلامت جامعه دارد باعث می شود دیدن صحنه کشتن و پاره کردن شکم حیوانات برای ببیندگان عادی شود اساسا باید ذبح حیوانات در محیط های مسکونی که تحت نظارت اداره دامپزشکی نیست و کارشناسان بهداشتی و شرعی بر نحوه ذبح شرعی و سلامت لاشه حیوان نظارت نمی کنند، متوقف شود.
بی سوادی شکارچیان و کمرنگ شدن مسائل اخلاقی
وی همچنین ادامه داد: مثلاً مورد مشابهی از این وقایع می توان به کشتار سگهای ولگرد توسط اسلحه در محیط های شهری و مسکونی اشاره کرد که اثرات به جا مانده از این کشتار دست کمی از حوادثی نظیر کشتن خرس ها ندارد، در صورتیکه برای مهار سگهای ولگرد راههای بهتر و موثرتری از کشتن توسط سلاح گرم وجود دارد اما متاسفانه باز هم شاهد کشتن این حیوانات به این شکل هستیم که بطور مستقیم و غیر مستقیم فرهنگ حیوان آزاری را ترویج می کند.
این دوستدار محیط زیست یادآور شد: از دیگر نکات مورد توجه در این خصوص باید به مساله آموزش شکارچیان اشاره کرد، در همین فیلم کشتار خرس ها شاهد هستیم که یکی از شکارچیان می گوید که ممکن است اینها خرس قطبی باشند! این یعنی اوج بی اطلاعی این شکارچیان از حیات وحش چنانچه در سالهای نه چندان دور شکارچیان هم اطلاعات بیشتری نسبت به حیات وحش داشتند و هم پایبندی بیشتری به اخلاق داشتند به طوریکه بسیاری از شکارچیان از فاصله دور قادر به تشخیص حیوانات ماده و یا آبستن بودند و در بسیاری از موارد از شکار آنها خودداری می کردند .
وی افزود: متاسفانه همزمان با بی سوادی شکارچیان شاهد کمرنگ شدن مسائل اخلاقی نیز هستیم و بر این اساس لازم است که کلیه شکارچیان و یا کسانی که مجوز حمل اسلحه شکاری دارند تحت آموزش های زیست محیطی قرار بگیرند . این آموزش ها قرار نیست چنان وقت گیر و پیچیده و یا هزینه بر باشد.در صورتی که چنین الزامی از سوی نهاد مسئول برای شکارچیان وضع شود سازمانهای غیردولتی زیست محیطی این توانایی را دارند که در سراسر کشور به طور رایگان ساعتی را صرف آموزش اصول اولیه حیات وحش به شکارچیان هر منطقه بکنند و قطعا همین نکته ساده می تواند جلو بسیاری از شکارها و یا تکرار موارد این چنینی را بگیرد.
سلیمی همچنین گفت: نکته دیگر فضای کلی جامعه و رابطه انسان ها و حیوانات است چنانچه هر چقدر در جامعه ارتباط بین انسان و حیوان بیشتر باشد، کمتر شاهد بروز چنین اتفاقاتی خواهیم بود و این مساله از نگهداری حیوانات خانگی تا وجود پارک وحش ها و سفرهای گردش در محیط های طبیعی حیات وحش را شامل می شود . ارتباط بیشتر با حیوانات باعث ایجاد دوستی انسان و حیوان می شود و کاهش ارتباط باعث زوال روحیه حیوان دوستی و طبیعت گرایی و در نهایت بروز حیوان آزاری می شود.
حمایت از حیوانات نیازمند تدوین قانون است
وی همچنین در خصوص برخورد قضایی مناسب با متخلفان و قانون شکنان تاکید کرد و ادامه داد: برای مثال در مورد این مساله خاص و با روحیه بی رحمانه شکارچیان سه خرس که به خوبی در این فیلم قابل درک است کسی نمی تواند با اطمینان بگوید اگر جریمه مادی و تبعات اجتماعی کشتن سه نفر انسان به اندازه جریمه و تبعات کشتن این سه خرس بود، این شکارچیان دست به قتل انسان نمی زدند! آنچه در این فیلم مشخص است شکارچیان یا بهتر بگویم شکارکش ها برای کسب شهرت اقدام به فیلمبرداری از این صحنه ها کرده اند و اگر با اینها برخورد مناسب صورت نگیرد نه تنها از کرده خود پشیمان نخواهند شد بلکه در روزهای گذشته تبلیغ مضاعفی برای تسکین عقده های روانی این افراد صورت گرفته است.
این دوستدار محیط زیست و فعال حقوق حیوانات در ادامه همچنین یادآور شد: این مورد و مواردی نظیر این به خوبی ثابت می کند که در کشور بزرگ ایران با تنوع زیستی فراوان و وجود گونه های جانوری ویژه که بعضاً در معرض خطر انقراض هستند بیش از هر زمان دیگر نیازمند تدوین قانونی برای حمایت از حیوانات هستیم و به طور کلی اصل حفاظت از محیط زیست در اصل پنجاهم قانون اساسی آمده است و حیات وحش و حیوانات نیز بخشی از محیط زیست کشورمان هستند .بر همین اساس لازم است همانطوری که برای بخش های دیگری از محیط زیست همچون پسماندها قانون جامعی تهیه و تدوین شده برای حفاظت از حیوانات و گونه های جانوری نیز قانونی تدوین شود و در این مسیر می توان از ظرفیت سازمانهای غیردولتی زیست محیطی و گروههای حامی حقوق حیوانات نیز بهره برد.
2- آدرس اینترنتی گفتگو با خبرگزاری مهر
3- آدرس اینترنتی مطلب « چه کسی خرس های قهوه ای را کشت ؟»
پاسخ آقای رضا جوالچی:
جناب آقای سلیمی عزیز
با سلام و احترام و تبریک متقابل بمناسب روز جهانی حمایت از حیوانات
در مورد انتشار خبر کشتار خرسها در سمیرم، این فیلم و خبر در تاریخ دوم سپتامبر (10 شهریور 2011) توسط ایمیل از یکی از مردم سمیرم به انجمن حمایت از حیوانات رسید (این ایمیل موجود است). بعد از اطمینان از صحت و تاریخ و منطقه وقوع این حادثه (با مکاتبه با همان شخص) این فیلم و خبر برای سازمان حفاظت از محیط زیست و دادگستری کل و اصفهان ارسال گردید بعد از اطلاع از اعزام گروهی از دادستانی و مراجعه به منزل نامبرده و دستگیری متهم این خبر بر روی سایت و صفحه فیس بوک انجمن قرار گرفت و رایزنی با رسانه های داخلی و خارجی برای پخش توسط انجمن آغاز شد (میتوانید برای اطلاع خودتان از اولین رسانه خارجی که اقدام به انتشار این خبر نمود سوال کنید) … انتشار این خبرها از طریق هر یک از رسانه ها با رایزنی، تماس تلفنی، کمک گرفتن از مرتبطین بسیاری صورت گرفته است … این دقیقا مطلبی بود که اتفاق افتاده و من آنرا عنوان کردم … بعد از رسانه ای نمودن این جنایت، گرفتن وکیل و پیگیری حقوقی و همچنین درج جزئیات پرونده و معرفی جانی توسط انجمن انجام گرفت … با این وجود انتشار این واقعیات تلخ افتخاری نیست که برای ما اولین بودن و یا دومین بودن اعتباری کسب کند. اشاره به پخش این خبر توسط انجمن صرفا با این هدف انجام گرفت که مسئولین محلی و محیط زیست و همچنین سیستم قضایی متاسفانه علی رغم اطلاع از موضوع هیچگونه اقدامی نکرده بودند.
و اما در مورد دوم:
من متاسفانه این افتخار را نداشتم که مطلب زیبا و با محتوای حضرتعالی را قبلا ببینم و برای اولین بار در ایمیل ارسالی شما مشاهده کردم. این مطالب درد حیوانات این کشور بوده و بارها و بارها توسط من، دکتر آل داود و سایر حیواندوستان از بدو تاسیس انجمن در مطالب روزنامه ها و همچنین مصاحبه ها بیان شده است. همچنین در طی صدها تماس تلفنی و مراجعات حضوری به دفتر انجمن بعد از پخش این فیلم توسط علاقمندان به حیوانات بعنوان درد دل و مشکلات موجود برای حیوانات اظهار شده است.
با این وجود اگر میدانستم که لزوم حمایت از حیوانات بواسطه عدم قدرت آنها در حفاظت از خود و یا لزوم کار فرهنگی بعنوان یک کار ریشه ای و یا مذموم بودن کشتار و ذبح حیوانات در خیابان و همچنین بی اطلاعی این شخص از نوعی حیوانی که اشاره کرده است صرفا از تراوشات ذهن شماست قطعا از بیان آنها اجتناب میکردم و یا از شما بعنوان مرجع این سخنان یاد میکردم و قطعا از این موضوع ابایی نداشتم.
بعنوان مثال شما در ایمیل ارسالیتان اعتراض به کشته شدن سگها توسط شهرداری در سطح شهر را قرمز کرده و کپی فرمایشان خود دانسته اید در صورتیکه همانطور که قطعا مستحضر هستید انجمن حمایت از حیوانات سالهاست که به این مسئله معترض بوده و این اعتراضها و پیگیریها در نهایت منجر به صدور دستورالعمل ساماندهی حیوانات شهری گردید و حتی اینجانب در مصاحبه ای در روزنامه شرق حدود دو یا سه ماه پیش مفصلا در این باره صحبت کرده بودم (لینک آن در سایت انجمن موجود است) … و یا لزوم تصویب قانون برای حمایت از حیوانات نیز از مباحث قرمز شده است که انجمن از بدو تاسیس بصورت مداوم در این باره صحبت کرده و همچنین در سالهای اولیه تاسیس مجموعه قوانینی را تهیه و برای طرح به نمایندگان مجلس ارائه نمود … همچنین عدم قدرت حیوانات در دفاع و وظیفه ما در این مورد هم بارها و بارها توسط اینجانب در جاهای مختلف و با ذکر جمله معروف گاندی بیان شده است.
جناب آقای سلیمی
همانطور که قبلا نوشتم مطالب مطرح شده در این گفتگو درد حیوانات و محیط زیست این کشور است که از هر کسی بخواهید دقایقی به مشکلات حیوانات اشاره کند قطعا به آنها خواهد پرداخت … مطمئنا اگر کسی جز من هم در این برنامه حضور داشت به همین مطالب اشاره میکرد.
و حرف آخر اینکه:
با دیدن نام محترم شما در لیست ایمیلهای دریافتی ام امیدوار بودم که بعنوان یک حامی حیوانات مرقومه شما حاوی دست مریزادی باشد به اقدامات انجمن مبنی بر پوشش وسیع این ماجرا، اقدامات حقوقی انجمن و همچنین مطرح کردن این موضوعات بعد از سی و چند سال از گذشت انقلاب در تلویزیون و بیان دردهایی که تاکنون در این رسانه مطرح نشده و احتمالا هیچگاه هم مطرح نخواهد شد.
برایتان بهترینها را آرزو میکنم
با احترام
رضا جوالچی
پاسخ من به پاسخ نامه آقای رضا جوالچی
جناب آقای جوالچی
با سلام
اعتراف می کنم باز هم تعجب کردم، این بار از نحوه پاسخگویی شما !
همانطور که در جای جای نامه اشاره کرده بودم، تاکید من و دیگرانی که مرا را وادار به نوشتن نامه کرده بودند تنها بر رعایت مسائل اخلاقی و صداقت با مخاطبان بوده است و هدفی جز این نبوده و نیست زیرا که ریشه همه ی بدی ها در بی اخلاقی و عدم رعایت حقوق دیگران است.
در مورد مساله نخست: انتشار این خبر برای نخستین بار در 20 شهریور 90 توسط پایگاه دیده بان حقوق حیوانات انجام شده است و شواهد موجود نیز گواهی بر این مساله می دهد. این خبر روز بعد از آن یعنی در 21 شهریور در سایت انجمن حمایت از حیوانات قرار گرفته است. قطعاً انتشار یا عدم انتشار این خبر برای فرد یا گروهی اعتبار و یا افتخار خاصی ایجاد نمی کند، اعتراض بنده به عدم صداقت و بیان اطلاعات غلط بوده است.
در مورد مساله دوم: همانطور که قبلاً نیز عرض کردم شباهت کلمه به کلمه و ترتیب مطالب بیان شده در مورد این موضوع خاص با آن چیزی که در مطالب منتشر شده آمده است غیر قابل کتمان است. این شباهت به حدی بوده است که دیگران نیز به خوبی متوجه شده اند و حجم اعتراضات صورت گرفته و ایمیل ها و کامنت های رسیده به خوبی موید این نکته است. ضمن اینکه گفتگوی های پیشین جنابعالی در خصوص ماجرای خرس ها در اینترنت قابل دسترسی است و هر شخص آگاهی به خوبی می تواند در این خصوص قضاوت کند. آقای جوالچی گرامی در روزگاری که فیلم شکار دو شکارچی در روستایی از روستاهای ایران سر از رسانه های جهانی در می آورد، رفتاری اینچنین در رسانه ملی و در حضور میلیون ها مخاطب هیچگاه از اذهان عمومی دور نخواهد ماند و دیر یا زود مشخص خواهد شد. حتی اگر نظرات درج شده در سایت و فیسبوک انجمن بلافاصله پاک شود.
حمایت از حیوانات سابقه ای طولانی در تاریخ ایران دارد و در سالهای گذشته افراد و گروههای فراوانی بی هیچ ادعا و خبرسازی به تلاش در این حوزه پرداخته اند، بی شک منتسب کردن این تلاشها به یک انجمن یا یک و دو فرد خاص عملی غیر اخلاقی و به دور از انصاف و ادب است. روا نیست در سرزمینی که بیش از 110 محیط بان برای حفاظت از گونه های جانوری و گیاهی آن بی هیچ ادعا و منتی جان خود را فدا کرده اند عده ای برای فعالیتی داوطلبانه و آن هم به آن شکلی که عرض شد چشم انتظار دست مریزاد باشند. بی شک بر پیشانی فهرست حامیان حیوانات ایران در سالهای گذشته پیش از آن نامها که شما برشمردید باید نام شاهکومحلی ها، دره شوری ها و … را ثبت کرد. در این خصوص گفتنی ها بسیار است …
در پایان قضاوت را به خوانندگان محترم واگذار می کنم و معتقدم گذر زمان بهترین قاضی برای قضاوت عملکرد افراد و گروهها است. ذکر این نکته نیز لازم است که امروز برابر با 4 اکتبر روز جهانی حیوانات است و روز جهانی حمایت از حقوق حیوانات 10 سپتامبر می باشد. زیاده عرضی نیست.
راستی همراهتان باد
سپهر سلیمی
پیوست:
خبر منتشر شده توسط دیده بان حقوق حیوانات در تاریخ 20 شهریور
خبر منتشر شده توسط سایت تابناک در تاریخ 20 شهریور
خبر منتشر شده توسط سایت انجمن حمایت از حیوانات در تاریخ 21 شهریور
